| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi |
੨੭੦. ਤਸ੍ਸੁਦ੍ਦਾਨਂ
270. Tassuddānaṃ
ਚਮ੍ਪਾਯਂ ਭਗવਾ ਆਸਿ, વਤ੍ਥੁ વਾਸਭਗਾਮਕੇ।
Campāyaṃ bhagavā āsi, vatthu vāsabhagāmake;
ਪਕਤਞ੍ਞੁਨੋਤਿ ਞਤ੍વਾ, ਉਸ੍ਸੁਕ੍ਕਂ ਨ ਕਰੀ ਤਦਾ।
Pakataññunoti ñatvā, ussukkaṃ na karī tadā;
ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ ਨ ਕਰੋਤੀਤਿ, ਸਾਗਮਾ ਜਿਨਸਨ੍ਤਿਕੇ॥
Ukkhitto na karotīti, sāgamā jinasantike.
ਅਧਮ੍ਮੇਨ વਗ੍ਗਕਮ੍ਮਂ, ਸਮਗ੍ਗਂ ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਚ।
Adhammena vaggakammaṃ, samaggaṃ adhammena ca;
ਧਮ੍ਮੇਨ વਗ੍ਗਕਮ੍ਮਞ੍ਚ, ਪਤਿਰੂਪਕੇਨ વਗ੍ਗਿਕਂ॥
Dhammena vaggakammañca, patirūpakena vaggikaṃ.
ਪਤਿਰੂਪਕੇਨ ਸਮਗ੍ਗਂ, ਏਕੋ ਉਕ੍ਖਿਪਤੇਕਕਂ।
Patirūpakena samaggaṃ, eko ukkhipatekakaṃ;
ਏਕੋ ਚ ਦ੍વੇ ਸਮ੍ਬਹੁਲੇ, ਸਙ੍ਘਂ ਉਕ੍ਖਿਪਤੇਕਕੋ॥
Eko ca dve sambahule, saṅghaṃ ukkhipatekako.
ਦੁવੇਪਿ ਸਮ੍ਬਹੁਲਾਪਿ, ਸਙ੍ਘੋ ਸਙ੍ਘਞ੍ਚ ਉਕ੍ਖਿਪਿ।
Duvepi sambahulāpi, saṅgho saṅghañca ukkhipi;
ਸਬ੍ਬਞ੍ਞੁਪવਰੋ ਸੁਤ੍વਾ, ਅਧਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿ॥
Sabbaññupavaro sutvā, adhammanti paṭikkhipi.
ਞਤ੍ਤਿવਿਪਨ੍ਨਂ ਯਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਅਨੁਸਾવਨਂ।
Ñattivipannaṃ yaṃ kammaṃ, sampannaṃ anusāvanaṃ;
ਅਨੁਸ੍ਸਾવਨવਿਪਨ੍ਨਂ, ਸਮ੍ਪਨ੍ਨਂ ਞਤ੍ਤਿਯਾ ਚ ਯਂ॥
Anussāvanavipannaṃ, sampannaṃ ñattiyā ca yaṃ.
ਉਭਯੇਨ વਿਪਨ੍ਨਞ੍ਚ, ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਧਮ੍ਮਮੇવ ਚ।
Ubhayena vipannañca, aññatra dhammameva ca;
વਿਨਯਾ ਸਤ੍ਥੁ ਪਟਿਕੁਟ੍ਠਂ, ਕੁਪ੍ਪਂ ਅਟ੍ਠਾਨਾਰਹਿਕਂ॥
Vinayā satthu paṭikuṭṭhaṃ, kuppaṃ aṭṭhānārahikaṃ.
ਅਧਮ੍ਮવਗ੍ਗਂ ਸਮਗ੍ਗਂ, ਧਮ੍ਮ ਪਤਿਰੂਪਾਨਿ ਯੇ ਦੁવੇ।
Adhammavaggaṃ samaggaṃ, dhamma patirūpāni ye duve;
ਧਮ੍ਮੇਨੇવ ਚ ਸਾਮਗ੍ਗਿਂ, ਅਨੁਞ੍ਞਾਸਿ ਤਥਾਗਤੋ॥
Dhammeneva ca sāmaggiṃ, anuññāsi tathāgato.
ਚਤੁવਗ੍ਗੋ ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗੋ, ਦਸવਗ੍ਗੋ ਚ વੀਸਤਿ।
Catuvaggo pañcavaggo, dasavaggo ca vīsati;
ਠਪੇਤ੍વਾ ਉਪਸਮ੍ਪਦਂ, ਯਞ੍ਚ ਕਮ੍ਮਂ ਪવਾਰਣਂ।
Ṭhapetvā upasampadaṃ, yañca kammaṃ pavāraṇaṃ;
ਅਬ੍ਭਾਨਕਮ੍ਮੇਨ ਸਹ, ਚਤੁવਗ੍ਗੇਹਿ ਕਮ੍ਮਿਕੋ॥
Abbhānakammena saha, catuvaggehi kammiko.
ਦੁવੇ ਕਮ੍ਮੇ ਠਪੇਤ੍વਾਨ, ਮਜ੍ਝਦੇਸੂਪਸਮ੍ਪਦਂ।
Duve kamme ṭhapetvāna, majjhadesūpasampadaṃ;
ਅਬ੍ਭਾਨਂ ਪਞ੍ਚવਗ੍ਗਿਕੋ, ਸਬ੍ਬਕਮ੍ਮੇਸੁ ਕਮ੍ਮਿਕੋ॥
Abbhānaṃ pañcavaggiko, sabbakammesu kammiko.
ਅਬ੍ਭਾਨੇਕਂ ਠਪੇਤ੍વਾਨ, ਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਦਸવਗ੍ਗਿਕਾ।
Abbhānekaṃ ṭhapetvāna, ye bhikkhū dasavaggikā;
ਸਬ੍ਬਕਮ੍ਮਕਰੋ ਸਙ੍ਘੋ, વੀਸੋ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ ਕਮ੍ਮਿਕੋ॥
Sabbakammakaro saṅgho, vīso sabbattha kammiko.
ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ, ਚ ਸਾਮਣੇਰੋ ਸਾਮਣੇਰੀ।
Bhikkhunī sikkhamānā, ca sāmaṇero sāmaṇerī;
ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਤਨ੍ਤਿਮવਤ੍ਥੂ, ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤਿਦਸ੍ਸਨੇ॥
Paccakkhātantimavatthū, ukkhittāpattidassane.
ਅਪ੍ਪਟਿਕਮ੍ਮੇ ਦਿਟ੍ਠਿਯਾ, ਪਣ੍ਡਕੋ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕਂ।
Appaṭikamme diṭṭhiyā, paṇḍako theyyasaṃvāsakaṃ;
ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤਂ, ਮਾਤੁ ਪਿਤੁ ਚ ਘਾਤਕਂ॥
Titthiyā tiracchānagataṃ, mātu pitu ca ghātakaṃ.
ਅਰਹਂ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਦੂਸਿ, ਭੇਦਕਂ ਲੋਹਿਤੁਪ੍ਪਾਦਂ।
Arahaṃ bhikkhunīdūsi, bhedakaṃ lohituppādaṃ;
ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਂ ਨਾਨਾਸਂવਾਸਂ, ਨਾਨਾਸੀਮਾਯ ਇਦ੍ਧਿਯਾ॥
Byañjanaṃ nānāsaṃvāsaṃ, nānāsīmāya iddhiyā.
ਯਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘੋ ਕਰੇ ਕਮ੍ਮਂ, ਹੋਨ੍ਤੇਤੇ ਚਤੁવੀਸਤਿ।
Yassa saṅgho kare kammaṃ, hontete catuvīsati;
ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾ, ਨ ਹੇਤੇ ਗਣਪੂਰਕਾ॥
Sambuddhena paṭikkhittā, na hete gaṇapūrakā.
ਪਾਰਿવਾਸਿਕਚਤੁਤ੍ਥੋ, ਪਰਿવਾਸਂ ਦਦੇਯ੍ਯ વਾ।
Pārivāsikacatuttho, parivāsaṃ dadeyya vā;
ਮੂਲਾ ਮਾਨਤ੍ਤਮਬ੍ਭੇਯ੍ਯ, ਅਕਮ੍ਮਂ ਨ ਚ ਕਰਣਂ॥
Mūlā mānattamabbheyya, akammaṃ na ca karaṇaṃ.
ਮੂਲਾ ਅਰਹਮਾਨਤ੍ਤਾ, ਅਬ੍ਭਾਨਾਰਹਮੇવ ਚ।
Mūlā arahamānattā, abbhānārahameva ca;
ਨ ਕਮ੍ਮਕਾਰਕਾ ਪਞ੍ਚ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਕਾਸਿਤਾ॥
Na kammakārakā pañca, sambuddhena pakāsitā.
ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਸਿਕ੍ਖਮਾਨਾ ਚ, ਸਾਮਣੇਰੋ ਸਾਮਣੇਰਿਕਾ।
Bhikkhunī sikkhamānā ca, sāmaṇero sāmaṇerikā;
ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਤਿਮਉਮ੍ਮਤ੍ਤਾ, ਖਿਤ੍ਤਾવੇਦਨਦਸ੍ਸਨੇ॥
Paccakkhantimaummattā, khittāvedanadassane.
ਨਾਨਾਸਂવਾਸਕਾ ਸੀਮਾ, વੇਹਾਸਂ ਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮ ਚ॥
Nānāsaṃvāsakā sīmā, vehāsaṃ yassa kamma ca.
ਅਟ੍ਠਾਰਸਨ੍ਨਮੇਤੇਸਂ, ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਂ ਨ ਰੁਹਤਿ।
Aṭṭhārasannametesaṃ, paṭikkosaṃ na ruhati;
ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਪਕਤਤ੍ਤਸ੍ਸ, ਰੁਹਤਿ ਪਟਿਕ੍ਕੋਸਨਾ॥
Bhikkhussa pakatattassa, ruhati paṭikkosanā.
ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਦੁਨ੍ਨਿਸਾਰਿਤੋ, ਬਾਲੋ ਹਿ ਸੁਨਿਸ੍ਸਾਰਿਤੋ।
Suddhassa dunnisārito, bālo hi sunissārito;
ਪਣ੍ਡਕੋ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸੋ, ਪਕ੍ਕਨ੍ਤੋ ਤਿਰਚ੍ਛਾਨਗਤੋ॥
Paṇḍako theyyasaṃvāso, pakkanto tiracchānagato.
ਮਾਤੁ ਪਿਤੁ ਅਰਹਨ੍ਤ, ਦੂਸਕੋ ਸਙ੍ਘਭੇਦਕੋ।
Mātu pitu arahanta, dūsako saṅghabhedako;
ਲੋਹਿਤੁਪ੍ਪਾਦਕੋ ਚੇવ, ਉਭਤੋਬ੍ਯਞ੍ਜਨੋ ਚ ਯੋ॥
Lohituppādako ceva, ubhatobyañjano ca yo.
ਏਕਾਦਸਨ੍ਨਂ ਏਤੇਸਂ, ਓਸਾਰਣਂ ਨ ਯੁਜ੍ਜਤਿ।
Ekādasannaṃ etesaṃ, osāraṇaṃ na yujjati;
ਹਤ੍ਥਪਾਦਂ ਤਦੁਭਯਂ, ਕਣ੍ਣਨਾਸਂ ਤਦੂਭਯਂ॥
Hatthapādaṃ tadubhayaṃ, kaṇṇanāsaṃ tadūbhayaṃ.
ਅਙ੍ਗੁਲਿ ਅਲ਼ਕਣ੍ਡਰਂ, ਫਣਂ ਖੁਜ੍ਜੋ ਚ વਾਮਨੋ।
Aṅguli aḷakaṇḍaraṃ, phaṇaṃ khujjo ca vāmano;
ਗਣ੍ਡੀ ਲਕ੍ਖਣਕਸਾ, ਚ ਲਿਖਿਤਕੋ ਚ ਸੀਪਦੀ॥
Gaṇḍī lakkhaṇakasā, ca likhitako ca sīpadī.
ਪਾਪਾ ਪਰਿਸਕਾਣੋ ਚ, ਕੁਣੀ ਖਞ੍ਜੋ ਹਤੋਪਿ ਚ।
Pāpā parisakāṇo ca, kuṇī khañjo hatopi ca;
ਇਰਿਯਾਪਥਦੁਬ੍ਬਲੋ, ਅਨ੍ਧੋ ਮੂਗੋ ਚ ਬਧਿਰੋ॥
Iriyāpathadubbalo, andho mūgo ca badhiro.
ਅਨ੍ਧਮੂਗਨ੍ਧਬਧਿਰੋ ਮੂਗਬਧਿਰਮੇવ ਚ।
Andhamūgandhabadhiro mūgabadhirameva ca;
ਅਨ੍ਧਮੂਗਬਧਿਰੋ ਚ, ਦ੍વਤ੍ਤਿਂਸੇਤੇ ਅਨੂਨਕਾ॥
Andhamūgabadhiro ca, dvattiṃsete anūnakā.
ਤੇਸਂ ਓਸਾਰਣਂ ਹੋਤਿ, ਸਮ੍ਬੁਦ੍ਧੇਨ ਪਕਾਸਿਤਂ।
Tesaṃ osāraṇaṃ hoti, sambuddhena pakāsitaṃ;
ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ ਪਟਿਕਾਤਬ੍ਬਾ, ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਾ ਨ વਿਜ੍ਜਤਿ॥
Daṭṭhabbā paṭikātabbā, nissajjetā na vijjati.
ਤਸ੍ਸ ਉਕ੍ਖੇਪਨਾ ਕਮ੍ਮਾ, ਸਤ੍ਤ ਹੋਨ੍ਤਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾ।
Tassa ukkhepanā kammā, satta honti adhammikā;
ਆਪਨ੍ਨਂ ਅਨੁવਤ੍ਤਨ੍ਤਂ, ਸਤ੍ਤ ਤੇਪਿ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾ॥
Āpannaṃ anuvattantaṃ, satta tepi adhammikā.
ਆਪਨ੍ਨਂ ਨਾਨੁવਤ੍ਤਨ੍ਤਂ, ਸਤ੍ਤ ਕਮ੍ਮਾ ਸੁਧਮ੍ਮਿਕਾ।
Āpannaṃ nānuvattantaṃ, satta kammā sudhammikā;
ਸਮ੍ਮੁਖਾ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਾ ਚ, ਪਟਿਞ੍ਞਾਯ ਚ ਕਾਰਣਾ॥
Sammukhā paṭipucchā ca, paṭiññāya ca kāraṇā.
ਸਤਿ ਅਮੂਲ਼੍ਹਪਾਪਿਕਾ, ਤਜ੍ਜਨੀਨਿਯਸ੍ਸੇਨ ਚ।
Sati amūḷhapāpikā, tajjanīniyassena ca;
ਪਬ੍ਬਾਜਨੀਯ ਪਟਿਸਾਰੋ, ਉਕ੍ਖੇਪਪਰਿવਾਸ ਚ॥
Pabbājanīya paṭisāro, ukkhepaparivāsa ca.
ਮੂਲਾ ਮਾਨਤ੍ਤਅਬ੍ਭਾਨਾ, ਤਥੇવ ਉਪਸਮ੍ਪਦਾ।
Mūlā mānattaabbhānā, tatheva upasampadā;
ਅਞ੍ਞਂ ਕਰੇਯ੍ਯ ਅਞ੍ਞਸ੍ਸ, ਸੋਲ਼ਸੇਤੇ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾ॥
Aññaṃ kareyya aññassa, soḷasete adhammikā.
ਤਂ ਤਂ ਕਰੇਯ੍ਯ ਤਂ ਤਸ੍ਸ, ਸੋਲ਼ਸੇਤੇ ਸੁਧਮ੍ਮਿਕਾ।
Taṃ taṃ kareyya taṃ tassa, soḷasete sudhammikā;
ਪਚ੍ਚਾਰੋਪੇਯ੍ਯ ਅਞ੍ਞਞ੍ਞਂ, ਸੋਲ਼ਸੇਤੇ ਅਧਮ੍ਮਿਕਾ॥
Paccāropeyya aññaññaṃ, soḷasete adhammikā.
ਏਕੇਕਮੂਲਕਂ ਚਕ੍ਕਂ, ‘‘ਅਧਮ੍ਮ’’ਨ੍ਤਿ ਜਿਨੋਬ੍ਰ੍વਿ॥
Ekekamūlakaṃ cakkaṃ, ‘‘adhamma’’nti jinobrvi.
ਅਕਾਸਿ ਤਜ੍ਜਨੀਯਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਸਙ੍ਘੋ ਭਣ੍ਡਨਕਾਰਕੋ।
Akāsi tajjanīyaṃ kammaṃ, saṅgho bhaṇḍanakārako;
ਅਧਮ੍ਮੇਨ વਗ੍ਗਕਮ੍ਮਂ, ਅਞ੍ਞਂ ਆવਾਸਂ ਗਚ੍ਛਿ ਸੋ॥
Adhammena vaggakammaṃ, aññaṃ āvāsaṃ gacchi so.
ਤਤ੍ਥਾਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮਗ੍ਗਾ, ਤਸ੍ਸ ਤਜ੍ਜਨੀਯਂ ਕਰੁਂ।
Tatthādhammena samaggā, tassa tajjanīyaṃ karuṃ;
ਅਞ੍ਞਤ੍ਥ વਗ੍ਗਾਧਮ੍ਮੇਨ, ਤਸ੍ਸ ਤਜ੍ਜਨੀਯਂ ਕਰੁਂ॥
Aññattha vaggādhammena, tassa tajjanīyaṃ karuṃ.
ਪਤਿਰੂਪੇਨ વਗ੍ਗਾਪਿ, ਸਮਗ੍ਗਾਪਿ ਤਥਾ ਕਰੁਂ।
Patirūpena vaggāpi, samaggāpi tathā karuṃ;
ਅਧਮ੍ਮੇਨ ਸਮਗ੍ਗਾ ਚ, ਧਮ੍ਮੇਨ વਗ੍ਗਮੇવ ਚ॥
Adhammena samaggā ca, dhammena vaggameva ca.
ਪਤਿਰੂਪਕੇਨ વਗ੍ਗਾ ਚ, ਸਮਗ੍ਗਾ ਚ ਇਮੇ ਪਦਾ।
Patirūpakena vaggā ca, samaggā ca ime padā;
ਏਕੇਕਮੂਲਕਂ ਕਤ੍વਾ, ਚਕ੍ਕਂ ਬਨ੍ਧੇ વਿਚਕ੍ਖਣੋ॥
Ekekamūlakaṃ katvā, cakkaṃ bandhe vicakkhaṇo.
ਬਾਲਾ ਬ੍ਯਤ੍ਤਸ੍ਸ ਨਿਯਸ੍ਸਂ, ਪਬ੍ਬਾਜੇ ਕੁਲਦੂਸਕਂ।
Bālā byattassa niyassaṃ, pabbāje kuladūsakaṃ;
ਪਟਿਸਾਰਣੀਯਂ ਕਮ੍ਮਂ, ਕਰੇ ਅਕ੍ਕੋਸਕਸ੍ਸ ਚ॥
Paṭisāraṇīyaṃ kammaṃ, kare akkosakassa ca.
ਅਦਸ੍ਸਨਾਪ੍ਪਟਿਕਮ੍ਮੇ , ਯੋ ਚ ਦਿਟ੍ਠਿਂ ਨ ਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇ।
Adassanāppaṭikamme , yo ca diṭṭhiṃ na nissajje;
ਤੇਸਂ ਉਕ੍ਖੇਪਨੀਯਕਮ੍ਮਂ, ਸਤ੍ਥવਾਹੇਨ ਭਾਸਿਤਂ॥
Tesaṃ ukkhepanīyakammaṃ, satthavāhena bhāsitaṃ.
ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿ ਤੇਸਂ ਕਮ੍ਮਾਨਂ, ਹੇਟ੍ਠਾ ਕਮ੍ਮਨਯੇਨ ਚ।
Passaddhi tesaṃ kammānaṃ, heṭṭhā kammanayena ca;
ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤੁ ਕਮ੍ਮੇਸੁ, ਤਤ੍ਰਟ੍ਠੋ ਚ વਿવਦਤਿ॥
Tasmiṃ tasmiṃ tu kammesu, tatraṭṭho ca vivadati.
ਅਕਤਂ ਦੁਕ੍ਕਟਞ੍ਚੇવ, ਪੁਨਕਾਤਬ੍ਬਕਨ੍ਤਿ ਚ।
Akataṃ dukkaṭañceva, punakātabbakanti ca;
ਕਮ੍ਮੇ ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਯਾ ਚਾਪਿ, ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਧਮ੍ਮવਾਦਿਨੋ॥
Kamme passaddhiyā cāpi, te bhikkhū dhammavādino.
વਿਪਤ੍ਤਿਬ੍ਯਾਧਿਤੇ ਦਿਸ੍વਾ, ਕਮ੍ਮਪ੍ਪਤ੍ਤੇ ਮਹਾਮੁਨਿ।
Vipattibyādhite disvā, kammappatte mahāmuni;
ਪਟਿਪ੍ਪਸ੍ਸਦ੍ਧਿਮਕ੍ਖਾਸਿ, ਸਲ੍ਲਕਤ੍ਤੋવ ਓਸਧਨ੍ਤਿ॥
Paṭippassaddhimakkhāsi, sallakattova osadhanti.
ਇਮਮ੍ਹਿ ਖਨ੍ਧਕੇ વਤ੍ਥੂਨਿ ਛਤ੍ਤਿਂਸਾਤਿ।
Imamhi khandhake vatthūni chattiṃsāti.
ਚਮ੍ਪੇਯ੍ਯਕ੍ਖਨ੍ਧਕੋ ਨਿਟ੍ਠਿਤੋ।
Campeyyakkhandhako niṭṭhito.
Footnotes:
