Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi |
१८६. तस्सुद्दानं
186. Tassuddānaṃ
सारदिके विकालेपि, वसं मूले पिट्ठेहि च।
Sāradike vikālepi, vasaṃ mūle piṭṭhehi ca;
कसावेहि पण्णं फलं, जतु लोणं छकणञ्च॥
Kasāvehi paṇṇaṃ phalaṃ, jatu loṇaṃ chakaṇañca.
थविकंसबद्धकं सुत्तं, मुद्धनितेलनत्थु च।
Thavikaṃsabaddhakaṃ suttaṃ, muddhanitelanatthu ca;
नत्थुकरणी धूमञ्च, नेत्तञ्चापिधनत्थवि॥
Natthukaraṇī dhūmañca, nettañcāpidhanatthavi.
तेलपाकेसु मज्जञ्च, अतिक्खित्तं अब्भञ्जनं।
Telapākesu majjañca, atikkhittaṃ abbhañjanaṃ;
तुम्बं सेदं सम्भारञ्च, महा भङ्गोदकं तथा॥
Tumbaṃ sedaṃ sambhārañca, mahā bhaṅgodakaṃ tathā.
दककोट्ठं लोहितञ्च, विसाणं पादब्भञ्जनं।
Dakakoṭṭhaṃ lohitañca, visāṇaṃ pādabbhañjanaṃ;
पज्जं सत्थं कसावञ्च, तिलकक्कं कबळिकं॥
Pajjaṃ satthaṃ kasāvañca, tilakakkaṃ kabaḷikaṃ.
चोळं सासपकुट्टञ्च, धूम सक्खरिकाय च।
Coḷaṃ sāsapakuṭṭañca, dhūma sakkharikāya ca;
वणतेलं विकासिकं, विकटञ्च पटिग्गहं॥
Vaṇatelaṃ vikāsikaṃ, vikaṭañca paṭiggahaṃ.
गूथं करोन्तो लोळिञ्च, खारं मुत्तहरीतकं।
Gūthaṃ karonto loḷiñca, khāraṃ muttaharītakaṃ;
गन्धा विरेचनञ्चेव, अच्छाकटं कटाकटं॥
Gandhā virecanañceva, acchākaṭaṃ kaṭākaṭaṃ.
पटिच्छादनि पब्भारा, आराम सत्ताहेन च।
Paṭicchādani pabbhārā, ārāma sattāhena ca;
गुळं मुग्गं सोवीरञ्च, सामंपाका पुनापचे॥
Guḷaṃ muggaṃ sovīrañca, sāmaṃpākā punāpace.
पुनानुञ्ञासि दुब्भिक्खे, फलञ्च तिलखादनी।
Punānuññāsi dubbhikkhe, phalañca tilakhādanī;
पुरेभत्तं कायडाहो, निब्बत्तञ्च भगन्दलं॥
Purebhattaṃ kāyaḍāho, nibbattañca bhagandalaṃ.
वत्थिकम्मञ्च सुप्पिञ्च, मनुस्समंसमेव च।
Vatthikammañca suppiñca, manussamaṃsameva ca;
अच्छतरच्छमंसञ्च, पटिपाटि च यागु च।
Acchataracchamaṃsañca, paṭipāṭi ca yāgu ca;
तरुणं अञ्ञत्र गुळं, सुनिधावसथागारं॥
Taruṇaṃ aññatra guḷaṃ, sunidhāvasathāgāraṃ.
गङ्गा कोटिसच्चकथा, अम्बपाली च लिच्छवी।
Gaṅgā koṭisaccakathā, ambapālī ca licchavī;
उद्दिस्स कतं सुभिक्खं, पुनदेव पटिक्खिपि॥
Uddissa kataṃ subhikkhaṃ, punadeva paṭikkhipi.
मेघो यसो मेण्डको, च गोरसं पाथेय्यकेन च।
Megho yaso meṇḍako, ca gorasaṃ pātheyyakena ca;
केणि अम्बो जम्बु चोच, मोचमधुमुद्दिकसालुकं॥
Keṇi ambo jambu coca, mocamadhumuddikasālukaṃ.
फारुसका डाकपिट्ठं, आतुमायं नहापितो।
Phārusakā ḍākapiṭṭhaṃ, ātumāyaṃ nahāpito;
सावत्थियं फलं बीजं, किस्मिं ठाने च कालिकेति॥
Sāvatthiyaṃ phalaṃ bījaṃ, kismiṃ ṭhāne ca kāliketi.
इमम्हि खन्धके वत्थू एकसतं छवत्थु।
Imamhi khandhake vatthū ekasataṃ chavatthu.
भेसज्जक्खन्धको निट्ठितो।
Bhesajjakkhandhako niṭṭhito.
Footnotes: