Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੧੦. ਤਪੁਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤਂ
10. Tapussasuttaṃ
੪੧. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਮਲ੍ਲੇਸੁ વਿਹਰਤਿ ਉਰੁવੇਲਕਪ੍ਪਂ ਨਾਮ ਮਲ੍ਲਾਨਂ ਨਿਗਮੋ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਪੁਬ੍ਬਣ੍ਹਸਮਯਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਮਾਦਾਯ ਉਰੁવੇਲਕਪ੍ਪਂ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਪਾવਿਸਿ। ਉਰੁવੇਲਕਪ੍ਪੇ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਾਭਤ੍ਤਂ ਪਿਣ੍ਡਪਾਤਪਟਿਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਇਧੇવ ਤਾવ ਤ੍વਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਹੋਹਿ, ਯਾવਾਹਂ ਮਹਾવਨਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹਾਮਿ ਦਿવਾવਿਹਾਰਾਯਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਤੋ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਮਹਾવਨਂ ਅਜ੍ਝੋਗਾਹੇਤ੍વਾ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਦਿવਾવਿਹਾਰਂ ਨਿਸੀਦਿ।
41. Ekaṃ samayaṃ bhagavā mallesu viharati uruvelakappaṃ nāma mallānaṃ nigamo. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya uruvelakappaṃ piṇḍāya pāvisi. Uruvelakappe piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto āyasmantaṃ ānandaṃ āmantesi – ‘‘idheva tāva tvaṃ, ānanda, hohi, yāvāhaṃ mahāvanaṃ ajjhogāhāmi divāvihārāyā’’ti. ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā ānando bhagavato paccassosi. Atha kho bhagavā mahāvanaṃ ajjhogāhetvā aññatarasmiṃ rukkhamūle divāvihāraṃ nisīdi.
ਅਥ ਖੋ ਤਪੁਸ੍ਸੋ ਗਹਪਤਿ ਯੇਨਾਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਤਪੁਸ੍ਸੋ ਗਹਪਤਿ ਆਯਸ੍ਮਨ੍ਤਂ ਆਨਨ੍ਦਂ ਏਤਦવੋਚ –
Atha kho tapusso gahapati yenāyasmā ānando tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmantaṃ ānandaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho tapusso gahapati āyasmantaṃ ānandaṃ etadavoca –
‘‘ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਆਨਨ੍ਦ, ਗਿਹੀ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ ਕਾਮਾਰਾਮਾ ਕਾਮਰਤਾ ਕਾਮਸਮ੍ਮੁਦਿਤਾ। ਤੇਸਂ ਨੋ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗਿਹੀਨਂ ਕਾਮਭੋਗੀਨਂ ਕਾਮਾਰਾਮਾਨਂ ਕਾਮਰਤਾਨਂ ਕਾਮਸਮ੍ਮੁਦਿਤਾਨਂ ਪਪਾਤੋ વਿਯ ਖਾਯਤਿ, ਯਦਿਦਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ। ਸੁਤਂ ਮੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਦਹਰਾਨਂ ਦਹਰਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’ 1। ਤਯਿਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਬਹੁਨਾ ਜਨੇਨ વਿਸਭਾਗੋ, ਯਦਿਦਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Mayaṃ, bhante ānanda, gihī kāmabhogino kāmārāmā kāmaratā kāmasammuditā. Tesaṃ no, bhante, amhākaṃ gihīnaṃ kāmabhogīnaṃ kāmārāmānaṃ kāmaratānaṃ kāmasammuditānaṃ papāto viya khāyati, yadidaṃ nekkhammaṃ. Sutaṃ metaṃ, bhante, ‘imasmiṃ dhammavinaye daharānaṃ daharānaṃ bhikkhūnaṃ nekkhamme cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato’ 2. Tayidaṃ, bhante, imasmiṃ dhammavinaye bhikkhūnaṃ bahunā janena visabhāgo, yadidaṃ nekkhamma’’nti.
‘‘ਅਤ੍ਥਿ ਖੋ ਏਤਂ, ਗਹਪਤਿ, ਕਥਾਪਾਭਤਂ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਦਸ੍ਸਨਾਯ। ਆਯਾਮ, ਗਹਪਤਿ, ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਸ੍ਸਾਮ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਤੋ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸ੍ਸਾਮ। ਯਥਾ ਨੋ ਭਗવਾ ਬ੍ਯਾਕਰਿਸ੍ਸਤਿ ਤਥਾ ਨਂ ਧਾਰੇਸ੍ਸਾਮਾ’’ਤਿ।
‘‘Atthi kho etaṃ, gahapati, kathāpābhataṃ bhagavantaṃ dassanāya. Āyāma, gahapati, yena bhagavā tenupasaṅkamissāma; upasaṅkamitvā bhagavato etamatthaṃ ārocessāma. Yathā no bhagavā byākarissati tathā naṃ dhāressāmā’’ti.
‘‘ਏવਂ, ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ ਖੋ ਤਪੁਸ੍ਸੋ ਗਹਪਤਿ ਆਯਸ੍ਮਤੋ ਆਨਨ੍ਦਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਤਪੁਸ੍ਸੇਨ ਗਹਪਤਿਨਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਆਨਨ੍ਦੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ –
‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho tapusso gahapati āyasmato ānandassa paccassosi. Atha kho āyasmā ānando tapussena gahapatinā saddhiṃ yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā ānando bhagavantaṃ etadavoca –
‘‘ਅਯਂ , ਭਨ੍ਤੇ, ਤਪੁਸ੍ਸੋ ਗਹਪਤਿ ਏવਮਾਹ – ‘ਮਯਂ, ਭਨ੍ਤੇ ਆਨਨ੍ਦ, ਗਿਹੀ ਕਾਮਭੋਗਿਨੋ ਕਾਮਾਰਾਮਾ ਕਾਮਰਤਾ ਕਾਮਸਮ੍ਮੁਦਿਤਾ, ਤੇਸਂ ਨੋ ਭਨ੍ਤੇ, ਅਮ੍ਹਾਕਂ ਗਿਹੀਨਂ ਕਾਮਭੋਗੀਨਂ ਕਾਮਾਰਾਮਾਨਂ ਕਾਮਰਤਾਨਂ ਕਾਮਸਮ੍ਮੁਦਿਤਾਨਂ ਪਪਾਤੋ વਿਯ ਖਾਯਤਿ, ਯਦਿਦਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ’। ਸੁਤਂ ਮੇਤਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ‘ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਦਹਰਾਨਂ ਦਹਰਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਯਿਦਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਧਮ੍ਮવਿਨਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਬਹੁਨਾ ਜਨੇਨ વਿਸਭਾਗੋ ਯਦਿਦਂ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮ’’’ਨ੍ਤਿ।
‘‘Ayaṃ , bhante, tapusso gahapati evamāha – ‘mayaṃ, bhante ānanda, gihī kāmabhogino kāmārāmā kāmaratā kāmasammuditā, tesaṃ no bhante, amhākaṃ gihīnaṃ kāmabhogīnaṃ kāmārāmānaṃ kāmaratānaṃ kāmasammuditānaṃ papāto viya khāyati, yadidaṃ nekkhammaṃ’. Sutaṃ metaṃ, bhante, ‘imasmiṃ dhammavinaye daharānaṃ daharānaṃ bhikkhūnaṃ nekkhamme cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. Tayidaṃ, bhante, imasmiṃ dhammavinaye bhikkhūnaṃ bahunā janena visabhāgo yadidaṃ nekkhamma’’’nti.
‘‘ਏવਮੇਤਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏવਮੇਤਂ, ਆਨਨ੍ਦ! ਮਯ੍ਹਮ੍ਪਿ ਖੋ, ਆਨਨ੍ਦ, ਪੁਬ੍ਬੇવ ਸਮ੍ਬੋਧਾ ਅਨਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਬੋਧਿਸਤ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਸਤੋ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਾਧੁ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮਂ , ਸਾਧੁ ਪવਿવੇਕੋ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਮੇ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕਾਮੇਸੁ ਖੋ ਮੇ ਆਦੀਨવੋ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਬਹੁਲੀਕਤੋ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਅਨਧਿਗਤੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਨਾਸੇવਿਤੋ । ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਚੇ ਖੋ ਅਹਂ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ 3, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવੇਯ੍ਯਂ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਮੇ ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਸੀਦੇਯ੍ਯ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਕਾਮੇਸੁ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿਂ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਨੇਕ੍ਖਮ੍ਮੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿવਿਚ੍ਚੇવ ਕਾਮੇਹਿ વਿવਿਚ੍ਚ ਅਕੁਸਲੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਸવਿਤਕ੍ਕਂ ਸવਿਚਾਰਂ વਿવੇਕਜਂ ਪੀਤਿਸੁਖਂ ਪਠਮਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਿਨਾ વਿਹਾਰੇਨ વਿਹਰਤੋ ਕਾਮਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ । ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਖਿਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਯਾવਦੇવ ਆਬਾਧਾਯ; ਏવਮੇવਸ੍ਸ ਮੇ ਕਾਮਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ।
‘‘Evametaṃ, ānanda, evametaṃ, ānanda! Mayhampi kho, ānanda, pubbeva sambodhā anabhisambuddhassa bodhisattasseva sato etadahosi – ‘sādhu nekkhammaṃ , sādhu paviveko’ti. Tassa mayhaṃ, ānanda, nekkhamme cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ko nu kho hetu ko paccayo, yena me nekkhamme cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’? Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘kāmesu kho me ādīnavo adiṭṭho, so ca me abahulīkato, nekkhamme ca ānisaṃso anadhigato, so ca me anāsevito . Tasmā me nekkhamme cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘sace kho ahaṃ kāmesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulaṃ kareyyaṃ 4, nekkhamme ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me nekkhamme cittaṃ pakkhandeyya pasīdeyya santiṭṭheyya vimucceyya etaṃ santanti passato’. So kho ahaṃ, ānanda, aparena samayena kāmesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ, ānanda, nekkhamme cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. So kho ahaṃ, ānanda, vivicceva kāmehi vivicca akusalehi dhammehi savitakkaṃ savicāraṃ vivekajaṃ pītisukhaṃ paṭhamaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ, ānanda, iminā vihārena viharato kāmasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho . Seyyathāpi, ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya; evamevassa me kāmasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅવਿਤਕ੍ਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਮੇ ਅવਿਤਕ੍ਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘વਿਤਕ੍ਕੇਸੁ ਖੋ ਮੇ ਆਦੀਨવੋ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਬਹੁਲੀਕਤੋ, ਅવਿਤਕ੍ਕੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਅਨਧਿਗਤੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਨਾਸੇવਿਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਅવਿਤਕ੍ਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਚੇ ਖੋ ਅਹਂ વਿਤਕ੍ਕੇਸੁ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਅવਿਤਕ੍ਕੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવੇਯ੍ਯਂ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਮੇ ਅવਿਤਕ੍ਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਸੀਦੇਯ੍ਯ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ વਿਤਕ੍ਕੇਸੁ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿਂ, ਅવਿਤਕ੍ਕੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅવਿਤਕ੍ਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿਤਕ੍ਕવਿਚਾਰਾਨਂ વੂਪਸਮਾ…ਪੇ॰… ਦੁਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਿਨਾ વਿਹਾਰੇਨ વਿਹਰਤੋ વਿਤਕ੍ਕਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਖਿਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਯਾવਦੇવ ਆਬਾਧਾਯ; ਏવਮੇવਸ੍ਸ ਮੇ વਿਤਕ੍ਕਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ।
‘‘Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti. Tassa mayhaṃ, ānanda, avitakke cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ko nu kho hetu ko paccayo, yena me avitakke cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’? Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘vitakkesu kho me ādīnavo adiṭṭho, so ca me abahulīkato, avitakke ca ānisaṃso anadhigato, so ca me anāsevito. Tasmā me avitakke cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘sace kho ahaṃ vitakkesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulaṃ kareyyaṃ, avitakke ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me avitakke cittaṃ pakkhandeyya pasīdeyya santiṭṭheyya vimucceyya etaṃ santanti passato’. So kho ahaṃ, ānanda, aparena samayena vitakkesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, avitakke ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ, ānanda, avitakke cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. So kho ahaṃ, ānanda, vitakkavicārānaṃ vūpasamā…pe… dutiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ, ānanda, iminā vihārena viharato vitakkasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho. Seyyathāpi, ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya; evamevassa me vitakkasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਚ વਿਹਰੇਯ੍ਯਂ ਸਤੋ ਚ ਸਮ੍ਪਜਾਨੋ ਸੁਖਞ੍ਚ ਕਾਯੇਨ ਪਟਿਸਂવੇਦੇਯ੍ਯਂ ਯਂ ਤਂ ਅਰਿਯਾ ਆਚਿਕ੍ਖਨ੍ਤਿ – ਉਪੇਕ੍ਖਕੋ ਸਤਿਮਾ ਸੁਖવਿਹਾਰੀਤਿ ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ , ਯੇਨ ਮੇ ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਪੀਤਿਯਾ ਖੋ ਮੇ ਆਦੀਨવੋ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਬਹੁਲੀਕਤੋ, ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਅਨਧਿਗਤੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਨਾਸੇવਿਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਚੇ ਖੋ ਅਹਂ ਪੀਤਿਯਾ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવੇਯ੍ਯਂ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਮੇ ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਸੀਦੇਯ੍ਯ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਪੀਤਿਯਾ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿਂ, ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਨਿਪ੍ਪੀਤਿਕੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਪੀਤਿਯਾ ਚ વਿਰਾਗਾ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਿਨਾ વਿਹਾਰੇਨ વਿਹਰਤੋ ਪੀਤਿਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਖਿਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਯਾવਦੇવ ਆਬਾਧਾਯ; ਏવਮੇવਸ੍ਸ ਮੇ ਪੀਤਿਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ।
‘‘Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ pītiyā ca virāgā upekkhako ca vihareyyaṃ sato ca sampajāno sukhañca kāyena paṭisaṃvedeyyaṃ yaṃ taṃ ariyā ācikkhanti – upekkhako satimā sukhavihārīti tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti. Tassa mayhaṃ, ānanda, nippītike cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ko nu kho hetu ko paccayo , yena me nippītike cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’? Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘pītiyā kho me ādīnavo adiṭṭho, so ca me abahulīkato, nippītike ca ānisaṃso anadhigato, so ca me anāsevito. Tasmā me nippītike cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘sace kho ahaṃ pītiyā ādīnavaṃ disvā taṃ bahulaṃ kareyyaṃ, nippītike ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me nippītike cittaṃ pakkhandeyya pasīdeyya santiṭṭheyya vimucceyya etaṃ santanti passato’. So kho ahaṃ, ānanda, aparena samayena pītiyā ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, nippītike ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ, ānanda, nippītike cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. So kho ahaṃ, ānanda, pītiyā ca virāgā…pe… tatiyaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ, ānanda, iminā vihārena viharato pītisahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho. Seyyathāpi, ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya; evamevassa me pītisahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ ਪੁਬ੍ਬੇવ ਸੋਮਨਸ੍ਸਦੋਮਨਸ੍ਸਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਤਿਪਾਰਿਸੁਦ੍ਧਿਂ ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਮੇ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਉਪੇਕ੍ਖਾਸੁਖੇ ਖੋ ਮੇ ਆਦੀਨવੋ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਬਹੁਲੀਕਤੋ, ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਅਨਧਿਗਤੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਨਾਸੇવਿਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਚੇ ਖੋ ਅਹਂ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸੁਖੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવੇਯ੍ਯਂ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਮੇ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਸੀਦੇਯ੍ਯ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸੁਖੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿਂ ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਦੁਕ੍ਖਮਸੁਖੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਖਸ੍ਸ ਚ ਪਹਾਨਾ…ਪੇ॰… ਚਤੁਤ੍ਥਂ ਝਾਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਿਨਾ વਿਹਾਰੇਨ વਿਹਰਤੋ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਖਿਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਯਾવਦੇવ ਆਬਾਧਾਯ; ਏવਮੇવਸ੍ਸ ਮੇ ਉਪੇਕ੍ਖਾਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ।
‘‘Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ sukhassa ca pahānā dukkhassa ca pahānā pubbeva somanassadomanassānaṃ atthaṅgamā adukkhamasukhaṃ upekkhāsatipārisuddhiṃ catutthaṃ jhānaṃ upasampajja vihareyya’nti. Tassa mayhaṃ, ānanda, adukkhamasukhe cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ko nu kho hetu ko paccayo, yena me adukkhamasukhe cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’? Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘upekkhāsukhe kho me ādīnavo adiṭṭho, so ca me abahulīkato, adukkhamasukhe ca ānisaṃso anadhigato, so ca me anāsevito. Tasmā me adukkhamasukhe cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘sace kho ahaṃ upekkhāsukhe ādīnavaṃ disvā taṃ bahulaṃ kareyyaṃ, adukkhamasukhe ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me adukkhamasukhe cittaṃ pakkhandeyya pasīdeyya santiṭṭheyya vimucceyya etaṃ santanti passato’. So kho ahaṃ, ānanda, aparena samayena upekkhāsukhe ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ adukkhamasukhe ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ, ānanda, adukkhamasukhe cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. So kho ahaṃ, ānanda, sukhassa ca pahānā…pe… catutthaṃ jhānaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ, ānanda, iminā vihārena viharato upekkhāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho. Seyyathāpi, ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya; evamevassa me upekkhāsahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਮੇ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਰੂਪੇਸੁ ਖੋ ਮੇ ਆਦੀਨવੋ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਚ ਅਬਹੁਲੀਕਤੋ, ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਅਨਧਿਗਤੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਨਾਸੇવਿਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਚੇ ਖੋ ਅਹਂ ਰੂਪੇਸੁ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવੇਯ੍ਯਂ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਮੇ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਸੀਦੇਯ੍ਯ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਰੂਪੇਸੁ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿਂ, ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਰੂਪਸਞ੍ਞਾਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮਾ ਪਟਿਘਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਤ੍ਥਙ੍ਗਮਾ ਨਾਨਤ੍ਤਸਞ੍ਞਾਨਂ ਅਮਨਸਿਕਾਰਾ ‘ਅਨਨ੍ਤੋ ਆਕਾਸੋ’ਤਿ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਿਨਾ વਿਹਾਰੇਨ વਿਹਰਤੋ ਰੂਪਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਖਿਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਯਾવਦੇવ ਆਬਾਧਾਯ; ਏવਮੇવਸ੍ਸ ਮੇ ਰੂਪਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ।
‘‘Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘‘ananto ākāso’’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti. Tassa mayhaṃ, ānanda, ākāsānañcāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ko nu kho hetu ko paccayo, yena me ākāsānañcāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’? Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘rūpesu kho me ādīnavo adiṭṭho, so ca abahulīkato, ākāsānañcāyatane ca ānisaṃso anadhigato, so ca me anāsevito. Tasmā me ākāsānañcāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘sace kho ahaṃ rūpesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulaṃ kareyyaṃ, ākāsānañcāyatane ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me ākāsānañcāyatane cittaṃ pakkhandeyya pasīdeyya santiṭṭheyya vimucceyya etaṃ santanti passato’. So kho ahaṃ, ānanda, aparena samayena rūpesu ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, ākāsānañcāyatane ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ, ānanda, ākāsānañcāyatane cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. So kho ahaṃ, ānanda, sabbaso rūpasaññānaṃ samatikkamā paṭighasaññānaṃ atthaṅgamā nānattasaññānaṃ amanasikārā ‘ananto ākāso’ti ākāsānañcāyatanaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ, ānanda, iminā vihārena viharato rūpasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho. Seyyathāpi, ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya; evamevassa me rūpasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਮੇ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਖੋ ਮੇ ਆਦੀਨવੋ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਚ ਅਬਹੁਲੀਕਤੋ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਅਨਧਿਗਤੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਨਾਸੇવਿਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਚੇ ਖੋ ਅਹਂ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવੇਯ੍ਯਂ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਮੇ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਸੀਦੇਯ੍ਯ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿਂ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਅਨਨ੍ਤਂ વਿਞ੍ਞਾਣ’ਨ੍ਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਿਨਾ વਿਹਾਰੇਨ વਿਹਰਤੋ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਖਿਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਯਾવਦੇવ ਆਬਾਧਾਯ ; ਏવਮੇવਸ੍ਸ ਮੇ ਆਕਾਸਾਨਞ੍ਚਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ।
‘‘Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘‘anantaṃ viññāṇa’’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti. Tassa mayhaṃ, ānanda, viññāṇañcāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ko nu kho hetu ko paccayo, yena me viññāṇañcāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’? Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ākāsānañcāyatane kho me ādīnavo adiṭṭho, so ca abahulīkato, viññāṇañcāyatane ca ānisaṃso anadhigato, so ca me anāsevito. Tasmā me viññāṇañcāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘sace kho ahaṃ ākāsānañcāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulaṃ kareyyaṃ, viññāṇañcāyatane ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me viññāṇañcāyatane cittaṃ pakkhandeyya pasīdeyya santiṭṭheyya vimucceyya etaṃ santanti passato’. So kho ahaṃ, ānanda, aparena samayena ākāsānañcāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, viññāṇañcāyatane ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ, ānanda, viññāṇañcāyatane cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. So kho ahaṃ, ānanda, sabbaso ākāsānañcāyatanaṃ samatikkamma ‘anantaṃ viññāṇa’nti viññāṇañcāyatanaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ, ānanda, iminā vihārena viharato ākāsānañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho. Seyyathāpi, ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya ; evamevassa me ākāsānañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਮੇ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਖੋ ਮੇ ਆਦੀਨવੋ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਬਹੁਲੀਕਤੋ, ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਅਨਧਿਗਤੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਨਾਸੇવਿਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਚੇ ਖੋ ਅਹਂ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવੇਯ੍ਯਂ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਮੇ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਸੀਦੇਯ੍ਯ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿਂ, ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਬ੍ਬਸੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ‘ਨਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚੀ’ਤਿ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਿਨਾ વਿਹਾਰੇਨ વਿਹਰਤੋ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਖਿਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਯਾવਦੇવ ਆਬਾਧਾਯ; ਏવਮੇવਸ੍ਸ ਮੇ વਿਞ੍ਞਾਣਞ੍ਚਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ।
‘‘Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma natthi kiñcīti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti. Tassa mayhaṃ, ānanda, ākiñcaññāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ko nu kho hetu ko paccayo, yena me ākiñcaññāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’? Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘viññāṇañcāyatane kho me ādīnavo adiṭṭho, so ca me abahulīkato, ākiñcaññāyatane ca ānisaṃso anadhigato, so ca me anāsevito. Tasmā me ākiñcaññāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘sace kho ahaṃ viññāṇañcāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulaṃ kareyyaṃ, ākiñcaññāyatane ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me ākiñcaññāyatane cittaṃ pakkhandeyya pasīdeyya santiṭṭheyya vimucceyya etaṃ santanti passato’. So kho ahaṃ, ānanda, aparena samayena viññāṇañcāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, ākiñcaññāyatane ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ, ānanda, ākiñcaññāyatane cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. So kho ahaṃ, ānanda, sabbaso viññāṇañcāyatanaṃ samatikkamma ‘natthi kiñcī’ti ākiñcaññāyatanaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ, ānanda, iminā vihārena viharato viññāṇañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho. Seyyathāpi, ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya; evamevassa me viññāṇañcāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਹੇਤੁ ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਮੇ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਖੋ ਮੇ ਆਦੀਨવੋ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਬਹੁਲੀਕਤੋ, ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਅਨਧਿਗਤੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਨਾਸੇવਿਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਚੇ ਖੋ ਅਹਂ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવੇਯ੍ਯਂ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਮੇ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਸੀਦੇਯ੍ਯ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿਂ, ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਿਨਾ વਿਹਾਰੇਨ વਿਹਰਤੋ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ। ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸੁਖਿਨੋ ਦੁਕ੍ਖਂ ਉਪ੍ਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ ਯਾવਦੇવ ਆਬਾਧਾਯ; ਏવਮੇવਸ੍ਸ ਮੇ ਆਕਿਞ੍ਚਞ੍ਞਾਯਤਨਸਹਗਤਾ ਸਞ੍ਞਾਮਨਸਿਕਾਰਾ ਸਮੁਦਾਚਰਨ੍ਤਿ। ਸ੍વਸ੍ਸ ਮੇ ਹੋਤਿ ਆਬਾਧੋ।
‘‘Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja vihareyya’nti. Tassa mayhaṃ, ānanda, nevasaññānāsaññāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ko nu kho hetu ko paccayo, yena me nevasaññānāsaññāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’? Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ākiñcaññāyatane kho me ādīnavo adiṭṭho, so ca me abahulīkato, nevasaññānāsaññāyatane ca ānisaṃso anadhigato, so ca me anāsevito. Tasmā me nevasaññānāsaññāyatane cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘sace kho ahaṃ ākiñcaññāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulaṃ kareyyaṃ, nevasaññānāsaññāyatane ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me nevasaññānāsaññāyatane cittaṃ pakkhandeyya pasīdeyya santiṭṭheyya vimucceyya etaṃ santanti passato’. So kho ahaṃ, ānanda, aparena samayena ākiñcaññāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ, nevasaññānāsaññāyatane ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ, ānanda, nevasaññānāsaññāyatane cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. So kho ahaṃ, ānanda, sabbaso ākiñcaññāyatanaṃ samatikkamma nevasaññānāsaññāyatanaṃ upasampajja viharāmi. Tassa mayhaṃ, ānanda, iminā vihārena viharato ākiñcaññāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho. Seyyathāpi, ānanda, sukhino dukkhaṃ uppajjeyya yāvadeva ābādhāya; evamevassa me ākiñcaññāyatanasahagatā saññāmanasikārā samudācaranti. Svassa me hoti ābādho.
‘‘ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਯਂਨੂਨਾਹਂ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰੇਯ੍ਯ’ਨ੍ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਕੋ ਨੁ ਖੋ ਹੇਤੁ, ਕੋ ਪਚ੍ਚਯੋ, ਯੇਨ ਮੇ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’? ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਖੋ ਮੇ ਆਦੀਨવੋ ਅਦਿਟ੍ਠੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਬਹੁਲੀਕਤੋ, ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧੇ ਚ ਆਨਿਸਂਸੋ ਅਨਧਿਗਤੋ, ਸੋ ਚ ਮੇ ਅਨਾਸੇવਿਤੋ। ਤਸ੍ਮਾ ਮੇ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਨ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਨਪ੍ਪਸੀਦਤਿ ਨ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਨ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘ਸਚੇ ਖੋ ਅਹਂ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਂ ਕਰੇਯ੍ਯਂ, ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવੇਯ੍ਯਂ, ਠਾਨਂ ਖੋ ਪਨੇਤਂ વਿਜ੍ਜਤਿ ਯਂ ਮੇ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦੇਯ੍ਯ ਪਸੀਦੇਯ੍ਯ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠੇਯ੍ਯ વਿਮੁਚ੍ਚੇਯ੍ਯ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ’। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨੇ ਆਦੀਨવਂ ਦਿਸ੍વਾ ਤਂ ਬਹੁਲਮਕਾਸਿਂ , ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧੇ ਆਨਿਸਂਸਂ ਅਧਿਗਮ੍ਮ ਤਮਾਸੇવਿਂ। ਤਸ੍ਸ ਮਯ੍ਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧੇ ਚਿਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਨ੍ਦਤਿ ਪਸੀਦਤਿ ਸਨ੍ਤਿਟ੍ਠਤਿ વਿਮੁਚ੍ਚਤਿ ਏਤਂ ਸਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਪਸ੍ਸਤੋ। ਸੋ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਬ੍ਬਸੋ ਨੇવਸਞ੍ਞਾਨਾਸਞ੍ਞਾਯਤਨਂ ਸਮਤਿਕ੍ਕਮ੍ਮ ਸਞ੍ਞਾવੇਦਯਿਤਨਿਰੋਧਂ ਉਪਸਮ੍ਪਜ੍ਜ વਿਹਰਾਮਿ, ਪਞ੍ਞਾਯ ਚ ਮੇ ਦਿਸ੍વਾ ਆਸવਾ ਪਰਿਕ੍ਖਯਂ ਅਗਮਂਸੁ।
‘‘Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘yaṃnūnāhaṃ nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja vihareyya’nti. Tassa mayhaṃ, ānanda, saññāvedayitanirodhe cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘ko nu kho hetu, ko paccayo, yena me saññāvedayitanirodhe cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’? Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘nevasaññānāsaññāyatane kho me ādīnavo adiṭṭho, so ca me abahulīkato, saññāvedayitanirodhe ca ānisaṃso anadhigato, so ca me anāsevito. Tasmā me saññāvedayitanirodhe cittaṃ na pakkhandati nappasīdati na santiṭṭhati na vimuccati etaṃ santanti passato’. Tassa mayhaṃ, ānanda, etadahosi – ‘sace kho ahaṃ nevasaññānāsaññāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulaṃ kareyyaṃ, saññāvedayitanirodhe ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseveyyaṃ, ṭhānaṃ kho panetaṃ vijjati yaṃ me saññāvedayitanirodhe cittaṃ pakkhandeyya pasīdeyya santiṭṭheyya vimucceyya etaṃ santanti passato’. So kho ahaṃ, ānanda, aparena samayena nevasaññānāsaññāyatane ādīnavaṃ disvā taṃ bahulamakāsiṃ , saññāvedayitanirodhe ānisaṃsaṃ adhigamma tamāseviṃ. Tassa mayhaṃ, ānanda, saññāvedayitanirodhe cittaṃ pakkhandati pasīdati santiṭṭhati vimuccati etaṃ santanti passato. So kho ahaṃ, ānanda, sabbaso nevasaññānāsaññāyatanaṃ samatikkamma saññāvedayitanirodhaṃ upasampajja viharāmi, paññāya ca me disvā āsavā parikkhayaṃ agamaṃsu.
‘‘ਯਾવਕੀવਞ੍ਚਾਹਂ , ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਾ ਨવ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬવਿਹਾਰਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਨ ਏવਂ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਮ੍ਪਿ વੁਟ੍ਠਹਿਮ੍ਪਿ, ਨੇવ ਤਾવਾਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ‘ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਪਚ੍ਚਞ੍ਞਾਸਿਂ। ਯਤੋ ਚ ਖੋ ਅਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਇਮਾ ਨવ ਅਨੁਪੁਬ੍ਬવਿਹਾਰਸਮਾਪਤ੍ਤਿਯੋ ਏવਂ ਅਨੁਲੋਮਪਟਿਲੋਮਂ ਸਮਾਪਜ੍ਜਿਮ੍ਪਿ વੁਟ੍ਠਹਿਮ੍ਪਿ, ਅਥਾਹਂ, ਆਨਨ੍ਦ, ਸਦੇવਕੇ ਲੋਕੇ ਸਮਾਰਕੇ ਸਬ੍ਰਹ੍ਮਕੇ ਸਸ੍ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਿਯਾ ਪਜਾਯ ਸਦੇવਮਨੁਸ੍ਸਾਯ ‘ਅਨੁਤ੍ਤਰਂ ਸਮ੍ਮਾਸਮ੍ਬੋਧਿਂ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੋ’ਤਿ ਪਚ੍ਚਞ੍ਞਾਸਿਂ। ਞਾਣਞ੍ਚ ਪਨ ਮੇ ਦਸ੍ਸਨਂ ਉਦਪਾਦਿ – ‘ਅਕੁਪ੍ਪਾ ਮੇ ਚੇਤੋવਿਮੁਤ੍ਤਿ 5, ਅਯਮਨ੍ਤਿਮਾ ਜਾਤਿ, ਨਤ੍ਥਿ ਦਾਨਿ ਪੁਨਬ੍ਭવੋ’’’ਤਿ। ਦਸਮਂ।
‘‘Yāvakīvañcāhaṃ , ānanda, imā nava anupubbavihārasamāpattiyo na evaṃ anulomapaṭilomaṃ samāpajjimpi vuṭṭhahimpi, neva tāvāhaṃ, ānanda, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya ‘anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti paccaññāsiṃ. Yato ca kho ahaṃ, ānanda, imā nava anupubbavihārasamāpattiyo evaṃ anulomapaṭilomaṃ samāpajjimpi vuṭṭhahimpi, athāhaṃ, ānanda, sadevake loke samārake sabrahmake sassamaṇabrāhmaṇiyā pajāya sadevamanussāya ‘anuttaraṃ sammāsambodhiṃ abhisambuddho’ti paccaññāsiṃ. Ñāṇañca pana me dassanaṃ udapādi – ‘akuppā me cetovimutti 6, ayamantimā jāti, natthi dāni punabbhavo’’’ti. Dasamaṃ.
ਮਹਾવਗ੍ਗੋ ਚਤੁਤ੍ਥੋ।
Mahāvaggo catuttho.
ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ –
Tassuddānaṃ –
ਦ੍વੇ વਿਹਾਰਾ ਚ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ, ਗਾવੀ ਝਾਨੇਨ ਪਞ੍ਚਮਂ।
Dve vihārā ca nibbānaṃ, gāvī jhānena pañcamaṃ;
ਆਨਨ੍ਦੋ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾ ਦੇવੋ, ਨਾਗੇਨ ਤਪੁਸ੍ਸੇਨ ਚਾਤਿ॥
Ānando brāhmaṇā devo, nāgena tapussena cāti.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੧੦. ਤਪੁਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Tapussasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੧੦. ਤਪੁਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 10. Tapussasuttavaṇṇanā