Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවග්ගපාළි • Mahāvaggapāḷi |
67. තස්සුද්දානං
67. Tassuddānaṃ
131.
131.
විනයම්හි මහත්ථෙසු, පෙසලානං සුඛාවහෙ;
Vinayamhi mahatthesu, pesalānaṃ sukhāvahe;
නිග්ගහානඤ්ච පාපිච්ඡෙ, ලජ්ජීනං පග්ගහෙසු ච.
Niggahānañca pāpicche, lajjīnaṃ paggahesu ca.
සාසනාධාරණෙ චෙව, සබ්බඤ්ඤුජිනගොචරෙ;
Sāsanādhāraṇe ceva, sabbaññujinagocare;
අනඤ්ඤවිසයෙ ඛෙමෙ, සුපඤ්ඤත්තෙ අසංසයෙ.
Anaññavisaye kheme, supaññatte asaṃsaye.
ඛන්ධකෙ විනයෙ චෙව, පරිවාරෙ ච මාතිකෙ;
Khandhake vinaye ceva, parivāre ca mātike;
යථාත්ථකාරී කුසලො, පටිපජ්ජති යොනිසො.
Yathātthakārī kusalo, paṭipajjati yoniso.
යො ගවං න විජානාති, න සො රක්ඛති ගොගණං;
Yo gavaṃ na vijānāti, na so rakkhati gogaṇaṃ;
එවං සීලං අජානන්තො, කිං සො රක්ඛෙය්ය සංවරං.
Evaṃ sīlaṃ ajānanto, kiṃ so rakkheyya saṃvaraṃ.
පමුට්ඨම්හි ච සුත්තන්තෙ, අභිධම්මෙ ච තාවදෙ;
Pamuṭṭhamhi ca suttante, abhidhamme ca tāvade;
විනයෙ අවිනට්ඨම්හි, පුන තිට්ඨති සාසනං.
Vinaye avinaṭṭhamhi, puna tiṭṭhati sāsanaṃ.
පවක්ඛාමි යථාඤායං, සුණාථ මම භාසතො.
Pavakkhāmi yathāñāyaṃ, suṇātha mama bhāsato.
වත්ථු නිදානං ආපත්ති, නයා පෙය්යාලමෙව ච;
Vatthu nidānaṃ āpatti, nayā peyyālameva ca;
දුක්කරං තං අසෙසෙතුං, නයතො තං විජානථාති.
Dukkaraṃ taṃ asesetuṃ, nayato taṃ vijānathāti.
බොධි රාජායතනඤ්ච, අජපාලො සහම්පති;
Bodhi rājāyatanañca, ajapālo sahampati;
බ්රහ්මා ආළාරො උදකො, භික්ඛු ච උපකො ඉසි.
Brahmā āḷāro udako, bhikkhu ca upako isi.
කොණ්ඩඤ්ඤො වප්පො භද්දියො, මහානාමො ච අස්සජි;
Koṇḍañño vappo bhaddiyo, mahānāmo ca assaji;
යසො චත්තාරො පඤ්ඤාස, සබ්බෙ පෙසෙසි සො දිසා.
Yaso cattāro paññāsa, sabbe pesesi so disā.
වත්ථු මාරෙහි තිංසා ච, උරුවෙලං තයො ජටී;
Vatthu mārehi tiṃsā ca, uruvelaṃ tayo jaṭī;
අග්යාගාරං මහාරාජා, සක්කො බ්රහ්මා ච කෙවලා.
Agyāgāraṃ mahārājā, sakko brahmā ca kevalā.
පංසුකූලං පොක්ඛරණී, සිලා ච කකුධො සිලා;
Paṃsukūlaṃ pokkharaṇī, silā ca kakudho silā;
ජම්බු අම්බො ච ආමලො, පාරිපුප්ඵඤ්ච ආහරි.
Jambu ambo ca āmalo, pāripupphañca āhari.
ඵාලියන්තු උජ්ජලන්තු, විජ්ඣායන්තු ච කස්සප;
Phāliyantu ujjalantu, vijjhāyantu ca kassapa;
නිමුජ්ජන්ති මුඛී මෙඝො, ගයා ලට්ඨි ච මාගධො.
Nimujjanti mukhī megho, gayā laṭṭhi ca māgadho.
උපතිස්සො කොලිතො ච, අභිඤ්ඤාතා ච පබ්බජුං;
Upatisso kolito ca, abhiññātā ca pabbajuṃ;
දුන්නිවත්ථා පණාමනා, කිසො ලූඛො ච බ්රාහ්මණො.
Dunnivatthā paṇāmanā, kiso lūkho ca brāhmaṇo.
අනාචාරං ආචරති, උදරං මාණවො ගණො;
Anācāraṃ ācarati, udaraṃ māṇavo gaṇo;
වස්සං බාලෙහි පක්කන්තො, දස වස්සානි නිස්සයො.
Vassaṃ bālehi pakkanto, dasa vassāni nissayo.
න වත්තන්ති පණාමෙතුං, බාලා පස්සද්ධි පඤ්ච ඡ;
Na vattanti paṇāmetuṃ, bālā passaddhi pañca cha;
යො සො අඤ්ඤො ච නග්ගො ච, අච්ඡින්නජටිලසාකියො.
Yo so añño ca naggo ca, acchinnajaṭilasākiyo.
මාගධො ච අනුඤ්ඤාසි, කාරා ලිඛි කසාහතො.
Māgadho ca anuññāsi, kārā likhi kasāhato.
ලක්ඛණා ඉණා දාසො ච, භණ්ඩුකො උපාලි අහි;
Lakkhaṇā iṇā dāso ca, bhaṇḍuko upāli ahi;
සද්ධං කුලං කණ්ටකො ච, ආහුන්දරිකමෙව ච.
Saddhaṃ kulaṃ kaṇṭako ca, āhundarikameva ca.
වත්ථුම්හි දාරකො සික්ඛා, විහරන්ති ච කිං නු ඛො;
Vatthumhi dārako sikkhā, viharanti ca kiṃ nu kho;
සබ්බං මුඛං උපජ්ඣායෙ, අපලාළන කණ්ටකො.
Sabbaṃ mukhaṃ upajjhāye, apalāḷana kaṇṭako.
පණ්ඩකො ථෙය්යපක්කන්තො, අහි ච මාතරී පිතා;
Paṇḍako theyyapakkanto, ahi ca mātarī pitā;
අරහන්තභික්ඛුනීභෙදා, රුහිරෙන ච බ්යඤ්ජනං.
Arahantabhikkhunībhedā, ruhirena ca byañjanaṃ.
අනුපජ්ඣායසඞ්ඝෙන, ගණපණ්ඩකපත්තකො;
Anupajjhāyasaṅghena, gaṇapaṇḍakapattako;
අචීවරං තදුභයං, යාචිතෙනපි යෙ තයො.
Acīvaraṃ tadubhayaṃ, yācitenapi ye tayo.
හත්ථා පාදා හත්ථපාදා, කණ්ණා නාසා තදූභයං;
Hatthā pādā hatthapādā, kaṇṇā nāsā tadūbhayaṃ;
අඞ්ගුලිඅළකණ්ඩරං, ඵණං ඛුජ්ජඤ්ච වාමනං.
Aṅguliaḷakaṇḍaraṃ, phaṇaṃ khujjañca vāmanaṃ.
ගලගණ්ඩී ලක්ඛණා චෙව, කසා ලිඛිතසීපදී;
Galagaṇḍī lakkhaṇā ceva, kasā likhitasīpadī;
පාපපරිසදූසී ච, කාණං කුණි තථෙව ච.
Pāpaparisadūsī ca, kāṇaṃ kuṇi tatheva ca.
ඛඤ්ජං පක්ඛහතඤ්චෙව, සච්ඡින්නඉරියාපථං;
Khañjaṃ pakkhahatañceva, sacchinnairiyāpathaṃ;
ජරාන්ධමූගබධිරං, අන්ධමූගඤ්ච යං තහිං.
Jarāndhamūgabadhiraṃ, andhamūgañca yaṃ tahiṃ.
අන්ධබධිරං යං වුත්තං, මූගබධිරමෙව ච;
Andhabadhiraṃ yaṃ vuttaṃ, mūgabadhirameva ca;
අන්ධමූගබධිරඤ්ච, අලජ්ජීනඤ්ච නිස්සයං.
Andhamūgabadhirañca, alajjīnañca nissayaṃ.
ආගච්ඡතු විවදන්ති, එකුපජ්ඣායෙන කස්සපො.
Āgacchatu vivadanti, ekupajjhāyena kassapo.
දිස්සන්ති උපසම්පන්නා, ආබාධෙහි ච පීළිතා;
Dissanti upasampannā, ābādhehi ca pīḷitā;
අනනුසිට්ඨා විත්ථෙන්ති, තත්ථෙව අනුසාසනා.
Ananusiṭṭhā vitthenti, tattheva anusāsanā.
සඞ්ඝෙපි ච අථො බාලා, අසම්මතා ච එකතො;
Saṅghepi ca atho bālā, asammatā ca ekato;
උල්ලුම්පතුපසම්පදා, නිස්සයො එකකො තයොති.
Ullumpatupasampadā, nissayo ekako tayoti.
ඉමම්හි ඛන්ධකෙ වත්ථූනි එකසතඤ්ච ද්වාසත්තති.
Imamhi khandhake vatthūni ekasatañca dvāsattati.
මහාඛන්ධකො නිට්ඨිතො.
Mahākhandhako niṭṭhito.
Footnotes:
Related texts:
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / චත්තාරොනිස්සයාදිකථාවණ්ණනා • Cattāronissayādikathāvaṇṇanā