Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഉദാനപാളി • Udānapāḷi |
൬. തതിയനാനാതിത്ഥിയസുത്തം
6. Tatiyanānātitthiyasuttaṃ
൫൬. ഏവം മേ സുതം – ഏകം സമയം ഭഗവാ സാവത്ഥിയം വിഹരതി ജേതവനേ അനാഥപിണ്ഡികസ്സ ആരാമേ. തേന ഖോ പന സമയേന സമ്ബഹുലാ നാനാതിത്ഥിയസമണബ്രാഹ്മണപരിബ്ബാജകാ സാവത്ഥിയം പടിവസന്തി നാനാദിട്ഠികാ നാനാഖന്തികാ നാനാരുചികാ നാനാദിട്ഠിനിസ്സയനിസ്സിതാ.
56. Evaṃ me sutaṃ – ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena sambahulā nānātitthiyasamaṇabrāhmaṇaparibbājakā sāvatthiyaṃ paṭivasanti nānādiṭṭhikā nānākhantikā nānārucikā nānādiṭṭhinissayanissitā.
സന്തേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തി പനേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘അസസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘സസ്സതോ ച അസസ്സതോ ച അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തി പനേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘നേവ സസ്സതോ നാസസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘സയംകതോ അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തി പനേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘പരംകതോ അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘സയംകതോ ച പരംകതോ ച അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തി പനേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘അസയംകാരോ അപരംകാരോ അധിച്ചസമുപ്പന്നോ അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘സസ്സതം സുഖദുക്ഖം അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തി പനേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘അസസ്സതം സുഖദുക്ഖം അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘സസ്സതഞ്ച അസസ്സതഞ്ച സുഖദുക്ഖം അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തി പനേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘നേവ സസ്സതം നാസസ്സതം സുഖദുക്ഖം അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘സയംകതം സുഖദുക്ഖം അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തി പനേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘പരംകതം സുഖദുക്ഖം അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി . സന്തേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘സയംകതഞ്ച പരംകതഞ്ച സുഖദുക്ഖം അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി. സന്തി പനേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘‘അസയംകാരം അപരംകാരം അധിച്ചസമുപ്പന്നം സുഖദുക്ഖം അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’’ന്തി.
Santeke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘sassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santi paneke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘asassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santeke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘sassato ca asassato ca attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santi paneke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘neva sassato nāsassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santeke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘sayaṃkato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santi paneke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘paraṃkato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santeke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘sayaṃkato ca paraṃkato ca attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santi paneke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘asayaṃkāro aparaṃkāro adhiccasamuppanno attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santeke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘sassataṃ sukhadukkhaṃ attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santi paneke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘asassataṃ sukhadukkhaṃ attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santeke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘sassatañca asassatañca sukhadukkhaṃ attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santi paneke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘neva sassataṃ nāsassataṃ sukhadukkhaṃ attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santeke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘sayaṃkataṃ sukhadukkhaṃ attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santi paneke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘paraṃkataṃ sukhadukkhaṃ attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti . Santeke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘sayaṃkatañca paraṃkatañca sukhadukkhaṃ attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti. Santi paneke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘‘asayaṃkāraṃ aparaṃkāraṃ adhiccasamuppannaṃ sukhadukkhaṃ attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’’nti.
തേ ഭണ്ഡനജാതാ കലഹജാതാ വിവാദാപന്നാ അഞ്ഞമഞ്ഞം മുഖസത്തീഹി വിതുദന്താ വിഹരന്തി – ‘‘ഏദിസോ ധമ്മോ, നേദിസോ ധമ്മോ; നേദിസോ ധമ്മോ, ഏദിസോ ധമ്മോ’’തി.
Te bhaṇḍanajātā kalahajātā vivādāpannā aññamaññaṃ mukhasattīhi vitudantā viharanti – ‘‘ediso dhammo, nediso dhammo; nediso dhammo, ediso dhammo’’ti.
അഥ ഖോ സമ്ബഹുലാ ഭിക്ഖൂ പുബ്ബണ്ഹസമയം നിവാസേത്വാ പത്തചീവരമാദായ സാവത്ഥിം പിണ്ഡായ പാവിസിംസു. സാവത്ഥിയം പിണ്ഡായ ചരിത്വാ പച്ഛാഭത്തം പിണ്ഡപാതപടിക്കന്താ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമിംസു; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദിംസു. ഏകമന്തം നിസിന്നാ ഖോ തേ ഭിക്ഖൂ ഭഗവന്തം ഏതദവോചും –
Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pāvisiṃsu. Sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ –
‘‘ഇധ, ഭന്തേ, സമ്ബഹുലാ നാനാതിത്ഥിയസമണബ്രാഹ്മണപരിബ്ബാജകാ സാവത്ഥിയം പടിവസന്തി നാനാദിട്ഠികാ നാനാഖന്തികാ നാനാരുചികാ നാനാദിട്ഠിനിസ്സയനിസ്സിതാ.
‘‘Idha, bhante, sambahulā nānātitthiyasamaṇabrāhmaṇaparibbājakā sāvatthiyaṃ paṭivasanti nānādiṭṭhikā nānākhantikā nānārucikā nānādiṭṭhinissayanissitā.
‘‘സന്തേകേ സമണബ്രാഹ്മണാ ഏവംവാദിനോ ഏവംദിട്ഠിനോ – ‘സസ്സതോ അത്താ ച ലോകോ ച, ഇദമേവ സച്ചം മോഘമഞ്ഞ’ന്തി …പേ॰… തേ ഭണ്ഡനജാതാ കലഹജാതാ വിവാദാപന്നാ അഞ്ഞമഞ്ഞം മുഖസത്തീഹി വിതുദന്താ വിഹരന്തി – ‘ഏദിസോ ധമ്മോ, നേദിസോ ധമ്മോ; നേദിസോ ധമ്മോ, ഏദിസോ ധമ്മോ’’’തി.
‘‘Santeke samaṇabrāhmaṇā evaṃvādino evaṃdiṭṭhino – ‘sassato attā ca loko ca, idameva saccaṃ moghamañña’nti …pe… te bhaṇḍanajātā kalahajātā vivādāpannā aññamaññaṃ mukhasattīhi vitudantā viharanti – ‘ediso dhammo, nediso dhammo; nediso dhammo, ediso dhammo’’’ti.
‘‘അഞ്ഞതിത്ഥിയാ, ഭിക്ഖവേ, പരിബ്ബാജകാ അന്ധാ അചക്ഖുകാ. തേ അത്ഥം ന ജാനന്തി അനത്ഥം ന ജാനന്തി, ധമ്മം ന ജാനന്തി അധമ്മം ന ജാനന്തി. തേ അത്ഥം അജാനന്താ അനത്ഥം അജാനന്താ, ധമ്മം അജാനന്താ അധമ്മം അജാനന്താ ഭണ്ഡനജാതാ കലഹജാതാ വിവാദാപന്നാ അഞ്ഞമഞ്ഞം മുഖസത്തീഹി വിതുദന്താ വിഹരന്തി – ‘ഏദിസോ ധമ്മോ, നേദിസോ ധമ്മോ; നേദിസോ ധമ്മോ, ഏദിസോ ധമ്മോ’’’തി.
‘‘Aññatitthiyā, bhikkhave, paribbājakā andhā acakkhukā. Te atthaṃ na jānanti anatthaṃ na jānanti, dhammaṃ na jānanti adhammaṃ na jānanti. Te atthaṃ ajānantā anatthaṃ ajānantā, dhammaṃ ajānantā adhammaṃ ajānantā bhaṇḍanajātā kalahajātā vivādāpannā aññamaññaṃ mukhasattīhi vitudantā viharanti – ‘ediso dhammo, nediso dhammo; nediso dhammo, ediso dhammo’’’ti.
അഥ ഖോ ഭഗവാ ഏതമത്ഥം വിദിത്വാ തായം വേലായം ഇമം ഉദാനം ഉദാനേസി –
Atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvā tāyaṃ velāyaṃ imaṃ udānaṃ udānesi –
‘‘അഹങ്കാരപസുതായം പജാ, പരംകാരൂപസംഹിതാ;
‘‘Ahaṅkārapasutāyaṃ pajā, paraṃkārūpasaṃhitā;
ഏതദേകേ നാബ്ഭഞ്ഞംസു, ന നം സല്ലന്തി അദ്ദസും.
Etadeke nābbhaññaṃsu, na naṃ sallanti addasuṃ.
അഹം കരോമീതി ന തസ്സ ഹോതി;
Ahaṃ karomīti na tassa hoti;
പരോ കരോതീതി ന തസ്സ ഹോതി.
Paro karotīti na tassa hoti.
ദിട്ഠീസു സാരമ്ഭകഥാ, സംസാരം നാതിവത്തതീ’’തി. ഛട്ഠം;
Diṭṭhīsu sārambhakathā, saṃsāraṃ nātivattatī’’ti. chaṭṭhaṃ;
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ഉദാന-അട്ഠകഥാ • Udāna-aṭṭhakathā / ൬. തതിയനാനാതിത്ഥിയസുത്തവണ്ണനാ • 6. Tatiyanānātitthiyasuttavaṇṇanā