| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
೯. ತತಿಯಅನಾಗತಭಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Tatiyaanāgatabhayasuttavaṇṇanā
೭೯. ನವಮೇ ಪಾಳಿಗಮ್ಭೀರಾತಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ಟೀ॰ ೨.೨.೨೨೯) ಪಾಳಿವಸೇನ ಗಮ್ಭೀರಾ ಅಗಾಧಾ ದುಕ್ಖೋಗಾಹಾ ಸಲ್ಲಸುತ್ತಸದಿಸಾ। ಸಲ್ಲಸುತ್ತಞ್ಹಿ (ಸು॰ ನಿ॰ ೫೭೯) ‘‘ಅನಿಮಿತ್ತಮನಞ್ಞಾತ’’ನ್ತಿಆದಿನಾ ಪಾಳಿವಸೇನ ಗಮ್ಭೀರಂ, ನ ಅತ್ಥಗಮ್ಭೀರಂ। ತಥಾ ಹಿ ತತ್ಥ ತಾ ತಾ ಗಾಥಾ ದುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯರೂಪಾ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ। ದುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಞ್ಹಿ ಞಾಣೇನ ದುಕ್ಖೋಗಾಹನ್ತಿ ಕತ್ವಾ ‘‘ಗಮ್ಭೀರ’’ನ್ತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಪುಬ್ಬಾಪರಂಪೇತ್ಥ ಕಾಸಞ್ಚಿ ಗಾಥಾನಂ ದುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯತಾಯ ದುಕ್ಖೋಗಾಹಮೇವ, ತಸ್ಮಾ ಪಾಳಿವಸೇನ ಗಮ್ಭೀರಂ। ಅತ್ಥಗಮ್ಭೀರಾತಿ ಅತ್ಥವಸೇನ ಗಮ್ಭೀರಾ ಮಹಾವೇದಲ್ಲಸುತ್ತಸದಿಸಾ, ಮಹಾವೇದಲ್ಲಸುತ್ತಸ್ಸ (ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೪೪೯ ಆದಯೋ) ಅತ್ಥವಸೇನ ಗಮ್ಭೀರತಾ ಪಾಕಟಾಯೇವ। ಲೋಕಂ ಉತ್ತರತೀತಿ ಲೋಕುತ್ತರೋ, ಸೋ ಅತ್ಥಭೂತೋ ಏತೇಸಂ ಅತ್ಥೀತಿ ಲೋಕುತ್ತರಾ। ತೇನಾಹ – ‘‘ಲೋಕುತ್ತರಧಮ್ಮದೀಪಕಾ’’ತಿ। ಸುಞ್ಞತಾಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾತಿ ಸತ್ತಸುಞ್ಞಧಮ್ಮಪ್ಪಕಾಸಕಾ । ತೇನಾಹ ‘‘ಖನ್ಧಧಾತುಆಯತನಪಚ್ಚಯಾಕಾರಪ್ಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾ’’ತಿ। ಉಗ್ಗಹೇತಬ್ಬಂ ಪರಿಯಾಪುಣಿತಬ್ಬನ್ತಿ ಚ ಲಿಙ್ಗವಚನವಿಪಲ್ಲಾಸೇನ ವುತ್ತನ್ತಿ ಆಹ ‘‘ಉಗ್ಗಹೇತಬ್ಬೇ ಚೇವ ವಳಞ್ಜೇತಬ್ಬೇ ಚಾ’’ತಿ। ಕವಿನೋ ಕಮ್ಮಂ ಕವಿತಾ। ಯಸ್ಸ ಪನ ಯಂ ಕಮ್ಮಂ, ತಂ ತೇನ ಕತನ್ತಿ ವುಚ್ಚತೀತಿ ಆಹ ‘‘ಕವಿತಾತಿ ಕವೀಹಿ ಕತಾ’’ತಿ। ಕಾವೇಯ್ಯನ್ತಿ ಕಬ್ಯಂ, ಕಬ್ಯನ್ತಿ ಚ ಕವಿನಾ ವುತ್ತನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನ’’ನ್ತಿ। ಚಿತ್ತಕ್ಖರಾತಿ ಚಿತ್ರಾಕಾರಅಕ್ಖರಾ। ಇತರಂ ತಸ್ಸೇವ ವೇವಚನಂ। ಸಾಸನತೋ ಬಹಿದ್ಧಾ ಠಿತಾತಿ ನ ಸಾಸನಾವಚರಾ। ಬಾಹಿರಕಸಾವಕೇಹೀತಿ ‘‘ಬುದ್ಧಾ’’ತಿ ಅಪ್ಪಞ್ಞಾತಾನಂ ಯೇಸಂ ಕೇಸಞ್ಚಿ ಸಾವಕೇಹಿ। ಸುಸ್ಸೂಸಿಸ್ಸನ್ತೀತಿ ಅಕ್ಖರಚಿತ್ತತಾಯ ಚೇವ ಸರಸಮ್ಪತ್ತಿಯಾ ಚ ಅತ್ತಮನಾ ಹುತ್ವಾ ಸಾಮಣೇರದಹರಭಿಕ್ಖುಮಾತುಗಾಮಮಹಾಗಹಪತಿಕಾದಯೋ ‘‘ಏಸ ಧಮ್ಮಕಥಿಕೋ’’ತಿ ಸನ್ನಿಪತಿತ್ವಾ ಸೋತುಕಾಮಾ ಭವಿಸ್ಸನ್ತಿ।
79. Navame pāḷigambhīrāti (saṃ. ni. ṭī. 2.2.229) pāḷivasena gambhīrā agādhā dukkhogāhā sallasuttasadisā. Sallasuttañhi (su. ni. 579) ‘‘animittamanaññāta’’ntiādinā pāḷivasena gambhīraṃ, na atthagambhīraṃ. Tathā hi tattha tā tā gāthā duviññeyyarūpā tiṭṭhanti. Duviññeyyañhi ñāṇena dukkhogāhanti katvā ‘‘gambhīra’’nti vuccati. Pubbāparaṃpettha kāsañci gāthānaṃ duviññeyyatāya dukkhogāhameva, tasmā pāḷivasena gambhīraṃ. Atthagambhīrāti atthavasena gambhīrā mahāvedallasuttasadisā, mahāvedallasuttassa (ma. ni. 1.449 ādayo) atthavasena gambhīratā pākaṭāyeva. Lokaṃ uttaratīti lokuttaro, so atthabhūto etesaṃ atthīti lokuttarā. Tenāha – ‘‘lokuttaradhammadīpakā’’ti. Suññatāpaṭisaṃyuttāti sattasuññadhammappakāsakā . Tenāha ‘‘khandhadhātuāyatanapaccayākārappaṭisaṃyuttā’’ti. Uggahetabbaṃ pariyāpuṇitabbanti ca liṅgavacanavipallāsena vuttanti āha ‘‘uggahetabbe ceva vaḷañjetabbe cā’’ti. Kavino kammaṃ kavitā. Yassa pana yaṃ kammaṃ, taṃ tena katanti vuccatīti āha ‘‘kavitāti kavīhi katā’’ti. Kāveyyanti kabyaṃ, kabyanti ca kavinā vuttanti attho. Tenāha ‘‘tasseva vevacana’’nti. Cittakkharāti citrākāraakkharā. Itaraṃ tasseva vevacanaṃ. Sāsanato bahiddhā ṭhitāti na sāsanāvacarā. Bāhirakasāvakehīti ‘‘buddhā’’ti appaññātānaṃ yesaṃ kesañci sāvakehi. Sussūsissantīti akkharacittatāya ceva sarasampattiyā ca attamanā hutvā sāmaṇeradaharabhikkhumātugāmamahāgahapatikādayo ‘‘esa dhammakathiko’’ti sannipatitvā sotukāmā bhavissanti.
ತತಿಯಅನಾಗತಭಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Tatiyaanāgatabhayasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya / ೯. ತತಿಯಅನಾಗತಭಯಸುತ್ತಂ • 9. Tatiyaanāgatabhayasuttaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೯. ತತಿಯಅನಾಗತಭಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Tatiyaanāgatabhayasuttavaṇṇanā
