| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
3. තතියනයො අසඞ්‌ගහිතෙනසඞ්‌ගහිතපදවණ්‌ණනා
3. Tatiyanayo asaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā
179. අසඞ්‌ගහිතෙනසඞ්‌ගහිතපදනිද්‌දෙසෙ රූපක්‌ඛන්‌ධෙන ඛන්‌ධසඞ්‌ගහෙන අසඞ්‌ගහිතෙසු වෙදනාදීනං තිණ්‌ණං ඛන්‌ධානං නිබ්‌බානස්‌ස ච සුඛුමරූපෙන සහ ආයතනධාතුසභාගත්‌තෙ සතිපි න සුඛුමරූපමෙව රූපක්‌ඛන්‌ධොති රූපක්‌ඛන්‌ධෙන ආයතනධාතුසභාගත්‌තං නත්‌ථි, තස්‌මා න තෙන තානි ආයතනධාතුසඞ්‌ගහෙහි සඞ්‌ගහිතානි. න කෙවලං සඞ්‌ගහිතානෙව, අසඞ්‌ගහිතානිපි තෙන තානි තෙහි සඞ්‌ගහෙහි න හොන්‌තෙව තදෙකදෙසෙන සුඛුමරූපෙන ආයතනධාතුසභාගත්‌තා, සඞ්‌ගහිතාභාවො එව පන ඉධාධිප්‌පෙතො, විඤ්‌ඤාණක්‌ඛන්‌ධචක්‌ඛායතනාදීහි පන අසඞ්‌ගහිතා න තෙ තෙහි කථඤ්‌චි සම්‌මිස්‌සාති සබ්‌බථා තෙ තෙහි න සඞ්‌ගහිතා. දුක්‌ඛසච්‌චාදීහි ච පඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධසමුදායභූතෙහි ඛන්‌ධසඞ්‌ගහෙන අසඞ්‌ගහිතං නිබ්‌බානං රූපක්‌ඛන්‌ධෙන විය ආයතනධාතුසඞ්‌ගහෙහි සඞ්‌ගහිතං තෙහි න හොති, තස්‌මා සඞ්‌ගාහකත්‌තාභාවතො එව එවරූපානං අසඞ්‌ගාහකභාවෙන අග්‌ගහණං වෙදිතබ්‌බං, සනිබ්‌බානපඤ්‌චක්‌ඛන්‌ධසමුදායභූතානං පන අබ්‍යාකතධම්‌මාදීනං අසඞ්‌ගාහකත්‌තාභාවතොව. න හි තං කඤ්‌චි අත්‌ථි, යස්‌ස තෙ ඛන්‌ධසඞ්‌ගහෙන අසඞ්‌ගාහකා සියුං, න ච අත්‌තනො එකදෙසො අත්‌තෙකදෙසසභාගො ච අත්‌තනා අසඞ්‌ගහිතො හොතීති අත්‌තනා අසඞ්‌ගහිතසඞ්‌ගාහකත්‌තා පන වෙදනාක්‌ඛන්‌ධාදීනං ගහණං කතන්‌ති.
179. Asaṅgahitenasaṅgahitapadaniddese rūpakkhandhena khandhasaṅgahena asaṅgahitesu vedanādīnaṃ tiṇṇaṃ khandhānaṃ nibbānassa ca sukhumarūpena saha āyatanadhātusabhāgatte satipi na sukhumarūpameva rūpakkhandhoti rūpakkhandhena āyatanadhātusabhāgattaṃ natthi, tasmā na tena tāni āyatanadhātusaṅgahehi saṅgahitāni. Na kevalaṃ saṅgahitāneva, asaṅgahitānipi tena tāni tehi saṅgahehi na honteva tadekadesena sukhumarūpena āyatanadhātusabhāgattā, saṅgahitābhāvo eva pana idhādhippeto, viññāṇakkhandhacakkhāyatanādīhi pana asaṅgahitā na te tehi kathañci sammissāti sabbathā te tehi na saṅgahitā. Dukkhasaccādīhi ca pañcakkhandhasamudāyabhūtehi khandhasaṅgahena asaṅgahitaṃ nibbānaṃ rūpakkhandhena viya āyatanadhātusaṅgahehi saṅgahitaṃ tehi na hoti, tasmā saṅgāhakattābhāvato eva evarūpānaṃ asaṅgāhakabhāvena aggahaṇaṃ veditabbaṃ, sanibbānapañcakkhandhasamudāyabhūtānaṃ pana abyākatadhammādīnaṃ asaṅgāhakattābhāvatova. Na hi taṃ kañci atthi, yassa te khandhasaṅgahena asaṅgāhakā siyuṃ, na ca attano ekadeso attekadesasabhāgo ca attanā asaṅgahito hotīti attanā asaṅgahitasaṅgāhakattā pana vedanākkhandhādīnaṃ gahaṇaṃ katanti.
යං පන අට්‌ඨකථායං වුත්‌තං ‘‘යෙ ධම්‌මායතනෙන සඞ්‌ගහිතා’’ති, තං න සක්‌කා වත්‌තුං. ධම්‌මායතනෙන හි න කොචි ධම්‌මො කෙනචි සඞ්‌ගහෙන සඞ්‌ගහිතො අත්‌ථි විසභාගක්‌ඛන්‌ධනිබ්‌බානසමුදායත්‌තා , ඛන්‌ධසඞ්‌ගහෙන සයමෙව අත්‌තනො සඞ්‌ගාහකං න හොතීති ආයතනධාතුසඞ්‌ගහෙහි ච සඞ්‌ගාහකත්‌තාභාවතොති දස්‌සිතොයං නයොති එතස්‌ස ධම්‌මායතනගණනෙන ගණිතාති අත්‌ථො. යානි…පෙ.… ගහිතානීති එතෙන විඤ්‌ඤාණසම්‌මිස්‌සං ධම්‌මායතනෙකදෙසං දීපෙන්‌තානි ඉද්‌ධිපාදාදිපදානි, ඔළාරිකරූපසම්‌මිස්‌සං දීපෙන්‌තානි රූපක්‌ඛන්‌ධාදිපදානි, සබ්‌බෙන සබ්‌බං ධම්‌මායතනං අදීපෙන්‌තානි විඤ්‌ඤාණක්‌ඛන්‌ධචක්‌ඛායතනාදිපදානි, සකලධම්‌මායතනදීපකානි ධම්‌මායතනාදිපදානි ච වජ්‌ජෙත්‌වා ධම්‌මායතනෙකදෙසං අඤ්‌ඤායතනෙන අසම්‌මිස්‌සං දීපෙන්‌තානි ගහිතානීති දස්‌සෙති.
Yaṃ pana aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ ‘‘ye dhammāyatanena saṅgahitā’’ti, taṃ na sakkā vattuṃ. Dhammāyatanena hi na koci dhammo kenaci saṅgahena saṅgahito atthi visabhāgakkhandhanibbānasamudāyattā , khandhasaṅgahena sayameva attano saṅgāhakaṃ na hotīti āyatanadhātusaṅgahehi ca saṅgāhakattābhāvatoti dassitoyaṃ nayoti etassa dhammāyatanagaṇanena gaṇitāti attho. Yāni…pe… gahitānīti etena viññāṇasammissaṃ dhammāyatanekadesaṃ dīpentāni iddhipādādipadāni, oḷārikarūpasammissaṃ dīpentāni rūpakkhandhādipadāni, sabbena sabbaṃ dhammāyatanaṃ adīpentāni viññāṇakkhandhacakkhāyatanādipadāni, sakaladhammāyatanadīpakāni dhammāyatanādipadāni ca vajjetvā dhammāyatanekadesaṃ aññāyatanena asammissaṃ dīpentāni gahitānīti dasseti.
තතියනයඅසඞ්‌ගහිතෙනසඞ්‌ගහිතපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Tatiyanayaasaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / ධාතුකථාපාළි • Dhātukathāpāḷi / 3. අසඞ්‌ගහිතෙනසඞ්‌ගහිතපදනිද්‌දෙසො • 3. Asaṅgahitenasaṅgahitapadaniddeso
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / අභිධම්‌මපිටක (අට්‌ඨකථා) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 3. තතියනයො අසඞ්‌ගහිතෙනසඞ්‌ගහිතපදවණ්‌ණනා • 3. Tatiyanayo asaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 3. තතියනයො අසඞ්‌ගහිතෙනසඞ්‌ගහිතපදවණ්‌ණනා • 3. Tatiyanayo asaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā
