| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ภิกฺขุนีวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā |
๓. ตติยปาราชิกสิกฺขาปทวณฺณนา
3. Tatiyapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
๖๖๙. ตติเย – ธเมฺมนาติ ภูเตน วตฺถุนาฯ วินเยนาติ โจเทตฺวา สาเรตฺวาฯ ปทภาชนํ ปนสฺส ‘‘เยน ธเมฺมน เยน วินเยน อุกฺขิโตฺต สุอุกฺขิโตฺต โหตี’’ติ อิมํอธิปฺปายมตฺตํ ทเสฺสตุํ วุตฺตํฯ สตฺถุสาสเนนาติ ญตฺติสมฺปทาย เจว อนุสาวนสมฺปทาย จฯ ปทภาชเน ปนสฺส ‘‘ชินสาสเนน พุทฺธสาสเนนา’’ติ เววจนมตฺตเมว วุตฺตํฯ สงฺฆํ วา คณํ วาติอาทีสุ เยน สเงฺฆน กมฺมํ กตํ, ตํ สงฺฆํ วา ตตฺถ สมฺพหุลปุคฺคลสงฺขาตํ คณํ วา, เอกปุคฺคลํ วา ตํ กมฺมํ วา น อาทิยติ, น อนุวตฺตติ, น ตตฺถ อาทรํ ชเนตีติ อโตฺถฯ สมานสํวาสกา ภิกฺขู วุจฺจนฺติ สหายา, โส เตหิ สทฺธิํ นตฺถีติ เอตฺถ ‘‘เอกกมฺมํ เอกุเทฺทโส สมสิกฺขตา’’ติ อยํ ตาว สํวาโส; สมาโน สํวาโส เอเตสนฺติ สมานสํวาสกาฯเอวรูปา ภิกฺขู ภิกฺขุสฺส ตสฺมิํ สํวาเส สห อยนภาเวน สหายาติ วุจฺจนฺติฯ อิทานิ เยน สํวาเสน เต สมานสํวาสกาติ วุตฺตา, โส สํวาโส ตสฺส อุกฺขิตฺตกสฺส เตหิ สทฺธิํ นตฺถิฯ เยหิ จ สทฺธิํ ตสฺส โส สํวาโส นตฺถิ, น เตน เต ภิกฺขู อตฺตโน สหายา กตา โหนฺติฯ ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘สมานสํวาสกา ภิกฺขู วุจฺจนฺติ สหายา, โส เตหิ สทฺธิํ นตฺถิ, เตน วุจฺจติ อกตสหาโย’’ติฯ เสสํ สงฺฆเภทสิกฺขาปทาทีสุ วุตฺตนยตฺตา อุตฺตานตฺถเมวฯ
669. Tatiye – dhammenāti bhūtena vatthunā. Vinayenāti codetvā sāretvā. Padabhājanaṃ panassa ‘‘yena dhammena yena vinayena ukkhitto suukkhitto hotī’’ti imaṃadhippāyamattaṃ dassetuṃ vuttaṃ. Satthusāsanenāti ñattisampadāya ceva anusāvanasampadāya ca. Padabhājane panassa ‘‘jinasāsanena buddhasāsanenā’’ti vevacanamattameva vuttaṃ. Saṅghaṃ vā gaṇaṃ vātiādīsu yena saṅghena kammaṃ kataṃ, taṃ saṅghaṃ vā tattha sambahulapuggalasaṅkhātaṃ gaṇaṃ vā, ekapuggalaṃ vā taṃ kammaṃ vā na ādiyati, na anuvattati, na tattha ādaraṃ janetīti attho. Samānasaṃvāsakā bhikkhū vuccanti sahāyā, so tehi saddhiṃ natthīti ettha ‘‘ekakammaṃ ekuddeso samasikkhatā’’ti ayaṃ tāva saṃvāso; samāno saṃvāso etesanti samānasaṃvāsakā.Evarūpā bhikkhū bhikkhussa tasmiṃ saṃvāse saha ayanabhāvena sahāyāti vuccanti. Idāni yena saṃvāsena te samānasaṃvāsakāti vuttā, so saṃvāso tassa ukkhittakassa tehi saddhiṃ natthi. Yehi ca saddhiṃ tassa so saṃvāso natthi, na tena te bhikkhū attano sahāyā katā honti. Tasmā vuttaṃ ‘‘samānasaṃvāsakā bhikkhū vuccanti sahāyā, so tehi saddhiṃ natthi, tena vuccati akatasahāyo’’ti. Sesaṃ saṅghabhedasikkhāpadādīsu vuttanayattā uttānatthameva.
สมนุภาสนสมุฎฺฐานํ – กายวาจาจิตฺตโต สมุฎฺฐาติ, อกิริยํ, สญฺญาวิโมกฺขํ, สจิตฺตกํ, โลกวชฺชํ, กายกมฺมํ, วจีกมฺมํ, อกุสลจิตฺตํ, ทุกฺขเวทนนฺติฯ
Samanubhāsanasamuṭṭhānaṃ – kāyavācācittato samuṭṭhāti, akiriyaṃ, saññāvimokkhaṃ, sacittakaṃ, lokavajjaṃ, kāyakammaṃ, vacīkammaṃ, akusalacittaṃ, dukkhavedananti.
ตติยปาราชิกํฯ
Tatiyapārājikaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / ภิกฺขุนีวิภงฺค • Bhikkhunīvibhaṅga / ๓. ตติยปาราชิกํ • 3. Tatiyapārājikaṃ
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๓. ตติยปาราชิกสิกฺขาปทวณฺณนา • 3. Tatiyapārājikasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๒. วชฺชปฎิจฺฉาทิกสิกฺขาปทวณฺณนา • 2. Vajjapaṭicchādikasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi / ๓. ตติยปาราชิกสิกฺขาปทํ • 3. Tatiyapārājikasikkhāpadaṃ
