| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya |
៤. តតិយសមាធិសុត្តំ
4. Tatiyasamādhisuttaṃ
៩៤. ‘‘ចត្តារោមេ, ភិក្ខវេ, បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិំ។ កតមេ ចត្តារោ? ឥធ, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ បុគ្គលោ លាភី ហោតិ អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស, ន លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ។ ឥធ បន, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ បុគ្គលោ លាភី ហោតិ អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ, ន លាភី អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស។ ឥធ បន, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ បុគ្គលោ ន ចេវ លាភី ហោតិ អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស ន ច លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ។ ឥធ បន, ភិក្ខវេ, ឯកច្ចោ បុគ្គលោ លាភី ចេវ ហោតិ អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស លាភី ច អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ។
94. ‘‘Cattārome, bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, na lābhī adhipaññādhammavipassanāya. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo lābhī hoti adhipaññādhammavipassanāya, na lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo na ceva lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa na ca lābhī adhipaññādhammavipassanāya. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya.
‘‘តត្រ , ភិក្ខវេ, យ្វាយំ បុគ្គលោ លាភី អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស ន លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ, តេន, ភិក្ខវេ, បុគ្គលេន យ្វាយំ បុគ្គលោ លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ សោ ឧបសង្កមិត្វា ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘កថំ នុ ខោ, អាវុសោ, សង្ខារា ទដ្ឋព្ពា? កថំ សង្ខារា សម្មសិតព្ពា? កថំ សង្ខារា វិបស្សិតព្ពា’ 1 តិ? តស្ស សោ យថាទិដ្ឋំ យថាវិទិតំ ព្យាករោតិ – ‘ឯវំ ខោ, អាវុសោ, សង្ខារា ទដ្ឋព្ពា, ឯវំ សង្ខារា សម្មសិតព្ពា, ឯវំ សង្ខារា វិបស្សិតព្ពា’តិ។ សោ អបរេន សមយេន លាភី ចេវ ហោតិ អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស លាភី ច អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ។
‘‘Tatra , bhikkhave, yvāyaṃ puggalo lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa na lābhī adhipaññādhammavipassanāya, tena, bhikkhave, puggalena yvāyaṃ puggalo lābhī adhipaññādhammavipassanāya so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘kathaṃ nu kho, āvuso, saṅkhārā daṭṭhabbā? Kathaṃ saṅkhārā sammasitabbā? Kathaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ 2 ti? Tassa so yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ byākaroti – ‘evaṃ kho, āvuso, saṅkhārā daṭṭhabbā, evaṃ saṅkhārā sammasitabbā, evaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ti. So aparena samayena lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya.
‘‘តត្រ, ភិក្ខវេ, យ្វាយំ បុគ្គលោ លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ ន លាភី អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស, តេន, ភិក្ខវេ, បុគ្គលេន យ្វាយំ បុគ្គលោ លាភី អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស សោ ឧបសង្កមិត្វា ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘កថំ នុ ខោ, អាវុសោ, ចិត្តំ សណ្ឋបេតព្ពំ? កថំ ចិត្តំ សន្និសាទេតព្ពំ ? កថំ ចិត្តំ ឯកោទិ កាតព្ពំ? កថំ ចិត្តំ សមាទហាតព្ព’ន្តិ? តស្ស សោ យថាទិដ្ឋំ យថាវិទិតំ ព្យាករោតិ – ‘ឯវំ ខោ, អាវុសោ, ចិត្តំ សណ្ឋបេតព្ពំ, ឯវំ ចិត្តំ សន្និសាទេតព្ពំ, ឯវំ ចិត្តំ ឯកោទិ កាតព្ពំ 3, ឯវំ ចិត្តំ សមាទហាតព្ព’ន្តិ។ សោ អបរេន សមយេ លាភី ចេវ ហោតិ អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ លាភី ច អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស។
‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ puggalo lābhī adhipaññādhammavipassanāya na lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa, tena, bhikkhave, puggalena yvāyaṃ puggalo lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘kathaṃ nu kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ ? Kathaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ samādahātabba’nti? Tassa so yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ byākaroti – ‘evaṃ kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ, evaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ, evaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ 4, evaṃ cittaṃ samādahātabba’nti. So aparena samaye lābhī ceva hoti adhipaññādhammavipassanāya lābhī ca ajjhattaṃ cetosamathassa.
‘‘តត្រ, ភិក្ខវេ, យ្វាយំ បុគ្គលោ ន ចេវ លាភី អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស ន ច លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ, តេន, ភិក្ខវេ, បុគ្គលេន យ្វាយំ បុគ្គលោ លាភី ចេវ អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស លាភី ច អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ សោ ឧបសង្កមិត្វា ឯវមស្ស វចនីយោ – ‘កថំ នុ ខោ, អាវុសោ, ចិត្តំ សណ្ឋបេតព្ពំ? កថំ ចិត្តំ សន្និសាទេតព្ពំ? កថំ ចិត្តំ ឯកោទិ កាតព្ពំ? កថំ ចិត្តំ សមាទហាតព្ពំ? កថំ សង្ខារា ទដ្ឋព្ពា? កថំ សង្ខារា សម្មសិតព្ពា? កថំ សង្ខារា វិបស្សិតព្ពា’តិ? តស្ស សោ យថាទិដ្ឋំ យថាវិទិតំ ព្យាករោតិ – ‘ឯវំ ខោ, អាវុសោ, ចិត្តំ សណ្ឋបេតព្ពំ, ឯវំ ចិត្តំ សន្និសាទេតព្ពំ, ឯវំ ចិត្តំ ឯកោទិ កាតព្ពំ, ឯវំ ចិត្តំ សមាទហាតព្ពំ, ឯវំ សង្ខារា ទដ្ឋព្ពា, ឯវំ សង្ខារា សម្មសិតព្ពា, ឯវំ សង្ខារា វិបស្សិតព្ពា’តិ។ សោ អបរេន សមយេន លាភី ចេវ ហោតិ អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស លាភី ច អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ។
‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ puggalo na ceva lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa na ca lābhī adhipaññādhammavipassanāya, tena, bhikkhave, puggalena yvāyaṃ puggalo lābhī ceva ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘kathaṃ nu kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ samādahātabbaṃ? Kathaṃ saṅkhārā daṭṭhabbā? Kathaṃ saṅkhārā sammasitabbā? Kathaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ti? Tassa so yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ byākaroti – ‘evaṃ kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ, evaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ, evaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ, evaṃ cittaṃ samādahātabbaṃ, evaṃ saṅkhārā daṭṭhabbā, evaṃ saṅkhārā sammasitabbā, evaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ti. So aparena samayena lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya.
‘‘តត្រ, ភិក្ខវេ, យ្វាយំ បុគ្គលោ លាភី ចេវ ហោតិ អជ្ឈត្តំ ចេតោសមថស្ស លាភី អធិបញ្ញាធម្មវិបស្សនាយ , តេន, ភិក្ខវេ, បុគ្គលេន តេសុ ចេវ កុសលេសុ ធម្មេសុ បតិដ្ឋាយ ឧត្តរិ អាសវានំ ខយាយ យោគោ ករណីយោ។ ឥមេ ខោ, ភិក្ខវេ, ចត្តារោ បុគ្គលា សន្តោ សំវិជ្ជមានា លោកស្មិ’’ន្តិ។ ចតុត្ថំ។
‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī adhipaññādhammavipassanāya , tena, bhikkhave, puggalena tesu ceva kusalesu dhammesu patiṭṭhāya uttari āsavānaṃ khayāya yogo karaṇīyo. Ime kho, bhikkhave, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៤. តតិយសមាធិសុត្តវណ្ណនា • 4. Tatiyasamādhisuttavaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៤. តតិយសមាធិសុត្តវណ្ណនា • 4. Tatiyasamādhisuttavaṇṇanā
