Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வினயவினிச்ச²ய-டீகா • Vinayavinicchaya-ṭīkā

    ததியபாராஜிககதா²வண்ணனா

    Tatiyapārājikakathāvaṇṇanā

    241-2. ஏவமதிஸுகு²மனயஸமாகுலங் து³தியபாராஜிகங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ததியபாராஜிகங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘மனுஸ்ஸஜாதி’’ந்திஆதி³. தத்த² மனுஸ்ஸஜாதிந்தி ஜாயதீதி ஜாதி, ரூபாரூபபடிஸந்தி⁴, மனுஸ்ஸேஸு ஜாதி யஸ்ஸ ஸோ மனுஸ்ஸஜாதி, மனுஸ்ஸஜாதிகோ மனுஸ்ஸவிக்³க³ஹோதி வுத்தங் ஹோதி, தங் மனுஸ்ஸஜாதிங்.

    241-2. Evamatisukhumanayasamākulaṃ dutiyapārājikaṃ dassetvā idāni tatiyapārājikaṃ dassetumāha ‘‘manussajāti’’ntiādi. Tattha manussajātinti jāyatīti jāti, rūpārūpapaṭisandhi, manussesu jāti yassa so manussajāti, manussajātiko manussaviggahoti vuttaṃ hoti, taṃ manussajātiṃ.

    எத்த² ச மனுஸ்ஸேஸூதி குஸலாகுஸலமனஸ்ஸ உஸ்ஸன்னத்தா மனுஸ்ஸஸங்கா²தேஸு நரேஸு. ‘‘யங் மாதுகுச்சி²ஸ்மிங் பட²மங் சித்தங் உப்பன்ன’’ந்தி (பாரா॰ 172) பத³பா⁴ஜனே வுத்தனயேன மாதுகுச்சி²ம்ஹி பட²மங் உப்பஜ்ஜமானபடிஸந்தி⁴சித்தஞ்ச தங்ஸம்பயுத்தவேத³னாஸஞ்ஞாஸங்கா²ரஸங்கா²தக²ந்த⁴த்தயஞ்ச தங்ஸஹஜாதானி –

    Ettha ca manussesūti kusalākusalamanassa ussannattā manussasaṅkhātesu naresu. ‘‘Yaṃ mātukucchismiṃ paṭhamaṃ cittaṃ uppanna’’nti (pārā. 172) padabhājane vuttanayena mātukucchimhi paṭhamaṃ uppajjamānapaṭisandhicittañca taṃsampayuttavedanāsaññāsaṅkhārasaṅkhātakhandhattayañca taṃsahajātāni –

    ‘‘திலதேலஸ்ஸ யதா² பி³ந்து³, ஸப்பிமண்டோ³ அனாவிலோ;

    ‘‘Tilatelassa yathā bindu, sappimaṇḍo anāvilo;

    ஏவங் வண்ணப்படிபா⁴க³ங், ‘கலல’ந்தி பவுச்சதீ’’தி. (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.172; விப⁴॰ அட்ட²॰ 26) –

    Evaṃ vaṇṇappaṭibhāgaṃ, ‘kalala’nti pavuccatī’’ti. (pārā. aṭṭha. 2.172; vibha. aṭṭha. 26) –

    வுத்தானி ஜாதிஉண்ணங்ஸும்ஹி பஸன்னதிலதேலே வா ஸப்பிமண்டே³ வா ஓதாரெத்வா உக்கி²பித்வா விது⁴னிதே அக்³கே³ லம்ப³மானபி³ந்து³ப்பமாணகலலஸங்கா²தானி ஸபா⁴வகானங் காயபா⁴வவத்து²த³ஸகவஸேன திங்ஸ ரூபானி ச அபா⁴வகானங் காயவத்து²த³ஸகவஸேன வீஸதி ரூபானி சாதி அயங் நாமரூபபடிஸந்தி⁴ இத⁴ ‘‘ஜாதீ’’தி க³ஹிதா. ‘‘யஸ்ஸா’’தி இமினா அஞ்ஞபதே³ன ‘‘யாவ மரணகாலா எத்த²ந்தரே ஏஸோ மனுஸ்ஸவிக்³க³ஹோ நாமா’’தி (பாரா॰ 172) பத³பா⁴ஜனே வுத்தனயேன பட²மப⁴வங்க³தோ பட்டா²ய சுதிசித்தாஸன்னப⁴வங்க³பரியந்தஸந்தானஸங்கா²தஸத்தோ க³ஹிதோ. இமினா மனுஸ்ஸவிக்³க³ஹஸ்ஸ படிஸந்தி⁴தோ பட்டா²ய பாராஜிகவத்து²பா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி.

    Vuttāni jātiuṇṇaṃsumhi pasannatilatele vā sappimaṇḍe vā otāretvā ukkhipitvā vidhunite agge lambamānabinduppamāṇakalalasaṅkhātāni sabhāvakānaṃ kāyabhāvavatthudasakavasena tiṃsa rūpāni ca abhāvakānaṃ kāyavatthudasakavasena vīsati rūpāni cāti ayaṃ nāmarūpapaṭisandhi idha ‘‘jātī’’ti gahitā. ‘‘Yassā’’ti iminā aññapadena ‘‘yāva maraṇakālā etthantare eso manussaviggaho nāmā’’ti (pārā. 172) padabhājane vuttanayena paṭhamabhavaṅgato paṭṭhāya cuticittāsannabhavaṅgapariyantasantānasaṅkhātasatto gahito. Iminā manussaviggahassa paṭisandhito paṭṭhāya pārājikavatthubhāvaṃ dasseti.

    ஜானந்தோதி ‘‘ஸத்தோ அய’’ந்தி ஜானந்தோ. ஜீவிதா யோ வியோஜயேதி யோ பி⁴க்கு² ஜீவிதிந்த்³ரியா வியோஜெய்ய வோரோபெய்ய, தஸ்ஸ ஜீவிதிந்த்³ரியங் உபச்சி²ந்தெ³ய்ய உபரோதெ⁴ய்யாதி வுத்தங் ஹோதி. தேனாஹ பத³பா⁴ஜனே ‘‘ஜீவிதா வோரோபெய்யாதி ஜீவிதிந்த்³ரியங் உபச்சி²ந்த³தி உபரோதே⁴தீ’’தி (பாரா॰ 172).

    Jānantoti ‘‘satto aya’’nti jānanto. Jīvitā yo viyojayeti yo bhikkhu jīvitindriyā viyojeyya voropeyya, tassa jīvitindriyaṃ upacchindeyya uparodheyyāti vuttaṃ hoti. Tenāha padabhājane ‘‘jīvitā voropeyyāti jīvitindriyaṃ upacchindati uparodhetī’’ti (pārā. 172).

    தஞ்ச ஜீவிதிந்த்³ரியங் ரூபாரூபவஸேன து³வித⁴ங் ஹோதி. தத்த² அரூபஜீவிதிந்த்³ரியங் அவிக்³க³ஹத்தா உபக்கமவிஸயங் ந ஹோதி. ரூபஜீவிதிந்த்³ரியுபச்சே²தே³ன பன ததா³யத்தவுத்திதாய தங்ஸமகாலமேவ ஒச்சி²ஜ்ஜமானதாய எத்த² ஸாமஞ்ஞேன உப⁴யம்பி க³ஹேதப்³ப³ங். இத³ஞ்ச அதீதானாக³தங் ந க³ஹேதப்³ப³ங் தஸ்ஸ அவிஜ்ஜமானத்தா. உபக்கமவிஸயாரஹங் பன பச்சுப்பன்னமேவ க³ஹேதப்³ப³ங். தஞ்ச க²ணஸந்ததிஅத்³தா⁴வஸேன திவித⁴ங் ஹோதி.

    Tañca jīvitindriyaṃ rūpārūpavasena duvidhaṃ hoti. Tattha arūpajīvitindriyaṃ aviggahattā upakkamavisayaṃ na hoti. Rūpajīvitindriyupacchedena pana tadāyattavuttitāya taṃsamakālameva occhijjamānatāya ettha sāmaññena ubhayampi gahetabbaṃ. Idañca atītānāgataṃ na gahetabbaṃ tassa avijjamānattā. Upakkamavisayārahaṃ pana paccuppannameva gahetabbaṃ. Tañca khaṇasantatiaddhāvasena tividhaṃ hoti.

    தத்த² உப்பாத³ட்டி²திப⁴ங்க³வஸேன க²ணத்தயபரியாபன்னோ பா⁴வோ க²ணபச்சுப்பன்னங் நாம. தங் ஸரஸப⁴ங்க³பூ⁴தத்தா ஸயங் பி⁴ஜ்ஜமானங் உபக்கமஸாதி⁴யங் வினாஸவந்தங் ந ஹோதி. ஆதபே ட²த்வா க³ப்³ப⁴ங் பவிட்ட²ஸ்ஸ அந்த⁴காரவிக³மந்தரஞ்ச ஸீதேன ஓவரகங் பவிட்ட²ஸ்ஸ விஸபா⁴க³உதுஸமுட்டா²னேன ஸீதபனூத³ந்தரஞ்ச ரூபஸந்ததி ஸந்ததிபச்சுப்பன்னங் நாம. படிஸந்தி⁴சுதீனமந்தராளப்பவத்தி க²ந்த⁴ஸந்ததி அத்³தா⁴பச்சுப்பன்னங் நாம. இமஸ்மிங் த்³வயே உபக்கமஸம்ப⁴வோ, தங்வஸேன உபச்சி²ஜ்ஜமானங் ஜீவிதங் ஸந்தானபரிஹானிபச்சயபா⁴வதோ ஸந்ததிஅத்³தா⁴பச்சுப்பன்னத்³வயங் யதா²பரிச்சி²ன்னகாலமப்பத்வா உபக்கமவஸேன அந்தராயேவ நிருஜ்ஜ²தி, தஸ்மா ஸந்ததிஅத்³தா⁴பச்சுப்பன்னரூபஜீவிதிந்த்³ரியஞ்ச தங்னிரோதே⁴ன நிருஜ்ஜ²மானஅரூபஜீவிதிந்த்³ரியஞ்சாதி உப⁴யங் எத்த² ‘‘ஜீவிதா’’தி க³ஹிதந்தி வேதி³தப்³ப³ங். இத³மேவ ஸந்தா⁴யாஹ பத³பா⁴ஜனே ‘‘ஸந்ததிங் விகோபேதீ’’தி (பாரா॰ 172).

    Tattha uppādaṭṭhitibhaṅgavasena khaṇattayapariyāpanno bhāvo khaṇapaccuppannaṃ nāma. Taṃ sarasabhaṅgabhūtattā sayaṃ bhijjamānaṃ upakkamasādhiyaṃ vināsavantaṃ na hoti. Ātape ṭhatvā gabbhaṃ paviṭṭhassa andhakāravigamantarañca sītena ovarakaṃ paviṭṭhassa visabhāgautusamuṭṭhānena sītapanūdantarañca rūpasantati santatipaccuppannaṃ nāma. Paṭisandhicutīnamantarāḷappavatti khandhasantati addhāpaccuppannaṃ nāma. Imasmiṃ dvaye upakkamasambhavo, taṃvasena upacchijjamānaṃ jīvitaṃ santānaparihānipaccayabhāvato santatiaddhāpaccuppannadvayaṃ yathāparicchinnakālamappatvā upakkamavasena antarāyeva nirujjhati, tasmā santatiaddhāpaccuppannarūpajīvitindriyañca taṃnirodhena nirujjhamānaarūpajīvitindriyañcāti ubhayaṃ ettha ‘‘jīvitā’’ti gahitanti veditabbaṃ. Idameva sandhāyāha padabhājane ‘‘santatiṃ vikopetī’’ti (pārā. 172).

    இமிஸ்ஸாவ பாணாதிபாதபா⁴வே ஆபத்திபா⁴வதோ எத்த² ட²த்வா அட்ட²கதா²யங் (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.172) பாணபாணாதிபாதபாணாதிபாதீபாணாதிபாதப்பயோகா³னங் விபா⁴கோ³ த³ஸ்ஸிதோ. தத்த² பாணோதி வோஹாரதோ ஸத்தோ, பரமத்த²தோ உபச்சி²ஜ்ஜமானங் ஜீவிதிந்த்³ரியங், தங் ‘‘ஜீவிதா’’தி இமினா வுத்தங். பாணாதிபாதோ நாம வத⁴கசேதனா, ஸோ ச ‘‘வியோஜயே’’தி இமினா ஸந்த³ஸ்ஸிதோ. பாணாதிபாதீ நாம புக்³க³லோ, ஸோ ச ‘‘யோ’’தி இமினா ஸந்த³ஸ்ஸிதோ. பாணாதிபாதப்பயோகோ³ பன –

    Imissāva pāṇātipātabhāve āpattibhāvato ettha ṭhatvā aṭṭhakathāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.172) pāṇapāṇātipātapāṇātipātīpāṇātipātappayogānaṃ vibhāgo dassito. Tattha pāṇoti vohārato satto, paramatthato upacchijjamānaṃ jīvitindriyaṃ, taṃ ‘‘jīvitā’’ti iminā vuttaṃ. Pāṇātipāto nāma vadhakacetanā, so ca ‘‘viyojaye’’ti iminā sandassito. Pāṇātipātī nāma puggalo, so ca ‘‘yo’’ti iminā sandassito. Pāṇātipātappayogo pana –

    ‘‘வுத்தா பாணாதிபாதஸ்ஸ;

    ‘‘Vuttā pāṇātipātassa;

    பயோகா³ ச² மஹேஸினா’’தி –

    Payogā cha mahesinā’’ti –

    ஆதி³னா நயேன இதே⁴வ வக்க²மானவிபா⁴க³த்தா வக்க²மானநயேனேவ த³ட்ட²ப்³போ³.

    Ādinā nayena idheva vakkhamānavibhāgattā vakkhamānanayeneva daṭṭhabbo.

    அஸ்ஸ ஸத்த²ங் நிக்கி²பெய்ய வாதி யோஜனா. அஸ்ஸாதி மனுஸ்ஸஜாதிகஸ்ஸ. ‘‘ஹத்த²பாஸே’’தி பாட²ஸேஸோ. ஹத்த²பாஸோ நாம ஸமீபோதி. அஸ்ஸாதி ஸமீபஸம்ப³ந்தே⁴ ஸாமிவசனங். ஸத்த²ந்தி எத்த² ஜீவிதவிஹிங் ஸனுபகரணபா⁴வேன ஸம்மதா தா⁴ராவந்தஅஸிஆதி³ ச தா⁴ராரஹிதயட்டி²பி⁴ந்தி³வாலலகு³ளாதி³ ச உபலக்க²ணவஸேன க³ஹேதப்³பா³. ஸஸதி ஹிங்ஸதீதி ஸத்த²ங். தேனேவாஹ பத³பா⁴ஜனே ‘‘அஸிங் வா ஸத்திங் வா பி⁴ந்தி³வாலங் வா லகு³ளங் வா பாஸாணங் வா ஸத்த²ங் வா விஸங் வா ரஜ்ஜுங் வா’’தி. இதா⁴வுத்தங் கரபாலிகாசு²ரிகாதி³ ஸமுக²ங் ‘‘ஸத்த²ங் வா’’தி இமினா ஸங்க³ஹிதங். நிக்கி²பெய்யாதி யதா² போ⁴க³ஹேதுங் லப⁴தி, ததா² உபனிக்கி²பெய்ய, அத்தவதா⁴ய இச்சி²தக்க²ணே யதா² க³ண்ஹாதி, ததா² ஸமீபே தேனேவ சித்தேன ட²பெய்யாதி வுத்தங் ஹோதி. இமினா தா²வரப்பயோகோ³ ஸந்த³ஸ்ஸிதோ.

    Assa satthaṃ nikkhipeyya vāti yojanā. Assāti manussajātikassa. ‘‘Hatthapāse’’ti pāṭhaseso. Hatthapāso nāma samīpoti. Assāti samīpasambandhe sāmivacanaṃ. Satthanti ettha jīvitavihiṃ sanupakaraṇabhāvena sammatā dhārāvantaasiādi ca dhārārahitayaṭṭhibhindivālalaguḷādi ca upalakkhaṇavasena gahetabbā. Sasati hiṃsatīti satthaṃ. Tenevāha padabhājane ‘‘asiṃ vā sattiṃ vā bhindivālaṃ vā laguḷaṃ vā pāsāṇaṃ vā satthaṃ vā visaṃ vā rajjuṃ vā’’ti. Idhāvuttaṃ karapālikāchurikādi samukhaṃ ‘‘satthaṃ vā’’ti iminā saṅgahitaṃ. Nikkhipeyyāti yathā bhogahetuṃ labhati, tathā upanikkhipeyya, attavadhāya icchitakkhaṇe yathā gaṇhāti, tathā samīpe teneva cittena ṭhapeyyāti vuttaṃ hoti. Iminā thāvarappayogo sandassito.

    மரணே கு³ணங் வா வதெ³ய்யாதி யோஜனா, மரணத்தா²ய மரணே கு³ணங் வண்ணேதீதி அத்தோ². ‘‘ஜீவிதே ஆதீ³னவங் த³ஸ்ஸேதி, மரணே கு³ணங் ப⁴ணதீ’’தி (பாரா॰ 172) பத³பா⁴ஜனே வுத்தத்தா ‘‘கிங் துய்ஹிமினா பாபகேன து³ஜ்ஜீவிதேன, யோ த்வங் ந லப⁴ஸி பணீதபோ⁴ஜனானி பு⁴ஞ்ஜிது’’மிச்சாதி³னா நயேன மரணத்தா²ய ஜீவிதே அவண்ணங் வத³ந்தோ ச ‘‘த்வங் கோ²ஸி உபாஸக கதகல்யாணோ அகதபாபோ, மதங் தே ஜீவிதா ஸெய்யோ, இதோ த்வங் காலகதோ விவித⁴விஹங்க³மவிகூஜிதே பரமஸுரபி⁴குஸுமபூ⁴ஸிததருவரனிசிதே பரமரதிகரலளிதக³திபா⁴ஸிதவிலபிதஸுரயுவதிக³ணவிசரிதே வரனந்த³னே அச்ச²ராஸங்க⁴பரிவாரிதோ விசரிஸ்ஸஸீ’’திஆதி³னா நயேன மரணத்தா²ய மரணானிஸங்ஸங் த³ஸ்ஸெந்தோ ச ‘‘மரணே கு³ணங் வதெ³ய்ய’’இச்சேவ வுச்சதி.

    Maraṇe guṇaṃ vā vadeyyāti yojanā, maraṇatthāya maraṇe guṇaṃ vaṇṇetīti attho. ‘‘Jīvite ādīnavaṃ dasseti, maraṇe guṇaṃ bhaṇatī’’ti (pārā. 172) padabhājane vuttattā ‘‘kiṃ tuyhiminā pāpakena dujjīvitena, yo tvaṃ na labhasi paṇītabhojanāni bhuñjitu’’miccādinā nayena maraṇatthāya jīvite avaṇṇaṃ vadanto ca ‘‘tvaṃ khosi upāsaka katakalyāṇo akatapāpo, mataṃ te jīvitā seyyo, ito tvaṃ kālakato vividhavihaṅgamavikūjite paramasurabhikusumabhūsitataruvaranicite paramaratikaralaḷitagatibhāsitavilapitasurayuvatigaṇavicarite varanandane accharāsaṅghaparivārito vicarissasī’’tiādinā nayena maraṇatthāya maraṇānisaṃsaṃ dassento ca ‘‘maraṇe guṇaṃ vadeyya’’icceva vuccati.

    மரணூபாயங் தே³ஸெய்யாதி யோஜனா. மரணாதி⁴ப்பாயேனேவ ‘‘ஸத்த²ங் வா ஆஹர, விஸங் வா கா²த³, ரஜ்ஜுயா வா உப்³ப³ந்தி⁴த்வா காலங்கரோஹீ’’தி பத³பா⁴ஜனே வுத்தஸத்த²ஹரணானி ச அவுத்தம்பி ஸொப்³ப⁴னரகபபாதாதீ³ஸு பபதனஞ்சாதி ஏவமாதி³கங் மரணூபாயங் ஆசிக்கெ²ய்ய. ‘‘ஹோதி அயம்பீ’’தி பத³ச்சே²தோ³, அபீதி புப்³பே³ வுத்தத்³வயங் ஸமுச்சினோதி. த்³வேதா⁴ பி⁴ன்னஸிலா விய அஸந்தெ⁴ய்யோவ ஸோ ஞெய்யோதி த்³விதா⁴ பி⁴ன்னபாஸாணோ விய ப⁴க³வதோ படிபத்திபடிவேத⁴ஸாஸனத்³வயேன ஸோ பச்சுப்பன்னே அத்தபா⁴வே ஸந்தா⁴துமஸக்குணெய்யோவாதி ஞாதப்³போ³தி அத்தோ².

    Maraṇūpāyaṃ deseyyāti yojanā. Maraṇādhippāyeneva ‘‘satthaṃ vā āhara, visaṃ vā khāda, rajjuyā vā ubbandhitvā kālaṅkarohī’’ti padabhājane vuttasatthaharaṇāni ca avuttampi sobbhanarakapapātādīsu papatanañcāti evamādikaṃ maraṇūpāyaṃ ācikkheyya. ‘‘Hoti ayampī’’ti padacchedo, apīti pubbe vuttadvayaṃ samuccinoti. Dvedhā bhinnasilā viya asandheyyovaso ñeyyoti dvidhā bhinnapāsāṇo viya bhagavato paṭipattipaṭivedhasāsanadvayena so paccuppanne attabhāve sandhātumasakkuṇeyyovāti ñātabboti attho.

    243. தா²வராத³யோதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன விஜ்ஜாமயஇத்³தி⁴மயபயோக³த்³வயங் ஸங்க³ஹிதங்.

    243.Thāvarādayoti ādi-saddena vijjāmayaiddhimayapayogadvayaṃ saṅgahitaṃ.

    244. தத்தா²தி தேஸு ச²ஸு பயோகே³ஸு. ஸகோ ஹத்தோ² ஸஹத்தோ², தேன நிப்³ப³த்தோ ஸாஹத்தி²கோ, பயோகோ³. இத⁴ ஹத்த²க்³க³ஹணங் உபலக்க²ணங், தஸ்மா ஹத்தா²தி³னா அத்தனோ அங்க³பச்சங்கே³ன நிப்பா²தி³தோ வத⁴ப்பயோகோ³ ஸாஹத்தி²கோதி வேதி³தப்³போ³.

    244.Tatthāti tesu chasu payogesu. Sako hattho sahattho, tena nibbatto sāhatthiko, payogo. Idha hatthaggahaṇaṃ upalakkhaṇaṃ, tasmā hatthādinā attano aṅgapaccaṅgena nipphādito vadhappayogo sāhatthikoti veditabbo.

    245. ‘‘த்வங் தங் ஏவங் பஹரித்வா மாரேஹீ’’தி பி⁴க்கு²னோ பரஸ்ஸ யங் ஆணாபனங், அயமாணத்திகோ நயோதி யோஜனா. ஆணத்திகோ நயோதி ஆணத்தியேவ ஆணத்திகோ. நேதி பவத்தேதீதி நயோ, பயோக³ஸ்ஸேதங் நாமங்.

    245. ‘‘Tvaṃ taṃ evaṃ paharitvā mārehī’’ti bhikkhuno parassa yaṃ āṇāpanaṃ, ayamāṇattiko nayoti yojanā. Āṇattiko nayoti āṇattiyeva āṇattiko. Neti pavattetīti nayo, payogassetaṃ nāmaṃ.

    246. தூ³ரந்தி தூ³ரட்ட²ங். காயேன படிப³த்³தே⁴னாதி எத்த² காயேகதே³ஸோ ஹத்தா²தி³ காயோ அவயவே ஸமுதா³யோபசாரதோ ‘‘கா³மோ த³ட்³டோ⁴’’தி யதா². காயபடிப³த்³த⁴ங் சாபாதி³கங் படிப³த்³த⁴ங் நாம புப்³ப³பத³லோபேன ‘‘தே³வத³த்தோ த³த்தோ’’தி யதா². வா-ஸத்³தோ³ லுத்தனித்³தி³ட்டோ², காயேன வா காயபடிப³த்³தே⁴ன வாதி வுத்தங் ஹோதி, ‘‘உஸுஆதி³னிபாதன’’ந்தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴. விதா⁴னங் விதி⁴, பயோகோ³தி அத்தோ².

    246.Dūranti dūraṭṭhaṃ. Kāyena paṭibaddhenāti ettha kāyekadeso hatthādi kāyo avayave samudāyopacārato ‘‘gāmo daḍḍho’’ti yathā. Kāyapaṭibaddhaṃ cāpādikaṃ paṭibaddhaṃ nāma pubbapadalopena ‘‘devadatto datto’’ti yathā. Vā-saddo luttaniddiṭṭho, kāyena vā kāyapaṭibaddhena vāti vuttaṃ hoti, ‘‘usuādinipātana’’nti iminā sambandho. Vidhānaṃ vidhi, payogoti attho.

    247. அஸஞ்சாரிமுபாயேனாதி அஸஞ்சாரிமேன நிச்சலேன உபாயேன. ஓபதந்தி எத்தா²தி ஓபாதோ, ஸோ ஆதி³ யேஸங் அபஸ்ஸேனவிஸபே⁴ஸஜ்ஜஸங்விதா⁴னாதீ³னங் தே ஓபாதாத³யோ, தேஸங் விதா⁴னங் ஓபாதாதி³விதா⁴னங், ஓபாதக்க²ணனாதி³கிரியா.

    247.Asañcārimupāyenāti asañcārimena niccalena upāyena. Opatanti etthāti opāto, so ādi yesaṃ apassenavisabhesajjasaṃvidhānādīnaṃ te opātādayo, tesaṃ vidhānaṃ opātādividhānaṃ, opātakkhaṇanādikiriyā.

    248. விஜ்ஜாயாதி ஆத²ப்³ப³னவேதா³க³தமரணமந்தஸங்கா²தவிஜ்ஜாய. ஜப்பனந்தி யதா² பரோ ந ஸுணாதி, ததா² புனப்புனங் வசனங்.

    248.Vijjāyāti āthabbanavedāgatamaraṇamantasaṅkhātavijjāya. Jappananti yathā paro na suṇāti, tathā punappunaṃ vacanaṃ.

    249. மாரணே ஸமத்தா² யா கம்மவிபாகஜா இத்³தி⁴, அயங் இத்³தி⁴மயோ பயோகோ³ நாமாதி ஸமுதீ³ரிதோதி யோஜனா. கம்மவிபாகே ஜாதா கம்மவிபாகஜா, இத்³தி⁴, யா ‘‘நாகா³னங் நாகி³த்³தி⁴ ஸுபண்ணானங் ஸுபண்ணித்³தி⁴ யக்கா²னங் யக்கி²த்³தீ⁴’’திஆதி³னா (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.172) ப³ஹுதா⁴ அட்ட²கதா²யங் வுத்தா. தத்த² தி³ட்ட²த³ட்ட²பு²ட்ட²விஸானங் நாகா³னங் தி³ஸ்வா, ட³ங்ஸித்வா, பு²ஸித்வா ச பரூபகா⁴தகரணே நாகி³த்³தி⁴ வேதி³தப்³பா³. ஏவங் ஸேஸானம்பி. இத்³தி⁴யேவ இத்³தி⁴மயோ, பா⁴வனாமயோ இத்³தி⁴ப்பயோகோ³ பனெத்த² ந க³ஹேதப்³போ³. வுத்தஞ்ஹேதங் அட்ட²கதா²யங்

    249. Māraṇe samatthā yā kammavipākajā iddhi, ayaṃ iddhimayo payogo nāmāti samudīritoti yojanā. Kammavipāke jātā kammavipākajā, iddhi, yā ‘‘nāgānaṃ nāgiddhi supaṇṇānaṃ supaṇṇiddhi yakkhānaṃ yakkhiddhī’’tiādinā (pārā. aṭṭha. 2.172) bahudhā aṭṭhakathāyaṃ vuttā. Tattha diṭṭhadaṭṭhaphuṭṭhavisānaṃ nāgānaṃ disvā, ḍaṃsitvā, phusitvā ca parūpaghātakaraṇe nāgiddhi veditabbā. Evaṃ sesānampi. Iddhiyeva iddhimayo, bhāvanāmayo iddhippayogo panettha na gahetabbo. Vuttañhetaṃ aṭṭhakathāyaṃ

    ‘‘கேசி பன பா⁴வனாமயித்³தி⁴யாபி பரூபகா⁴தகரணங் வத³ந்தி. ஸஹ பரூபகா⁴தகரணேன ச ஆதி³த்தக⁴ரூபரி கி²த்தஸ்ஸ உத³கக⁴டஸ்ஸ பே⁴த³னங் விய இத்³தி⁴வினாஸஞ்ச இச்ச²ந்தி, தங் தேஸங் இச்சா²மத்தமேவ. கஸ்மா? யஸ்மா தங் குஸலவேத³னாவிதக்கபரித்தத்திகாதீ³ஹி ந ஸமேதி. கத²ங்? அயஞ்ஹி பா⁴வனாமயித்³தி⁴ நாம சதுத்த²ஜ்ஜா²னமயா குஸலத்திகே குஸலா சேவ அப்³யாகதா ச, பாணாதிபாதோ அகுஸலோ. வேத³னாத்திகே அது³க்க²மஸுக²ஸம்பயுத்தா, பாணாதிபாதோ து³க்க²ஸம்பயுத்தோ. விதக்கத்திகே அவிதக்கஅவிசாரா, பாணாதிபாதோ ஸவிதக்கஸவிசாரோ. பரித்தத்திகே மஹக்³க³தா, பாணாதிபாதோ பரித்தோயேவா’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.172).

    ‘‘Keci pana bhāvanāmayiddhiyāpi parūpaghātakaraṇaṃ vadanti. Saha parūpaghātakaraṇena ca ādittagharūpari khittassa udakaghaṭassa bhedanaṃ viya iddhivināsañca icchanti, taṃ tesaṃ icchāmattameva. Kasmā? Yasmā taṃ kusalavedanāvitakkaparittattikādīhi na sameti. Kathaṃ? Ayañhi bhāvanāmayiddhi nāma catutthajjhānamayā kusalattike kusalā ceva abyākatā ca, pāṇātipāto akusalo. Vedanāttike adukkhamasukhasampayuttā, pāṇātipāto dukkhasampayutto. Vitakkattike avitakkaavicārā, pāṇātipāto savitakkasavicāro. Parittattike mahaggatā, pāṇātipāto parittoyevā’’ti (pārā. aṭṭha. 2.172).

    250. தத்தா²தி தேஸு ச²ப்³பி³தே⁴ஸு பயோகே³ஸு. உத்³தே³ஸோபீதி உத்³தி³ஸனங் உத்³தே³ஸோ, தங்ஸஹிதோ பயோகோ³பி உத்³தே³ஸோதி வுத்தங் ஹோதி ‘‘குந்தே பவேஸேஹீ’’தி யதா². ஏவங் வத்தப்³ப³தாய ச அனுத்³தே³ஸோதி தப்³பி³பரீதவசனமேவ ஞாபகந்தி வேதி³தப்³ப³ங். எத்த² ஏகேகோ உத்³தே³ஸோபி அனுத்³தே³ஸோபி ஹோதீதி தேஸமயங் பே⁴தோ³ பன து³விதோ⁴ ஹோதீதி பரிதீ³பிதோதி யோஜனா. இமேஸு ச²ஸு பயோகெ³ஸ்வேவ ஏகேகஸ்ஸேவ உத்³தி³ஸ்ஸானுத்³தி³ஸ்ஸகிரியமானதாய து³வித⁴பா⁴வதோ தேஸங் த்³வாத³ஸவிதோ⁴ பே⁴தோ³ பத³பா⁴ஜனேஅட்ட²கதா²ய ச தீ³பிதோ, தத்த² வினிச்ச²யமிதா³னி த³ஸ்ஸயிஸ்ஸாமீதி அதி⁴ப்பாயோ.

    250.Tatthāti tesu chabbidhesu payogesu. Uddesopīti uddisanaṃ uddeso, taṃsahito payogopi uddesoti vuttaṃ hoti ‘‘kunte pavesehī’’ti yathā. Evaṃ vattabbatāya ca anuddesoti tabbiparītavacanameva ñāpakanti veditabbaṃ. Ettha ekeko uddesopi anuddesopi hotīti tesamayaṃ bhedo pana duvidho hotīti paridīpitoti yojanā. Imesu chasu payogesveva ekekasseva uddissānuddissakiriyamānatāya duvidhabhāvato tesaṃ dvādasavidho bhedo padabhājane ca aṭṭhakathāya ca dīpito, tattha vinicchayamidāni dassayissāmīti adhippāyo.

    251. ப³ஹூஸுபீதி மனுஸ்ஸேஸு ப³ஹூஸுபி. தேன கம்மேனாதி பஹாரதா³னஸங்கா²தேன கம்மேன. ப³ஜ்ஜ²தீதி அபாயங் நேதுங் கம்மபாஸேன கம்மந்தரங் நிவாரெத்வா ப³ஜ்ஜ²தீதி அத்தோ².

    251.Bahūsupīti manussesu bahūsupi. Tena kammenāti pahāradānasaṅkhātena kammena. Bajjhatīti apāyaṃ netuṃ kammapāsena kammantaraṃ nivāretvā bajjhatīti attho.

    252. பஹாரேபீதி பஹரணேபி. தே³ஹினோதி மனுஸ்ஸவிக்³க³ஹஸ்ஸ. தஸ்ஸாதி பஹடஸ்ஸ.

    252.Pahārepīti paharaṇepi. Dehinoti manussaviggahassa. Tassāti pahaṭassa.

    253. பஹடமத்தே வாதி பஹடக்க²ணே வா. பச்சா²தி தப்பச்சயா காலந்தரே வா. உப⁴யதா²பி ச மதேதி த்³வின்னங் ஆகாரானமஞ்ஞதரேன மதேபி. ஹந்தா வத⁴கோ. பஹடமத்தஸ்மிந்தி தஸ்மிங் மரணாரஹபஹாரஸ்ஸ லத்³த⁴க்க²ணேயேவ, மரணதோ புப்³ப³பா⁴கே³யேவாதி மத்தஸத்³தே³ன தீ³பேதி. மரணத்தா²ய ச அஞ்ஞத்தா²ய ச தி³ன்னேஸு அனேகேஸு பஹாரேஸு மரணத்தா²ய தி³ன்னப்பஹாரேனேவ யதா³ கதா³சி மரிஸ்ஸதி, பஹாரதா³னக்க²ணேயேவ பாராஜிகங் ஹோதி. அமரணாதி⁴ப்பாயேன தி³ன்னப்பஹாரப³லேன சே மரெய்ய, ந ஹோதீதி வுத்தங் ஹோதீதி.

    253.Pahaṭamatte vāti pahaṭakkhaṇe vā. Pacchāti tappaccayā kālantare vā. Ubhayathāpi ca mateti dvinnaṃ ākārānamaññatarena matepi. Hantā vadhako. Pahaṭamattasminti tasmiṃ maraṇārahapahārassa laddhakkhaṇeyeva, maraṇato pubbabhāgeyevāti mattasaddena dīpeti. Maraṇatthāya ca aññatthāya ca dinnesu anekesu pahāresu maraṇatthāya dinnappahāreneva yadā kadāci marissati, pahāradānakkhaṇeyeva pārājikaṃ hoti. Amaraṇādhippāyena dinnappahārabalena ce mareyya, na hotīti vuttaṃ hotīti.

    254. த்³வே பயோகா³தி உத்³தி³ஸ்ஸானுத்³தி³ஸ்ஸகிரியாபே⁴த³பி⁴ன்னா ஸாஹத்தி²காணத்திகா த்³வே பயோகா³.

    254.Dve payogāti uddissānuddissakiriyābhedabhinnā sāhatthikāṇattikā dve payogā.

    255. கரணஸ்ஸாதி கிரியாய. விஸேஸோதி நானத்தங். ஆணத்தினியாமகாதி ஆணத்திங் நியாமெந்தி வவத்தா²பெந்தீதி ஆணத்தினியாமகா.

    255.Karaṇassāti kiriyāya. Visesoti nānattaṃ. Āṇattiniyāmakāti āṇattiṃ niyāmenti vavatthāpentīti āṇattiniyāmakā.

    256. தத்தா²தி தேஸு ஆணத்தினியாமகேஸு ச²ஸு ஆகாரேஸு. யொப்³ப³னாதி³ சாதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன தா²வரியமந்த³கி²ட்³ட³வுத்³தா⁴தி³அவத்தா²விஸேஸோ ஸங்க³ஹிதோ.

    256.Tatthāti tesu āṇattiniyāmakesu chasu ākāresu. Yobbanādi cāti ādi-saddena thāvariyamandakhiḍḍavuddhādiavatthāviseso saṅgahito.

    257. யங் மாதிகாய நித்³தி³ட்ட²ங் ஸத்த²ங், தங் கதமங்?. ஸத்தமாரணந்தி ஸத்தே மாரெந்தி ஏதேனாதி ஸத்தமாரணங், அஸிஆதி³வதோ⁴பகரணங்.

    257. Yaṃ mātikāya niddiṭṭhaṃ satthaṃ, taṃ katamaṃ?. Sattamāraṇanti satte mārenti etenāti sattamāraṇaṃ, asiādivadhopakaraṇaṃ.

    258. விஜ்ஜ²னந்தி உஸுஆதீ³ஹி விஜ்ஜ²னங். பே⁴த³னந்தி ககசாதீ³ஹி த்³விதா⁴கரணங். சே²த³னந்தி க²க்³கா³தீ³ஹி த்³விதா⁴கரணங். தாளனந்தி முக்³க³ராதீ³ஹி ஆகா⁴தனங். ஏவமாதி³விதோ⁴தி ஏவமாதி³ப்பகாரோ. அனேகோதி ப³ஹுகோ பே⁴தோ³. கரணஸ்ஸ விஸேஸோ கிரியாவிஸேஸோதி அத்தோ².

    258.Vijjhananti usuādīhi vijjhanaṃ. Bhedananti kakacādīhi dvidhākaraṇaṃ. Chedananti khaggādīhi dvidhākaraṇaṃ. Tāḷananti muggarādīhi āghātanaṃ. Evamādividhoti evamādippakāro. Anekoti bahuko bhedo. Karaṇassa viseso kiriyāvisesoti attho.

    259-60. ‘‘புரதோ பஹரித்வான மாரேஹீ’’தி யோ பா⁴ஸிதோ ஆணாபகேன, தேன ஆணத்தேன பச்ச²தோ…பே॰… மாரிதேதி யோஜனா. வத்தா²ணத்தி விஸங்கேதாதி எத்த² ‘‘யங் ‘மாரேஹீ’தி…பே॰… ததோ’’தி வத்து²விஸங்கேதோ த³ஸ்ஸிதோ. ‘‘புரதோ…பே॰… மாரிதே’’தி ஆணத்திவிஸங்கேதோ த³ஸ்ஸிதோ. மூலட்டோ²தி ஆணாபகோ. மூலந்தி ஹி புப்³ப³கிரியானுரூபங் ஆணாபனங், தத்த² டி²தோதி மூலட்டோ².

    259-60. ‘‘Purato paharitvāna mārehī’’ti yo bhāsito āṇāpakena, tena āṇattena pacchato…pe… māriteti yojanā. Vatthāṇatti visaṅketāti ettha ‘‘yaṃ ‘mārehī’ti…pe… tato’’ti vatthuvisaṅketo dassito. ‘‘Purato…pe… mārite’’ti āṇattivisaṅketo dassito. Mūlaṭṭhoti āṇāpako. Mūlanti hi pubbakiriyānurūpaṃ āṇāpanaṃ, tattha ṭhitoti mūlaṭṭho.

    261. இமினா விஸங்கேதே ஆணாபகஸ்ஸ அனாபத்திங் த³ஸ்ஸெத்வா ஸங்கேதே அவிராதி⁴தே உபி⁴ன்னம்பி பாராஜிகங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘வத்து²’’ந்திஆதி³. தங் வத்து²ங் அவிரஜ்ஜி²த்வா மாரிதே உப⁴யேஸங்…பே॰… உதீ³ரிதோ, யதா²ணத்தி ச மாரிதே…பே॰… உதீ³ரிதோதி யோஜனா. மாரிதே வத்து²ஸ்மிந்தி ஸாமத்தி²யா லப்³ப⁴தி. உப⁴யேஸந்தி ஆணாபகஆணத்தானங். யதா²காலந்தி ஆணாபகஸ்ஸ ஆணத்திக்க²ணங், ஆணத்தஸ்ஸ மாரணக்க²ணஞ்ச அனதிக்கமித்வா. ப³ந்த⁴னங் ப³ந்தோ⁴, கம்முனா ப³ந்தோ⁴ கம்மப³ந்தோ⁴. அத² வா ப³ஜ்ஜ²தி ஏதேனாதி ப³ந்தோ⁴, கம்மமேவ ப³ந்தோ⁴ கம்மப³ந்தோ⁴.

    261. Iminā visaṅkete āṇāpakassa anāpattiṃ dassetvā saṅkete avirādhite ubhinnampi pārājikaṃ dassetumāha ‘‘vatthu’’ntiādi. Taṃ vatthuṃ avirajjhitvā mārite ubhayesaṃ…pe… udīrito, yathāṇatti ca mārite…pe… udīritoti yojanā. Mārite vatthusminti sāmatthiyā labbhati. Ubhayesanti āṇāpakaāṇattānaṃ. Yathākālanti āṇāpakassa āṇattikkhaṇaṃ, āṇattassa māraṇakkhaṇañca anatikkamitvā. Bandhanaṃ bandho, kammunā bandho kammabandho. Atha vā bajjhati etenāti bandho, kammameva bandho kammabandho.

    264. விஸங்கேதோ நாதி விஸங்கேதோ நத்தி², த்³வின்னம்பி யதா²காலபரிச்சே²த³ங் கம்மப³ந்தோ⁴யேவாதி அத்தோ².

    264.Visaṅketo nāti visaṅketo natthi, dvinnampi yathākālaparicchedaṃ kammabandhoyevāti attho.

    265. ஸப்³ப³ஸோதி ஸப்³பே³ஸு காலபே⁴தே³ஸு, ஸப்³ப³ஸோ வேதி³தப்³போ³தி வா ஸம்ப³ந்தோ⁴. ஸப்³ப³ஸோதி ஸப்³ப³ப்பகாரேன. விபா⁴வினாதி பண்டி³தேன. ஸோ ஹி அத்த²ங் விபா⁴வேதீதி ததா² வுத்தோ.

    265.Sabbasoti sabbesu kālabhedesu, sabbaso veditabboti vā sambandho. Sabbasoti sabbappakārena. Vibhāvināti paṇḍitena. So hi atthaṃ vibhāvetīti tathā vutto.

    266-7-8. ‘‘இமங் கா³மே டி²த’’ந்தி இத³ங் தங் ஸஞ்ஜானிதுங் வுத்தங், ந மாரணக்க²ணட்டா²னநியமத்தா²யாதி ‘‘யத்த² கத்த²சி டி²த’’ந்தி வத்வாபி ‘‘நத்தி² தஸ்ஸ விஸங்கேதோ’’தி ஆஹ. தஸ்ஸாதி ஆணாபகஸ்ஸ. ‘‘தத்தா²’’தி வா பாடோ², தஸ்ஸங் ஆணத்தியந்தி அத்தோ². ‘‘கா³மேயேவ டி²தங் வேரிங் மாரேஹீ’’தி ஸாவதா⁴ரணங் ஆணத்தோ வனே சே டி²தங் மாரேதி வா ‘‘வனேயேவ டி²தங் வேரிங் மாரேஹீ’’தி ஸாவதா⁴ரணங் வுத்தோ கா³மே டி²தங் சே மாரேதி வாதி யோஜனா. ‘‘பி⁴க்கு²னா ஸாவதா⁴ரண’’ந்தி ச பொத்த²கேஸு லிக²ந்தி, தங் அக்³க³ஹெத்வா ‘‘வனே வா ஸாவதா⁴ரண’’ந்தி பாடோ²யேவ க³ஹேதப்³போ³. விக³தோ ஸங்கேதோ ஆணத்தினியாமோ எத்தா²தி விஸங்கேதோ.

    266-7-8.‘‘Imaṃ gāme ṭhita’’nti idaṃ taṃ sañjānituṃ vuttaṃ, na māraṇakkhaṇaṭṭhānaniyamatthāyāti ‘‘yattha katthaci ṭhita’’nti vatvāpi ‘‘natthi tassa visaṅketo’’ti āha. Tassāti āṇāpakassa. ‘‘Tatthā’’ti vā pāṭho, tassaṃ āṇattiyanti attho. ‘‘Gāmeyeva ṭhitaṃ veriṃ mārehī’’ti sāvadhāraṇaṃ āṇatto vane ce ṭhitaṃ māreti vā ‘‘vaneyeva ṭhitaṃ veriṃ mārehī’’ti sāvadhāraṇaṃ vutto gāme ṭhitaṃ ce māreti vāti yojanā. ‘‘Bhikkhunā sāvadhāraṇa’’nti ca potthakesu likhanti, taṃ aggahetvā ‘‘vane vāsāvadhāraṇa’’nti pāṭhoyeva gahetabbo. Vigato saṅketo āṇattiniyāmo etthāti visaṅketo.

    269. ஸப்³ப³தே³ஸேஸூதி கா³மவனஅங்க³ணகே³ஹாதீ³ஸு ஸப்³பே³ஸு டா²னேஸு. பே⁴த³தோதி நானத்ததோ.

    269.Sabbadesesūti gāmavanaaṅgaṇagehādīsu sabbesu ṭhānesu. Bhedatoti nānattato.

    270. ‘‘ஸத்தே²ன பன மாரேஹீ’’தி யேன கேனசி யோ ஆணத்தோ, தேன யேன கேனசி ஸத்தே²ன மாரிதே விஸங்கேதோ நத்தீ²தி யோஜனா.

    270. ‘‘Satthena pana mārehī’’ti yena kenaci yo āṇatto, tena yena kenaci satthena mārite visaṅketo natthīti yojanā.

    271-2. இமினா வாஸினா ஹீதி எத்த² ஹீதி பத³பூரணே. ‘‘இமினா அஸினா மாரெய்யா’’தி வுத்தோ அஞ்ஞேன அஸினா மாரேதி வா ‘‘த்வங் இமஸ்ஸ அஸிஸ்ஸ ஏதாய தா⁴ராய மாரய’’ இதி வுத்தோ தங் வேரிங் ஸசே இதராய தா⁴ராய மாரேதி வா த²ருனா மாரேதி வா துண்டே³ன மாரேதி வா, ததா² மாரிதே விஸங்கேதோயேவ ஹோதீதி யோஜனா. த²ருனாதி க²க்³க³முட்டி²னா. துண்டே³னாதி க²க்³க³துண்டே³ன. ‘‘விஸங்கேதோவா’’தி ஸங்கேதவிராதே⁴னேவ பாராஜிகங் ந ஹோதீதி த³ஸ்ஸனபத³மேதங்.

    271-2.Iminā vāsinā hīti ettha ti padapūraṇe. ‘‘Iminā asinā māreyyā’’ti vutto aññena asinā māreti vā ‘‘tvaṃ imassa asissa etāya dhārāya māraya’’ iti vutto taṃ veriṃ sace itarāya dhārāya māreti vā tharunā māreti vā tuṇḍena māreti vā, tathā mārite visaṅketoyeva hotīti yojanā. Tharunāti khaggamuṭṭhinā. Tuṇḍenāti khaggatuṇḍena. ‘‘Visaṅketovā’’ti saṅketavirādheneva pārājikaṃ na hotīti dassanapadametaṃ.

    273. ஸப்³பா³வுத⁴கஜாதிஸூதி இதா⁴வுத்தகரபாலிகாசு²ரிகாதி³ஸப்³ப³பஹரணஸாமஞ்ஞேஸு. விஸேஸதோதி பே⁴த³தோ.

    273.Sabbāvudhakajātisūti idhāvuttakarapālikāchurikādisabbapaharaṇasāmaññesu. Visesatoti bhedato.

    274. பரேனாதி பி⁴க்கு²னா. ஸோதி ஆணத்தோ. நிஸின்னங் நங் மாரேதி, விஸங்கேதோ ந விஜ்ஜதீதி ‘‘க³ச்ச²ந்தமேவ மாரேஹீ’’தி ஸாவதா⁴ரணங் அவுத்தத்தா ‘‘நிஸின்னோபி ஸோயேவா’’தி தங் மாரெந்தஸ்ஸ விஸங்கேதோ ந ஹோதி, அவதா⁴ரணங் அந்தரேன கத²னங் தங் ஸஞ்ஜானாபேதுங் வுச்சதீதி இரியாபத²னியாமகங் ந ஹோதீதி அதி⁴ப்பாயோ.

    274.Parenāti bhikkhunā. Soti āṇatto. Nisinnaṃ naṃ māreti, visaṅketo na vijjatīti ‘‘gacchantameva mārehī’’ti sāvadhāraṇaṃ avuttattā ‘‘nisinnopi soyevā’’ti taṃ mārentassa visaṅketo na hoti, avadhāraṇaṃ antarena kathanaṃ taṃ sañjānāpetuṃ vuccatīti iriyāpathaniyāmakaṃ na hotīti adhippāyo.

    275-6. அஸதி ஸாவதா⁴ரணே விஸங்கேதாபா⁴வங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி ஸாவதா⁴ரணே இரியாபத²ந்தரேஸு விஸங்கேதங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘நிஸின்னங்யேவா’’திஆதி³. ‘‘நிஸின்னங்யேவ மாரேஹீ’’தி வுத்தோ க³ச்ச²ந்தங் மாரேதி, விஸங்கேதந்தி ஞாதப்³ப³ங். ‘‘க³ச்ச²ந்தங்யேவ மாரேஹீ’’தி வுத்தோ நிஸின்னங் மாரேதி, விஸங்கேதந்தி ஞாதப்³ப³ந்தி யோஜனா. இமமேவ யோஜனாக்கமங் ஸந்தா⁴யாஹ ‘‘யதா²க்கம’’ந்தி.

    275-6. Asati sāvadhāraṇe visaṅketābhāvaṃ dassetvā idāni sāvadhāraṇe iriyāpathantaresu visaṅketaṃ dassetumāha ‘‘nisinnaṃyevā’’tiādi. ‘‘Nisinnaṃyeva mārehī’’ti vutto gacchantaṃ māreti, visaṅketanti ñātabbaṃ. ‘‘Gacchantaṃyeva mārehī’’ti vutto nisinnaṃ māreti, visaṅketanti ñātabbanti yojanā. Imameva yojanākkamaṃ sandhāyāha ‘‘yathākkama’’nti.

    277. விஜ்ஜி²த்வாதி ஸராதீ³ஹி விஜ்ஜி²த்வா.

    277.Vijjhitvāti sarādīhi vijjhitvā.

    278. சி²ந்தி³த்வாதி அஸிஆதீ³ஹி சி²ந்தி³த்வா. புன ஸோதி பயோகோ³.

    278.Chinditvāti asiādīhi chinditvā. Puna soti payogo.

    279. கரணேஸூதி விஜ்ஜ²னாதி³கிரியாவிஸேஸேஸு.

    279.Karaṇesūti vijjhanādikiriyāvisesesu.

    280-1. எத்தாவதா ஆணத்தினியாமகனித்³தே³ஸங் த³ஸ்ஸெத்வா இதா³னி தீ³கா⁴தி³லிங்க³வஸேனாபி ஸம்ப⁴வந்தங் விஸங்கேதங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘தீ³க⁴’’ந்திஆதி³. ‘‘தீ³க⁴ங்…பே॰… தூ²லங் மாரேஹீதி அனியமெத்வா ஆணாபேதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.174) அட்ட²கதா²வசனதோ ஏவ-காரங் வினா ‘‘தீ³க⁴ங் மாரேஹீ’’தி அனியமெத்வா கேனசி யோ ஆணத்தோ ஹோதி, ஸோபி ஆணத்தோ யங் கிஞ்சி தாதி³ஸங் ஸசே மாரேதி, நத்தி² தத்த² விஸங்கேதோ, உபி⁴ன்னம்பி பராஜயோதி யோஜனா. ஏவங் ‘‘ரஸ்ஸ’’ந்திஆதி³ஸப்³ப³பதே³ஹிபி பச்சேகங் யோஜனா காதப்³பா³. அனியமெத்வாதி விஸங்கேதாபா⁴வஸ்ஸ ஹேதுத³ஸ்ஸனங். ஏவகாரோ வாக்யாலங்காரோ. தத்தா²தி ஆணத்திகப்பயோகே³. ‘‘உபி⁴ன்னம்பி பராஜயோ’’தி வுத்தத்தா ஆணாபகங் வினா அஞ்ஞங் யதா²வுத்தக்க²ணங் மனுஸ்ஸவிக்³க³ஹங் ‘‘யங் கிஞ்சி தாதி³ஸ’’ந்தி இமினா த³ஸ்ஸேதி.

    280-1. Ettāvatā āṇattiniyāmakaniddesaṃ dassetvā idāni dīghādiliṅgavasenāpi sambhavantaṃ visaṅketaṃ dassetumāha ‘‘dīgha’’ntiādi. ‘‘Dīghaṃ…pe… thūlaṃ mārehīti aniyametvā āṇāpetī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.174) aṭṭhakathāvacanato eva-kāraṃ vinā ‘‘dīghaṃ mārehī’’ti aniyametvā kenaci yo āṇatto hoti, sopi āṇatto yaṃ kiñci tādisaṃ sace māreti, natthi tattha visaṅketo, ubhinnampi parājayoti yojanā. Evaṃ ‘‘rassa’’ntiādisabbapadehipi paccekaṃ yojanā kātabbā. Aniyametvāti visaṅketābhāvassa hetudassanaṃ. Evakāro vākyālaṅkāro. Tatthāti āṇattikappayoge. ‘‘Ubhinnampi parājayo’’ti vuttattā āṇāpakaṃ vinā aññaṃ yathāvuttakkhaṇaṃ manussaviggahaṃ ‘‘yaṃ kiñci tādisa’’nti iminā dasseti.

    ஸசே ஆணாபகோ ஆணாபெத்வா அத்தானமேவ மாரேதி, ஆணாபகோ து³க்கடங் ஆபஜ்ஜித்வா மரதி, ஆணத்தஸ்ஸ பாராஜிகங். ஆணாபகேன அத்தானமுத்³தி³ஸ்ஸ ஆணத்தியா கதாய ஆணத்தோ அஜானித்வா தாதி³ஸங் அஞ்ஞங் மாரேதி, ஓகாஸஸ்ஸ அனியமிதத்தா ஆணாபகோ முச்சதி, இதரோ கம்முனா ப³ஜ்ஜ²தி. யதி³ ‘‘அமுகஸ்மிங் ரத்திட்டா²னே வா தி³வாட்டா²னே வா நிஸின்னங் ஈதி³ஸங் மாரேஹீ’’தி ஓகாஸங் நியமெத்வா ஆணாபேதி, தத்த² ஆணாபகதோ அஞ்ஞஸ்மிங் மாரிதே உபி⁴ன்னம்பி பாராஜிகங். ததோ ப³ஹி மாரிதே வத⁴கஸ்ஸேவ கம்மப³ந்தோ⁴. ஆணாபகோ அத்தானமேவ உத்³தி³ஸ்ஸ ஆணாபேதி, இதரோ ச தமேவ தத்த² மாரேதி, ஆணாபகஸ்ஸ து³க்கடங், ஆணத்தஸ்ஸ பாராஜிகங். ஸசே அஞ்ஞத்த² மாரேதி, மூலட்டோ² முச்சதி. அஜானித்வா அஞ்ஞங் தத்த² வா அஞ்ஞத்த² வா மாரேதி, வத⁴கோ பாராஜிகங் ஆபஜ்ஜதி, மூலட்டோ² முச்சதி. ஆனந்தரியவத்து²ம்ஹி ஆனந்தரியேன ஸத்³தி⁴ங் யோஜேதப்³ப³ங்.

    Sace āṇāpako āṇāpetvā attānameva māreti, āṇāpako dukkaṭaṃ āpajjitvā marati, āṇattassa pārājikaṃ. Āṇāpakena attānamuddissa āṇattiyā katāya āṇatto ajānitvā tādisaṃ aññaṃ māreti, okāsassa aniyamitattā āṇāpako muccati, itaro kammunā bajjhati. Yadi ‘‘amukasmiṃ rattiṭṭhāne vā divāṭṭhāne vā nisinnaṃ īdisaṃ mārehī’’ti okāsaṃ niyametvā āṇāpeti, tattha āṇāpakato aññasmiṃ mārite ubhinnampi pārājikaṃ. Tato bahi mārite vadhakasseva kammabandho. Āṇāpako attānameva uddissa āṇāpeti, itaro ca tameva tattha māreti, āṇāpakassa dukkaṭaṃ, āṇattassa pārājikaṃ. Sace aññattha māreti, mūlaṭṭho muccati. Ajānitvā aññaṃ tattha vā aññattha vā māreti, vadhako pārājikaṃ āpajjati, mūlaṭṭho muccati. Ānantariyavatthumhi ānantariyena saddhiṃ yojetabbaṃ.

    282. யோ மனுஸ்ஸங் கஞ்சி உத்³தி³ஸ்ஸ ஸசே ஓபாதங் க²ணதி, ததா² ஓபாதங் க²ணந்தஸ்ஸ தஸ்ஸ து³க்கடங் நாம ஆபத்தி ஹோதீதி அஜ்ஜா²ஹாரயோஜனா. யோஜனா ச நாமேஸா யதா²ருதயோஜனா, அஜ்ஜா²ஹாரயோஜனாதி து³விதா⁴. தத்த² பாடா²க³தபதா³னமேவ யோஜனா யதா²ருதயோஜனா, ஊனபூரணத்த²மஜ்ஜா²ஹாரபதே³ஹி ஸஹ பாடா²க³தபதா³னங் யோஜனா அஜ்ஜா²ஹாரயோஜனாதி வேதி³தப்³பா³. ‘‘க²ணந்தஸ்ஸ ச ஓபாத’’ந்தி பொத்த²கேஸு பாடோ² தி³ஸ்ஸதி. ‘‘க²ணந்தஸ்ஸ ததோ²பாத’ந்தி பாடோ² ஸுந்த³ரோ’’தி நிஸ்ஸந்தே³ஹே வுத்தங். ‘‘ஆவாடந்தி ஏதஸ்ஸ ‘ஓபாத’ந்தி பரியாயோ’’தி ச வுத்தங். ததோபி –

    282. Yo manussaṃ kañci uddissa sace opātaṃ khaṇati, tathā opātaṃ khaṇantassa tassa dukkaṭaṃ nāma āpatti hotīti ajjhāhārayojanā. Yojanā ca nāmesā yathārutayojanā, ajjhāhārayojanāti duvidhā. Tattha pāṭhāgatapadānameva yojanā yathārutayojanā, ūnapūraṇatthamajjhāhārapadehi saha pāṭhāgatapadānaṃ yojanā ajjhāhārayojanāti veditabbā. ‘‘Khaṇantassaca opāta’’nti potthakesu pāṭho dissati. ‘‘Khaṇantassa tathopāta’nti pāṭho sundaro’’ti nissandehe vuttaṃ. ‘‘Āvāṭanti etassa ‘opāta’nti pariyāyo’’ti ca vuttaṃ. Tatopi –

    ‘‘மனுஸ்ஸங் கஞ்சி உத்³தி³ஸ்ஸ;

    ‘‘Manussaṃ kañci uddissa;

    யோ சே க²ணதிவாடகங்;

    Yo ce khaṇativāṭakaṃ;

    க²ணதோ தங் ததா² தஸ்ஸ;

    Khaṇato taṃ tathā tassa;

    ஹோதி ஆபத்தி து³க்கட’’ந்தி. –

    Hoti āpatti dukkaṭa’’nti. –

    பாடோ² ஸுந்த³ரதரோ. ஜாதபத²விங் க²ணந்தஸ்ஸ பாராஜிகபயோக³த்தா பயோக³க³ணனாய து³க்கடங்.

    Pāṭho sundarataro. Jātapathaviṃ khaṇantassa pārājikapayogattā payogagaṇanāya dukkaṭaṃ.

    283. தத்தா²தி தஸ்மிங் ஆவாடே. தஸ்ஸாதி பதிதஸ்ஸ மனுஸ்ஸவிக்³க³ஹஸ்ஸ. து³க்க²ஸ்ஸுப்பத்தியாதி து³க்கு²ப்பத்திஹேது. தஸ்ஸாதி யேன ஆவாடோ க²தோ, தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ. பதித்வா ஸோ சே மரதி, தஸ்மிங் மதே தஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ பாராஜிகங் ப⁴வேதி யோஜனா.

    283.Tatthāti tasmiṃ āvāṭe. Tassāti patitassa manussaviggahassa. Dukkhassuppattiyāti dukkhuppattihetu. Tassāti yena āvāṭo khato, tassa bhikkhuno. Patitvā so ce marati, tasmiṃ mate tassa bhikkhuno pārājikaṃ bhaveti yojanā.

    284. அஞ்ஞஸ்மிந்தி யங் ஸமுத்³தி³ஸ்ஸ ஆவாடோ க²தோ, ததோ அஞ்ஞஸ்மிங். அனுத்³தி³ஸ்ஸகந்தி கிரியாவிஸேஸனங், அனுத்³தி³ஸ்ஸகங் கத்வாதி அத்தோ². ஓபாதவிஸேஸனங் சே, ‘‘அனுத்³தி³ஸ்ஸகோ ஓபாதோ’’தி பத³ச்சே²தோ³. ‘‘அக்³க³மக்கா²யதீ’’திஆதீ³ஸு (ஸங்॰ நி॰ 5.139; அ॰ நி॰ 4.34; 10.15; இதிவு॰ 90; நெத்தி॰ 170) விய ஓ-காரட்டா²னே அ-காரோ, ம-காராக³மோ ச த³ட்ட²ப்³போ³, அனோதி³ஸ்ஸகோ ஓபாதோ க²தோ ஹோதீதி அத்தோ².

    284.Aññasminti yaṃ samuddissa āvāṭo khato, tato aññasmiṃ. Anuddissakanti kiriyāvisesanaṃ, anuddissakaṃ katvāti attho. Opātavisesanaṃ ce, ‘‘anuddissako opāto’’ti padacchedo. ‘‘Aggamakkhāyatī’’tiādīsu (saṃ. ni. 5.139; a. ni. 4.34; 10.15; itivu. 90; netti. 170) viya o-kāraṭṭhāne a-kāro, ma-kārāgamo ca daṭṭhabbo, anodissako opāto khato hotīti attho.

    285. ‘‘எத்த² பதித்வா யோ கோசி மரதூ’’தி அனோதி³ஸ்ஸகோ ஓபாதோ ஸசே க²தோ ஹோதி, யத்தகா நிபதித்வா மரந்தி சே, அஸ்ஸ தத்தகா தோ³ஸா ஹொந்தீதி யோஜனா. ‘‘யோ கோசீ’’தி இமினா அத்தனோ மாதாபிதரோ ச ஸங்க³ஹிதா. தோ³ஸாதி கம்மப³ந்த⁴தோ³ஸா, பாராஜிகங் பன ஏகமேவ. அஸ்ஸாதி யேன அனோதி³ஸ்ஸ ஓபாதோ க²தோ, தஸ்ஸ.

    285. ‘‘Ettha patitvā yo koci maratū’’ti anodissako opāto sace khato hoti, yattakā nipatitvā maranti ce, assa tattakā dosā hontīti yojanā. ‘‘Yo kocī’’ti iminā attano mātāpitaro ca saṅgahitā. Dosāti kammabandhadosā, pārājikaṃ pana ekameva. Assāti yena anodissa opāto khato, tassa.

    286. ஆனந்தரியவத்து²ஸ்மிங் மதேதி பாட²ஸேஸோ, ‘‘தத்த² பதித்வா’’தி அதி⁴காரோ, அரஹந்தே, மாதரி, பிதரி ச தஸ்மிங் பதித்வா மதே காலகதேதி அத்தோ². ஆனந்தரியகந்தி எத்த² ஸகத்தே², குச்சி²தே , ஸஞ்ஞாயங் வா க-பச்சயோ த³ட்ட²ப்³போ³. ‘‘ததா²’’தி இமினா ‘‘ஆனந்தரியவத்து²ஸ்மி’’ந்தி இமஸ்மிங் ஸமாஸபதே³ அவயவபூ⁴தம்பி ‘‘வத்து²ஸ்மி’’ந்தி இத³ஞ்ச ‘‘தத்த² பதித்வா மதே’’தி இத³ஞ்ச ஆகட்³ட⁴தி. து²ல்லச்சயாதீ³னங் வத்து²ஸ்மிங் தத்த² பதித்வா மதே து²ல்லச்சயாத³யோ ஹொந்தீதி யோஜனா. தஸ்மிங் ஆவாடே பதித்வா யக்கா²தீ³ஸு மதேஸு, பாராஜிகவத்து²னோ து³க்கு²ப்பத்தியஞ்ச து²ல்லச்சயங், மனுஸ்ஸவிக்³க³ஹே மதே பாராஜிகங், திரச்சா²னே மதே பாசித்தியந்தி வுத்தங் ஹோதி.

    286.Ānantariyavatthusmiṃ mateti pāṭhaseso, ‘‘tattha patitvā’’ti adhikāro, arahante, mātari, pitari ca tasmiṃ patitvā mate kālakateti attho. Ānantariyakanti ettha sakatthe, kucchite , saññāyaṃ vā ka-paccayo daṭṭhabbo. ‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘ānantariyavatthusmi’’nti imasmiṃ samāsapade avayavabhūtampi ‘‘vatthusmi’’nti idañca ‘‘tattha patitvā mate’’ti idañca ākaḍḍhati. Thullaccayādīnaṃ vatthusmiṃ tattha patitvā mate thullaccayādayo hontīti yojanā. Tasmiṃ āvāṭe patitvā yakkhādīsu matesu, pārājikavatthuno dukkhuppattiyañca thullaccayaṃ, manussaviggahe mate pārājikaṃ, tiracchāne mate pācittiyanti vuttaṃ hoti.

    287. பாணாதிபாதா த்³வேதி த்³வின்னங் மதத்தா த்³வே பாணாதிபாதா, ஏகேன பாராஜிகங், இதரேன கம்மப³ந்தோ⁴யேவ. ஏகோவேகேகத⁴ங்ஸனேதி மாது வா தா³ரகஸ்ஸ வா மரணே ஏகோ பாணாதிபாதோவ.

    287.Pāṇātipātā dveti dvinnaṃ matattā dve pāṇātipātā, ekena pārājikaṃ, itarena kammabandhoyeva. Ekovekekadhaṃsaneti mātu vā dārakassa vā maraṇe eko pāṇātipātova.

    288. சோரேஹி அனுப³த்³தோ⁴ எத்த² ஆவாடே பதித்வா மரிஸ்ஸதி சே, ஓபாதக²ணகஸ்ஸேவ பாராஜிகங் ஹோதி கிராதி யோஜனா. கிராதி அனுஸ்ஸவனே அருசிஸூசகங்.

    288. Corehi anubaddho ettha āvāṭe patitvā marissati ce, opātakhaṇakasseva pārājikaṃ hoti kirāti yojanā. Kirāti anussavane arucisūcakaṃ.

    289-90. வேரினோ பி⁴க்கு²தோ அஞ்ஞே வேரிபுக்³க³லா. தத்த² தஸ்மிங் ஓபாதே ஸசே மனுஸ்ஸங் பாதெத்வா மாரெந்தி, ததா² வேரினோ தத்த² ஸயமேவ பதிதங் மனுஸ்ஸங் ப³ஹி நீஹரித்வா ஸசே மாரெந்தி, தத்த² ஓபபாதிகா மனுஸ்ஸா ஓபாதே நிப்³ப³த்தித்வா ததோ நிக்க²ந்துங் அஸக்கொந்தா மதா சே ஸியுங், ஸப்³ப³த்த² ச யதா²வுத்தஸப்³ப³வாரேஸு ஓபாதக²ணகஸ்ஸேவ பராஜயோதி யோஜனா. நிப்³ப³த்தித்வா ஹீதி எத்த² ஹீதி பத³பூரணே. யத்த² யத்த² நிபாதஸத்³தா³னங் அத்தோ² ந த³ஸ்ஸிதோ, தத்த² தத்த² பத³பூரணமத்ததா வேதி³தப்³பா³.

    289-90.Verino bhikkhuto aññe veripuggalā. Tattha tasmiṃ opāte sace manussaṃ pātetvā mārenti, tathā verino tattha sayameva patitaṃ manussaṃ bahi nīharitvā sace mārenti, tattha opapātikā manussā opāte nibbattitvā tato nikkhantuṃ asakkontā matā ce siyuṃ, sabbattha ca yathāvuttasabbavāresu opātakhaṇakasseva parājayoti yojanā. Nibbattitvā hīti ettha ti padapūraṇe. Yattha yattha nipātasaddānaṃ attho na dassito, tattha tattha padapūraṇamattatā veditabbā.

    291. யக்கா²த³யோதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன திரச்சா²னானங் ஸங்க³ஹோ. வத்து²வஸாதி து²ல்லச்சயபாசித்தியானங் வத்து²பூ⁴தயக்க²திரச்சா²னானங் வஸா. து²ல்லச்சயாத³யோதி ஆதி³-ஸத்³தே³ன பாசித்தியஸங்க³ஹோ.

    291.Yakkhādayoti ādi-saddena tiracchānānaṃ saṅgaho. Vatthuvasāti thullaccayapācittiyānaṃ vatthubhūtayakkhatiracchānānaṃ vasā. Thullaccayādayoti ādi-saddena pācittiyasaṅgaho.

    293. அயங் நயோதி ‘‘அனாபத்தீ’’தி யதா²வுத்தோ நயோ.

    293.Ayaṃnayoti ‘‘anāpattī’’ti yathāvutto nayo.

    294-5. ப³ஜ்ஜ²ந்தீதி ஸசே அவஸ்ஸங் ப³ஜ்ஜ²ந்தி. தத்தா²தி தஸ்மிங் பாஸே. ‘‘ஹத்த²தோ முத்தமத்தஸ்மி’’ந்தி இமினா பயோக³ஸ்ஸ அத்த²ஸாத⁴கதங் தீ³பேதி.

    294-5.Bajjhantīti sace avassaṃ bajjhanti. Tatthāti tasmiṃ pāse. ‘‘Hatthato muttamattasmi’’nti iminā payogassa atthasādhakataṃ dīpeti.

    296. யங் பன உத்³தி³ஸ்ஸ பாஸோ ஒட்³டி³தோ, ததோ அஞ்ஞஸ்ஸ ப³ந்த⁴னே து அனாபத்தி பகாஸிதாதி யோஜனா.

    296. Yaṃ pana uddissa pāso oḍḍito, tato aññassa bandhane tu anāpatti pakāsitāti yojanā.

    297. முதா⁴ வாபீதி அமூலேன வாபி. மூலட்ட²ஸ்ஸேவாதி பாஸகாரகஸ்ஸேவ. கம்மப³ந்தோ⁴தி பாணாதிபாதோ. ப³ஜ்ஜ²தி ஏதேனாதி ப³ந்தோ⁴, கம்மமேவ ப³ந்தோ⁴ கம்மப³ந்தோ⁴. பாராஜிகமத்தே வத்தப்³பே³பி யாவ ஸோ வத்ததி, தாவ தத்த² ப³ஜ்ஜி²த்வா மதஸத்தேஸு பட²மமதஸ்ஸ வஸேன பாராஜிகங், அவஸேஸானங் பாணாதிபாதஸங்கா²தஸ்ஸ அகுஸலராஸினோ ஸம்ப⁴வதோ தங் ஸப்³ப³ங் ஸங்க³ஹெத்வா ஸாமஞ்ஞேன த்³வயம்பி த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘கம்மப³ந்தோ⁴’’தி.

    297.Mudhā vāpīti amūlena vāpi. Mūlaṭṭhassevāti pāsakārakasseva. Kammabandhoti pāṇātipāto. Bajjhati etenāti bandho, kammameva bandho kammabandho. Pārājikamatte vattabbepi yāva so vattati, tāva tattha bajjhitvā matasattesu paṭhamamatassa vasena pārājikaṃ, avasesānaṃ pāṇātipātasaṅkhātassa akusalarāsino sambhavato taṃ sabbaṃ saṅgahetvā sāmaññena dvayampi dassetumāha ‘‘kammabandho’’ti.

    298. ‘‘ஸசே யேன லத்³தோ⁴, ஸோ உக்³க³ளிதங் வா பாஸங் ஸண்ட²பேதி, தஸ்ஸ பஸ்ஸேன வா க³ச்ச²ந்தே தி³ஸ்வா வதிங் கத்வா ஸம்முகே² பவேஸேதி, த²த்³த⁴தரங் வா பாஸயட்டி²ங் ட²பேதி, த³ள்ஹதரங் வா பாஸரஜ்ஜுங் ப³ந்த⁴தி, தி²ரதரங் வா கா²ணுகங் ஆகோடேதீ’’தி (பாரா॰ அட்ட²॰ 2.176) அட்ட²கதா²க³தங் வினிச்ச²யங் ஸங்க³ஹிதுமாஹ ‘‘பாஸமுக்³க³ளிதம்பி வா’’தி. எத்த² அவுத்தஸமுச்சயத்தே²ன பி-ஸத்³தே³ன ‘‘ஸண்ட²பேதீ’’திஆதி³கா ‘‘ப³ந்த⁴தீ’’தி த³ஸ்ஸிதகிரியாவஸானா பயோகா³ த³ஸ்ஸிதா. தி²ரங் வாபீதி எத்த² அபி-ஸத்³தோ³ அட்ட²கதா²ய அவஸிட்ட²ங் ‘‘கா²ணுகங் ஆகோடேதீ’’தி கிரியங் ஸமுச்சினோதி உப⁴யத்த²பி பகாரந்தரவிகப்பத்த²த்தாதி க³ஹேதப்³பா³. ஏவந்தி ஏவங் ஸதி. யேன பாஸோ லத்³தோ⁴, தேனாபி ஏவங் பாஸே கதவிஸேஸே ஸதீதி வுத்தங் ஹோதி. உபி⁴ன்னந்தி பாஸகாரகஸ்ஸ ச இதா³னி லபி⁴த்வா படிஜக்³க³ந்தஸ்ஸ சாதி உப⁴யேஸங்.

    298. ‘‘Sace yena laddho, so uggaḷitaṃ vā pāsaṃ saṇṭhapeti, tassa passena vā gacchante disvā vatiṃ katvā sammukhe paveseti, thaddhataraṃ vā pāsayaṭṭhiṃ ṭhapeti, daḷhataraṃ vā pāsarajjuṃ bandhati, thirataraṃ vā khāṇukaṃ ākoṭetī’’ti (pārā. aṭṭha. 2.176) aṭṭhakathāgataṃ vinicchayaṃ saṅgahitumāha ‘‘pāsamuggaḷitampi vā’’ti. Ettha avuttasamuccayatthena pi-saddena ‘‘saṇṭhapetī’’tiādikā ‘‘bandhatī’’ti dassitakiriyāvasānā payogā dassitā. Thiraṃ vāpīti ettha api-saddo aṭṭhakathāya avasiṭṭhaṃ ‘‘khāṇukaṃ ākoṭetī’’ti kiriyaṃ samuccinoti ubhayatthapi pakārantaravikappatthattāti gahetabbā. Evanti evaṃ sati. Yena pāso laddho, tenāpi evaṃ pāse katavisese satīti vuttaṃ hoti. Ubhinnanti pāsakārakassa ca idāni labhitvā paṭijaggantassa cāti ubhayesaṃ.

    299-300. யோதி பாஸகாரகோ, லத்³த⁴பாஸகோதி இமேஸங் யோ கோசி. உக்³க³ளாபெத்வாதி விகா⁴டெத்வா, யதா² தத்த² பாணினோ ந ப³ஜ்ஜ²ந்தி, ஏவங் கத்வாதி அத்தோ². தத்த² சாதி புன ஸண்ட²பிதே பாஸே ச. கோ விமுச்சதி? யேன லத்³தோ⁴, ஸோ.

    299-300.Yoti pāsakārako, laddhapāsakoti imesaṃ yo koci. Uggaḷāpetvāti vighāṭetvā, yathā tattha pāṇino na bajjhanti, evaṃ katvāti attho. Tattha cāti puna saṇṭhapite pāse ca. Ko vimuccati? Yena laddho, so.

    301-2. கோ³பெத்வாதி கோ³பனஹேது மொக்கோ² ந ஹோதீதி யோஜனா. ‘‘ஸீஹங் தி³ஸ்வா ப⁴யங் ஹோதீ’’திஆதீ³ஸு விய ஹேதும்ஹி த்வா-பச்சயோ த³ட்ட²ப்³போ³. தமஞ்ஞோ…பே॰… ந ச முச்சதீதி எத்த² ந சாதி நேவ. நாஸெத்வா ஸப்³ப³ஸோ வாதி ஸோ யதா² யஸ்ஸ கஸ்ஸசி ஸத்தஸ்ஸ வினாஸோபகரணங் ந ஹோதி, ததா² சி²ந்த³னாதீ³ஹி நாஸெத்வா. தங் பாஸயட்டி²ங். கோ விமுச்சதி? பாஸகாரகோ.

    301-2.Gopetvāti gopanahetu mokkho na hotīti yojanā. ‘‘Sīhaṃ disvā bhayaṃ hotī’’tiādīsu viya hetumhi tvā-paccayo daṭṭhabbo. Tamañño…pe… na ca muccatīti ettha na cāti neva. Nāsetvā sabbaso vāti so yathā yassa kassaci sattassa vināsopakaraṇaṃ na hoti, tathā chindanādīhi nāsetvā. Taṃ pāsayaṭṭhiṃ. Ko vimuccati? Pāsakārako.

    303. ஸூலங் ரோபெந்தஸ்ஸாதி ஸூலங் நிக²ணந்தஸ்ஸ. ஸஜ்ஜெந்தஸ்ஸாதி ஸண்ட²பெந்தஸ்ஸ.

    303.Sūlaṃropentassāti sūlaṃ nikhaṇantassa. Sajjentassāti saṇṭhapentassa.

    304. அஸஞ்சிச்சாதி எத்த² ‘‘கதேன பயோகே³னா’’தி பாட²ஸேஸோ, ‘‘மதேபி அனாபத்தீ’’தி ஏதேஹி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ‘‘இமினாஹங் உபக்கமேன இமங் மாரெஸ்ஸாமீ’’தி அசேதெத்வா அபகப்பெத்வா அவத⁴கசேதனோ ஹுத்வா கதேன அஞ்ஞத்தி²கேனபி உபக்கமேன பரே மதேபி ஆபத்தி நத்தீ²தி அத்தோ², முஸலுஸ்ஸாபனாதி³வத்தூ²ஸு (பாரா॰ 180) விய அயங் ஸத்தோதிஸஞ்ஞீ ஹுத்வா ‘‘இமினா உபக்கமேன இமங் மாரெஸ்ஸாமீ’’தி வீதிக்கமஸமுட்டா²பகசேதனாஸம்பயுத்தவிகப்பரஹிதோ ஹுத்வா அஞ்ஞத்தி²கேன பயோகே³ன மனுஸ்ஸே மதேபி பாராஜிகங் நத்தீ²தி வுத்தங் ஹோதி.

    304.Asañciccāti ettha ‘‘katena payogenā’’ti pāṭhaseso, ‘‘matepi anāpattī’’ti etehi sambandho. ‘‘Imināhaṃ upakkamena imaṃ māressāmī’’ti acetetvā apakappetvā avadhakacetano hutvā katena aññatthikenapi upakkamena pare matepi āpatti natthīti attho, musalussāpanādivatthūsu (pārā. 180) viya ayaṃ sattotisaññī hutvā ‘‘iminā upakkamena imaṃ māressāmī’’ti vītikkamasamuṭṭhāpakacetanāsampayuttavikapparahito hutvā aññatthikena payogena manusse matepi pārājikaṃ natthīti vuttaṃ hoti.

    அஜானந்தஸ்ஸாதி ‘‘இமினா அயங் மரிஸ்ஸதீ’’தி அஜானந்தஸ்ஸ உபக்கமேன பரே மதேபி அனாபத்தி, விஸக³தபிண்ட³பாதவத்து²ம்ஹி (பாரா॰ 181) விய ‘‘இத³ங் காரண’’ந்தி அஜானித்வா கதேன மனுஸ்ஸே மதேபி அனாபத்தீதி வுத்தங் ஹோதி. ‘‘ததா²’’தி இமினா ‘‘அனாபத்தீ’’தி ஆகட்³ட⁴தி. அமரணசித்தஸ்ஸ அமரணிச்சா²ஸஹிதசித்தஸ்ஸ உபக்கமேன பரே மதேபி அனாபத்தி வுத்³த⁴பப்³ப³ஜிதாதி³வத்தூ²ஸு (பாரா॰ 180) வியாதி அத்தோ². உம்மத்தகாத³யோ வுத்தஸரூபாயேவ.

    Ajānantassāti ‘‘iminā ayaṃ marissatī’’ti ajānantassa upakkamena pare matepi anāpatti, visagatapiṇḍapātavatthumhi (pārā. 181) viya ‘‘idaṃ kāraṇa’’nti ajānitvā katena manusse matepi anāpattīti vuttaṃ hoti. ‘‘Tathā’’ti iminā ‘‘anāpattī’’ti ākaḍḍhati. Amaraṇacittassa amaraṇicchāsahitacittassa upakkamena pare matepi anāpatti vuddhapabbajitādivatthūsu (pārā. 180) viyāti attho. Ummattakādayo vuttasarūpāyeva.

    305. ‘‘மனுஸ்ஸபாணிம்ஹீ’’தி இமினா மனுஸ்ஸபா⁴வோ அங்க³பா⁴வேன த³ஸ்ஸிதோ. ‘‘ஸசஸ்ஸ சித்தங் மரணூபஸங்ஹித’’ந்தி இமினா மரணூபஸங்ஹிதசித்ததா த³ஸ்ஸிதா.

    305.‘‘Manussapāṇimhī’’ti iminā manussabhāvo aṅgabhāvena dassito. ‘‘Sacassa cittaṃ maraṇūpasaṃhita’’nti iminā maraṇūpasaṃhitacittatā dassitā.

    இதி வினயத்த²ஸாரஸந்தீ³பனியா

    Iti vinayatthasārasandīpaniyā

    வினயவினிச்ச²யவண்ணனாய

    Vinayavinicchayavaṇṇanāya

    ததியபாராஜிககதா²வண்ணனா நிட்டி²தா.

    Tatiyapārājikakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact