| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
9. තණ්‌හාසුත්‌තං
9. Taṇhāsuttaṃ
199. භගවා එතදවොච – ‘‘තණ්‌හං වො, භික්‌ඛවෙ, දෙසෙස්‌සාමි ජාලිනිං සරිතං විසටං විසත්‌තිකං, යාය අයං ලොකො උද්‌ධස්‌තො පරියොනද්‌ධො තන්‌තාකුලකජාතො ගුලාගුණ්‌ඨිකජාතො 1 මුඤ්‌ජපබ්‌බජභූතො අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං සංසාරං නාතිවත්‌තති. තං සුණාථ, සාධුකං මනසි කරොථ; භාසිස්‌සාමී’’ති. ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’ති ඛො තෙ භික්‌ඛූ භගවතො පච්‌චස්‌සොසුං. භගවා එතදවොච –
199. Bhagavā etadavoca – ‘‘taṇhaṃ vo, bhikkhave, desessāmi jāliniṃ saritaṃ visaṭaṃ visattikaṃ, yāya ayaṃ loko uddhasto pariyonaddho tantākulakajāto gulāguṇṭhikajāto 2 muñjapabbajabhūto apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattati. Taṃ suṇātha, sādhukaṃ manasi karotha; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho te bhikkhū bhagavato paccassosuṃ. Bhagavā etadavoca –
‘‘කතමා ච සා, භික්‌ඛවෙ, තණ්‌හා ජාලිනී සරිතා විසටා විසත්‌තිකා, යාය අයං ලොකො උද්‌ධස්‌තො පරියොනද්‌ධො තන්‌තාකුලකජාතො ගුලාගුණ්‌ඨිකජාතො මුඤ්‌ජපබ්‌බජභූතො අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං සංසාරං නාතිවත්‌තති ? අට්‌ඨාරස ඛො පනිමානි, භික්‌ඛවෙ, තණ්‌හාවිචරිතානි අජ්‌ඣත්‌තිකස්‌ස උපාදාය, අට්‌ඨාරස තණ්‌හාවිචරිතානි බාහිරස්‌ස උපාදාය.
‘‘Katamā ca sā, bhikkhave, taṇhā jālinī saritā visaṭā visattikā, yāya ayaṃ loko uddhasto pariyonaddho tantākulakajāto gulāguṇṭhikajāto muñjapabbajabhūto apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattati ? Aṭṭhārasa kho panimāni, bhikkhave, taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya, aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya.
‘‘කතමානි අට්‌ඨාරස තණ්‌හාවිචරිතානි අජ්‌ඣත්‌තිකස්‌ස උපාදාය? අස්‌මීති, භික්‌ඛවෙ, සති ඉත්‌ථස්‌මීති හොති, එවංස්‌මීති 3 හොති, අඤ්‌ඤථාස්‌මීති හොති, අසස්‌මීති හොති, සතස්‌මීති හොති, සන්‌ති හොති, ඉත්‌ථං සන්‌ති හොති, එවං සන්‌ති හොති, අඤ්‌ඤථා සන්‌ති හොති, අපිහං 4 සන්‌ති හොති, අපිහං 5 ඉත්‌ථං සන්‌ති හොති, අපිහං 6 එවං සන්‌ති හොති, අපිහං 7 අඤ්‌ඤථා සන්‌ති හොති , භවිස්‌සන්‌ති හොති, ඉත්‌ථං භවිස්‌සන්‌ති හොති, එවං භවිස්‌සන්‌ති හොති, අඤ්‌ඤථා භවිස්‌සන්‌ති හොති. ඉමානි අට්‌ඨාරස තණ්‌හාවිචරිතානි අජ්‌ඣත්‌තිකස්‌ස උපාදාය.
‘‘Katamāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya? Asmīti, bhikkhave, sati itthasmīti hoti, evaṃsmīti 8 hoti, aññathāsmīti hoti, asasmīti hoti, satasmīti hoti, santi hoti, itthaṃ santi hoti, evaṃ santi hoti, aññathā santi hoti, apihaṃ 9 santi hoti, apihaṃ 10 itthaṃ santi hoti, apihaṃ 11 evaṃ santi hoti, apihaṃ 12 aññathā santi hoti , bhavissanti hoti, itthaṃ bhavissanti hoti, evaṃ bhavissanti hoti, aññathā bhavissanti hoti. Imāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya.
‘‘කතමානි අට්‌ඨාරස තණ්‌හාවිචරිතානි බාහිරස්‌ස උපාදාය? ඉමිනාස්‌මීති, භික්‌ඛවෙ, සති ඉමිනා ඉත්‌ථස්‌මීති හොති, ඉමිනා එවංස්‌මීති හොති, ඉමිනා අඤ්‌ඤථාස්‌මීති හොති, ඉමිනා අසස්‌මීති හොති, ඉමිනා සතස්‌මීති හොති, ඉමිනා සන්‌ති හොති, ඉමිනා ඉත්‌ථං සන්‌ති හොති, ඉමිනා එවං සන්‌ති හොති, ඉමිනා අඤ්‌ඤථා සන්‌ති හොති, ඉමිනා අපිහං සන්‌ති හොති, ඉමිනා අපිහං ඉත්‌ථං සන්‌ති හොති, ඉමිනා අපිහං එවං සන්‌ති හොති, ඉමිනා අපිහං අඤ්‌ඤථා සන්‌ති හොති, ඉමිනා භවිස්‌සන්‌ති හොති, ඉමිනා ඉත්‌ථං භවිස්‌සන්‌ති හොති, ඉමිනා එවං භවිස්‌සන්‌ති හොති, ඉමිනා අඤ්‌ඤථා භවිස්‌සන්‌ති හොති. ඉමානි අට්‌ඨාරස තණ්‌හාවිචරිතානි බාහිරස්‌ස උපාදාය.
‘‘Katamāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya? Imināsmīti, bhikkhave, sati iminā itthasmīti hoti, iminā evaṃsmīti hoti, iminā aññathāsmīti hoti, iminā asasmīti hoti, iminā satasmīti hoti, iminā santi hoti, iminā itthaṃ santi hoti, iminā evaṃ santi hoti, iminā aññathā santi hoti, iminā apihaṃ santi hoti, iminā apihaṃ itthaṃ santi hoti, iminā apihaṃ evaṃ santi hoti, iminā apihaṃ aññathā santi hoti, iminā bhavissanti hoti, iminā itthaṃ bhavissanti hoti, iminā evaṃ bhavissanti hoti, iminā aññathā bhavissanti hoti. Imāni aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya.
‘‘ඉති අට්‌ඨාරස තණ්‌හාවිචරිතානි අජ්‌ඣත්‌තිකස්‌ස උපාදාය, අට්‌ඨාරස තණ්‌හාවිචරිතානි බාහිරස්‌ස උපාදාය. ඉමානි වුච්‌චන්‌ති, භික්‌ඛවෙ, ඡත්‌තිංස තණ්‌හාවිචරිතානි. ඉති එවරූපානි අතීතානි ඡත්‌තිංස තණ්‌හාවිචරිතානි, අනාගතානි ඡත්‌තිංස තණ්‌හාවිචරිතානි , පච්‌චුප්‌පන්‌නානි ඡත්‌තිංස තණ්‌හාවිචරිතානි. එවං අට්‌ඨසතං තණ්‌හාවිචරිතං හොන්‌ති.
‘‘Iti aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni ajjhattikassa upādāya, aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni bāhirassa upādāya. Imāni vuccanti, bhikkhave, chattiṃsa taṇhāvicaritāni. Iti evarūpāni atītāni chattiṃsa taṇhāvicaritāni, anāgatāni chattiṃsa taṇhāvicaritāni , paccuppannāni chattiṃsa taṇhāvicaritāni. Evaṃ aṭṭhasataṃ taṇhāvicaritaṃ honti.
‘‘අයං ඛො සා, භික්‌ඛවෙ, තණ්‌හා ජාලිනී සරිතා විසටා විසත්‌තිකා, යාය අයං ලොකො උද්‌ධස්‌තො පරියොනද්‌ධො තන්‌තාකුලකජාතො ගුලාගුණ්‌ඨිකජාතො මුඤ්‌ජපබ්‌බජභූතො අපායං දුග්‌ගතිං විනිපාතං සංසාරං නාතිවත්‌තතී’’ති. නවමං.
‘‘Ayaṃ kho sā, bhikkhave, taṇhā jālinī saritā visaṭā visattikā, yāya ayaṃ loko uddhasto pariyonaddho tantākulakajāto gulāguṇṭhikajāto muñjapabbajabhūto apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattatī’’ti. Navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 9. තණ්‌හාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Taṇhāsuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 9-10. තණ්‌හාසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 9-10. Taṇhāsuttādivaṇṇanā
