Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಧಮ್ಮಪದಪಾಳಿ • Dhammapadapāḷi |
೨೪. ತಣ್ಹಾವಗ್ಗೋ
24. Taṇhāvaggo
೩೩೪.
334.
ಮನುಜಸ್ಸ ಪಮತ್ತಚಾರಿನೋ, ತಣ್ಹಾ ವಡ್ಢತಿ ಮಾಲುವಾ ವಿಯ।
Manujassa pamattacārino, taṇhā vaḍḍhati māluvā viya;
ಸೋ ಪ್ಲವತೀ 1 ಹುರಾ ಹುರಂ, ಫಲಮಿಚ್ಛಂವ ವನಸ್ಮಿ ವಾನರೋ॥
So plavatī 2 hurā huraṃ, phalamicchaṃva vanasmi vānaro.
೩೩೫.
335.
ಯಂ ಏಸಾ ಸಹತೇ ಜಮ್ಮೀ, ತಣ್ಹಾ ಲೋಕೇ ವಿಸತ್ತಿಕಾ।
Yaṃ esā sahate jammī, taṇhā loke visattikā;
೩೩೬.
336.
ಯೋ ಚೇತಂ ಸಹತೇ ಜಮ್ಮಿಂ, ತಣ್ಹಂ ಲೋಕೇ ದುರಚ್ಚಯಂ।
Yo cetaṃ sahate jammiṃ, taṇhaṃ loke duraccayaṃ;
ಸೋಕಾ ತಮ್ಹಾ ಪಪತನ್ತಿ, ಉದಬಿನ್ದುವ ಪೋಕ್ಖರಾ॥
Sokā tamhā papatanti, udabinduva pokkharā.
೩೩೭.
337.
ತಂ ವೋ ವದಾಮಿ ಭದ್ದಂ ವೋ, ಯಾವನ್ತೇತ್ಥ ಸಮಾಗತಾ।
Taṃ vo vadāmi bhaddaṃ vo, yāvantettha samāgatā;
ತಣ್ಹಾಯ ಮೂಲಂ ಖಣಥ, ಉಸೀರತ್ಥೋವ ಬೀರಣಂ।
Taṇhāya mūlaṃ khaṇatha, usīratthova bīraṇaṃ;
ಮಾ ವೋ ನಳಂವ ಸೋತೋವ, ಮಾರೋ ಭಞ್ಜಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ॥
Mā vo naḷaṃva sotova, māro bhañji punappunaṃ.
೩೩೮.
338.
ಯಥಾಪಿ ಮೂಲೇ ಅನುಪದ್ದವೇ ದಳ್ಹೇ, ಛಿನ್ನೋಪಿ ರುಕ್ಖೋ ಪುನರೇವ ರೂಹತಿ।
Yathāpi mūle anupaddave daḷhe, chinnopi rukkho punareva rūhati;
ಏವಮ್ಪಿ ತಣ್ಹಾನುಸಯೇ ಅನೂಹತೇ, ನಿಬ್ಬತ್ತತೀ ದುಕ್ಖಮಿದಂ ಪುನಪ್ಪುನಂ॥
Evampi taṇhānusaye anūhate, nibbattatī dukkhamidaṃ punappunaṃ.
೩೩೯.
339.
ಯಸ್ಸ ಛತ್ತಿಂಸತಿ ಸೋತಾ, ಮನಾಪಸವನಾ ಭುಸಾ।
Yassa chattiṃsati sotā, manāpasavanā bhusā;
೩೪೦.
340.
ತಞ್ಚ ದಿಸ್ವಾ ಲತಂ ಜಾತಂ, ಮೂಲಂ ಪಞ್ಞಾಯ ಛಿನ್ದಥ॥
Tañca disvā lataṃ jātaṃ, mūlaṃ paññāya chindatha.
೩೪೧.
341.
ಸರಿತಾನಿ ಸಿನೇಹಿತಾನಿ ಚ, ಸೋಮನಸ್ಸಾನಿ ಭವನ್ತಿ ಜನ್ತುನೋ।
Saritāni sinehitāni ca, somanassāni bhavanti jantuno;
ತೇ ಸಾತಸಿತಾ ಸುಖೇಸಿನೋ, ತೇ ವೇ ಜಾತಿಜರೂಪಗಾ ನರಾ॥
Te sātasitā sukhesino, te ve jātijarūpagā narā.
೩೪೨.
342.
ತಸಿಣಾಯ ಪುರಕ್ಖತಾ ಪಜಾ, ಪರಿಸಪ್ಪನ್ತಿ ಸಸೋವ ಬನ್ಧಿತೋ 9।
Tasiṇāya purakkhatā pajā, parisappanti sasova bandhito 10;
ಸಂಯೋಜನಸಙ್ಗಸತ್ತಕಾ, ದುಕ್ಖಮುಪೇನ್ತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಚಿರಾಯ॥
Saṃyojanasaṅgasattakā, dukkhamupenti punappunaṃ cirāya.
೩೪೩.
343.
ತಸಿಣಾಯ ಪುರಕ್ಖತಾ ಪಜಾ, ಪರಿಸಪ್ಪನ್ತಿ ಸಸೋವ ಬನ್ಧಿತೋ।
Tasiṇāya purakkhatā pajā, parisappanti sasova bandhito;
೩೪೪.
344.
ಯೋ ನಿಬ್ಬನಥೋ ವನಾಧಿಮುತ್ತೋ, ವನಮುತ್ತೋ ವನಮೇವ ಧಾವತಿ।
Yo nibbanatho vanādhimutto, vanamutto vanameva dhāvati;
ತಂ ಪುಗ್ಗಲಮೇಥ ಪಸ್ಸಥ, ಮುತ್ತೋ ಬನ್ಧನಮೇವ ಧಾವತಿ॥
Taṃ puggalametha passatha, mutto bandhanameva dhāvati.
೩೪೫.
345.
ನ ತಂ ದಳ್ಹಂ ಬನ್ಧನಮಾಹು ಧೀರಾ, ಯದಾಯಸಂ ದಾರುಜಪಬ್ಬಜಞ್ಚ 13।
Na taṃ daḷhaṃ bandhanamāhu dhīrā, yadāyasaṃ dārujapabbajañca 14;
ಸಾರತ್ತರತ್ತಾ ಮಣಿಕುಣ್ಡಲೇಸು, ಪುತ್ತೇಸು ದಾರೇಸು ಚ ಯಾ ಅಪೇಕ್ಖಾ॥
Sārattarattā maṇikuṇḍalesu, puttesu dāresu ca yā apekkhā.
೩೪೬.
346.
ಏತಂ ದಳ್ಹಂ ಬನ್ಧನಮಾಹು ಧೀರಾ, ಓಹಾರಿನಂ ಸಿಥಿಲಂ ದುಪ್ಪಮುಞ್ಚಂ।
Etaṃ daḷhaṃ bandhanamāhu dhīrā, ohārinaṃ sithilaṃ duppamuñcaṃ;
ಏತಮ್ಪಿ ಛೇತ್ವಾನ ಪರಿಬ್ಬಜನ್ತಿ, ಅನಪೇಕ್ಖಿನೋ ಕಾಮಸುಖಂ ಪಹಾಯ॥
Etampi chetvāna paribbajanti, anapekkhino kāmasukhaṃ pahāya.
೩೪೭.
347.
ಯೇ ರಾಗರತ್ತಾನುಪತನ್ತಿ ಸೋತಂ, ಸಯಂಕತಂ ಮಕ್ಕಟಕೋವ ಜಾಲಂ।
Ye rāgarattānupatanti sotaṃ, sayaṃkataṃ makkaṭakova jālaṃ;
ಏತಮ್ಪಿ ಛೇತ್ವಾನ ವಜನ್ತಿ ಧೀರಾ, ಅನಪೇಕ್ಖಿನೋ ಸಬ್ಬದುಕ್ಖಂ ಪಹಾಯ॥
Etampi chetvāna vajanti dhīrā, anapekkhino sabbadukkhaṃ pahāya.
೩೪೮.
348.
ಮುಞ್ಚ ಪುರೇ ಮುಞ್ಚ ಪಚ್ಛತೋ, ಮಜ್ಝೇ ಮುಞ್ಚ ಭವಸ್ಸ ಪಾರಗೂ।
Muñca pure muñca pacchato, majjhe muñca bhavassa pāragū;
ಸಬ್ಬತ್ಥ ವಿಮುತ್ತಮಾನಸೋ, ನ ಪುನಂ ಜಾತಿಜರಂ ಉಪೇಹಿಸಿ॥
Sabbattha vimuttamānaso, na punaṃ jātijaraṃ upehisi.
೩೪೯.
349.
ವಿತಕ್ಕಮಥಿತಸ್ಸ ಜನ್ತುನೋ, ತಿಬ್ಬರಾಗಸ್ಸ ಸುಭಾನುಪಸ್ಸಿನೋ।
Vitakkamathitassa jantuno, tibbarāgassa subhānupassino;
ಭಿಯ್ಯೋ ತಣ್ಹಾ ಪವಡ್ಢತಿ, ಏಸ ಖೋ ದಳ್ಹಂ 15 ಕರೋತಿ ಬನ್ಧನಂ॥
Bhiyyo taṇhā pavaḍḍhati, esa kho daḷhaṃ 16 karoti bandhanaṃ.
೩೫೦.
350.
ವಿತಕ್ಕೂಪಸಮೇ ಚ 17 ಯೋ ರತೋ, ಅಸುಭಂ ಭಾವಯತೇ ಸದಾ ಸತೋ।
Vitakkūpasame ca 18 yo rato, asubhaṃ bhāvayate sadā sato;
೩೫೧.
351.
ನಿಟ್ಠಙ್ಗತೋ ಅಸನ್ತಾಸೀ, ವೀತತಣ್ಹೋ ಅನಙ್ಗಣೋ।
Niṭṭhaṅgato asantāsī, vītataṇho anaṅgaṇo;
ಅಚ್ಛಿನ್ದಿ ಭವಸಲ್ಲಾನಿ, ಅನ್ತಿಮೋಯಂ ಸಮುಸ್ಸಯೋ॥
Acchindi bhavasallāni, antimoyaṃ samussayo.
೩೫೨.
352.
ವೀತತಣ್ಹೋ ಅನಾದಾನೋ, ನಿರುತ್ತಿಪದಕೋವಿದೋ।
Vītataṇho anādāno, niruttipadakovido;
ಅಕ್ಖರಾನಂ ಸನ್ನಿಪಾತಂ, ಜಞ್ಞಾ ಪುಬ್ಬಾಪರಾನಿ ಚ।
Akkharānaṃ sannipātaṃ, jaññā pubbāparāni ca;
ಸ ವೇ ‘‘ಅನ್ತಿಮಸಾರೀರೋ, ಮಹಾಪಞ್ಞೋ ಮಹಾಪುರಿಸೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ॥
Sa ve ‘‘antimasārīro, mahāpañño mahāpuriso’’ti vuccati.
೩೫೩.
353.
ಸಬ್ಬಾಭಿಭೂ ಸಬ್ಬವಿದೂಹಮಸ್ಮಿ, ಸಬ್ಬೇಸು ಧಮ್ಮೇಸು ಅನೂಪಲಿತ್ತೋ।
Sabbābhibhū sabbavidūhamasmi, sabbesu dhammesu anūpalitto;
ಸಬ್ಬಞ್ಜಹೋ ತಣ್ಹಕ್ಖಯೇ ವಿಮುತ್ತೋ, ಸಯಂ ಅಭಿಞ್ಞಾಯ ಕಮುದ್ದಿಸೇಯ್ಯಂ॥
Sabbañjaho taṇhakkhaye vimutto, sayaṃ abhiññāya kamuddiseyyaṃ.
೩೫೪.
354.
ಸಬ್ಬದಾನಂ ಧಮ್ಮದಾನಂ ಜಿನಾತಿ, ಸಬ್ಬರಸಂ ಧಮ್ಮರಸೋ ಜಿನಾತಿ।
Sabbadānaṃ dhammadānaṃ jināti, sabbarasaṃ dhammaraso jināti;
ಸಬ್ಬರತಿಂ ಧಮ್ಮರತಿ ಜಿನಾತಿ, ತಣ್ಹಕ್ಖಯೋ ಸಬ್ಬದುಕ್ಖಂ ಜಿನಾತಿ॥
Sabbaratiṃ dhammarati jināti, taṇhakkhayo sabbadukkhaṃ jināti.
೩೫೫.
355.
ಹನನ್ತಿ ಭೋಗಾ ದುಮ್ಮೇಧಂ, ನೋ ಚ ಪಾರಗವೇಸಿನೋ।
Hananti bhogā dummedhaṃ, no ca pāragavesino;
ಭೋಗತಣ್ಹಾಯ ದುಮ್ಮೇಧೋ, ಹನ್ತಿ ಅಞ್ಞೇವ ಅತ್ತನಂ॥
Bhogataṇhāya dummedho, hanti aññeva attanaṃ.
೩೫೬.
356.
ತಿಣದೋಸಾನಿ ಖೇತ್ತಾನಿ, ರಾಗದೋಸಾ ಅಯಂ ಪಜಾ।
Tiṇadosāni khettāni, rāgadosā ayaṃ pajā;
ತಸ್ಮಾ ಹಿ ವೀತರಾಗೇಸು, ದಿನ್ನಂ ಹೋತಿ ಮಹಪ್ಫಲಂ॥
Tasmā hi vītarāgesu, dinnaṃ hoti mahapphalaṃ.
೩೫೭.
357.
ತಿಣದೋಸಾನಿ ಖೇತ್ತಾನಿ, ದೋಸದೋಸಾ ಅಯಂ ಪಜಾ।
Tiṇadosāni khettāni, dosadosā ayaṃ pajā;
ತಸ್ಮಾ ಹಿ ವೀತದೋಸೇಸು, ದಿನ್ನಂ ಹೋತಿ ಮಹಪ್ಫಲಂ॥
Tasmā hi vītadosesu, dinnaṃ hoti mahapphalaṃ.
೩೫೮.
358.
ತಿಣದೋಸಾನಿ ಖೇತ್ತಾನಿ, ಮೋಹದೋಸಾ ಅಯಂ ಪಜಾ।
Tiṇadosāni khettāni, mohadosā ayaṃ pajā;
ತಸ್ಮಾ ಹಿ ವೀತಮೋಹೇಸು, ದಿನ್ನಂ ಹೋತಿ ಮಹಪ್ಫಲಂ॥
Tasmā hi vītamohesu, dinnaṃ hoti mahapphalaṃ.
೩೫೯.
359.
(ತಿಣದೋಸಾನಿ ಖೇತ್ತಾನಿ, ಇಚ್ಛಾದೋಸಾ ಅಯಂ ಪಜಾ।
(Tiṇadosāni khettāni, icchādosā ayaṃ pajā;
ತಿಣದೋಸಾನಿ ಖೇತ್ತಾನಿ, ತಣ್ಹಾದೋಸಾ ಅಯಂ ಪಜಾ।
Tiṇadosāni khettāni, taṇhādosā ayaṃ pajā;
ತಸ್ಮಾ ಹಿ ವೀತತಣ್ಹೇಸು, ದಿನ್ನಂ ಹೋತಿ ಮಹಪ್ಫಲಂ॥
Tasmā hi vītataṇhesu, dinnaṃ hoti mahapphalaṃ.
ತಣ್ಹಾವಗ್ಗೋ ಚತುವೀಸತಿಮೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।
Taṇhāvaggo catuvīsatimo niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ಧಮ್ಮಪದ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Dhammapada-aṭṭhakathā / ೨೪. ತಣ್ಹಾವಗ್ಗೋ • 24. Taṇhāvaggo