Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ధమ్మపదపాళి • Dhammapadapāḷi |
౨౪. తణ్హావగ్గో
24. Taṇhāvaggo
౩౩౪.
334.
మనుజస్స పమత్తచారినో, తణ్హా వడ్ఢతి మాలువా వియ;
Manujassa pamattacārino, taṇhā vaḍḍhati māluvā viya;
సో ప్లవతీ 1 హురా హురం, ఫలమిచ్ఛంవ వనస్మి వానరో.
So plavatī 2 hurā huraṃ, phalamicchaṃva vanasmi vānaro.
౩౩౫.
335.
యం ఏసా సహతే జమ్మీ, తణ్హా లోకే విసత్తికా;
Yaṃ esā sahate jammī, taṇhā loke visattikā;
౩౩౬.
336.
యో చేతం సహతే జమ్మిం, తణ్హం లోకే దురచ్చయం;
Yo cetaṃ sahate jammiṃ, taṇhaṃ loke duraccayaṃ;
సోకా తమ్హా పపతన్తి, ఉదబిన్దువ పోక్ఖరా.
Sokā tamhā papatanti, udabinduva pokkharā.
౩౩౭.
337.
తం వో వదామి భద్దం వో, యావన్తేత్థ సమాగతా;
Taṃ vo vadāmi bhaddaṃ vo, yāvantettha samāgatā;
తణ్హాయ మూలం ఖణథ, ఉసీరత్థోవ బీరణం;
Taṇhāya mūlaṃ khaṇatha, usīratthova bīraṇaṃ;
మా వో నళంవ సోతోవ, మారో భఞ్జి పునప్పునం.
Mā vo naḷaṃva sotova, māro bhañji punappunaṃ.
౩౩౮.
338.
యథాపి మూలే అనుపద్దవే దళ్హే, ఛిన్నోపి రుక్ఖో పునరేవ రూహతి;
Yathāpi mūle anupaddave daḷhe, chinnopi rukkho punareva rūhati;
ఏవమ్పి తణ్హానుసయే అనూహతే, నిబ్బత్తతీ దుక్ఖమిదం పునప్పునం.
Evampi taṇhānusaye anūhate, nibbattatī dukkhamidaṃ punappunaṃ.
౩౩౯.
339.
యస్స ఛత్తింసతి సోతా, మనాపసవనా భుసా;
Yassa chattiṃsati sotā, manāpasavanā bhusā;
౩౪౦.
340.
తఞ్చ దిస్వా లతం జాతం, మూలం పఞ్ఞాయ ఛిన్దథ.
Tañca disvā lataṃ jātaṃ, mūlaṃ paññāya chindatha.
౩౪౧.
341.
సరితాని సినేహితాని చ, సోమనస్సాని భవన్తి జన్తునో;
Saritāni sinehitāni ca, somanassāni bhavanti jantuno;
తే సాతసితా సుఖేసినో, తే వే జాతిజరూపగా నరా.
Te sātasitā sukhesino, te ve jātijarūpagā narā.
౩౪౨.
342.
తసిణాయ పురక్ఖతా పజా, పరిసప్పన్తి ససోవ బన్ధితో 9;
Tasiṇāya purakkhatā pajā, parisappanti sasova bandhito 10;
సంయోజనసఙ్గసత్తకా, దుక్ఖముపేన్తి పునప్పునం చిరాయ.
Saṃyojanasaṅgasattakā, dukkhamupenti punappunaṃ cirāya.
౩౪౩.
343.
తసిణాయ పురక్ఖతా పజా, పరిసప్పన్తి ససోవ బన్ధితో;
Tasiṇāya purakkhatā pajā, parisappanti sasova bandhito;
౩౪౪.
344.
యో నిబ్బనథో వనాధిముత్తో, వనముత్తో వనమేవ ధావతి;
Yo nibbanatho vanādhimutto, vanamutto vanameva dhāvati;
తం పుగ్గలమేథ పస్సథ, ముత్తో బన్ధనమేవ ధావతి.
Taṃ puggalametha passatha, mutto bandhanameva dhāvati.
౩౪౫.
345.
న తం దళ్హం బన్ధనమాహు ధీరా, యదాయసం దారుజపబ్బజఞ్చ 13;
Na taṃ daḷhaṃ bandhanamāhu dhīrā, yadāyasaṃ dārujapabbajañca 14;
సారత్తరత్తా మణికుణ్డలేసు, పుత్తేసు దారేసు చ యా అపేక్ఖా.
Sārattarattā maṇikuṇḍalesu, puttesu dāresu ca yā apekkhā.
౩౪౬.
346.
ఏతం దళ్హం బన్ధనమాహు ధీరా, ఓహారినం సిథిలం దుప్పముఞ్చం;
Etaṃ daḷhaṃ bandhanamāhu dhīrā, ohārinaṃ sithilaṃ duppamuñcaṃ;
ఏతమ్పి ఛేత్వాన పరిబ్బజన్తి, అనపేక్ఖినో కామసుఖం పహాయ.
Etampi chetvāna paribbajanti, anapekkhino kāmasukhaṃ pahāya.
౩౪౭.
347.
యే రాగరత్తానుపతన్తి సోతం, సయంకతం మక్కటకోవ జాలం;
Ye rāgarattānupatanti sotaṃ, sayaṃkataṃ makkaṭakova jālaṃ;
ఏతమ్పి ఛేత్వాన వజన్తి ధీరా, అనపేక్ఖినో సబ్బదుక్ఖం పహాయ.
Etampi chetvāna vajanti dhīrā, anapekkhino sabbadukkhaṃ pahāya.
౩౪౮.
348.
ముఞ్చ పురే ముఞ్చ పచ్ఛతో, మజ్ఝే ముఞ్చ భవస్స పారగూ;
Muñca pure muñca pacchato, majjhe muñca bhavassa pāragū;
సబ్బత్థ విముత్తమానసో, న పునం జాతిజరం ఉపేహిసి.
Sabbattha vimuttamānaso, na punaṃ jātijaraṃ upehisi.
౩౪౯.
349.
వితక్కమథితస్స జన్తునో, తిబ్బరాగస్స సుభానుపస్సినో;
Vitakkamathitassa jantuno, tibbarāgassa subhānupassino;
భియ్యో తణ్హా పవడ్ఢతి, ఏస ఖో దళ్హం 15 కరోతి బన్ధనం.
Bhiyyo taṇhā pavaḍḍhati, esa kho daḷhaṃ 16 karoti bandhanaṃ.
౩౫౦.
350.
వితక్కూపసమే చ 17 యో రతో, అసుభం భావయతే సదా సతో;
Vitakkūpasame ca 18 yo rato, asubhaṃ bhāvayate sadā sato;
౩౫౧.
351.
నిట్ఠఙ్గతో అసన్తాసీ, వీతతణ్హో అనఙ్గణో;
Niṭṭhaṅgato asantāsī, vītataṇho anaṅgaṇo;
అచ్ఛిన్ది భవసల్లాని, అన్తిమోయం సముస్సయో.
Acchindi bhavasallāni, antimoyaṃ samussayo.
౩౫౨.
352.
వీతతణ్హో అనాదానో, నిరుత్తిపదకోవిదో;
Vītataṇho anādāno, niruttipadakovido;
అక్ఖరానం సన్నిపాతం, జఞ్ఞా పుబ్బాపరాని చ;
Akkharānaṃ sannipātaṃ, jaññā pubbāparāni ca;
స వే ‘‘అన్తిమసారీరో, మహాపఞ్ఞో మహాపురిసో’’తి వుచ్చతి.
Sa ve ‘‘antimasārīro, mahāpañño mahāpuriso’’ti vuccati.
౩౫౩.
353.
సబ్బాభిభూ సబ్బవిదూహమస్మి, సబ్బేసు ధమ్మేసు అనూపలిత్తో;
Sabbābhibhū sabbavidūhamasmi, sabbesu dhammesu anūpalitto;
సబ్బఞ్జహో తణ్హక్ఖయే విముత్తో, సయం అభిఞ్ఞాయ కముద్దిసేయ్యం.
Sabbañjaho taṇhakkhaye vimutto, sayaṃ abhiññāya kamuddiseyyaṃ.
౩౫౪.
354.
సబ్బదానం ధమ్మదానం జినాతి, సబ్బరసం ధమ్మరసో జినాతి;
Sabbadānaṃ dhammadānaṃ jināti, sabbarasaṃ dhammaraso jināti;
సబ్బరతిం ధమ్మరతి జినాతి, తణ్హక్ఖయో సబ్బదుక్ఖం జినాతి.
Sabbaratiṃ dhammarati jināti, taṇhakkhayo sabbadukkhaṃ jināti.
౩౫౫.
355.
హనన్తి భోగా దుమ్మేధం, నో చ పారగవేసినో;
Hananti bhogā dummedhaṃ, no ca pāragavesino;
భోగతణ్హాయ దుమ్మేధో, హన్తి అఞ్ఞేవ అత్తనం.
Bhogataṇhāya dummedho, hanti aññeva attanaṃ.
౩౫౬.
356.
తిణదోసాని ఖేత్తాని, రాగదోసా అయం పజా;
Tiṇadosāni khettāni, rāgadosā ayaṃ pajā;
తస్మా హి వీతరాగేసు, దిన్నం హోతి మహప్ఫలం.
Tasmā hi vītarāgesu, dinnaṃ hoti mahapphalaṃ.
౩౫౭.
357.
తిణదోసాని ఖేత్తాని, దోసదోసా అయం పజా;
Tiṇadosāni khettāni, dosadosā ayaṃ pajā;
తస్మా హి వీతదోసేసు, దిన్నం హోతి మహప్ఫలం.
Tasmā hi vītadosesu, dinnaṃ hoti mahapphalaṃ.
౩౫౮.
358.
తిణదోసాని ఖేత్తాని, మోహదోసా అయం పజా;
Tiṇadosāni khettāni, mohadosā ayaṃ pajā;
తస్మా హి వీతమోహేసు, దిన్నం హోతి మహప్ఫలం.
Tasmā hi vītamohesu, dinnaṃ hoti mahapphalaṃ.
౩౫౯.
359.
(తిణదోసాని ఖేత్తాని, ఇచ్ఛాదోసా అయం పజా;
(Tiṇadosāni khettāni, icchādosā ayaṃ pajā;
తిణదోసాని ఖేత్తాని, తణ్హాదోసా అయం పజా;
Tiṇadosāni khettāni, taṇhādosā ayaṃ pajā;
తస్మా హి వీతతణ్హేసు, దిన్నం హోతి మహప్ఫలం.
Tasmā hi vītataṇhesu, dinnaṃ hoti mahapphalaṃ.
తణ్హావగ్గో చతువీసతిమో నిట్ఠితో.
Taṇhāvaggo catuvīsatimo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ధమ్మపద-అట్ఠకథా • Dhammapada-aṭṭhakathā / ౨౪. తణ్హావగ్గో • 24. Taṇhāvaggo