| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi |
270. තස්‌සුද්‌දානං
270. Tassuddānaṃ
චම්‌පායං භගවා ආසි, වත්‌ථු වාසභගාමකෙ;
Campāyaṃ bhagavā āsi, vatthu vāsabhagāmake;
පකතඤ්‌ඤුනොති ඤත්‌වා, උස්‌සුක්‌කං න කරී තදා;
Pakataññunoti ñatvā, ussukkaṃ na karī tadā;
උක්‌ඛිත්‌තො න කරොතීති, සාගමා ජිනසන්‌තිකෙ.
Ukkhitto na karotīti, sāgamā jinasantike.
අධම්‌මෙන වග්‌ගකම්‌මං, සමග්‌ගං අධම්‌මෙන ච;
Adhammena vaggakammaṃ, samaggaṃ adhammena ca;
ධම්‌මෙන වග්‌ගකම්‌මඤ්‌ච, පතිරූපකෙන වග්‌ගිකං.
Dhammena vaggakammañca, patirūpakena vaggikaṃ.
පතිරූපකෙන සමග්‌ගං, එකො උක්‌ඛිපතෙකකං;
Patirūpakena samaggaṃ, eko ukkhipatekakaṃ;
එකො ච ද්‌වෙ සම්‌බහුලෙ, සඞ්‌ඝං උක්‌ඛිපතෙකකො.
Eko ca dve sambahule, saṅghaṃ ukkhipatekako.
දුවෙපි සම්‌බහුලාපි, සඞ්‌ඝො සඞ්‌ඝඤ්‌ච උක්‌ඛිපි;
Duvepi sambahulāpi, saṅgho saṅghañca ukkhipi;
සබ්‌බඤ්‌ඤුපවරො සුත්‌වා, අධම්‌මන්‌ති පටික්‌ඛිපි.
Sabbaññupavaro sutvā, adhammanti paṭikkhipi.
ඤත්‌තිවිපන්‌නං යං කම්‌මං, සම්‌පන්‌නං අනුසාවනං;
Ñattivipannaṃ yaṃ kammaṃ, sampannaṃ anusāvanaṃ;
අනුස්‌සාවනවිපන්‌නං, සම්‌පන්‌නං ඤත්‌තියා ච යං.
Anussāvanavipannaṃ, sampannaṃ ñattiyā ca yaṃ.
උභයෙන විපන්‌නඤ්‌ච, අඤ්‌ඤත්‍ර ධම්‌මමෙව ච;
Ubhayena vipannañca, aññatra dhammameva ca;
විනයා සත්‌ථු පටිකුට්‌ඨං, කුප්‌පං අට්‌ඨානාරහිකං.
Vinayā satthu paṭikuṭṭhaṃ, kuppaṃ aṭṭhānārahikaṃ.
අධම්‌මවග්‌ගං සමග්‌ගං, ධම්‌ම පතිරූපානි යෙ දුවෙ;
Adhammavaggaṃ samaggaṃ, dhamma patirūpāni ye duve;
ධම්‌මෙනෙව ච සාමග්‌ගිං, අනුඤ්‌ඤාසි තථාගතො.
Dhammeneva ca sāmaggiṃ, anuññāsi tathāgato.
චතුවග්‌ගො පඤ්‌චවග්‌ගො, දසවග්‌ගො ච වීසති;
Catuvaggo pañcavaggo, dasavaggo ca vīsati;
ඨපෙත්‌වා උපසම්‌පදං, යඤ්‌ච කම්‌මං පවාරණං;
Ṭhapetvā upasampadaṃ, yañca kammaṃ pavāraṇaṃ;
අබ්‌භානකම්‌මෙන සහ, චතුවග්‌ගෙහි කම්‌මිකො.
Abbhānakammena saha, catuvaggehi kammiko.
දුවෙ කම්‌මෙ ඨපෙත්‌වාන, මජ්‌ඣදෙසූපසම්‌පදං;
Duve kamme ṭhapetvāna, majjhadesūpasampadaṃ;
අබ්‌භානං පඤ්‌චවග්‌ගිකො, සබ්‌බකම්‌මෙසු කම්‌මිකො.
Abbhānaṃ pañcavaggiko, sabbakammesu kammiko.
අබ්‌භානෙකං ඨපෙත්‌වාන, යෙ භික්‌ඛූ දසවග්‌ගිකා;
Abbhānekaṃ ṭhapetvāna, ye bhikkhū dasavaggikā;
සබ්‌බකම්‌මකරො සඞ්‌ඝො, වීසො සබ්‌බත්‌ථ කම්‌මිකො.
Sabbakammakaro saṅgho, vīso sabbattha kammiko.
භික්‌ඛුනී සික්‌ඛමානා, ච සාමණෙරො සාමණෙරී;
Bhikkhunī sikkhamānā, ca sāmaṇero sāmaṇerī;
පච්‌චක්‌ඛාතන්‌තිමවත්‌ථූ, උක්‌ඛිත්‌තාපත්‌තිදස්‌සනෙ.
Paccakkhātantimavatthū, ukkhittāpattidassane.
අප්‌පටිකම්‌මෙ දිට්‌ඨියා, පණ්‌ඩකො ථෙය්‍යසංවාසකං;
Appaṭikamme diṭṭhiyā, paṇḍako theyyasaṃvāsakaṃ;
තිත්‌ථියා තිරච්‌ඡානගතං, මාතු පිතු ච ඝාතකං.
Titthiyā tiracchānagataṃ, mātu pitu ca ghātakaṃ.
අරහං භික්‌ඛුනීදූසි, භෙදකං ලොහිතුප්‌පාදං;
Arahaṃ bhikkhunīdūsi, bhedakaṃ lohituppādaṃ;
බ්‍යඤ්‌ජනං නානාසංවාසං, නානාසීමාය ඉද්‌ධියා.
Byañjanaṃ nānāsaṃvāsaṃ, nānāsīmāya iddhiyā.
යස්‌ස සඞ්‌ඝො කරෙ කම්‌මං, හොන්‌තෙතෙ චතුවීසති;
Yassa saṅgho kare kammaṃ, hontete catuvīsati;
සම්‌බුද්‌ධෙන පටික්‌ඛිත්‌තා, න හෙතෙ ගණපූරකා.
Sambuddhena paṭikkhittā, na hete gaṇapūrakā.
පාරිවාසිකචතුත්‌ථො, පරිවාසං දදෙය්‍ය වා;
Pārivāsikacatuttho, parivāsaṃ dadeyya vā;
මූලා මානත්‌තමබ්‌භෙය්‍ය, අකම්‌මං න ච කරණං.
Mūlā mānattamabbheyya, akammaṃ na ca karaṇaṃ.
මූලා අරහමානත්‌තා, අබ්‌භානාරහමෙව ච;
Mūlā arahamānattā, abbhānārahameva ca;
න කම්‌මකාරකා පඤ්‌ච, සම්‌බුද්‌ධෙන පකාසිතා.
Na kammakārakā pañca, sambuddhena pakāsitā.
භික්‌ඛුනී සික්‌ඛමානා ච, සාමණෙරො සාමණෙරිකා;
Bhikkhunī sikkhamānā ca, sāmaṇero sāmaṇerikā;
පච්‌චක්‌ඛන්‌තිමඋම්‌මත්‌තා, ඛිත්‌තාවෙදනදස්‌සනෙ.
Paccakkhantimaummattā, khittāvedanadassane.
නානාසංවාසකා සීමා, වෙහාසං යස්‌ස කම්‌ම ච.
Nānāsaṃvāsakā sīmā, vehāsaṃ yassa kamma ca.
අට්‌ඨාරසන්‌නමෙතෙසං, පටික්‌කොසං න රුහති;
Aṭṭhārasannametesaṃ, paṭikkosaṃ na ruhati;
භික්‌ඛුස්‌ස පකතත්‌තස්‌ස, රුහති පටික්‌කොසනා.
Bhikkhussa pakatattassa, ruhati paṭikkosanā.
සුද්‌ධස්‌ස දුන්‌නිසාරිතො, බාලො හි සුනිස්‌සාරිතො;
Suddhassa dunnisārito, bālo hi sunissārito;
පණ්‌ඩකො ථෙය්‍යසංවාසො, පක්‌කන්‌තො තිරච්‌ඡානගතො.
Paṇḍako theyyasaṃvāso, pakkanto tiracchānagato.
මාතු පිතු අරහන්‌ත, දූසකො සඞ්‌ඝභෙදකො;
Mātu pitu arahanta, dūsako saṅghabhedako;
ලොහිතුප්‌පාදකො චෙව, උභතොබ්‍යඤ්‌ජනො ච යො.
Lohituppādako ceva, ubhatobyañjano ca yo.
එකාදසන්‌නං එතෙසං, ඔසාරණං න යුජ්‌ජති;
Ekādasannaṃ etesaṃ, osāraṇaṃ na yujjati;
හත්‌ථපාදං තදුභයං, කණ්‌ණනාසං තදූභයං.
Hatthapādaṃ tadubhayaṃ, kaṇṇanāsaṃ tadūbhayaṃ.
අඞ්‌ගුලි අළකණ්‌ඩරං, ඵණං ඛුජ්‌ජො ච වාමනො;
Aṅguli aḷakaṇḍaraṃ, phaṇaṃ khujjo ca vāmano;
ගණ්‌ඩී ලක්‌ඛණකසා, ච ලිඛිතකො ච සීපදී.
Gaṇḍī lakkhaṇakasā, ca likhitako ca sīpadī.
පාපා පරිසකාණො ච, කුණී ඛඤ්‌ජො හතොපි ච;
Pāpā parisakāṇo ca, kuṇī khañjo hatopi ca;
ඉරියාපථදුබ්‌බලො, අන්‌ධො මූගො ච බධිරො.
Iriyāpathadubbalo, andho mūgo ca badhiro.
අන්‌ධමූගන්‌ධබධිරො මූගබධිරමෙව ච;
Andhamūgandhabadhiro mūgabadhirameva ca;
අන්‌ධමූගබධිරො ච, ද්‌වත්‌තිංසෙතෙ අනූනකා.
Andhamūgabadhiro ca, dvattiṃsete anūnakā.
තෙසං ඔසාරණං හොති, සම්‌බුද්‌ධෙන පකාසිතං;
Tesaṃ osāraṇaṃ hoti, sambuddhena pakāsitaṃ;
දට්‌ඨබ්‌බා පටිකාතබ්‌බා, නිස්‌සජ්‌ජෙතා න විජ්‌ජති.
Daṭṭhabbā paṭikātabbā, nissajjetā na vijjati.
තස්‌ස උක්‌ඛෙපනා කම්‌මා, සත්‌ත හොන්‌ති අධම්‌මිකා;
Tassa ukkhepanā kammā, satta honti adhammikā;
ආපන්‌නං අනුවත්‌තන්‌තං, සත්‌ත තෙපි අධම්‌මිකා.
Āpannaṃ anuvattantaṃ, satta tepi adhammikā.
ආපන්‌නං නානුවත්‌තන්‌තං, සත්‌ත කම්‌මා සුධම්‌මිකා;
Āpannaṃ nānuvattantaṃ, satta kammā sudhammikā;
සම්‌මුඛා පටිපුච්‌ඡා ච, පටිඤ්‌ඤාය ච කාරණා.
Sammukhā paṭipucchā ca, paṭiññāya ca kāraṇā.
සති අමූළ්‌හපාපිකා, තජ්‌ජනීනියස්‌සෙන ච;
Sati amūḷhapāpikā, tajjanīniyassena ca;
පබ්‌බාජනීය පටිසාරො, උක්‌ඛෙපපරිවාස ච.
Pabbājanīya paṭisāro, ukkhepaparivāsa ca.
මූලා මානත්‌තඅබ්‌භානා, තථෙව උපසම්‌පදා;
Mūlā mānattaabbhānā, tatheva upasampadā;
අඤ්‌ඤං කරෙය්‍ය අඤ්‌ඤස්‌ස, සොළසෙතෙ අධම්‌මිකා.
Aññaṃ kareyya aññassa, soḷasete adhammikā.
තං තං කරෙය්‍ය තං තස්‌ස, සොළසෙතෙ සුධම්‌මිකා;
Taṃ taṃ kareyya taṃ tassa, soḷasete sudhammikā;
පච්‌චාරොපෙය්‍ය අඤ්‌ඤඤ්‌ඤං, සොළසෙතෙ අධම්‌මිකා.
Paccāropeyya aññaññaṃ, soḷasete adhammikā.
ද්‌වෙ ද්‌වෙ තම්‌මූලකං තස්‌ස 7, තෙපි සොළස ධම්‌මිකා;
Dve dve tammūlakaṃ tassa 8, tepi soḷasa dhammikā;
එකෙකමූලකං චක්‌කං, ‘‘අධම්‌ම’’න්‌ති ජිනොබ්‍ර්‌වි.
Ekekamūlakaṃ cakkaṃ, ‘‘adhamma’’nti jinobrvi.
අකාසි තජ්‌ජනීයං කම්‌මං, සඞ්‌ඝො භණ්‌ඩනකාරකො;
Akāsi tajjanīyaṃ kammaṃ, saṅgho bhaṇḍanakārako;
අධම්‌මෙන වග්‌ගකම්‌මං, අඤ්‌ඤං ආවාසං ගච්‌ඡි සො.
Adhammena vaggakammaṃ, aññaṃ āvāsaṃ gacchi so.
තත්‌ථාධම්‌මෙන සමග්‌ගා, තස්‌ස තජ්‌ජනීයං කරුං;
Tatthādhammena samaggā, tassa tajjanīyaṃ karuṃ;
අඤ්‌ඤත්‌ථ වග්‌ගාධම්‌මෙන, තස්‌ස තජ්‌ජනීයං කරුං.
Aññattha vaggādhammena, tassa tajjanīyaṃ karuṃ.
පතිරූපෙන වග්‌ගාපි, සමග්‌ගාපි තථා කරුං;
Patirūpena vaggāpi, samaggāpi tathā karuṃ;
අධම්‌මෙන සමග්‌ගා ච, ධම්‌මෙන වග්‌ගමෙව ච.
Adhammena samaggā ca, dhammena vaggameva ca.
පතිරූපකෙන වග්‌ගා ච, සමග්‌ගා ච ඉමෙ පදා;
Patirūpakena vaggā ca, samaggā ca ime padā;
එකෙකමූලකං කත්‌වා, චක්‌කං බන්‌ධෙ විචක්‌ඛණො.
Ekekamūlakaṃ katvā, cakkaṃ bandhe vicakkhaṇo.
බාලා බ්‍යත්‌තස්‌ස නියස්‌සං, පබ්‌බාජෙ කුලදූසකං;
Bālā byattassa niyassaṃ, pabbāje kuladūsakaṃ;
පටිසාරණීයං කම්‌මං, කරෙ අක්‌කොසකස්‌ස ච.
Paṭisāraṇīyaṃ kammaṃ, kare akkosakassa ca.
අදස්‌සනාප්‌පටිකම්‌මෙ , යො ච දිට්‌ඨිං න නිස්‌සජ්‌ජෙ;
Adassanāppaṭikamme , yo ca diṭṭhiṃ na nissajje;
තෙසං උක්‌ඛෙපනීයකම්‌මං, සත්‌ථවාහෙන භාසිතං.
Tesaṃ ukkhepanīyakammaṃ, satthavāhena bhāsitaṃ.
පස්‌සද්‌ධි තෙසං කම්‌මානං, හෙට්‌ඨා කම්‌මනයෙන ච;
Passaddhi tesaṃ kammānaṃ, heṭṭhā kammanayena ca;
තස්‌මිං තස්‌මිං තු කම්‌මෙසු, තත්‍රට්‌ඨො ච විවදති.
Tasmiṃ tasmiṃ tu kammesu, tatraṭṭho ca vivadati.
අකතං දුක්‌කටඤ්‌චෙව, පුනකාතබ්‌බකන්‌ති ච;
Akataṃ dukkaṭañceva, punakātabbakanti ca;
කම්‌මෙ පස්‌සද්‌ධියා චාපි, තෙ භික්‌ඛූ ධම්‌මවාදිනො.
Kamme passaddhiyā cāpi, te bhikkhū dhammavādino.
විපත්‌තිබ්‍යාධිතෙ දිස්‌වා, කම්‌මප්‌පත්‌තෙ මහාමුනි;
Vipattibyādhite disvā, kammappatte mahāmuni;
පටිප්‌පස්‌සද්‌ධිමක්‌ඛාසි, සල්‌ලකත්‌තොව ඔසධන්‌ති.
Paṭippassaddhimakkhāsi, sallakattova osadhanti.
ඉමම්‌හි ඛන්‌ධකෙ වත්‌ථූනි ඡත්‌තිංසාති.
Imamhi khandhake vatthūni chattiṃsāti.
චම්‌පෙය්‍යක්‌ඛන්‌ධකො නිට්‌ඨිතො.
Campeyyakkhandhako niṭṭhito.
Footnotes:
