| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៩. តណ្ហុប្បាទសុត្តវណ្ណនា
9. Taṇhuppādasuttavaṇṇanā
៩. នវមេ ឧប្បជ្ជតិ ឯតេសូតិ ឧប្បាទា។ កា ឧប្បជ្ជតិ? តណ្ហា។ តណ្ហាយ ឧប្បាទា តណ្ហុប្បាទា, តណ្ហាវត្ថូនិ តណ្ហាការណានីតិ អត្ថោ។ ចីវរហេតូតិ ‘‘កត្ថ មនាបំ ចីវរំ លភិស្សាមី’’តិ ចីវរការណា ឧប្បជ្ជតិ។ ឥតិភវាភវហេតូតិ ឯត្ថ ឥតីតិ និទស្សនត្ថេ និបាតោ។ យថា ចីវរាទិហេតុ, ឯវំ ភវាភវហេតុបីតិ អត្ថោ។ ភវាភវោតិ ចេត្ថ បណីតតរានិ សប្បិនវនីតាទីនិ អធិប្បេតានិ។ សម្បត្តិភវេសុ បណីតតរបណីតតមភវោតិបិ វទន្តិយេវ។
9. Navame uppajjati etesūti uppādā. Kā uppajjati? Taṇhā. Taṇhāya uppādā taṇhuppādā, taṇhāvatthūni taṇhākāraṇānīti attho. Cīvarahetūti ‘‘kattha manāpaṃ cīvaraṃ labhissāmī’’ti cīvarakāraṇā uppajjati. Itibhavābhavahetūti ettha itīti nidassanatthe nipāto. Yathā cīvarādihetu, evaṃ bhavābhavahetupīti attho. Bhavābhavoti cettha paṇītatarāni sappinavanītādīni adhippetāni. Sampattibhavesu paṇītatarapaṇītatamabhavotipi vadantiyeva.
តណ្ហាទុតិយោតិ អយញ្ហិ សត្តោ អនមតគ្គេ សំសារវដ្ដេ សំសរន្តោ ន ឯកកោវ សំសរតិ, តណ្ហំ បន ទុតិយិកំ លភន្តោវ សំសរតិ។ តេន វុត្តំ ‘‘តណ្ហាទុតិយោ’’តិ។ ឥត្ថភាវញ្ញថាភាវន្តិ ឯត្ថ ឥត្ថភាវោ នាម អយំ អត្តភាវោ, អញ្ញថាភាវោ នាម អនាគតត្តភាវោ។ ឯវរូបោ វា អញ្ញោបិ អត្តភាវោ ឥត្ថភាវោ នាម, ន ឯវរូបោ អញ្ញថាភាវោ នាម។ តំ ឥត្ថភាវញ្ញថាភាវំ។ សំសារន្តិ ខន្ធធាតុអាយតនានំ បដិបាដិំ។ នាតិវត្តតីតិ នាតិក្កមតិ។ ឯវមាទីនវំ ញត្វាតិ ឯវំ អតីតានាគតបច្ចុប្បន្នេសុ ខន្ធេសុ អាទីនវំ ជានិត្វា។ តណ្ហំ ទុក្ខស្ស សម្ភវន្តិ តណ្ហំ ច ‘‘អយំ វដ្ដទុក្ខសម្ភូតោ សភាវោ ការណ’’ន្តិ ឯវំ ជានិត្វា។ ឯត្តាវតា ឥមស្ស ភិក្ខុនោ វិបស្សនំ វឌ្ឍេត្វា អរហត្តំ បត្តភាវោ ទស្សិតោ។ ឥទានិ តំ ខីណាសវំ ថោមេន្តោ វីតតណ្ហោតិអាទិមាហ។ តត្ថ អនាទានោតិ និគ្គហណោ។ សតោ ភិក្ខុ បរិព្ពជេតិ សតិសម្បជញ្ញេ វេបុល្លប្បត្តោ ខីណាសវោ ភិក្ខុ សតោ សម្បជានោ ចរេយ្យ វិហរេយ្យាតិ អត្ថោ។ ឥតិ សុត្តន្តេ វដ្ដំ កថេត្វា គាថាសុ វដ្ដវិវដ្ដំ កថិតន្តិ។
Taṇhādutiyoti ayañhi satto anamatagge saṃsāravaṭṭe saṃsaranto na ekakova saṃsarati, taṇhaṃ pana dutiyikaṃ labhantova saṃsarati. Tena vuttaṃ ‘‘taṇhādutiyo’’ti. Itthabhāvaññathābhāvanti ettha itthabhāvo nāma ayaṃ attabhāvo, aññathābhāvo nāma anāgatattabhāvo. Evarūpo vā aññopi attabhāvo itthabhāvo nāma, na evarūpo aññathābhāvo nāma. Taṃ itthabhāvaññathābhāvaṃ. Saṃsāranti khandhadhātuāyatanānaṃ paṭipāṭiṃ. Nātivattatīti nātikkamati. Evamādīnavaṃ ñatvāti evaṃ atītānāgatapaccuppannesu khandhesu ādīnavaṃ jānitvā. Taṇhaṃ dukkhassa sambhavanti taṇhaṃ ca ‘‘ayaṃ vaṭṭadukkhasambhūto sabhāvo kāraṇa’’nti evaṃ jānitvā. Ettāvatā imassa bhikkhuno vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pattabhāvo dassito. Idāni taṃ khīṇāsavaṃ thomento vītataṇhotiādimāha. Tattha anādānoti niggahaṇo. Sato bhikkhu paribbajeti satisampajaññe vepullappatto khīṇāsavo bhikkhu sato sampajāno careyya vihareyyāti attho. Iti suttante vaṭṭaṃ kathetvā gāthāsu vaṭṭavivaṭṭaṃ kathitanti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៩. តណ្ហុប្បាទសុត្តំ • 9. Taṇhuppādasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៩. តណ្ហុប្បាទសុត្តវណ្ណនា • 9. Taṇhuppādasuttavaṇṇanā
