Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya |
๑๐. ตติยโกฎฺฐิกสุตฺตํ
10. Tatiyakoṭṭhikasuttaṃ
๑๓๕. ตเญฺญว นิทานํฯ เอกมนฺตํ นิสิโนฺน โข อายสฺมา สาริปุโตฺต อายสฺมนฺตํ มหาโกฎฺฐิกํ เอตทโวจ – ‘‘‘อวิชฺชา, อวิชฺชา’ติ, อาวุโส โกฎฺฐิก, วุจฺจติฯ กตมา นุ โข, อาวุโส, อวิชฺชา, กิตฺตาวตา จ อวิชฺชาคโต โหตี’’ติ?
135. Taññeva nidānaṃ. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā sāriputto āyasmantaṃ mahākoṭṭhikaṃ etadavoca – ‘‘‘avijjā, avijjā’ti, āvuso koṭṭhika, vuccati. Katamā nu kho, āvuso, avijjā, kittāvatā ca avijjāgato hotī’’ti?
‘‘อิธาวุโส, อสฺสุตวา ปุถุชฺชโน รูปํ นปฺปชานาติ, รูปสมุทยํ นปฺปชานาติ, รูปนิโรธํ นปฺปชานาติ, รูปนิโรธคามินิํ ปฎิปทํ นปฺปชานาติฯ เวทนํ นปฺปชานาติ…เป.… สญฺญํ… สงฺขาเร… วิญฺญาณํ นปฺปชานาติ, วิญฺญาณสมุทยํ นปฺปชานาติ, วิญฺญาณนิโรธํ นปฺปชานาติ, วิญฺญาณนิโรธคามินิํ ปฎิปทํ นปฺปชานาติฯ อยํ วุจฺจตาวุโส, อวิชฺชา; เอตฺตาวตา จ อวิชฺชาคโต โหตี’’ติฯ
‘‘Idhāvuso, assutavā puthujjano rūpaṃ nappajānāti, rūpasamudayaṃ nappajānāti, rūpanirodhaṃ nappajānāti, rūpanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānāti. Vedanaṃ nappajānāti…pe… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ nappajānāti, viññāṇasamudayaṃ nappajānāti, viññāṇanirodhaṃ nappajānāti, viññāṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ nappajānāti. Ayaṃ vuccatāvuso, avijjā; ettāvatā ca avijjāgato hotī’’ti.
เอวํ วุเตฺต, อายสฺมา สาริปุโตฺต อายสฺมนฺตํ มหาโกฎฺฐิกํ เอตทโวจ – ‘‘‘วิชฺชา, วิชฺชา’ติ, อาวุโส โกฎฺฐิก, วุจฺจติฯ กตมา นุ โข, อาวุโส, วิชฺชา, กิตฺตาวตา จ วิชฺชาคโต โหตี’’ติ? ‘‘อิธาวุโส, สุตวา อริยสาวโก รูปํ ปชานาติ, รูปสมุทยํ ปชานาติ, รูปนิโรธํ ปชานาติ, รูปนิโรธคามินิํ ปฎิปทํ ปชานาติฯ เวทนํ… สญฺญํ… สงฺขาเร… วิญฺญาณํ ปชานาติ, วิญฺญาณสมุทยํ ปชานาติ, วิญฺญาณนิโรธํ ปชานาติ , วิญฺญาณนิโรธคามินิํ ปฎิปทํ ปชานาติฯ อยํ วุจฺจตาวุโส, วิชฺชา; เอตฺตาวตา จ วิชฺชาคโต โหตี’’ติฯ ทสมํฯ
Evaṃ vutte, āyasmā sāriputto āyasmantaṃ mahākoṭṭhikaṃ etadavoca – ‘‘‘vijjā, vijjā’ti, āvuso koṭṭhika, vuccati. Katamā nu kho, āvuso, vijjā, kittāvatā ca vijjāgato hotī’’ti? ‘‘Idhāvuso, sutavā ariyasāvako rūpaṃ pajānāti, rūpasamudayaṃ pajānāti, rūpanirodhaṃ pajānāti, rūpanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Vedanaṃ… saññaṃ… saṅkhāre… viññāṇaṃ pajānāti, viññāṇasamudayaṃ pajānāti, viññāṇanirodhaṃ pajānāti , viññāṇanirodhagāminiṃ paṭipadaṃ pajānāti. Ayaṃ vuccatāvuso, vijjā; ettāvatā ca vijjāgato hotī’’ti. Dasamaṃ.
อวิชฺชาวโคฺค เตรสโมฯ
Avijjāvaggo terasamo.
ตสฺสุทฺทานํ –
Tassuddānaṃ –
สมุทยธเมฺม ตีณิ, อสฺสาโท อปเร ทุเว;
Samudayadhamme tīṇi, assādo apare duve;
สมุทเย จ เทฺว วุตฺตา, โกฎฺฐิเก อปเร ตโยติฯ
Samudaye ca dve vuttā, koṭṭhike apare tayoti.
Related texts:
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑-๑๐. สมุทยธมฺมสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-10. Samudayadhammasuttādivaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๑-๑๐. สมุทยธมฺมสุตฺตาทิวณฺณนา • 1-10. Samudayadhammasuttādivaṇṇanā