| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ • Aṅguttaranikāya |
೬. ತತಿಯಸದ್ಧಮ್ಮಸಮ್ಮೋಸಸುತ್ತಂ
6. Tatiyasaddhammasammosasuttaṃ
೧೫೬. 1 ‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಾ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತಿ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ದುಗ್ಗಹಿತಂ ಸುತ್ತನ್ತಂ ಪರಿಯಾಪುಣನ್ತಿ ದುನ್ನಿಕ್ಖಿತ್ತೇಹಿ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನೇಹಿ । ದುನ್ನಿಕ್ಖಿತ್ತಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪದಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ ಅತ್ಥೋಪಿ ದುನ್ನಯೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಠಮೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।
156.2 ‘‘Pañcime, bhikkhave, dhammā saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattanti. Katame pañca? Idha, bhikkhave, bhikkhū duggahitaṃ suttantaṃ pariyāpuṇanti dunnikkhittehi padabyañjanehi . Dunnikkhittassa, bhikkhave, padabyañjanassa atthopi dunnayo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo dhammo saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ದುಬ್ಬಚಾ ಹೋನ್ತಿ, ದೋವಚಸ್ಸಕರಣೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಾ, ಅಕ್ಖಮಾ ಅಪ್ಪದಕ್ಖಿಣಗ್ಗಾಹಿನೋ ಅನುಸಾಸನಿಂ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುತಿಯೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhū dubbacā honti, dovacassakaraṇehi dhammehi samannāgatā, akkhamā appadakkhiṇaggāhino anusāsaniṃ. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo dhammo saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಬಹುಸ್ಸುತಾ ಆಗತಾಗಮಾ ಧಮ್ಮಧರಾ ವಿನಯಧರಾ ಮಾತಿಕಾಧರಾ, ತೇ ನ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ಸುತ್ತನ್ತಂ ಪರಂ ವಾಚೇನ್ತಿ; ತೇಸಂ ಅಚ್ಚಯೇನ ಛಿನ್ನಮೂಲಕೋ ಸುತ್ತನ್ತೋ ಹೋತಿ ಅಪ್ಪಟಿಸರಣೋ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತತಿಯೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, ye te bhikkhū bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te na sakkaccaṃ suttantaṃ paraṃ vācenti; tesaṃ accayena chinnamūlako suttanto hoti appaṭisaraṇo. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo dhammo saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಥೇರಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಬಾಹುಲಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ ಸಾಥಲಿಕಾ ಓಕ್ಕಮನೇ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾ ಪವಿವೇಕೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಧುರಾ , ನ ವೀರಿಯಂ ಆರಭನ್ತಿ ಅಪ್ಪತ್ತಸ್ಸ ಪತ್ತಿಯಾ ಅನಧಿಗತಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ ಅಸಚ್ಛಿಕತಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ। ತೇಸಂ ಪಚ್ಛಿಮಾ ಜನತಾ ದಿಟ್ಠಾನುಗತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಸಾಪಿ ಹೋತಿ ಬಾಹುಲಿಕಾ ಸಾಥಲಿಕಾ ಓಕ್ಕಮನೇ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾ ಪವಿವೇಕೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಧುರಾ, ನ ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಅಪ್ಪತ್ತಸ್ಸ ಪತ್ತಿಯಾ ಅನಧಿಗತಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ ಅಸಚ್ಛಿಕತಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತುತ್ಥೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, therā bhikkhū bāhulikā honti sāthalikā okkamane pubbaṅgamā paviveke nikkhittadhurā , na vīriyaṃ ārabhanti appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Tesaṃ pacchimā janatā diṭṭhānugatiṃ āpajjati. Sāpi hoti bāhulikā sāthalikā okkamane pubbaṅgamā paviveke nikkhittadhurā, na vīriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho dhammo saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೋ ಭಿನ್ನೋ ಹೋತಿ। ಸಙ್ಘೇ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿನ್ನೇ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಅಕ್ಕೋಸಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ, ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪರಿಭಾಸಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ, ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪರಿಕ್ಖೇಪಾ ಚ ಹೋನ್ತಿ, ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪರಿಚ್ಚಜನಾ 3 ಚ ಹೋನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಅಪ್ಪಸನ್ನಾ ಚೇವ ನಪ್ಪಸೀದನ್ತಿ, ಪಸನ್ನಾನಞ್ಚ ಏಕಚ್ಚಾನಂ ಅಞ್ಞಥತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಮೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ। ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮಾ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, saṅgho bhinno hoti. Saṅghe kho pana, bhikkhave, bhinne aññamaññaṃ akkosā ca honti, aññamaññaṃ paribhāsā ca honti, aññamaññaṃ parikkhepā ca honti, aññamaññaṃ pariccajanā 4 ca honti. Tattha appasannā ceva nappasīdanti, pasannānañca ekaccānaṃ aññathattaṃ hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo dhammo saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattati. Ime kho, bhikkhave, pañca dhammā saddhammassa sammosāya antaradhānāya saṃvattanti.
‘‘ಪಞ್ಚಿಮೇ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಧಮ್ಮಾ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತಿ। ಕತಮೇ ಪಞ್ಚ? ಇಧ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ಸುಗ್ಗಹಿತಂ ಸುತ್ತನ್ತಂ ಪರಿಯಾಪುಣನ್ತಿ ಸುನಿಕ್ಖಿತ್ತೇಹಿ ಪದಬ್ಯಞ್ಜನೇಹಿ। ಸುನಿಕ್ಖಿತ್ತಸ್ಸ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪದಬ್ಯಞ್ಜನಸ್ಸ ಅತ್ಥೋಪಿ ಸುನಯೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಠಮೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।
‘‘Pañcime, bhikkhave, dhammā saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattanti. Katame pañca? Idha, bhikkhave, bhikkhū suggahitaṃ suttantaṃ pariyāpuṇanti sunikkhittehi padabyañjanehi. Sunikkhittassa, bhikkhave, padabyañjanassa atthopi sunayo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, paṭhamo dhammo saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಭಿಕ್ಖೂ ಸುವಚಾ ಹೋನ್ತಿ ಸೋವಚಸ್ಸಕರಣೇಹಿ ಧಮ್ಮೇಹಿ ಸಮನ್ನಾಗತಾ, ಖಮಾ ಪದಕ್ಖಿಣಗ್ಗಾಹಿನೋ ಅನುಸಾಸನಿಂ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ದುತಿಯೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, bhikkhū suvacā honti sovacassakaraṇehi dhammehi samannāgatā, khamā padakkhiṇaggāhino anusāsaniṃ. Ayaṃ, bhikkhave, dutiyo dhammo saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಯೇ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಬಹುಸ್ಸುತಾ ಆಗತಾಗಮಾ ಧಮ್ಮಧರಾ ವಿನಯಧರಾ ಮಾತಿಕಾಧರಾ, ತೇ ಸಕ್ಕಚ್ಚಂ ಸುತ್ತನ್ತಂ ಪರಂ ವಾಚೇನ್ತಿ; ತೇಸಂ ಅಚ್ಚಯೇನ ನ ಛಿನ್ನಮೂಲಕೋ 5 ಸುತ್ತನ್ತೋ ಹೋತಿ ಸಪ್ಪಟಿಸರಣೋ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ತತಿಯೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, ye te bhikkhū bahussutā āgatāgamā dhammadharā vinayadharā mātikādharā, te sakkaccaṃ suttantaṃ paraṃ vācenti; tesaṃ accayena na chinnamūlako 6 suttanto hoti sappaṭisaraṇo. Ayaṃ, bhikkhave, tatiyo dhammo saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಥೇರಾ ಭಿಕ್ಖೂ ನ ಬಾಹುಲಿಕಾ ಹೋನ್ತಿ ನ ಸಾಥಲಿಕಾ, ಓಕ್ಕಮನೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಧುರಾ ಪವಿವೇಕೇ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾ; ವೀರಿಯಂ ಆರಭನ್ತಿ ಅಪ್ಪತ್ತಸ್ಸ ಪತ್ತಿಯಾ ಅನಧಿಗತಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ ಅಸಚ್ಛಿಕತಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ। ತೇಸಂ ಪಚ್ಛಿಮಾ ಜನತಾ ದಿಟ್ಠಾನುಗತಿಂ ಆಪಜ್ಜತಿ। ಸಾಪಿ ಹೋತಿ ನ ಬಾಹುಲಿಕಾ ನ ಸಾಥಲಿಕಾ, ಓಕ್ಕಮನೇ ನಿಕ್ಖಿತ್ತಧುರಾ ಪವಿವೇಕೇ ಪುಬ್ಬಙ್ಗಮಾ, ವೀರಿಯಂ ಆರಭತಿ ಅಪ್ಪತ್ತಸ್ಸ ಪತ್ತಿಯಾ ಅನಧಿಗತಸ್ಸ ಅಧಿಗಮಾಯ ಅಸಚ್ಛಿಕತಸ್ಸ ಸಚ್ಛಿಕಿರಿಯಾಯ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಚತುತ್ಥೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, therā bhikkhū na bāhulikā honti na sāthalikā, okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā; vīriyaṃ ārabhanti appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Tesaṃ pacchimā janatā diṭṭhānugatiṃ āpajjati. Sāpi hoti na bāhulikā na sāthalikā, okkamane nikkhittadhurā paviveke pubbaṅgamā, vīriyaṃ ārabhati appattassa pattiyā anadhigatassa adhigamāya asacchikatassa sacchikiriyāya. Ayaṃ, bhikkhave, catuttho dhammo saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati.
‘‘ಪುನ ಚಪರಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಙ್ಘೋ ಸಮಗ್ಗೋ ಸಮ್ಮೋದಮಾನೋ ಅವಿವದಮಾನೋ ಏಕುದ್ದೇಸೋ ಫಾಸುಂ ವಿಹರತಿ। ಸಙ್ಘೇ ಖೋ ಪನ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಸಮಗ್ಗೇ ನ ಚೇವ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಅಕ್ಕೋಸಾ ಹೋನ್ತಿ, ನ ಚ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪರಿಭಾಸಾ ಹೋನ್ತಿ, ನ ಚ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪರಿಕ್ಖೇಪಾ ಹೋನ್ತಿ, ನ ಚ ಅಞ್ಞಮಞ್ಞಂ ಪರಿಚ್ಚಜನಾ ಹೋನ್ತಿ। ತತ್ಥ ಅಪ್ಪಸನ್ನಾ ಚೇವ ಪಸೀದನ್ತಿ, ಪಸನ್ನಾನಞ್ಚ ಭಿಯ್ಯೋಭಾವೋ ಹೋತಿ। ಅಯಂ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚಮೋ ಧಮ್ಮೋ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತತಿ। ಇಮೇ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಞ್ಚ ಧಮ್ಮಾ ಸದ್ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಠಿತಿಯಾ ಅಸಮ್ಮೋಸಾಯ ಅನನ್ತರಧಾನಾಯ ಸಂವತ್ತನ್ತೀ’’ತಿ। ಛಟ್ಠಂ।
‘‘Puna caparaṃ, bhikkhave, saṅgho samaggo sammodamāno avivadamāno ekuddeso phāsuṃ viharati. Saṅghe kho pana, bhikkhave, samagge na ceva aññamaññaṃ akkosā honti, na ca aññamaññaṃ paribhāsā honti, na ca aññamaññaṃ parikkhepā honti, na ca aññamaññaṃ pariccajanā honti. Tattha appasannā ceva pasīdanti, pasannānañca bhiyyobhāvo hoti. Ayaṃ, bhikkhave, pañcamo dhammo saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattati. Ime kho, bhikkhave, pañca dhammā saddhammassa ṭhitiyā asammosāya anantaradhānāya saṃvattantī’’ti. Chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ೬. ತತಿಯಸದ್ಧಮ್ಮಸಮ್ಮೋಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Tatiyasaddhammasammosasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಅಙ್ಗುತ್ತರನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / (೧೬) ೧. ಸದ್ಧಮ್ಮವಗ್ಗೋ • (16) 1. Saddhammavaggo
