| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၉. တဏ္ဟာသုတ္တံ
9. Taṇhāsuttaṃ
၁၉၉. ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ – ‘‘တဏ္ဟံ ဝော, ဘိက္ခဝေ, ဒေသေသ္သာမိ ဇာလိနိံ သရိတံ ဝိသဋံ ဝိသတ္တိကံ, ယာယ အယံ လောကော ဥဒ္ဓသ္တော ပရိယောနဒ္ဓော တန္တာကုလကဇာတော ဂုလာဂုဏ္ဌိကဇာတော 1 မုဉ္ဇပဗ္ဗဇဘူတော အပာယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပာတံ သံသာရံ နာတိဝတ္တတိ။ တံ သုဏာထ, သာဓုကံ မနသိ ကရောထ; ဘာသိသ္သာမီ’’တိ။ ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’တိ ခော တေ ဘိက္ခူ ဘဂဝတော ပစ္စသ္သောသုံ။ ဘဂဝာ ဧတဒဝောစ –
199. Bhagavā etadavoca – ‘‘taṇhaṃ vo, bhikkhave, desessāmi jāliniṃ saritaṃ visaṭaṃ visattikaṃ, yāya ayaṃ loko uddhasto pariyonaddho tantākulakajāto gulāguṇṭhikajāto 2 muñjapabbajabhūto apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattati. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘ကတမာ စ သာ, ဘိက္ခဝေ, တဏ္ဟာ ဇာလိနီ သရိတာ ဝိသဋာ ဝိသတ္တိကာ, ယာယ အယံ လောကော ဥဒ္ဓသ္တော ပရိယောနဒ္ဓော တန္တာကုလကဇာတော ဂုလာဂုဏ္ဌိကဇာတော မုဉ္ဇပဗ္ဗဇဘူတော အပာယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပာတံ သံသာရံ နာတိဝတ္တတိ ? အဋ္ဌာရသ ခော ပနိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ အဇ္ဈတ္တိကသ္သ ဥပာဒာယ, အဋ္ဌာရသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ ဗာဟိရသ္သ ဥပာဒာယ။
‘‘Katamā ca sā, bhikkhave, taṇhā jālinī saritā visaṭā visattikā, yāya ayaṃ loko uddhasto pariyonaddho tantākulakajāto gulāguṇṭhikajāto muñjapabbajabhūto apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattati ? Aṭṭhārasa kho panimāni, bhikkhave, taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya, aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya.
‘‘ကတမာနိ အဋ္ဌာရသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ အဇ္ဈတ္တိကသ္သ ဥပာဒာယ? အသ္မီတိ, ဘိက္ခဝေ, သတိ ဣတ္ထသ္မီတိ ဟောတိ, ဧဝံသ္မီတိ 3 ဟောတိ, အညထာသ္မီတိ ဟောတိ, အသသ္မီတိ ဟောတိ, သတသ္မီတိ ဟောတိ, သန္တိ ဟောတိ, ဣတ္ထံ သန္တိ ဟောတိ, ဧဝံ သန္တိ ဟောတိ, အညထာ သန္တိ ဟောတိ, အပိဟံ 4 သန္တိ ဟောတိ, အပိဟံ 5 ဣတ္ထံ သန္တိ ဟောတိ, အပိဟံ 6 ဧဝံ သန္တိ ဟောတိ, အပိဟံ 7 အညထာ သန္တိ ဟောတိ , ဘဝိသ္သန္တိ ဟောတိ, ဣတ္ထံ ဘဝိသ္သန္တိ ဟောတိ, ဧဝံ ဘဝိသ္သန္တိ ဟောတိ, အညထာ ဘဝိသ္သန္တိ ဟောတိ။ ဣမာနိ အဋ္ဌာရသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ အဇ္ဈတ္တိကသ္သ ဥပာဒာယ။
‘‘Katamāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya? Asmīti, bhikkhave, sati itthasmīti hoti, evaṃsmīti 8 hoti, aññathāsmīti hoti, asasmīti hoti, satasmīti hoti, santi hoti, itthaṃ santi hoti, evaṃ santi hoti, aññathā santi hoti, apihaṃ 9 santi hoti, apihaṃ 10 itthaṃ santi hoti, apihaṃ 11 evaṃ santi hoti, apihaṃ 12 aññathā santi hoti , bhavissanti hoti, itthaṃ bhavissanti hoti, evaṃ bhavissanti hoti, aññathā bhavissanti hoti. Imāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya.
‘‘ကတမာနိ အဋ္ဌာရသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ ဗာဟိရသ္သ ဥပာဒာယ? ဣမိနာသ္မီတိ, ဘိက္ခဝေ, သတိ ဣမိနာ ဣတ္ထသ္မီတိ ဟောတိ, ဣမိနာ ဧဝံသ္မီတိ ဟောတိ, ဣမိနာ အညထာသ္မီတိ ဟောတိ, ဣမိနာ အသသ္မီတိ ဟောတိ, ဣမိနာ သတသ္မီတိ ဟောတိ, ဣမိနာ သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ ဣတ္ထံ သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ ဧဝံ သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ အညထာ သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ အပိဟံ သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ အပိဟံ ဣတ္ထံ သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ အပိဟံ ဧဝံ သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ အပိဟံ အညထာ သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ ဘဝိသ္သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ ဣတ္ထံ ဘဝိသ္သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ ဧဝံ ဘဝိသ္သန္တိ ဟောတိ, ဣမိနာ အညထာ ဘဝိသ္သန္တိ ဟောတိ။ ဣမာနိ အဋ္ဌာရသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ ဗာဟိရသ္သ ဥပာဒာယ။
‘‘Katamāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya? Imināsmīti, bhikkhave, sati iminā itthasmīti hoti, iminā evaṃsmīti hoti, iminā aññathāsmīti hoti, iminā asasmīti hoti, iminā satasmīti hoti, iminā santi hoti, iminā itthaṃ santi hoti, iminā evaṃ santi hoti, iminā aññathā santi hoti, iminā apihaṃ santi hoti, iminā apihaṃ itthaṃ santi hoti, iminā apihaṃ evaṃ santi hoti, iminā apihaṃ aññathā santi hoti, iminā bhavissanti hoti, iminā itthaṃ bhavissanti hoti, iminā evaṃ bhavissanti hoti, iminā aññathā bhavissanti hoti. Imāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya.
‘‘ဣတိ အဋ္ဌာရသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ အဇ္ဈတ္တိကသ္သ ဥပာဒာယ, အဋ္ဌာရသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ ဗာဟိရသ္သ ဥပာဒာယ။ ဣမာနိ ဝုစ္စန္တိ, ဘိက္ခဝေ, ဆတ္တိံသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ။ ဣတိ ဧဝရူပာနိ အတီတာနိ ဆတ္တိံသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ, အနာဂတာနိ ဆတ္တိံသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ , ပစ္စုပ္ပန္နာနိ ဆတ္တိံသ တဏ္ဟာဝိစရိတာနိ။ ဧဝံ အဋ္ဌသတံ တဏ္ဟာဝိစရိတံ ဟောန္တိ။
‘‘Iti aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya, aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya. Imāni vuccanti, bhikkhave, chattiṃsa taṇhāvicaritāni. Iti evarūpāni atītāni chattiṃsa taṇhāvicaritāni, anāgatāni chattiṃsa taṇhāvicaritāni , paccuppannāni chattiṃsa taṇhāvicaritāni. Evaṃ aṭṭhasataṃ taṇhāvicaritaṃ honti.
‘‘အယံ ခော သာ, ဘိက္ခဝေ, တဏ္ဟာ ဇာလိနီ သရိတာ ဝိသဋာ ဝိသတ္တိကာ, ယာယ အယံ လောကော ဥဒ္ဓသ္တော ပရိယောနဒ္ဓော တန္တာကုလကဇာတော ဂုလာဂုဏ္ဌိကဇာတော မုဉ္ဇပဗ္ဗဇဘူတော အပာယံ ဒုဂ္ဂတိံ ဝိနိပာတံ သံသာရံ နာတိဝတ္တတီ’’တိ။ နဝမံ။
‘‘Ayaṃ kho sā, bhikkhave, taṇhā jālinī saritā visaṭā visattikā, yāya ayaṃ loko uddhasto pariyonaddho tantākulakajāto gulāguṇṭhikajāto muñjapabbajabhūto apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattatī’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၉. တဏ္ဟာသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 9. Taṇhāsuttavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၉-၁၀. တဏ္ဟာသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 9-10. Taṇhāsuttādivaṇṇanā
