Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၁၀. တပုသ္သသုတ္တဝဏ္ဏနာ
10. Tapussasuttavaṇṇanā
၄၁. ဒသမေ ပက္ခန္ဒတီတိ ပဝိသတိ။ ပသီဒတီတိ ပသာဒံ အဘိရုစိံ အာပဇ္ဇတိ, ပတိဋ္ဌာတိ ဝိမုစ္စတီတိ အတ္ထော။ ကထာပာဘတန္တိ ကထာယ မူလံ။ မူလဉ္ဟိ ‘‘ပာဘတ’’န္တိ ဝုစ္စတိ။ ယထာဟ –
41. Dasame pakkhandatīti pavisati. Pasīdatīti pasādaṃ abhiruciṃ āpajjati, patiṭṭhāti vimuccatīti attho. Kathāpābhatanti kathāya mūlaṃ. Mūlañhi ‘‘pābhata’’nti vuccati. Yathāha –
‘‘အပ္ပကေနပိ မေဓာဝီ၊ ပာဘတေန ဝိစက္ခဏော။
‘‘Appakenapi medhāvī, pābhatena vicakkhaṇo;
သမုဋ္ဌာပေတိ အတ္တာနံ၊ အဏုံ အဂ္ဂိံဝ သန္ဓမ’’န္တိ။ (ဇာ. ၁.၁.၄)။
Samuṭṭhāpeti attānaṃ, aṇuṃ aggiṃva sandhama’’nti. (jā. 1.1.4);
တေနေဝာဟ ‘‘ကထာပာဘတန္တိ ကထာမူလ’’န္တိ။ ဝိတက္ကဂ္ဂဟဏေနေဝ တံသဟစရိတော ဝိစာရောပိ ဂဟိတော။ တေနေဝေတ္ထ ဗဟုဝစနနိဒ္ဒေသော ကတောတိ အာဟ ‘‘ဝိတက္ကေသူတိ ဝိတက္ကဝိစာရေသူ’’တိ။
Tenevāha ‘‘kathāpābhatanti kathāmūla’’nti. Vitakkaggahaṇeneva taṃsahacarito vicāropi gahito. Tenevettha bahuvacananiddeso katoti āha ‘‘vitakkesūti vitakkavicāresū’’ti.
တပုသ္သသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Tapussasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
မဟာဝဂ္ဂဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Mahāvaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၁၀. တပုသ္သသုတ္တံ • 10. Tapussasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၁၀. တပုသ္သသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Tapussasuttavaṇṇanā