Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
੩. ਤਤਿਯਨਯੋ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦવਣ੍ਣਨਾ
3. Tatiyanayo asaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā
੧੭੯. ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਸੂਤਿ ਨਿਦ੍ਧਾਰਣੇ ਭੁਮ੍ਮਂ। ਤਸ੍ਮਾਤਿ ਯਸ੍ਮਾ ਏਕਦੇਸਸਭਾਗਤਾ ਸਮੁਦਾਯਸਭਾਗਤਾ ਨ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ। ਤੇਨਾਤਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ। ਤਾਨੀਤਿ વੇਦਨਾਦਿਕ੍ਖਨ੍ਧਤ੍ਤਯਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਿ। ਯਥਾ ਚ ਏਕਦੇਸવਿਸਭਾਗਤਾਯ ਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤਾ, ਏવਂ ਏਕਦੇਸਸਭਾਗਤਾਯ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਤਾਪਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਨ ਕੇવਲ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨੇવ ਨ ਨ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤੇਤਿ વੇਦਨਾਦਿਕ੍ਖਨ੍ਧਤ੍ਤਯਨਿਬ੍ਬਾਨਸੁਖੁਮਰੂਪਧਮ੍ਮਾ। ਤੇਹੀਤਿ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦੀਹਿ। ਨ ਕਥਞ੍ਚਿ ਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਾਤਿ ਕੇਨਚਿਪਿ ਪਕਾਰੇਨ ਨ ਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਾਤਿ ਅਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਤਾਯ ਸਙ੍ਗਹਿਤਤ੍ਤਾਭਾવਂ ਸਾਧੇਤਿ। ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ વਿਯ…ਪੇ॰… ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਯਥਾ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਸਭਾਗਤਾਭਾવਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਨ ਕੇਨਚਿਪਿ ਸਙ੍ਗਹਣੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ, ਏવਂ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦੀਹਿ ਤਂ ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਹਿ ਸਙ੍ਗਹਿਤਂ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹਾਭਾવੋ ਪਾਕਟੋ વੁਤ੍ਤੋવਾਤਿ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਂ।
179. Rūpakkhandhenakhandhasaṅgahena asaṅgahitesūti niddhāraṇe bhummaṃ. Tasmāti yasmā ekadesasabhāgatā samudāyasabhāgatā na hoti, tasmā. Tenāti rūpakkhandhena. Tānīti vedanādikkhandhattayanibbānāni. Yathā ca ekadesavisabhāgatāya na saṅgahitatā, evaṃ ekadesasabhāgatāya asaṅgahitatāpi natthīti dassento ‘‘na kevala’’ntiādimāha. Saṅgahitāneva na na hontīti yojanā. Teti vedanādikkhandhattayanibbānasukhumarūpadhammā. Tehīti viññāṇakkhandhacakkhāyatanādīhi. Na kathañci sammissāti kenacipi pakārena na sammissāti asammissatāya saṅgahitattābhāvaṃ sādheti. Rūpakkhandhena viya…pe… na hotīti yathā rūpakkhandhena sabhāgatābhāvato nibbānaṃ na kenacipi saṅgahaṇena saṅgahitaṃ, evaṃ viññāṇakkhandhacakkhāyatanādīhi taṃ āyatanadhātusaṅgahehi saṅgahitaṃ na hotīti khandhasaṅgahābhāvo pākaṭo vuttovāti evaṃ vuttaṃ.
ਏવਰੂਪਾਨਨ੍ਤਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧવਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧਚਕ੍ਖਾਯਤਨਾਦੀਨਂ। ਨ ਹਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ વਿਞ੍ਞਾਣਕ੍ਖਨ੍ਧੇਨ ਚਕ੍ਖਾਯਤਨੇਨ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ, ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ ਸਕ੍ਕਾ વਤ੍ਤੁਂ। ਤੇਨ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਤਾਭਾવਤੋ ਏવਾ’’ਤਿ। ਤਥਾ ‘‘ਅਬ੍ਯਾਕਤੇਹਿ ਧਮ੍ਮੇਹਿ ਯੇ ਧਮ੍ਮਾ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾ, ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿਆਦਿ ਨ ਸਕ੍ਕਾ વਤ੍ਤੁਂ ਤਾਦਿਸਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਅਭਾવਤੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਸਨਿਬ੍ਬਾਨ…ਪੇ॰… ਭਾવਤੋવਾ’’ਤਿ। ਅਗ੍ਗਹਣਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਨ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਕਞ੍ਚੀਤਿ ਕਞ੍ਚਿ ਧਮ੍ਮਜਾਤਂ। ਤੇਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤਧਮ੍ਮਾਦਯੋ। ਅਤ੍ਤਨੋਤਿ ਅਬ੍ਯਾਕਤਧਮ੍ਮਾਦਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ। ਏਕਦੇਸੋਤਿ ਰੂਪਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦਿ। ਅਤ੍ਤੇਕਦੇਸਸਭਾਗੋਤਿ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ। ਤਞ੍ਹਿ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਧਮ੍ਮਧਾਤੁਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤਾਯ ਤਦੇਕਦੇਸਸਭਾਗੋ। ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਤਾਤਿ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਂ ਸਞ੍ਞਾਕ੍ਖਨ੍ਧਾਦੀਨਂ ਆਯਤਨਧਾਤੁਸਙ੍ਗਹੇਨ ਸਙ੍ਗਾਹਕਤ੍ਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
Evarūpānanti rūpakkhandhaviññāṇakkhandhacakkhāyatanādīnaṃ. Na hi nibbānaṃ sandhāya ‘‘rūpakkhandhena viññāṇakkhandhena cakkhāyatanena ye dhammā khandhasaṅgahena asaṅgahitā, āyatanadhātusaṅgahena saṅgahitā’’ti sakkā vattuṃ. Tena vuttaṃ ‘‘saṅgāhakattābhāvato evā’’ti. Tathā ‘‘abyākatehi dhammehi ye dhammā khandhasaṅgahena asaṅgahitā, āyatanadhātusaṅgahena saṅgahitā’’tiādi na sakkā vattuṃ tādisassa dhammassa abhāvatoti āha ‘‘sanibbāna…pe… bhāvatovā’’ti. Aggahaṇaṃ veditabbanti yojanā. Tenāha ‘‘na hī’’tiādi. Kañcīti kañci dhammajātaṃ. Teti abyākatadhammādayo. Attanoti abyākatadhammādiṃ sandhāyāha. Ekadesoti rūpakkhandhādi. Attekadesasabhāgoti nibbānaṃ. Tañhi dhammāyatanadhammadhātupariyāpannatāya tadekadesasabhāgo. Asaṅgahitasaṅgāhakattāti khandhasaṅgahena asaṅgahitānaṃ saññākkhandhādīnaṃ āyatanadhātusaṅgahena saṅgāhakattāti attho.
વਿਸਭਾਗਕ੍ਖਨ੍ਧਨਿਬ੍ਬਾਨਸਮੁਦਾਯਤ੍ਤਾ ਖਨ੍ਧਸਙ੍ਗਹੇਨ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਨ ਨ ਕੋਚਿ ਧਮ੍ਮੋ ਸਙ੍ਗਹਿਤੋ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ‘‘ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾ’’ਤਿ ਏਤਸ੍ਸ ਪਦਸ੍ਸ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨਗਣਨੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਓਲ਼ਾਰਿਕਰੂਪਸਮ੍ਮਿਸ੍ਸਂ ਧਮ੍ਮਾਯਤਨੇਕਦੇਸਂ।
Visabhāgakkhandhanibbānasamudāyattā khandhasaṅgahena dhammāyatanena na koci dhammo saṅgahito atthīti yojanā. Etassāti ‘‘dhammāyatanena saṅgahitā’’ti etassa padassa dhammāyatanagaṇanena saṅgahitāti attho. Oḷārikarūpasammissaṃ dhammāyatanekadesaṃ.
ਤਤਿਯਨਯਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Tatiyanayaasaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਧਾਤੁਕਥਾਪਾਲ਼ਿ • Dhātukathāpāḷi / ੩. ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦਨਿਦ੍ਦੇਸੋ • 3. Asaṅgahitenasaṅgahitapadaniddeso
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ੩. ਤਤਿਯਨਯੋ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Tatiyanayo asaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੩. ਤਤਿਯਨਯੋ ਅਸਙ੍ਗਹਿਤੇਨਸਙ੍ਗਹਿਤਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Tatiyanayo asaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā