Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
១១. តតិយឆផស្សាយតនសុត្តំ
11. Tatiyachaphassāyatanasuttaṃ
៧៣. ‘‘យោ ហិ កោចិ, ភិក្ខវេ, ភិក្ខុ ឆន្នំ ផស្សាយតនានំ សមុទយញ្ច អត្ថង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ នប្បជានាតិ។ អវុសិតំ តេន ព្រហ្មចរិយំ, អារកា សោ ឥមស្មា ធម្មវិនយា’’តិ។
73. ‘‘Yo hi koci, bhikkhave, bhikkhu channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāti. Avusitaṃ tena brahmacariyaṃ, ārakā so imasmā dhammavinayā’’ti.
ឯវំ វុត្តេ, អញ្ញតរោ ភិក្ខុ ភគវន្តំ ឯតទវោច – ‘‘ឯត្ថាហំ, ភន្តេ, អនស្សសំ បនស្សសំ។ អហញ្ហិ, ភន្តេ, ឆន្នំ ផស្សាយតនានំ សមុទយញ្ច អត្ថង្គមញ្ច អស្សាទញ្ច អាទីនវញ្ច និស្សរណញ្ច យថាភូតំ នប្បជានាមី’’តិ។
Evaṃ vutte, aññataro bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘etthāhaṃ, bhante, anassasaṃ panassasaṃ. Ahañhi, bhante, channaṃ phassāyatanānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ nappajānāmī’’ti.
‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, ភិក្ខុ, ចក្ខុ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ?
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, bhikkhu, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?
‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’។
‘‘Aniccaṃ, bhante’’.
‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វា តំ សុខំ វា’’តិ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘ទុក្ខំ, ភន្តេ’’។
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វិបរិណាមធម្មំ, កល្លំ នុ តំ សមនុបស្សិតុំ – ‘ឯតំ មម, ឯសោហមស្មិ, ឯសោ មេ អត្តា’’’តិ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘សោតំ… ឃានំ… ជិវ្ហា… កាយោ… មនោ និច្ចោ វា អនិច្ចោ វា’’តិ?
‘‘Sotaṃ… ghānaṃ… jivhā… kāyo… mano nicco vā anicco vā’’ti?
‘‘អនិច្ចោ, ភន្តេ’’។
‘‘Anicco, bhante’’.
‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វា តំ សុខំ វា’’តិ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?
‘‘ទុក្ខំ, ភន្តេ’’។
‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.
‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វិបរិណាមធម្មំ, កល្លំ នុ តំ សមនុបស្សិតុំ – ‘ឯតំ មម, ឯសោហមស្មិ, ឯសោ មេ អត្តា’’’តិ?
‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?
‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។
‘‘No hetaṃ, bhante’’.
‘‘ឯវំ បស្សំ, ភិក្ខុ, សុតវា អរិយសាវកោ ចក្ខុស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ, សោតស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ, ឃានស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ, ជិវ្ហាយបិ និព្ពិន្ទតិ, កាយស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ, មនស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ និព្ពិន្ទំ វិរជ្ជតិ; វិរាគា វិមុច្ចតិ; វិមុត្តស្មិំ វិមុត្តមិតិ ញាណំ ហោតិ។ ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាតី’’តិ។ ឯកាទសមំ។
‘‘Evaṃ passaṃ, bhikkhu, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, sotasmimpi nibbindati, ghānasmimpi nibbindati, jivhāyapi nibbindati, kāyasmimpi nibbindati, manasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti. Ekādasamaṃ.
មិគជាលវគ្គោ សត្តមោ។
Migajālavaggo sattamo.
តស្សុទ្ទានំ –
Tassuddānaṃ –
មិគជាលេន ទ្វេ វុត្តា, ចត្តារោ ច សមិទ្ធិនា;
Migajālena dve vuttā, cattāro ca samiddhinā;
ឧបសេនោ ឧបវាណោ, ឆផស្សាយតនិកា តយោតិ។
Upaseno upavāṇo, chaphassāyatanikā tayoti.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១១. តតិយឆផស្សាយតនសុត្តវណ្ណនា • 11. Tatiyachaphassāyatanasuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១១. តតិយឆផស្សាយតនសុត្តវណ្ណនា • 11. Tatiyachaphassāyatanasuttavaṇṇanā