| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๑๐. ตติยเจตนาสุตฺตํ
10. Tatiyacetanāsuttaṃ
๔๐. สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ยญฺจ , ภิกฺขเว, เจเตติ ยญฺจ ปกเปฺปติ ยญฺจ อนุเสติ อารมฺมณเมตํ โหติ วิญฺญาณสฺส ฐิติยาฯ อารมฺมเณ สติ ปติฎฺฐา วิญฺญาณสฺส โหติฯ ตสฺมิํ ปติฎฺฐิเต วิญฺญาเณ วิรูเฬฺห นติ โหติฯ นติยา สติ อาคติคติ โหติฯ อาคติคติยา สติ จุตูปปาโต โหติฯ จุตูปปาเต สติ อายติํ ชาติชรามรณํ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา สมฺภวนฺติฯ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติ’’ฯ
40. Sāvatthiyaṃ viharati…pe… ‘‘yañca , bhikkhave, ceteti yañca pakappeti yañca anuseti ārammaṇametaṃ hoti viññāṇassa ṭhitiyā. Ārammaṇe sati patiṭṭhā viññāṇassa hoti. Tasmiṃ patiṭṭhite viññāṇe virūḷhe nati hoti. Natiyā sati āgatigati hoti. Āgatigatiyā sati cutūpapāto hoti. Cutūpapāte sati āyatiṃ jātijarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti’’.
‘‘โน เจ, ภิกฺขเว, เจเตติ โน เจ ปกเปฺปติ อถ เจ อนุเสติ, อารมฺมณเมตํ โหติ วิญฺญาณสฺส ฐิติยาฯ อารมฺมเณ สติ ปติฎฺฐา วิญฺญาณสฺส โหติฯ ตสฺมิํ ปติฎฺฐิเต วิญฺญาเณ วิรูเฬฺห นติ โหติฯ นติยา สติ อาคติคติ โหติฯ อาคติคติยา สติ จุตูปปาโต โหติฯ จุตูปปาเต สติ อายติํ ชาติชรามรณํ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา สมฺภวนฺติฯ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส สมุทโย โหติฯ
‘‘No ce, bhikkhave, ceteti no ce pakappeti atha ce anuseti, ārammaṇametaṃ hoti viññāṇassa ṭhitiyā. Ārammaṇe sati patiṭṭhā viññāṇassa hoti. Tasmiṃ patiṭṭhite viññāṇe virūḷhe nati hoti. Natiyā sati āgatigati hoti. Āgatigatiyā sati cutūpapāto hoti. Cutūpapāte sati āyatiṃ jātijarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā sambhavanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa samudayo hoti.
‘‘ยโต จ โข, ภิกฺขเว, โน เจว เจเตติ โน จ ปกเปฺปติ โน จ อนุเสติ, อารมฺมณเมตํ น โหติ วิญฺญาณสฺส ฐิติยาฯ อารมฺมเณ อสติ ปติฎฺฐา วิญฺญาณสฺส น โหติฯ ตทปฺปติฎฺฐิเต วิญฺญาเณ อวิรูเฬฺห นติ น โหติฯ นติยา อสติ อาคติคติ น โหติฯ อาคติคติยา อสติ จุตูปปาโต น โหติฯ จุตูปปาเต อสติ อายติํ ชาติ ชรามรณํ โสกปริเทวทุกฺขโทมนสฺสุปายาสา นิรุชฺฌนฺติฯ เอวเมตสฺส เกวลสฺส ทุกฺขกฺขนฺธสฺส นิโรโธ โหตี’’ติฯ ทสมํฯ
‘‘Yato ca kho, bhikkhave, no ceva ceteti no ca pakappeti no ca anuseti, ārammaṇametaṃ na hoti viññāṇassa ṭhitiyā. Ārammaṇe asati patiṭṭhā viññāṇassa na hoti. Tadappatiṭṭhite viññāṇe avirūḷhe nati na hoti. Natiyā asati āgatigati na hoti. Āgatigatiyā asati cutūpapāto na hoti. Cutūpapāte asati āyatiṃ jāti jarāmaraṇaṃ sokaparidevadukkhadomanassupāyāsā nirujjhanti. Evametassa kevalassa dukkhakkhandhassa nirodho hotī’’ti. Dasamaṃ.
กฬารขตฺติยวโคฺค จตุโตฺถฯ
Kaḷārakhattiyavaggo catuttho.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
ภูตมิทํ กฬารญฺจ, ทุเว จ ญาณวตฺถูนิ;
Bhūtamidaṃ kaḷārañca, duve ca ñāṇavatthūni;
อวิชฺชาปจฺจยา จ เทฺว, นตุมฺหา เจตนา ตโยติฯ
Avijjāpaccayā ca dve, natumhā cetanā tayoti.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑๐. ตติยเจตนาสุตฺตวณฺณนา • 10. Tatiyacetanāsuttavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑๐. ตติยเจตนาสุตฺตวณฺณนา • 10. Tatiyacetanāsuttavaṇṇanā
