| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಉದಾನ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Udāna-aṭṭhakathā |
೩. ತತಿಯನಿಬ್ಬಾನಪಟಿಸಂಯುತ್ತಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
3. Tatiyanibbānapaṭisaṃyuttasuttavaṇṇanā
೭೩. ತತಿಯೇ ಅಥ ಖೋ ಭಗವಾ ಏತಮತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾತಿ ತದಾ ಕಿರ ಭಗವತಾ ಅನೇಕಪರಿಯಾಯೇನ ಸಂಸಾರಸ್ಸ ಆದೀನವಂ ಪಕಾಸೇತ್ವಾ ಸನ್ದಸ್ಸನಾದಿವಸೇನ ನಿಬ್ಬಾನಪಟಿಸಂಯುತ್ತಾಯ ಧಮ್ಮದೇಸನಾಯ ಕತಾಯ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತದಹೋಸಿ – ‘‘ಅಯಂ ಸಂಸಾರೋ ಭಗವತಾ ಅವಿಜ್ಜಾದೀಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ಸಹೇತುಕೋ ಪಕಾಸಿತೋ, ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ಪನ ತದುಪಸಮಸ್ಸ ನ ಕಿಞ್ಚಿ ಕಾರಣಂ ವುತ್ತಂ, ತಯಿದಂ ಅಹೇತುಕಂ, ಕಥಂ ಸಚ್ಚಿಕಟ್ಠಪರಮತ್ಥೇನ ಉಪಲಬ್ಭತೀ’’ತಿ। ಅಥ ಭಗವಾ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ಏತಂ ಯಥಾವುತ್ತಂ ಪರಿವಿತಕ್ಕಸಙ್ಖಾತಂ ಅತ್ಥಂ ವಿದಿತ್ವಾ। ಇಮಂ ಉದಾನನ್ತಿ ತೇಸಂ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ವಿಮತಿವಿಧಮನತ್ಥಞ್ಚೇವ ಇಧ ಸಮಣಬ್ರಾಹ್ಮಣಾನಂ ‘‘ನಿಬ್ಬಾನಂ ನಿಬ್ಬಾನನ್ತಿ ವಾಚಾವತ್ಥುಮತ್ತಮೇವ, ನತ್ಥಿ ಹಿ ಪರಮತ್ಥತೋ ನಿಬ್ಬಾನಂ ನಾಮ ಅನುಪಲಬ್ಭಮಾನಸಭಾವತ್ತಾ’’ತಿ ಲೋಕಾಯತಿಕಾದಯೋ ವಿಯ ವಿಪ್ಪಟಿಪನ್ನಾನಂ ಬಹಿದ್ಧಾ ಚ ಪುಥುದಿಟ್ಠಿಗತಿಕಾನಂ ಮಿಚ್ಛಾವಾದಭಞ್ಜನತ್ಥಞ್ಚ ಇಮಂ ಅಮತಮಹಾನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ಪರಮತ್ಥತೋ ಅತ್ಥಿಭಾವದೀಪನಂ ಉದಾನಂ ಉದಾನೇಸಿ।
73. Tatiye atha kho bhagavā etamatthaṃ viditvāti tadā kira bhagavatā anekapariyāyena saṃsārassa ādīnavaṃ pakāsetvā sandassanādivasena nibbānapaṭisaṃyuttāya dhammadesanāya katāya tesaṃ bhikkhūnaṃ etadahosi – ‘‘ayaṃ saṃsāro bhagavatā avijjādīhi kāraṇehi sahetuko pakāsito, nibbānassa pana tadupasamassa na kiñci kāraṇaṃ vuttaṃ, tayidaṃ ahetukaṃ, kathaṃ saccikaṭṭhaparamatthena upalabbhatī’’ti. Atha bhagavā tesaṃ bhikkhūnaṃ etaṃ yathāvuttaṃ parivitakkasaṅkhātaṃ atthaṃ viditvā. Imaṃ udānanti tesaṃ bhikkhūnaṃ vimatividhamanatthañceva idha samaṇabrāhmaṇānaṃ ‘‘nibbānaṃ nibbānanti vācāvatthumattameva, natthi hi paramatthato nibbānaṃ nāma anupalabbhamānasabhāvattā’’ti lokāyatikādayo viya vippaṭipannānaṃ bahiddhā ca puthudiṭṭhigatikānaṃ micchāvādabhañjanatthañca imaṃ amatamahānibbānassa paramatthato atthibhāvadīpanaṃ udānaṃ udānesi.
ತತ್ಥ ಅಜಾತಂ ಅಭೂತಂ ಅಕತಂ ಅಸಙ್ಖತನ್ತಿ ಸಬ್ಬಾನಿಪಿ ಪದಾನಿ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞವೇವಚನಾನಿ। ಅಥ ವಾ ವೇದನಾದಯೋ ವಿಯ ಹೇತುಪಚ್ಚಯಸಮವಾಯಸಙ್ಖಾತಾಯ ಕಾರಣಸಾಮಗ್ಗಿಯಾ ನ ಜಾತಂ ನ ನಿಬ್ಬತ್ತನ್ತಿ ಅಜಾತಂ, ಕಾರಣೇನ ವಿನಾ, ಸಯಮೇವ ವಾ ನ ಭೂತಂ ನ ಪಾತುಭೂತಂ ನ ಉಪ್ಪನ್ನನ್ತಿ ಅಭೂತಂ, ಏವಂ ಅಜಾತತ್ತಾ ಅಭೂತತ್ತಾ ಚ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಕಾರಣೇನ ನ ಕತನ್ತಿ ಅಕತಂ, ಜಾತಭೂತಕತಸಭಾವೋ ಚ ನಾಮರೂಪಾನಂ ಸಙ್ಖತಧಮ್ಮಾನಂ ಹೋತಿ, ನ ಅಸಙ್ಖತಸಭಾವಸ್ಸ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸಾತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ಅಸಙ್ಖತನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಪಟಿಲೋಮತೋ ವಾ ಸಮೇಚ್ಚ ಸಮ್ಭೂಯ ಪಚ್ಚಯೇಹಿ ಕತನ್ತಿ ಸಙ್ಖತಂ, ತಥಾ ನ ಸಙ್ಖತಂ ಸಙ್ಖತಲಕ್ಖಣರಹಿತನ್ತಿ ಅಸಙ್ಖತನ್ತಿ। ಏವಂ ಅನೇಕೇಹಿ ಕಾರಣೇಹಿ ನಿಬ್ಬತ್ತಿತಭಾವೇ ಪಟಿಸಿದ್ಧೇ ‘‘ಸಿಯಾ ನು ಖೋ ಏಕೇನೇವ ಕಾರಣೇನ ಕತ’’ನ್ತಿ ಆಸಙ್ಕಾಯ ‘‘ನ ಯೇನ ಕೇನಚಿ ಕತ’’ನ್ತಿ ದಸ್ಸನತ್ಥಂ ‘‘ಅಕತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಏವಂ ಅಪಚ್ಚಯಮ್ಪಿ ಸಮಾನಂ ‘‘ಸಯಮೇವ ನು ಖೋ ಇದಂ ಭೂತಂ ಪಾತುಭೂತ’’ನ್ತಿ ಆಸಙ್ಕಾಯ ತನ್ನಿವತ್ತನತ್ಥಂ ‘‘ಅಭೂತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ‘‘ಅಯಞ್ಚೇತಸ್ಸ ಅಸಙ್ಖತಾಕತಾಭೂತಭಾವೋ ಸಬ್ಬೇನ ಸಬ್ಬಂ ಅಜಾತಿಧಮ್ಮತ್ತಾ’’ತಿ ದಸ್ಸೇತುಂ ‘‘ಅಜಾತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತಂ। ಏವಮೇತೇಸಂ ಚತುನ್ನಮ್ಪಿ ಪದಾನಂ ಸಾತ್ಥಕಭಾವಂ ವಿದಿತ್ವಾ ‘‘ತಯಿದಂ ನಿಬ್ಬಾನಂ ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ’’ತಿ ಪರಮತ್ಥತೋ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ಅತ್ಥಿಭಾವೋ ಪಕಾಸಿತೋತಿ ವೇದಿತಬ್ಬೋ। ಏತ್ಥ ಉದಾನೇನ್ತೇನ ಭಗವತಾ, ‘‘ಭಿಕ್ಖವೇ’’ತಿ ಆಲಪನೇ ಕಾರಣಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ವೇದಿತಬ್ಬಂ।
Tattha ajātaṃ abhūtaṃ akataṃ asaṅkhatanti sabbānipi padāni aññamaññavevacanāni. Atha vā vedanādayo viya hetupaccayasamavāyasaṅkhātāya kāraṇasāmaggiyā na jātaṃ na nibbattanti ajātaṃ, kāraṇena vinā, sayameva vā na bhūtaṃ na pātubhūtaṃ na uppannanti abhūtaṃ, evaṃ ajātattā abhūtattā ca yena kenaci kāraṇena na katanti akataṃ, jātabhūtakatasabhāvo ca nāmarūpānaṃ saṅkhatadhammānaṃ hoti, na asaṅkhatasabhāvassa nibbānassāti dassanatthaṃ asaṅkhatanti vuttaṃ. Paṭilomato vā samecca sambhūya paccayehi katanti saṅkhataṃ, tathā na saṅkhataṃ saṅkhatalakkhaṇarahitanti asaṅkhatanti. Evaṃ anekehi kāraṇehi nibbattitabhāve paṭisiddhe ‘‘siyā nu kho ekeneva kāraṇena kata’’nti āsaṅkāya ‘‘na yena kenaci kata’’nti dassanatthaṃ ‘‘akata’’nti vuttaṃ. Evaṃ apaccayampi samānaṃ ‘‘sayameva nu kho idaṃ bhūtaṃ pātubhūta’’nti āsaṅkāya tannivattanatthaṃ ‘‘abhūta’’nti vuttaṃ. ‘‘Ayañcetassa asaṅkhatākatābhūtabhāvo sabbena sabbaṃ ajātidhammattā’’ti dassetuṃ ‘‘ajāta’’nti vuttaṃ. Evametesaṃ catunnampi padānaṃ sātthakabhāvaṃ viditvā ‘‘tayidaṃ nibbānaṃ atthi, bhikkhave’’ti paramatthato nibbānassa atthibhāvo pakāsitoti veditabbo. Ettha udānentena bhagavatā, ‘‘bhikkhave’’ti ālapane kāraṇaṃ heṭṭhā vuttanayeneva veditabbaṃ.
ಇತಿ ಸತ್ಥಾ ‘‘ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಜಾತಂ ಅಭೂತಂ ಅಕತಂ ಅಸಙ್ಖತ’’ನ್ತಿ ವತ್ವಾ ತತ್ಥ ಹೇತುಂ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ‘‘ನೋ ಚೇತಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ’’ತಿಆದಿಮಾಹ। ತಸ್ಸಾಯಂ ಸಙ್ಖೇಪತ್ಥೋ – ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯದಿ ಅಜಾತಾದಿಸಭಾವಾ ಅಸಙ್ಖತಾ ಧಾತು ನ ಅಭವಿಸ್ಸ ನ ಸಿಯಾ, ಇಧ ಲೋಕೇ ಜಾತಾದಿಸಭಾವಸ್ಸ ರೂಪಾದಿಕ್ಖನ್ಧಪಞ್ಚಕಸಙ್ಖಾತಸ್ಸ ಸಙ್ಖತಸ್ಸ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಅನವಸೇಸವೂಪಸಮೋ ನ ಪಞ್ಞಾಯೇಯ್ಯ ನ ಉಪಲಬ್ಭೇಯ್ಯ ನ ಸಮ್ಭವೇಯ್ಯ। ನಿಬ್ಬಾನಞ್ಹಿ ಆರಮ್ಮಣಂ ಕತ್ವಾ ಪವತ್ತಮಾನಾ ಸಮ್ಮಾದಿಟ್ಠಿಆದಯೋ ಅರಿಯಮಗ್ಗಧಮ್ಮಾ ಅನವಸೇಸಕಿಲೇಸೇ ಸಮುಚ್ಛಿನ್ದನ್ತಿ। ತೇನೇತ್ಥ ಸಬ್ಬಸ್ಸಪಿ ವಟ್ಟದುಕ್ಖಸ್ಸ ಅಪ್ಪವತ್ತಿ ಅಪಗಮೋ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ।
Iti satthā ‘‘atthi, bhikkhave, ajātaṃ abhūtaṃ akataṃ asaṅkhata’’nti vatvā tattha hetuṃ dassento ‘‘no cetaṃ, bhikkhave’’tiādimāha. Tassāyaṃ saṅkhepattho – bhikkhave, yadi ajātādisabhāvā asaṅkhatā dhātu na abhavissa na siyā, idha loke jātādisabhāvassa rūpādikkhandhapañcakasaṅkhātassa saṅkhatassa nissaraṇaṃ anavasesavūpasamo na paññāyeyya na upalabbheyya na sambhaveyya. Nibbānañhi ārammaṇaṃ katvā pavattamānā sammādiṭṭhiādayo ariyamaggadhammā anavasesakilese samucchindanti. Tenettha sabbassapi vaṭṭadukkhassa appavatti apagamo nissaraṇaṃ paññāyati.
ಏವಂ ಬ್ಯತಿರೇಕವಸೇನ ನಿಬ್ಬಾನಸ್ಸ ಅತ್ಥಿಭಾವಂ ದಸ್ಸೇತ್ವಾ ಇದಾನಿ ಅನ್ವಯವಸೇನಪಿ ತಂ ದಸ್ಸೇತುಂ, ‘‘ಯಸ್ಮಾ ಚ ಖೋ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ತಂ ವುತ್ತತ್ಥಮೇವ। ಏತ್ಥ ಚ ಯಸ್ಮಾ ‘‘ಅಪಚ್ಚಯಾ ಧಮ್ಮಾ, ಅಸಙ್ಖತಾ ಧಮ್ಮಾ (ಧ॰ ಸ॰ ದುಕಮಾತಿಕಾ ೭, ೮), ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತದಾಯತನಂ, ಯತ್ಥ ನೇವ ಪಥವೀ (ಉದಾ॰ ೭೧), ಇದಮ್ಪಿ ಖೋ ಠಾನಂ ದುದ್ದಸಂ, ಯದಿದಂ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರಸಮಥೋ ಸಬ್ಬೂಪಧಿಪಟಿನಿಸ್ಸಗ್ಗೋ (ಮಹಾವ॰ ೮; ಮ॰ ನಿ॰ ೧.೨೮೧; ೨.೩೩೭), ಅಸಙ್ಖತಞ್ಚ ವೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಂ ದೇಸೇಸ್ಸಾಮಿ ಅಸಙ್ಖತಗಾಮಿನಿಞ್ಚ ಪಟಿಪದ’’ನ್ತಿಆದೀಹಿ (ಸಂ॰ ನಿ॰ ೪.೩೬೬-೩೬೭) ಅನೇಕೇಹಿ ಸುತ್ತಪದೇಹಿ, ‘‘ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಜಾತ’’ನ್ತಿ ಇಮಿನಾಪಿ ಚ ಸುತ್ತೇನ ನಿಬ್ಬಾನಧಾತುಯಾ ಪರಮತ್ಥತೋ ಸಮ್ಭವೋ ಸಬ್ಬಲೋಕಂ ಅನುಕಮ್ಪಮಾನೇನ ಸಮ್ಮಾಸಮ್ಬುದ್ಧೇನ ದೇಸಿತೋ, ತಸ್ಮಾ ಯದಿಪಿ ತತ್ಥ ಅಪಚ್ಚಕ್ಖಕಾರೀನಮ್ಪಿ ವಿಞ್ಞೂನಂ ಕಙ್ಖಾ ವಾ ವಿಮತಿ ವಾ ನತ್ಥಿಯೇವ। ಯೇ ಪನ ಪರನೇಯ್ಯಬುದ್ಧಿನೋ ಪುಗ್ಗಲಾ, ತೇಸಂ ವಿಮತಿವಿನೋದನತ್ಥಂ ಅಯಮೇತ್ಥ ಅಧಿಪ್ಪಾಯನಿದ್ಧಾರಣಮುಖೇನ ಯುತ್ತಿವಿಚಾರಣಾ – ಯಥಾ ಪರಿಞ್ಞೇಯ್ಯತಾಯ ಸಉತ್ತರಾನಂ ಕಾಮಾನಂ ರೂಪಾದೀನಞ್ಚ ಪಟಿಪಕ್ಖಭೂತಂ ತಬ್ಬಿಧುರಸಭಾವಂ ನಿಸ್ಸರಣಂ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಏವಂ ತಂಸಭಾವಾನಂ ಸಬ್ಬೇಸಮ್ಪಿ ಸಙ್ಖತಧಮ್ಮಾನಂ ಪಟಿಪಕ್ಖಭೂತೇನ ತಬ್ಬಿಧುರಸಭಾವೇನ ನಿಸ್ಸರಣೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ। ಯಞ್ಚೇತಂ ನಿಸ್ಸರಣಂ, ಸಾ ಅಸಙ್ಖತಾ ಧಾತು। ಕಿಞ್ಚ ಭಿಯ್ಯೋ ಸಙ್ಖತಧಮ್ಮಾರಮ್ಮಣಂ ವಿಪಸ್ಸನಾಞಾಣಂ ಅಪಿ ಅನುಲೋಮಞಾಣಂ ಕಿಲೇಸೇ ಸಮುಚ್ಛೇದವಸೇನ ಪಜಹಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ। ತಥಾ ಸಮ್ಮುತಿಸಚ್ಚಾರಮ್ಮಣಂ ಪಠಮಜ್ಝಾನಾದೀಸು ಞಾಣಂ ವಿಕ್ಖಮ್ಭನವಸೇನೇವ ಕಿಲೇಸೇ ಪಜಹತಿ, ನ ಸಮುಚ್ಛೇದವಸೇನ। ಇತಿ ಸಙ್ಖತಧಮ್ಮಾರಮ್ಮಣಸ್ಸ ಸಮ್ಮುತಿಸಚ್ಚಾರಮ್ಮಣಸ್ಸ ಚ ಞಾಣಸ್ಸ ಕಿಲೇಸಾನಂ ಸಮುಚ್ಛೇದಪ್ಪಹಾನೇ ಅಸಮತ್ಥಭಾವತೋ ತೇಸಂ ಸಮುಚ್ಛೇದಪ್ಪಹಾನಕರಸ್ಸ ಅರಿಯಮಗ್ಗಞಾಣಸ್ಸ ತದುಭಯವಿಪರೀತಸಭಾವೇನ ಆರಮ್ಮಣೇನ ಭವಿತಬ್ಬಂ , ಸಾ ಅಸಙ್ಖತಾ ಧಾತು। ತಥಾ ‘‘ಅತ್ಥಿ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಜಾತಂ ಅಭೂತಂ ಅಕತಂ ಅಸಙ್ಖತ’’ನ್ತಿ ಇದಂ ನಿಬ್ಬಾನಪದಸ್ಸ ಪರಮತ್ಥತೋ ಅತ್ಥಿಭಾವಜೋತಕಂ ವಚನಂ ಅವಿಪರೀತತ್ಥಂ ಭಗವತಾ ಭಾಸಿತತ್ತಾ। ಯಞ್ಹಿ ಭಗವತಾ ಭಾಸಿತಂ, ತಂ ಅವಿಪರೀತತ್ಥಂ ಪರಮತ್ಥಂ ಯಥಾ ತಂ ‘‘ಸಬ್ಬೇ ಸಙ್ಖಾರಾ ಅನಿಚ್ಚಾ, ಸಬ್ಬೇ ಸಙ್ಖಾರಾ ದುಕ್ಖಾ, ಸಬ್ಬೇ ಧಮ್ಮಾ ಅನತ್ತಾ’’ತಿ (ಅ॰ ನಿ॰ ೩.೧೩೭; ಮಹಾನಿ॰ ೨೭), ತಥಾ ನಿಬ್ಬಾನಸದ್ದೋ ಕತ್ಥಚಿ ವಿಸಯೇ ಯಥಾಭೂತಪರಮತ್ಥವಿಸಯೋ ಉಪಚಾರಮತ್ತವುತ್ತಿಸಬ್ಭಾವತೋ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಸೀಹಸದ್ದೋ। ಅಥ ವಾ ಅತ್ಥೇವ ಪರಮತ್ಥತೋ ಅಸಙ್ಖತಾ ಧಾತು, ಇತರತಬ್ಬಿಪರೀತವಿನಿಮುತ್ತಸಭಾವತ್ತಾ ಸೇಯ್ಯಥಾಪಿ ಪಥವೀಧಾತು ವೇದನಾತಿ। ಏವಮಾದೀಹಿ ನಯೇಹಿ ಯುತ್ತಿತೋಪಿ ಅಸಙ್ಖತಾಯ ಧಾತುಯಾ ಪರಮತ್ಥತೋ ಅತ್ಥಿಭಾವೋ ವೇದಿತಬ್ಬೋ।
Evaṃ byatirekavasena nibbānassa atthibhāvaṃ dassetvā idāni anvayavasenapi taṃ dassetuṃ, ‘‘yasmā ca kho’’tiādi vuttaṃ. Taṃ vuttatthameva. Ettha ca yasmā ‘‘apaccayā dhammā, asaṅkhatā dhammā (dha. sa. dukamātikā 7, 8), atthi, bhikkhave, tadāyatanaṃ, yattha neva pathavī (udā. 71), idampi kho ṭhānaṃ duddasaṃ, yadidaṃ sabbasaṅkhārasamatho sabbūpadhipaṭinissaggo (mahāva. 8; ma. ni. 1.281; 2.337), asaṅkhatañca vo, bhikkhave, dhammaṃ desessāmi asaṅkhatagāminiñca paṭipada’’ntiādīhi (saṃ. ni. 4.366-367) anekehi suttapadehi, ‘‘atthi, bhikkhave, ajāta’’nti imināpi ca suttena nibbānadhātuyā paramatthato sambhavo sabbalokaṃ anukampamānena sammāsambuddhena desito, tasmā yadipi tattha apaccakkhakārīnampi viññūnaṃ kaṅkhā vā vimati vā natthiyeva. Ye pana paraneyyabuddhino puggalā, tesaṃ vimativinodanatthaṃ ayamettha adhippāyaniddhāraṇamukhena yuttivicāraṇā – yathā pariññeyyatāya sauttarānaṃ kāmānaṃ rūpādīnañca paṭipakkhabhūtaṃ tabbidhurasabhāvaṃ nissaraṇaṃ paññāyati, evaṃ taṃsabhāvānaṃ sabbesampi saṅkhatadhammānaṃ paṭipakkhabhūtena tabbidhurasabhāvena nissaraṇena bhavitabbaṃ. Yañcetaṃ nissaraṇaṃ, sā asaṅkhatā dhātu. Kiñca bhiyyo saṅkhatadhammārammaṇaṃ vipassanāñāṇaṃ api anulomañāṇaṃ kilese samucchedavasena pajahituṃ na sakkoti. Tathā sammutisaccārammaṇaṃ paṭhamajjhānādīsu ñāṇaṃ vikkhambhanavaseneva kilese pajahati, na samucchedavasena. Iti saṅkhatadhammārammaṇassa sammutisaccārammaṇassa ca ñāṇassa kilesānaṃ samucchedappahāne asamatthabhāvato tesaṃ samucchedappahānakarassa ariyamaggañāṇassa tadubhayaviparītasabhāvena ārammaṇena bhavitabbaṃ , sā asaṅkhatā dhātu. Tathā ‘‘atthi, bhikkhave, ajātaṃ abhūtaṃ akataṃ asaṅkhata’’nti idaṃ nibbānapadassa paramatthato atthibhāvajotakaṃ vacanaṃ aviparītatthaṃ bhagavatā bhāsitattā. Yañhi bhagavatā bhāsitaṃ, taṃ aviparītatthaṃ paramatthaṃ yathā taṃ ‘‘sabbe saṅkhārā aniccā, sabbe saṅkhārā dukkhā, sabbe dhammā anattā’’ti (a. ni. 3.137; mahāni. 27), tathā nibbānasaddo katthaci visaye yathābhūtaparamatthavisayo upacāramattavuttisabbhāvato seyyathāpi sīhasaddo. Atha vā attheva paramatthato asaṅkhatā dhātu, itaratabbiparītavinimuttasabhāvattā seyyathāpi pathavīdhātu vedanāti. Evamādīhi nayehi yuttitopi asaṅkhatāya dhātuyā paramatthato atthibhāvo veditabbo.
ತತಿಯಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Tatiyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ಉದಾನಪಾಳಿ • Udānapāḷi / ೩. ತತಿಯನಿಬ್ಬಾನಪಟಿಸಂಯುತ್ತಸುತ್ತಂ • 3. Tatiyanibbānapaṭisaṃyuttasuttaṃ
