| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੪. ਤਤਿਯਸਮਾਧਿਸੁਤ੍ਤਂ
4. Tatiyasamādhisuttaṃ
੯੪. ‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਨ੍ਤੋ ਸਂવਿਜ੍ਜਮਾਨਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿਂ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਇਧ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲਾਭੀ ਹੋਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ, ਨ ਲਾਭੀ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ। ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲਾਭੀ ਹੋਤਿ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ, ਨ ਲਾਭੀ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ। ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਚੇવ ਲਾਭੀ ਹੋਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ ਨ ਚ ਲਾਭੀ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ। ਇਧ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਏਕਚ੍ਚੋ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲਾਭੀ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ ਲਾਭੀ ਚ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ।
94. ‘‘Cattārome, bhikkhave, puggalā santo saṃvijjamānā lokasmiṃ. Katame cattāro? Idha, bhikkhave, ekacco puggalo lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa, na lābhī adhipaññādhammavipassanāya. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo lābhī hoti adhipaññādhammavipassanāya, na lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo na ceva lābhī hoti ajjhattaṃ cetosamathassa na ca lābhī adhipaññādhammavipassanāya. Idha pana, bhikkhave, ekacco puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya.
‘‘ਤਤ੍ਰ , ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯ੍વਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲਾਭੀ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ ਨ ਲਾਭੀ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ, ਤੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਯ੍વਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲਾਭੀ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਸੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ? ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਮ੍ਮਸਿਤਬ੍ਬਾ? ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ વਿਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ’ 1 ਤਿ? ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਯਥਾਦਿਟ੍ਠਂ ਯਥਾવਿਦਿਤਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ – ‘ਏવਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ, ਏવਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਮ੍ਮਸਿਤਬ੍ਬਾ, ਏવਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ વਿਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ’ਤਿ। ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਲਾਭੀ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ ਲਾਭੀ ਚ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ।
‘‘Tatra , bhikkhave, yvāyaṃ puggalo lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa na lābhī adhipaññādhammavipassanāya, tena, bhikkhave, puggalena yvāyaṃ puggalo lābhī adhipaññādhammavipassanāya so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘kathaṃ nu kho, āvuso, saṅkhārā daṭṭhabbā? Kathaṃ saṅkhārā sammasitabbā? Kathaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ 2 ti? Tassa so yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ byākaroti – ‘evaṃ kho, āvuso, saṅkhārā daṭṭhabbā, evaṃ saṅkhārā sammasitabbā, evaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ti. So aparena samayena lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯ੍વਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲਾਭੀ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਨ ਲਾਭੀ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ, ਤੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਯ੍વਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲਾਭੀ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ ਸੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਣ੍ਠਪੇਤਬ੍ਬਂ? ਕਥਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਨਿਸਾਦੇਤਬ੍ਬਂ ? ਕਥਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕੋਦਿ ਕਾਤਬ੍ਬਂ? ਕਥਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਹਾਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ? ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਯਥਾਦਿਟ੍ਠਂ ਯਥਾવਿਦਿਤਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ – ‘ਏવਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਣ੍ਠਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਨਿਸਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕੋਦਿ ਕਾਤਬ੍ਬਂ 3, ਏવਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਹਾਤਬ੍ਬ’ਨ੍ਤਿ। ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇ ਲਾਭੀ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਲਾਭੀ ਚ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ puggalo lābhī adhipaññādhammavipassanāya na lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa, tena, bhikkhave, puggalena yvāyaṃ puggalo lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘kathaṃ nu kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ ? Kathaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ samādahātabba’nti? Tassa so yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ byākaroti – ‘evaṃ kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ, evaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ, evaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ 4, evaṃ cittaṃ samādahātabba’nti. So aparena samaye lābhī ceva hoti adhipaññādhammavipassanāya lābhī ca ajjhattaṃ cetosamathassa.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯ੍વਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਨ ਚੇવ ਲਾਭੀ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ ਨ ਚ ਲਾਭੀ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ, ਤੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਯ੍વਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲਾਭੀ ਚੇવ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ ਲਾਭੀ ਚ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ ਸੋ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਏવਮਸ੍ਸ વਚਨੀਯੋ – ‘ਕਥਂ ਨੁ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਣ੍ਠਪੇਤਬ੍ਬਂ? ਕਥਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਨਿਸਾਦੇਤਬ੍ਬਂ? ਕਥਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕੋਦਿ ਕਾਤਬ੍ਬਂ? ਕਥਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਹਾਤਬ੍ਬਂ? ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ? ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਮ੍ਮਸਿਤਬ੍ਬਾ? ਕਥਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ વਿਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ’ਤਿ? ਤਸ੍ਸ ਸੋ ਯਥਾਦਿਟ੍ਠਂ ਯਥਾવਿਦਿਤਂ ਬ੍ਯਾਕਰੋਤਿ – ‘ਏવਂ ਖੋ, ਆવੁਸੋ, ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਣ੍ਠਪੇਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਨ੍ਨਿਸਾਦੇਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਏਕੋਦਿ ਕਾਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਦਹਾਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਾ, ਏવਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਮ੍ਮਸਿਤਬ੍ਬਾ, ਏવਂ ਸਙ੍ਖਾਰਾ વਿਪਸ੍ਸਿਤਬ੍ਬਾ’ਤਿ। ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਲਾਭੀ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ ਲਾਭੀ ਚ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ puggalo na ceva lābhī ajjhattaṃ cetosamathassa na ca lābhī adhipaññādhammavipassanāya, tena, bhikkhave, puggalena yvāyaṃ puggalo lābhī ceva ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya so upasaṅkamitvā evamassa vacanīyo – ‘kathaṃ nu kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ? Kathaṃ cittaṃ samādahātabbaṃ? Kathaṃ saṅkhārā daṭṭhabbā? Kathaṃ saṅkhārā sammasitabbā? Kathaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ti? Tassa so yathādiṭṭhaṃ yathāviditaṃ byākaroti – ‘evaṃ kho, āvuso, cittaṃ saṇṭhapetabbaṃ, evaṃ cittaṃ sannisādetabbaṃ, evaṃ cittaṃ ekodi kātabbaṃ, evaṃ cittaṃ samādahātabbaṃ, evaṃ saṅkhārā daṭṭhabbā, evaṃ saṅkhārā sammasitabbā, evaṃ saṅkhārā vipassitabbā’ti. So aparena samayena lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī ca adhipaññādhammavipassanāya.
‘‘ਤਤ੍ਰ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯ੍વਾਯਂ ਪੁਗ੍ਗਲੋ ਲਾਭੀ ਚੇવ ਹੋਤਿ ਅਜ੍ਝਤ੍ਤਂ ਚੇਤੋਸਮਥਸ੍ਸ ਲਾਭੀ ਅਧਿਪਞ੍ਞਾਧਮ੍ਮવਿਪਸ੍ਸਨਾਯ , ਤੇਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪੁਗ੍ਗਲੇਨ ਤੇਸੁ ਚੇવ ਕੁਸਲੇਸੁ ਧਮ੍ਮੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਯ ਉਤ੍ਤਰਿ ਆਸવਾਨਂ ਖਯਾਯ ਯੋਗੋ ਕਰਣੀਯੋ। ਇਮੇ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪੁਗ੍ਗਲਾ ਸਨ੍ਤੋ ਸਂવਿਜ੍ਜਮਾਨਾ ਲੋਕਸ੍ਮਿ’’ਨ੍ਤਿ। ਚਤੁਤ੍ਥਂ।
‘‘Tatra, bhikkhave, yvāyaṃ puggalo lābhī ceva hoti ajjhattaṃ cetosamathassa lābhī adhipaññādhammavipassanāya , tena, bhikkhave, puggalena tesu ceva kusalesu dhammesu patiṭṭhāya uttari āsavānaṃ khayāya yogo karaṇīyo. Ime kho, bhikkhave, cattāro puggalā santo saṃvijjamānā lokasmi’’nti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੪. ਤਤਿਯਸਮਾਧਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Tatiyasamādhisuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੪. ਤਤਿਯਸਮਾਧਿਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 4. Tatiyasamādhisuttavaṇṇanā
