Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പഞ്ചപകരണ-മൂലടീകാ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
൩. തതിയനയോ അസങ്ഗഹിതേനസങ്ഗഹിതപദവണ്ണനാ
3. Tatiyanayo asaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā
൧൭൯. അസങ്ഗഹിതേനസങ്ഗഹിതപദനിദ്ദേസേ രൂപക്ഖന്ധേന ഖന്ധസങ്ഗഹേന അസങ്ഗഹിതേസു വേദനാദീനം തിണ്ണം ഖന്ധാനം നിബ്ബാനസ്സ ച സുഖുമരൂപേന സഹ ആയതനധാതുസഭാഗത്തേ സതിപി ന സുഖുമരൂപമേവ രൂപക്ഖന്ധോതി രൂപക്ഖന്ധേന ആയതനധാതുസഭാഗത്തം നത്ഥി, തസ്മാ ന തേന താനി ആയതനധാതുസങ്ഗഹേഹി സങ്ഗഹിതാനി. ന കേവലം സങ്ഗഹിതാനേവ, അസങ്ഗഹിതാനിപി തേന താനി തേഹി സങ്ഗഹേഹി ന ഹോന്തേവ തദേകദേസേന സുഖുമരൂപേന ആയതനധാതുസഭാഗത്താ, സങ്ഗഹിതാഭാവോ ഏവ പന ഇധാധിപ്പേതോ, വിഞ്ഞാണക്ഖന്ധചക്ഖായതനാദീഹി പന അസങ്ഗഹിതാ ന തേ തേഹി കഥഞ്ചി സമ്മിസ്സാതി സബ്ബഥാ തേ തേഹി ന സങ്ഗഹിതാ. ദുക്ഖസച്ചാദീഹി ച പഞ്ചക്ഖന്ധസമുദായഭൂതേഹി ഖന്ധസങ്ഗഹേന അസങ്ഗഹിതം നിബ്ബാനം രൂപക്ഖന്ധേന വിയ ആയതനധാതുസങ്ഗഹേഹി സങ്ഗഹിതം തേഹി ന ഹോതി, തസ്മാ സങ്ഗാഹകത്താഭാവതോ ഏവ ഏവരൂപാനം അസങ്ഗാഹകഭാവേന അഗ്ഗഹണം വേദിതബ്ബം, സനിബ്ബാനപഞ്ചക്ഖന്ധസമുദായഭൂതാനം പന അബ്യാകതധമ്മാദീനം അസങ്ഗാഹകത്താഭാവതോവ. ന ഹി തം കഞ്ചി അത്ഥി, യസ്സ തേ ഖന്ധസങ്ഗഹേന അസങ്ഗാഹകാ സിയും, ന ച അത്തനോ ഏകദേസോ അത്തേകദേസസഭാഗോ ച അത്തനാ അസങ്ഗഹിതോ ഹോതീതി അത്തനാ അസങ്ഗഹിതസങ്ഗാഹകത്താ പന വേദനാക്ഖന്ധാദീനം ഗഹണം കതന്തി.
179. Asaṅgahitenasaṅgahitapadaniddese rūpakkhandhena khandhasaṅgahena asaṅgahitesu vedanādīnaṃ tiṇṇaṃ khandhānaṃ nibbānassa ca sukhumarūpena saha āyatanadhātusabhāgatte satipi na sukhumarūpameva rūpakkhandhoti rūpakkhandhena āyatanadhātusabhāgattaṃ natthi, tasmā na tena tāni āyatanadhātusaṅgahehi saṅgahitāni. Na kevalaṃ saṅgahitāneva, asaṅgahitānipi tena tāni tehi saṅgahehi na honteva tadekadesena sukhumarūpena āyatanadhātusabhāgattā, saṅgahitābhāvo eva pana idhādhippeto, viññāṇakkhandhacakkhāyatanādīhi pana asaṅgahitā na te tehi kathañci sammissāti sabbathā te tehi na saṅgahitā. Dukkhasaccādīhi ca pañcakkhandhasamudāyabhūtehi khandhasaṅgahena asaṅgahitaṃ nibbānaṃ rūpakkhandhena viya āyatanadhātusaṅgahehi saṅgahitaṃ tehi na hoti, tasmā saṅgāhakattābhāvato eva evarūpānaṃ asaṅgāhakabhāvena aggahaṇaṃ veditabbaṃ, sanibbānapañcakkhandhasamudāyabhūtānaṃ pana abyākatadhammādīnaṃ asaṅgāhakattābhāvatova. Na hi taṃ kañci atthi, yassa te khandhasaṅgahena asaṅgāhakā siyuṃ, na ca attano ekadeso attekadesasabhāgo ca attanā asaṅgahito hotīti attanā asaṅgahitasaṅgāhakattā pana vedanākkhandhādīnaṃ gahaṇaṃ katanti.
യം പന അട്ഠകഥായം വുത്തം ‘‘യേ ധമ്മായതനേന സങ്ഗഹിതാ’’തി, തം ന സക്കാ വത്തും. ധമ്മായതനേന ഹി ന കോചി ധമ്മോ കേനചി സങ്ഗഹേന സങ്ഗഹിതോ അത്ഥി വിസഭാഗക്ഖന്ധനിബ്ബാനസമുദായത്താ , ഖന്ധസങ്ഗഹേന സയമേവ അത്തനോ സങ്ഗാഹകം ന ഹോതീതി ആയതനധാതുസങ്ഗഹേഹി ച സങ്ഗാഹകത്താഭാവതോതി ദസ്സിതോയം നയോതി ഏതസ്സ ധമ്മായതനഗണനേന ഗണിതാതി അത്ഥോ. യാനി…പേ॰… ഗഹിതാനീതി ഏതേന വിഞ്ഞാണസമ്മിസ്സം ധമ്മായതനേകദേസം ദീപേന്താനി ഇദ്ധിപാദാദിപദാനി, ഓളാരികരൂപസമ്മിസ്സം ദീപേന്താനി രൂപക്ഖന്ധാദിപദാനി, സബ്ബേന സബ്ബം ധമ്മായതനം അദീപേന്താനി വിഞ്ഞാണക്ഖന്ധചക്ഖായതനാദിപദാനി, സകലധമ്മായതനദീപകാനി ധമ്മായതനാദിപദാനി ച വജ്ജേത്വാ ധമ്മായതനേകദേസം അഞ്ഞായതനേന അസമ്മിസ്സം ദീപേന്താനി ഗഹിതാനീതി ദസ്സേതി.
Yaṃ pana aṭṭhakathāyaṃ vuttaṃ ‘‘ye dhammāyatanena saṅgahitā’’ti, taṃ na sakkā vattuṃ. Dhammāyatanena hi na koci dhammo kenaci saṅgahena saṅgahito atthi visabhāgakkhandhanibbānasamudāyattā , khandhasaṅgahena sayameva attano saṅgāhakaṃ na hotīti āyatanadhātusaṅgahehi ca saṅgāhakattābhāvatoti dassitoyaṃ nayoti etassa dhammāyatanagaṇanena gaṇitāti attho. Yāni…pe… gahitānīti etena viññāṇasammissaṃ dhammāyatanekadesaṃ dīpentāni iddhipādādipadāni, oḷārikarūpasammissaṃ dīpentāni rūpakkhandhādipadāni, sabbena sabbaṃ dhammāyatanaṃ adīpentāni viññāṇakkhandhacakkhāyatanādipadāni, sakaladhammāyatanadīpakāni dhammāyatanādipadāni ca vajjetvā dhammāyatanekadesaṃ aññāyatanena asammissaṃ dīpentāni gahitānīti dasseti.
തതിയനയഅസങ്ഗഹിതേനസങ്ഗഹിതപദവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Tatiyanayaasaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / അഭിധമ്മപിടക • Abhidhammapiṭaka / ധാതുകഥാപാളി • Dhātukathāpāḷi / ൩. അസങ്ഗഹിതേനസങ്ഗഹിതപദനിദ്ദേസോ • 3. Asaṅgahitenasaṅgahitapadaniddeso
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / അഭിധമ്മപിടക (അട്ഠകഥാ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / പഞ്ചപകരണ-അട്ഠകഥാ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ൩. തതിയനയോ അസങ്ഗഹിതേനസങ്ഗഹിതപദവണ്ണനാ • 3. Tatiyanayo asaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / അഭിധമ്മപിടക (ടീകാ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / പഞ്ചപകരണ-അനുടീകാ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ൩. തതിയനയോ അസങ്ഗഹിതേനസങ്ഗഹിതപദവണ്ണനാ • 3. Tatiyanayo asaṅgahitenasaṅgahitapadavaṇṇanā