Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi |
ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾવਿਨਯੋ
Tassapāpiyasikāvinayo
੨੩੮. ‘‘ਸਿਯਾ ਅਨੁવਾਦਾਧਿਕਰਣਂ ਦ੍વੇ ਸਮਥੇ ਅਨਾਗਮ੍ਮ – ਸਤਿવਿਨਯਞ੍ਚ, ਅਮੂਲ਼੍ਹવਿਨਯਞ੍ਚ ; ਦ੍વੀਹਿ ਸਮਥੇਹਿ ਸਮ੍ਮੇਯ੍ਯ – ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੇਨ ਚ, ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਯ ਚਾਤਿ? ਸਿਯਾਤਿਸ੍ਸ વਚਨੀਯਂ। ਯਥਾ ਕਥਂ વਿਯ? ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਭਿਕ੍ਖੁ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਗਰੁਕਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਚੋਦੇਤਿ – ‘ਸਰਤਾਯਸ੍ਮਾ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਸੋ ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਨ੍ਤਂ ਅਤਿવੇਠੇਤਿ – ‘ਇਙ੍ਘਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਧੁਕਮੇવ ਜਾਨਾਹਿ, ਯਦਿ ਸਰਸਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਨ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ। ਸਰਾਮਿ ਚ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਰੂਪਿਂ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਿਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ’ਤਿ। ਤਮੇਨਂ ਸੋ ਨਿਬ੍ਬੇਠੇਨ੍ਤਂ ਅਤਿવੇਠੇਤਿ – ‘ਇਙ੍ਘਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਧੁਕਮੇવ ਜਾਨਾਹਿ, ਯਦਿ ਸਰਸਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਇਮਞ੍ਹਿ ਨਾਮਾਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਿਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮਿ। ਕਿਂ ਪਨਾਹਂ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ, ਪੁਟ੍ਠੋ ਨ ਪਟਿਜਾਨਿਸ੍ਸਾਮੀ’ਤਿ? ਸੋ ਏવਂ વਦੇਤਿ – ‘ਇਮਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਤ੍વਂ, ਆવੁਸੋ, ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਿਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ ਅਪੁਟ੍ਠੋ ਨ ਪਟਿਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ। ਕਿਂ ਪਨ ਤ੍વਂ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤ੍વਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ, ਅਪੁਟ੍ਠੋ ਪਟਿਜਾਨਿਸ੍ਸਸਿ? ਇਙ੍ਘਾਯਸ੍ਮਾ ਸਾਧੁਕਮੇવ ਜਾਨਾਹਿ, ਯਦਿ ਸਰਸਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਸੋ ਏવਂ વਦੇਸਿ – ‘ਸਰਾਮਿ ਖੋ ਅਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ। ਦવਾ ਮੇ ਏਤਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਰવਾ ਮੇ ਏਤਂ વੁਤ੍ਤਂ – ਨਾਹਂ ਤਂ ਸਰਾਮਿ ਏવਰੂਪਿਂ ਗਰੁਕਂ ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਆਪਜ੍ਜਿਤਾ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ વਾ ਪਾਰਾਜਿਕਸਾਮਨ੍ਤਂ વਾ’ਤਿ। ਤਸ੍ਸ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ 1, ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਏવਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਕਾਤਬ੍ਬਂ। ਬ੍ਯਤ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੁਨਾ ਪਟਿਬਲੇਨ ਸਙ੍ਘੋ ਞਾਪੇਤਬ੍ਬੋ –
238. ‘‘Siyā anuvādādhikaraṇaṃ dve samathe anāgamma – sativinayañca, amūḷhavinayañca ; dvīhi samathehi sammeyya – sammukhāvinayena ca, tassapāpiyasikāya cāti? Siyātissa vacanīyaṃ. Yathā kathaṃ viya? Idha pana, bhikkhave, bhikkhu bhikkhuṃ saṅghamajjhe garukāya āpattiyā codeti – ‘saratāyasmā evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. So evaṃ vadeti – ‘na kho ahaṃ, āvuso, sarāmi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. Tamenaṃ so nibbeṭhentaṃ ativeṭheti – ‘iṅghāyasmā sādhukameva jānāhi, yadi sarasi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. So evaṃ vadeti – ‘na kho ahaṃ, āvuso, sarāmi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā. Sarāmi ca kho ahaṃ, āvuso, evarūpiṃ appamattikaṃ āpattiṃ āpajjitā’ti. Tamenaṃ so nibbeṭhentaṃ ativeṭheti – ‘iṅghāyasmā sādhukameva jānāhi, yadi sarasi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. So evaṃ vadeti – ‘imañhi nāmāhaṃ, āvuso, appamattikaṃ āpattiṃ āpajjitvā apuṭṭho paṭijānissāmi. Kiṃ panāhaṃ evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitvā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā, puṭṭho na paṭijānissāmī’ti? So evaṃ vadeti – ‘imañhi nāma tvaṃ, āvuso, appamattikaṃ āpattiṃ āpajjitvā apuṭṭho na paṭijānissasi. Kiṃ pana tvaṃ evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitvā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā, apuṭṭho paṭijānissasi? Iṅghāyasmā sādhukameva jānāhi, yadi sarasi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. So evaṃ vadesi – ‘sarāmi kho ahaṃ, āvuso, evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā. Davā me etaṃ vuttaṃ, ravā me etaṃ vuttaṃ – nāhaṃ taṃ sarāmi evarūpiṃ garukaṃ āpattiṃ āpajjitā, pārājikaṃ vā pārājikasāmantaṃ vā’ti. Tassa kho, bhikkhave 2, bhikkhuno tassapāpiyasikākammaṃ kātabbaṃ. Evañca pana, bhikkhave, kātabbaṃ. Byattena bhikkhunā paṭibalena saṅgho ñāpetabbo –
‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ ਸਙ੍ਘੋ। ਅਯਂ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਗਰੁਕਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਿਯਮਾਨੋ ਅવਜਾਨਿਤ੍વਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ, ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍વਾ ਅવਜਾਨਾਤਿ, ਅਞ੍ਞੇਨਾਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਤਿ, ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾ ਭਾਸਤਿ। ਯਦਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ, ਸਙ੍ਘੋ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਕਮ੍ਮਂ ਕਰੇਯ੍ਯ। ਏਸਾ ਞਤ੍ਤਿ।
‘‘Suṇātu me, bhante saṅgho. Ayaṃ itthannāmo bhikkhu saṅghamajjhe garukāya āpattiyā anuyuñjiyamāno avajānitvā paṭijānāti, paṭijānitvā avajānāti, aññenāññaṃ paṭicarati, sampajānamusā bhāsati. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho itthannāmassa bhikkhuno tassapāpiyasikākammaṃ kareyya. Esā ñatti.
‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਭਨ੍ਤੇ, ਸਙ੍ਘੋ। ਅਯਂ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਸਙ੍ਘਮਜ੍ਝੇ ਗਰੁਕਾਯ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਨੁਯੁਞ੍ਜਿਯਮਾਨੋ ਅવਜਾਨਿਤ੍વਾ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ, ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍વਾ ਅવਜਾਨਾਤਿ, ਅਞ੍ਞੇਨਾਞ੍ਞਂ ਪਟਿਚਰਤਿ, ਸਮ੍ਪਜਾਨਮੁਸਾ ਭਾਸਤਿ। ਸਙ੍ਘੋ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਕਮ੍ਮਂ ਕਰੋਤਿ। ਯਸ੍ਸਾਯਸ੍ਮਤੋ ਖਮਤਿ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਰਣਂ, ਸੋ ਤੁਣ੍ਹਸ੍ਸ; ਯਸ੍ਸ ਨਕ੍ਖਮਤਿ, ਸੋ ਭਾਸੇਯ੍ਯ।
‘‘Suṇātu me, bhante, saṅgho. Ayaṃ itthannāmo bhikkhu saṅghamajjhe garukāya āpattiyā anuyuñjiyamāno avajānitvā paṭijānāti, paṭijānitvā avajānāti, aññenāññaṃ paṭicarati, sampajānamusā bhāsati. Saṅgho itthannāmassa bhikkhuno tassapāpiyasikākammaṃ karoti. Yassāyasmato khamati itthannāmassa bhikkhuno tassapāpiyasikākammassa karaṇaṃ, so tuṇhassa; yassa nakkhamati, so bhāseyya.
‘‘ਦੁਤਿਯਮ੍ਪਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਦਾਮਿ…ਪੇ॰… ਤਤਿਯਮ੍ਪਿ ਏਤਮਤ੍ਥਂ વਦਾਮਿ…ਪੇ॰…।
‘‘Dutiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe… tatiyampi etamatthaṃ vadāmi…pe….
‘‘ਕਤਂ ਸਙ੍ਘੇਨ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮਸ੍ਸ ਭਿਕ੍ਖੁਨੋ ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਕਮ੍ਮਂ। ਖਮਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ, ਤਸ੍ਮਾ ਤੁਣ੍ਹੀ, ਏવਮੇਤਂ ਧਾਰਯਾਮੀ’’ਤਿ।
‘‘Kataṃ saṅghena itthannāmassa bhikkhuno tassapāpiyasikākammaṃ. Khamati saṅghassa, tasmā tuṇhī, evametaṃ dhārayāmī’’ti.
‘‘ਇਦਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਧਿਕਰਣਂ વੂਪਸਨ੍ਤਂ। ਕੇਨ વੂਪਸਨ੍ਤਂ? ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯੇਨ ਚ, ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਯ ਚ। ਕਿਞ੍ਚ ਤਤ੍ਥ ਸਮ੍ਮੁਖਾવਿਨਯਸ੍ਮਿਂ? ਸਙ੍ਘਸਮ੍ਮੁਖਤਾ, ਧਮ੍ਮਸਮ੍ਮੁਖਤਾ, વਿਨਯਸਮ੍ਮੁਖਤਾ…ਪੇ॰… ਕਾ ਚ ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਯ? ਯਾ ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਕਮ੍ਮਸ੍ਸ ਕਿਰਿਯਾ ਕਰਣਂ ਉਪਗਮਨਂ ਅਜ੍ਝੁਪਗਮਨਂ ਅਧਿવਾਸਨਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਨਾ – ਅਯਂ ਤਤ੍ਥ ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾਯ। ਏવਂ વੂਪਸਨ੍ਤਂ ਚੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਧਿਕਰਣਂ ਕਾਰਕੋ ਉਕ੍ਕੋਟੇਤਿ, ਉਕ੍ਕੋਟਨਕਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ; ਛਨ੍ਦਦਾਯਕੋ ਖੀਯਤਿ, ਖੀਯਨਕਂ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ।
‘‘Idaṃ vuccati, bhikkhave, adhikaraṇaṃ vūpasantaṃ. Kena vūpasantaṃ? Sammukhāvinayena ca, tassapāpiyasikāya ca. Kiñca tattha sammukhāvinayasmiṃ? Saṅghasammukhatā, dhammasammukhatā, vinayasammukhatā…pe… kā ca tattha tassapāpiyasikāya? Yā tassapāpiyasikākammassa kiriyā karaṇaṃ upagamanaṃ ajjhupagamanaṃ adhivāsanā appaṭikkosanā – ayaṃ tattha tassapāpiyasikāya. Evaṃ vūpasantaṃ ce, bhikkhave, adhikaraṇaṃ kārako ukkoṭeti, ukkoṭanakaṃ pācittiyaṃ; chandadāyako khīyati, khīyanakaṃ pācittiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾવਿਨਯਕਥਾ • Tassapāpiyasikāvinayakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਅਧਿਕਰਣવੂਪਸਮਨਸਮਥਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Adhikaraṇavūpasamanasamathakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਅਧਿਕਰਣਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Adhikaraṇakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਤਸ੍ਸਪਾਪਿਯਸਿਕਾવਿਨਯਕਥਾ • Tassapāpiyasikāvinayakathā