| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-mūlaṭīkā |
ತತಿಯಜ್ಝಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Tatiyajjhānakathāvaṇṇanā
೧೬೩. ಪರಿಸುದ್ಧಪಕತಿ ಖೀಣಾಸವಪಕತಿ ನಿಕ್ಕಿಲೇಸತಾ। ಉಪೇಕ್ಖಾನಿಮಿತ್ತನ್ತಿ ಏತ್ಥ ಲೀನುದ್ಧಚ್ಚಪಕ್ಖಪಾತರಹಿತಂ ಮಜ್ಝತ್ತಂ ವೀರಿಯಂ ‘‘ಉಪೇಕ್ಖಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ, ತದೇವ ತಂ ಆಕಾರಂ ಗಹೇತ್ವಾ ಪವತ್ತೇತಬ್ಬಸ್ಸ ತಾದಿಸಸ್ಸ ವೀರಿಯಸ್ಸ ನಿಮಿತ್ತಭಾವತೋ ಉಪೇಕ್ಖಾನಿಮಿತ್ತಂ। ಪಠಮಜ್ಝಾನಪ್ಪಟಿಲಾಭತ್ಥಾಯ ನೀವರಣೇ…ಪೇ॰… ನೇವಸಞ್ಞಾನಾಸಞ್ಞಾಯತನಸಮಾಪತ್ತಿಪಟಿಲಾಭತ್ಥಾಯ ಆಕಿಞ್ಚಞ್ಞಾಯತನಸಞ್ಞಂ ಪಟಿಸಙ್ಖಾಸನ್ತಿಟ್ಠನಾಪಞ್ಞಾಸಙ್ಖಾರುಪೇಕ್ಖಾಸು ಞಾಣನ್ತಿ ಇಮಾ ಅಟ್ಠ ಸಮಾಪತ್ತಿವಸೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ। ಸೋತಾಪತ್ತಿಮಗ್ಗಪಟಿಲಾಭತ್ಥಾಯ ಉಪ್ಪಾದಂ ಪವತ್ತಂ ನಿಮಿತ್ತಂ ಆಯೂಹನಂ ಪಟಿಸನ್ಧಿಂ ಗತಿಂ ನಿಬ್ಬತ್ತಿಂ ಉಪಪತ್ತಿಂ ಜಾತಿಂ ಜರಾಮರಣಸೋಕಪರಿದೇವದುಕ್ಖದೋಮನಸ್ಸಉಪಾಯಾಸೇ। ಸೋತಾಪತ್ತಿಫಲಸಮಾಪತ್ತತ್ಥಾಯ ಉಪ್ಪಾದಂ…ಪೇ॰… ಉಪಾಯಾಸೇ…ಪೇ॰… ಅರಹತ್ತಮಗ್ಗಪಟಿಲಾಭತ್ಥಾಯ ಉಪ್ಪಾದಂ…ಪೇ॰… ಉಪಾಯಾಸೇ। ಅರಹತ್ತಫಲಸಮಾಪತ್ತತ್ಥಾಯ…ಪೇ॰… ಸುಞ್ಞತವಿಹಾರಸಮಾಪತ್ತತ್ಥಾಯ…ಪೇ॰… ಅನಿಮಿತ್ತವಿಹಾರಸಮಾಪತ್ತತ್ಥಾಯ ಉಪ್ಪಾದಂ ಪವತ್ತಂ ಆಯೂಹನಂ ಪಟಿಸನ್ಧಿಂ…ಪೇ॰… ಪಟಿಸಙ್ಖಾಸನ್ತಿಟ್ಠನಾ ಪಞ್ಞಾ ಸಙ್ಖಾರುಪೇಕ್ಖಾಸು ಞಾಣನ್ತಿ ಇಮಾ ದಸ ವಿಪಸ್ಸನಾವಸೇನ ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ।
163. Parisuddhapakati khīṇāsavapakati nikkilesatā. Upekkhānimittanti ettha līnuddhaccapakkhapātarahitaṃ majjhattaṃ vīriyaṃ ‘‘upekkhā’’ti vuttaṃ, tadeva taṃ ākāraṃ gahetvā pavattetabbassa tādisassa vīriyassa nimittabhāvato upekkhānimittaṃ. Paṭhamajjhānappaṭilābhatthāya nīvaraṇe…pe… nevasaññānāsaññāyatanasamāpattipaṭilābhatthāya ākiñcaññāyatanasaññaṃ paṭisaṅkhāsantiṭṭhanāpaññāsaṅkhārupekkhāsu ñāṇanti imā aṭṭha samāpattivasena uppajjanti. Sotāpattimaggapaṭilābhatthāya uppādaṃ pavattaṃ nimittaṃ āyūhanaṃ paṭisandhiṃ gatiṃ nibbattiṃ upapattiṃ jātiṃ jarāmaraṇasokaparidevadukkhadomanassaupāyāse. Sotāpattiphalasamāpattatthāya uppādaṃ…pe… upāyāse…pe… arahattamaggapaṭilābhatthāya uppādaṃ…pe… upāyāse. Arahattaphalasamāpattatthāya…pe… suññatavihārasamāpattatthāya…pe… animittavihārasamāpattatthāya uppādaṃ pavattaṃ āyūhanaṃ paṭisandhiṃ…pe… paṭisaṅkhāsantiṭṭhanā paññā saṅkhārupekkhāsu ñāṇanti imā dasa vipassanāvasena uppajjanti.
ಯದತ್ಥಿ ಯಂ ಭೂತನ್ತಿ ಖನ್ಧಪಞ್ಚಕಂ, ತಂ ಮುಞ್ಚಿತುಕಮ್ಯತಾಞಾಣೇನ ಪಜಹತಿ। ದಿಟ್ಠಸೋವತ್ಥಿಕತ್ತಯಸ್ಸ ಸಪ್ಪಲಕ್ಖಣವಿಚಿನನೇ ವಿಯ ದಿಟ್ಠಲಕ್ಖಣತ್ತಯಸ್ಸ ಭೂತಸ್ಸ ಸಙ್ಖಾರಲಕ್ಖಣವಿಚಿನನೇ ಉಪೇಕ್ಖಂ ಪಟಿಲಭತಿ। ಅನಾಭೋಗರಸಾತಿ ಪಣೀತಸುಖೇಪಿ ತಸ್ಮಿಂ ಅವನತಿ ಪಟಿಪಕ್ಖಕಿಚ್ಚಾತಿ ಅತ್ಥೋ। ನಾಮಕಾಯೇನ ಚೇತಸಿಕಸುಖಂ ಕಾಯಿಕಸುಖಹೇತು ರೂಪಸಮುಟ್ಠಾಪನೇನ ಕಾಯಿಕಸುಖಞ್ಚ ಝಾನಸಮಙ್ಗೀ ಪಟಿಸಂವೇದೇತೀತಿ ವುಚ್ಚತಿ। ಫುಟತ್ತಾ ಬ್ಯಾಪಿತತ್ತಾ। ಯಥಾ ಹಿ ಉದಕೇನ ಫುಟಸರೀರಸ್ಸ ತಾದಿಸೇ ನಾತಿಪಚ್ಚನೀಕೇ ವಾತಾದಿಕೇ ಫೋಟ್ಠಬ್ಬೇ ಫುಟ್ಠೇ ಸುಖಂ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ, ಏವಂ ಏತೇಹಿ ಫುಟಸರೀರಸ್ಸಪಿ।
Yadatthi yaṃ bhūtanti khandhapañcakaṃ, taṃ muñcitukamyatāñāṇena pajahati. Diṭṭhasovatthikattayassa sappalakkhaṇavicinane viya diṭṭhalakkhaṇattayassa bhūtassa saṅkhāralakkhaṇavicinane upekkhaṃ paṭilabhati. Anābhogarasāti paṇītasukhepi tasmiṃ avanati paṭipakkhakiccāti attho. Nāmakāyena cetasikasukhaṃ kāyikasukhahetu rūpasamuṭṭhāpanena kāyikasukhañca jhānasamaṅgī paṭisaṃvedetīti vuccati. Phuṭattā byāpitattā. Yathā hi udakena phuṭasarīrassa tādise nātipaccanīke vātādike phoṭṭhabbe phuṭṭhe sukhaṃ uppajjati, evaṃ etehi phuṭasarīrassapi.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀಪಾಳಿ • Dhammasaṅgaṇīpāḷi / ರೂಪಾವಚರಕುಸಲಂ • Rūpāvacarakusalaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣಿ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Dhammasaṅgaṇi-aṭṭhakathā / ತತಿಯಜ್ಝಾನಂ • Tatiyajjhānaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಧಮ್ಮಸಙ್ಗಣೀ-ಅನುಟೀಕಾ • Dhammasaṅgaṇī-anuṭīkā / ತತಿಯಜ್ಝಾನಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Tatiyajjhānakathāvaṇṇanā
