Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய (அட்ட²கதா²) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
9. தண்ஹாஸுத்தவண்ணனா
9. Taṇhāsuttavaṇṇanā
199. நவமே ஜாலினிந்தி ஜாலஸதி³ஸங். யதா² ஹி ஜாலங் ஸமந்ததோ ஸங்ஸிப்³பி³தங் ஆகுலப்³யாகுலங், ஏவங் தண்ஹாபீதி ஜாலஸதி³ஸத்தா ஜாலினீதி வுத்தா. தயோ வா ப⁴வே அஜ்ஜொ²த்த²ரித்வா டி²தாய ஏதிஸ்ஸா தத்த² தத்த² அத்தனோ கொட்டா²ஸபூ⁴தங் ஜாலங் அத்தீ²திபி ஜாலினீ. ஸரிதந்தி தத்த² தத்த² ஸரித்வா ஸங்ஸரித்வா டி²தங். விஸடந்தி பத்த²டங் விக்கி²த்தங். விஸத்திகந்தி தத்த² தத்த² விஸத்தங் லக்³க³ங் லகி³தங். அபிச ‘‘விஸமூலாதி விஸத்திகா. விஸப²லாதி விஸத்திகா’’திஆதி³னாபி (மஹானி॰ 3; சூளனி॰ மெத்தகூ³மாணவபுச்சா²னித்³தே³ஸோ 22) நயேனெத்த² அத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³. உத்³த⁴ஸ்தோதி உபரி த⁴ங்ஸிதோ. பரியோனத்³தோ⁴தி ஸமந்தா வேடி²தோ. தந்தாகுலகஜாதோதி தந்தங் விய ஆகுலஜாதோ. யதா² நாம து³ன்னிக்கி²த்தங் மூஸிகச்சி²ன்னங் பேஸகாரானங் தந்தங் தஹிங் தஹிங் ஆகுலங் ஹோதி, ‘‘இத³ங் அக்³க³ங் இத³ங் மூல’’ந்தி அக்³கே³ன வா அக்³க³ங், மூலேன வா மூலங் ஸமானேதுங் து³க்கரங் ஹோதி, ஏவங் ஸத்தா இமாய தண்ஹாய பரியோனத்³தா⁴ ஆகுலப்³யாகுலா ந ஸக்கொந்தி அத்தனோ நிஸ்ஸரணமக்³க³ங் உஜுங் காதுங். கு³லாகு³ண்டி²கஜாதோதி கு³லாகு³ண்டி²கங் வுச்சதி பேஸகாரகஞ்ஜியஸுத்தங். கு³லா நாம ஸகுணிகா, தஸ்ஸா குலாவகோதிபி ஏகே. யதா² தது³ப⁴யம்பி ஆகுலங் அக்³கே³ன வா அக்³க³ங், மூலேன வா மூலங் ஸமானேதுங் து³க்கரந்தி புரிமனயேனேவ யோஜேதப்³ப³ங். முஞ்ஜபப்³ப³ஜபூ⁴தோதி முஞ்ஜதிணங் விய பப்³ப³ஜதிணங் விய ச பூ⁴தோ, தாதி³ஸோ ஜாதோ. யதா² தானி திணானி கொட்டெத்வா கதரஜ்ஜுங் ஜிண்ணகாலே கத்த²சி பதிதங் க³ஹெத்வா தேஸங் திணானங் ‘‘இத³ங் அக்³க³ங் இத³ங் மூல’’ந்தி அக்³கே³ன வா அக்³க³ங், மூலேன வா மூலங் ஸமானேதுங் து³க்கரங். தம்பி ச பச்சத்தபுரிஸகாரே ட²த்வா ஸக்கா ப⁴வெய்ய உஜுங் காதுங், ட²பெத்வா பன போ³தி⁴ஸத்தே அஞ்ஞோ ஸத்தோ அத்தனோ த⁴ம்மதாய தண்ஹாஜாலங் பதா³லெத்வா அத்தனோ நிஸ்ஸரணமக்³க³ங் உஜுங் காதுங் ஸமத்தோ² நாம நத்தி². ஏவமயங் லோகோ தண்ஹாஜாலேன பரியோனத்³தோ⁴ அபாயங் து³க்³க³திங் வினிபாதங் ஸங்ஸாரங் நாதிவத்ததி. தத்த² அபாயோதி நிரய-திரச்சா²னயோனி-பெத்திவிஸய-அஸுரகாயா. ஸப்³பே³பி ஹி தே வட்³டி⁴ஸங்கா²தஸ்ஸ ஆயஸ்ஸ அபா⁴வதோ அபாயாதி வுச்சந்தி. ததா² து³க்க²ஸ்ஸ க³திபா⁴வதோ து³க்³க³தி. ஸுக²ஸமுஸ்ஸயதோ வினிபதிதத்தா வினிபாதோ. இதரோ பன –
199. Navame jālininti jālasadisaṃ. Yathā hi jālaṃ samantato saṃsibbitaṃ ākulabyākulaṃ, evaṃ taṇhāpīti jālasadisattā jālinīti vuttā. Tayo vā bhave ajjhottharitvā ṭhitāya etissā tattha tattha attano koṭṭhāsabhūtaṃ jālaṃ atthītipi jālinī. Saritanti tattha tattha saritvā saṃsaritvā ṭhitaṃ. Visaṭanti patthaṭaṃ vikkhittaṃ. Visattikanti tattha tattha visattaṃ laggaṃ lagitaṃ. Apica ‘‘visamūlāti visattikā. Visaphalāti visattikā’’tiādināpi (mahāni. 3; cūḷani. mettagūmāṇavapucchāniddeso 22) nayenettha attho daṭṭhabbo. Uddhastoti upari dhaṃsito. Pariyonaddhoti samantā veṭhito. Tantākulakajātoti tantaṃ viya ākulajāto. Yathā nāma dunnikkhittaṃ mūsikacchinnaṃ pesakārānaṃ tantaṃ tahiṃ tahiṃ ākulaṃ hoti, ‘‘idaṃ aggaṃ idaṃ mūla’’nti aggena vā aggaṃ, mūlena vā mūlaṃ samānetuṃ dukkaraṃ hoti, evaṃ sattā imāya taṇhāya pariyonaddhā ākulabyākulā na sakkonti attano nissaraṇamaggaṃ ujuṃ kātuṃ. Gulāguṇṭhikajātoti gulāguṇṭhikaṃ vuccati pesakārakañjiyasuttaṃ. Gulā nāma sakuṇikā, tassā kulāvakotipi eke. Yathā tadubhayampi ākulaṃ aggena vā aggaṃ, mūlena vā mūlaṃ samānetuṃ dukkaranti purimanayeneva yojetabbaṃ. Muñjapabbajabhūtoti muñjatiṇaṃ viya pabbajatiṇaṃ viya ca bhūto, tādiso jāto. Yathā tāni tiṇāni koṭṭetvā katarajjuṃ jiṇṇakāle katthaci patitaṃ gahetvā tesaṃ tiṇānaṃ ‘‘idaṃ aggaṃ idaṃ mūla’’nti aggena vā aggaṃ, mūlena vā mūlaṃ samānetuṃ dukkaraṃ. Tampi ca paccattapurisakāre ṭhatvā sakkā bhaveyya ujuṃ kātuṃ, ṭhapetvā pana bodhisatte añño satto attano dhammatāya taṇhājālaṃ padāletvā attano nissaraṇamaggaṃ ujuṃ kātuṃ samattho nāma natthi. Evamayaṃ loko taṇhājālena pariyonaddho apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ saṃsāraṃ nātivattati. Tattha apāyoti niraya-tiracchānayoni-pettivisaya-asurakāyā. Sabbepi hi te vaḍḍhisaṅkhātassa āyassa abhāvato apāyāti vuccanti. Tathā dukkhassa gatibhāvato duggati. Sukhasamussayato vinipatitattā vinipāto. Itaro pana –
‘‘க²ந்தா⁴னஞ்ச படிபாடி, தா⁴துஆயதனான ச;
‘‘Khandhānañca paṭipāṭi, dhātuāyatanāna ca;
அப்³பொ³ச்சி²ன்னங் வத்தமானா, ஸங்ஸாரோதி பவுச்சதி.
Abbocchinnaṃ vattamānā, saṃsāroti pavuccati.
தங் ஸப்³ப³ங் நாதிவத்ததி நாதிக்கமதி, அத² கோ² சுதிதோ படிஸந்தி⁴ங் படிஸந்தி⁴தோ சுதிந்தி ஏவங் புனப்புனங் சுதிபடிஸந்தி⁴யோ க³ண்ஹமானோ தீஸு ப⁴வேஸு சதூஸு யோனீஸு பஞ்சஸு க³தீஸு ஸத்தஸு விஞ்ஞாணட்டி²தீஸு நவஸு ஸத்தாவாஸேஸு மஹாஸமுத்³தே³ வாதக்கி²த்தனாவா விய யந்தே யுத்தகோ³ணோ விய ச பரிப்³ப⁴மதியேவ.
Taṃ sabbaṃ nātivattati nātikkamati, atha kho cutito paṭisandhiṃ paṭisandhito cutinti evaṃ punappunaṃ cutipaṭisandhiyo gaṇhamāno tīsu bhavesu catūsu yonīsu pañcasu gatīsu sattasu viññāṇaṭṭhitīsu navasu sattāvāsesu mahāsamudde vātakkhittanāvā viya yante yuttagoṇo viya ca paribbhamatiyeva.
அஜ்ஜ²த்திகஸ்ஸ உபாதா³யாதி அஜ்ஜ²த்திகங் க²ந்த⁴பஞ்சகங் உபாதா³ய. இத³ஞ்ஹி உபயோக³த்தே² ஸாமிவசனங். பா³ஹிரஸ்ஸ உபாதா³யாதி பா³ஹிரங் க²ந்த⁴பஞ்சகங் உபாதா³ய, இத³ம்பி உபயோக³த்தே² ஸாமிவசனங். அஸ்மீதி, பி⁴க்க²வே, ஸதீதி, பி⁴க்க²வே, யதே³தங் அஜ்ஜ²த்தங் க²ந்த⁴பஞ்சகங் உபாதா³ய தண்ஹாமானதி³ட்டி²வஸேன ஸமூஹக்³கா³ஹதோ அஸ்மீதி ஹோதி, தஸ்மிங் ஸதீதி அத்தோ². இத்த²ஸ்மீதி ஹோதீதிஆதீ³ஸு பன ஏவங் ஸமூஹதோ அஹந்தி க³ஹணே ஸதி ததோ அனுபனிதா⁴ய ச உபனிதா⁴ய சாதி த்³விதா⁴ க³ஹணங் ஹோதி. தத்த² அனுபனிதா⁴யாதி அஞ்ஞங் ஆகாரங் அனுபக³ம்ம ஸகபா⁴வமேவ ஆரம்மணங் கத்வா இத்த²ஸ்மீதி ஹோதி, க²த்தியாதீ³ஸு இத³ங்பகாரோ அஹந்தி ஏவங் தண்ஹாமானதி³ட்டி²வஸேன ஹோதீதி அத்தோ². இத³ங் தாவ அனுபனிதா⁴ய க³ஹணங். உபனிதா⁴ய க³ஹணங் பன து³வித⁴ங் ஹோதி ஸமதோ ச அஸமதோ ச. தங் த³ஸ்ஸேதுங் ஏவங்ஸ்மீதி அஞ்ஞதா²ஸ்மீதி ச வுத்தங். தத்த² ஏவங்ஸ்மீதி இத³ங் ஸமதோ உபனிதா⁴ய க³ஹணங், யதா²யங் க²த்தியோ யதா²யங் ப்³ராஹ்மணோ, ஏவமஹம்பீதி அத்தோ². அஞ்ஞதா²ஸ்மீதி இத³ங் பன அஸமதோ க³ஹணங், யதா²யங் க²த்தியோ யதா²யங் ப்³ராஹ்மணோ, ததோ அஞ்ஞதா² அஹங், ஹீனோ வா அதி⁴கோ வாதி அத்தோ². இமானி தாவ பச்சுப்பன்னவஸேன சத்தாரி தண்ஹாவிசரிதானி.
Ajjhattikassa upādāyāti ajjhattikaṃ khandhapañcakaṃ upādāya. Idañhi upayogatthe sāmivacanaṃ. Bāhirassa upādāyāti bāhiraṃ khandhapañcakaṃ upādāya, idampi upayogatthe sāmivacanaṃ. Asmīti, bhikkhave, satīti, bhikkhave, yadetaṃ ajjhattaṃ khandhapañcakaṃ upādāya taṇhāmānadiṭṭhivasena samūhaggāhato asmīti hoti, tasmiṃ satīti attho. Itthasmīti hotītiādīsu pana evaṃ samūhato ahanti gahaṇe sati tato anupanidhāya ca upanidhāya cāti dvidhā gahaṇaṃ hoti. Tattha anupanidhāyāti aññaṃ ākāraṃ anupagamma sakabhāvameva ārammaṇaṃ katvā itthasmīti hoti, khattiyādīsu idaṃpakāro ahanti evaṃ taṇhāmānadiṭṭhivasena hotīti attho. Idaṃ tāva anupanidhāya gahaṇaṃ. Upanidhāya gahaṇaṃ pana duvidhaṃ hoti samato ca asamato ca. Taṃ dassetuṃ evaṃsmīti aññathāsmīti ca vuttaṃ. Tattha evaṃsmīti idaṃ samato upanidhāya gahaṇaṃ, yathāyaṃ khattiyo yathāyaṃ brāhmaṇo, evamahampīti attho. Aññathāsmīti idaṃ pana asamato gahaṇaṃ, yathāyaṃ khattiyo yathāyaṃ brāhmaṇo, tato aññathā ahaṃ, hīno vā adhiko vāti attho. Imāni tāva paccuppannavasena cattāri taṇhāvicaritāni.
அஸஸ்மீதி ஸதஸ்மீதி இமானி பன த்³வே யஸ்மா அத்தீ²தி அஸங், நிச்சஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். ஸீத³தீதி ஸதங், அனிச்சஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். தஸ்மா ஸஸ்ஸதுச்சே²த³வஸேன வுத்தானீதி வேதி³தப்³பா³னி. இதோ பரானி ஸந்தி ஏவமாதீ³னி சத்தாரி ஸங்ஸயபரிவிதக்கவஸேன வுத்தானி. ஸந்தி ஹோதீதி ஏவமாதீ³ஸு அஹங் ஸியந்தி ஹோதீதி ஏவமத்தோ² வேதி³தப்³போ³. அதி⁴ப்பாயோ பனெத்த² புரிமசதுக்கே வுத்தனயேனேவ க³ஹேதப்³போ³. அபிஹங் ஸந்திஆதீ³னி பன சத்தாரி அபி நாம அஹங் ப⁴வெய்யந்தி ஏவங் பத்த²னாகப்பனவஸேன வுத்தானி. தானிபி புரிமசதுக்கே வுத்தனயேனேவ வேதி³தப்³பா³னி. ப⁴விஸ்ஸந்திஆதீ³னி பன சத்தாரி அனாக³தவஸேன வுத்தானி. தேஸம்பி புரிமசதுக்கே வுத்தனயேனேவ அத்தோ² வேதி³தப்³போ³. ஏவமேதே –
Asasmīti satasmīti imāni pana dve yasmā atthīti asaṃ, niccassetaṃ adhivacanaṃ. Sīdatīti sataṃ, aniccassetaṃ adhivacanaṃ. Tasmā sassatucchedavasena vuttānīti veditabbāni. Ito parāni santi evamādīni cattāri saṃsayaparivitakkavasena vuttāni. Santi hotīti evamādīsu ahaṃ siyanti hotīti evamattho veditabbo. Adhippāyo panettha purimacatukke vuttanayeneva gahetabbo. Apihaṃ santiādīni pana cattāri api nāma ahaṃ bhaveyyanti evaṃ patthanākappanavasena vuttāni. Tānipi purimacatukke vuttanayeneva veditabbāni. Bhavissantiādīni pana cattāri anāgatavasena vuttāni. Tesampi purimacatukke vuttanayeneva attho veditabbo. Evamete –
‘‘த்³வே தி³ட்டி²ஸீஸா ஸீஸஞ்ஞே, சத்தாரோ ஸீஸமூலகா;
‘‘Dve diṭṭhisīsā sīsaññe, cattāro sīsamūlakā;
தயோ தயோதி ஏதானி, அட்டா²ரஸ விபா⁴வயே.
Tayo tayoti etāni, aṭṭhārasa vibhāvaye.
ஏதேஸு ஹி அஸஸ்மி, ஸதஸ்மீதி ஏதே த்³வே தி³ட்டி²ஸீஸா நாம. அஸ்மி, ஸந்தி, அபிஹங் ஸந்தி, ப⁴விஸ்ஸந்தி ஏதே சத்தாரோ ஸுத்³த⁴ஸீஸா ஏவ. இத்த²ஸ்மீதிஆத³யோ தயோ தயோதி த்³வாத³ஸ ஸீஸமூலகா நாமாதி ஏவமேதே த்³வே தி³ட்டி²ஸீஸா சத்தாரோ ஸுத்³த⁴ஸீஸா த்³வாத³ஸ ஸீஸமூலகாதி அட்டா²ரஸ தண்ஹாவிசரிதத⁴ம்மா வேதி³தப்³பா³. இமானி தாவ அஜ்ஜ²த்திகஸ்ஸ உபாதா³ய அட்டா²ரஸ தண்ஹாவிசரிதானி. பா³ஹிரஸ்ஸ உபாதா³ய தண்ஹாவிசரிதேஸுபி ஏஸேவ நயோ. இமினாதி இமினா ரூபேன வா…பே॰… விஞ்ஞாணேன வாதி ஏஸ விஸேஸோ வேதி³தப்³போ³. ஸேஸங் தாதி³ஸமேவ.
Etesu hi asasmi, satasmīti ete dve diṭṭhisīsā nāma. Asmi, santi, apihaṃ santi, bhavissanti ete cattāro suddhasīsā eva. Itthasmītiādayo tayo tayoti dvādasa sīsamūlakā nāmāti evamete dve diṭṭhisīsā cattāro suddhasīsā dvādasa sīsamūlakāti aṭṭhārasa taṇhāvicaritadhammā veditabbā. Imāni tāva ajjhattikassa upādāya aṭṭhārasa taṇhāvicaritāni. Bāhirassa upādāya taṇhāvicaritesupi eseva nayo. Imināti iminā rūpena vā…pe… viññāṇena vāti esa viseso veditabbo. Sesaṃ tādisameva.
இதி ஏவரூபானி அதீதானி ச²த்திங்ஸாதி ஏகமேகஸ்ஸ புக்³க³லஸ்ஸ அதீதே அத்³த⁴னி ச²த்திங்ஸ. அனாக³தானி ச²த்திங்ஸாதி ஏகமேகஸ்ஸேவ புக்³க³லஸ்ஸ ச அனாக³தே அத்³த⁴னி ச²த்திங்ஸ. பச்சுப்பன்னானி ச²த்திங்ஸாதி ஏகஸ்ஸ வா புக்³க³லஸ்ஸ யதா²ஸம்ப⁴வதோ ப³ஹூனங் வா பச்சுப்பன்னே அத்³த⁴னி ச²த்திங்ஸாவ. ஸப்³ப³ஸத்தானங் பன நியமேனேவ அதீதே அத்³த⁴னி ச²த்திங்ஸ, அனாக³தே ச²த்திங்ஸ, பச்சுப்பன்னே ச²த்திங்ஸ. அனந்தா ஹி அஸதி³ஸதண்ஹாமானதி³ட்டி²பே⁴தா³ ஸத்தா. அட்ட²ஸதங் தண்ஹாவிசரிதங் ஹொந்தீதி எத்த² பன அட்ட²ஸதஸங்கா²தங் தண்ஹாவிசரிதங் ஹோதீதி ஏவமத்தோ² த³ட்ட²ப்³போ³.
Iti evarūpāni atītāni chattiṃsāti ekamekassa puggalassa atīte addhani chattiṃsa. Anāgatānichattiṃsāti ekamekasseva puggalassa ca anāgate addhani chattiṃsa. Paccuppannāni chattiṃsāti ekassa vā puggalassa yathāsambhavato bahūnaṃ vā paccuppanne addhani chattiṃsāva. Sabbasattānaṃ pana niyameneva atīte addhani chattiṃsa, anāgate chattiṃsa, paccuppanne chattiṃsa. Anantā hi asadisataṇhāmānadiṭṭhibhedā sattā. Aṭṭhasataṃtaṇhāvicaritaṃ hontīti ettha pana aṭṭhasatasaṅkhātaṃ taṇhāvicaritaṃ hotīti evamattho daṭṭhabbo.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / அங்கு³த்தரனிகாய • Aṅguttaranikāya / 9. தண்ஹாஸுத்தங் • 9. Taṇhāsuttaṃ
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / அங்கு³த்தரனிகாய (டீகா) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 9-10. தண்ஹாஸுத்தாதி³வண்ணனா • 9-10. Taṇhāsuttādivaṇṇanā