Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
೩. ತತಿಯಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದಂ
3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
೬೯೨. ತತಿಯೇ ದುತಿಯೇನ ಪಾದೇನ ಅತಿಕ್ಕನ್ತಮತ್ತೇತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಪರಿಕ್ಖೇಪಾರಹಟ್ಠಾನಂ ನಾಮ ಘರೂಪಚಾರತೋ ಪಠಮಲೇಡ್ಡುಪಾತೋ। ಸಙ್ಖೇಪತೋ ವುತ್ತಮತ್ಥಂ ವಿತ್ಥಾರತೋ ದಸ್ಸೇನ್ತೋ ಆಹ ‘‘ಅಪಿ ಚೇತ್ಥಾ’’ತಿಆದಿ। ಏತ್ಥಾತಿ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದೇ। ಉಪಚಾರೇ ವಾತಿ ಅಪರಿಕ್ಖಿತ್ತಸ್ಸ ಗಾಮಸ್ಸ ಪರಿಕ್ಖೇಪಾರಹಟ್ಠಾನೇ ವಾ। ತತೋತಿ ಗಾಮನ್ತರತೋ, ಖಣ್ಡಪಾಕಾರೇನ ವಾ ವತಿಛಿದ್ದೇನ ವಾ ಪವಿಸಿತುನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ।
692. Tatiye dutiyena pādena atikkantamatteti sambandho. Parikkhepārahaṭṭhānaṃ nāma gharūpacārato paṭhamaleḍḍupāto. Saṅkhepato vuttamatthaṃ vitthārato dassento āha ‘‘api cetthā’’tiādi. Etthāti imasmiṃ sikkhāpade. Upacāre vāti aparikkhittassa gāmassa parikkhepārahaṭṭhāne vā. Tatoti gāmantarato, khaṇḍapākārena vā vatichiddena vā pavisitunti sambandho.
ಸಮ್ಬದ್ಧಾ ವತಿ ಏತೇಸನ್ತಿ ಸಮ್ಬದ್ಧವತಿಕಾ, ದ್ವೇ ಗಾಮಾ। ವಿಹಾರನ್ತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿವಿಹಾರಂ। ತತೋ ಪನ ಗಾಮತೋತಿ ತತೋ ಇತರಗಾಮತೋ ಪನ, ನಿಕ್ಖನ್ತಾಯ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಠಾತಬ್ಬನ್ತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಉಸ್ಸಾರಣಾ ವಾತಿ ಮನುಸ್ಸಾನಂ ಉಸ್ಸಾರಣಾ ವಾ।
Sambaddhā vati etesanti sambaddhavatikā, dve gāmā. Vihāranti bhikkhunivihāraṃ. Tato pana gāmatoti tato itaragāmato pana, nikkhantāya bhikkhuniyā ṭhātabbanti sambandho. Ussāraṇā vāti manussānaṃ ussāraṇā vā.
ಜನಾತಿ ಗಾಮಭೋಜಕಾ ಜನಾ। ಏಕಂ ಗಾಮನ್ತಿ ಯಂಕಿಞ್ಚಿ ಇಚ್ಛಿತಂ ಏಕಂ ಗಾಮಂ। ತತೋತಿ ಗಾಮತೋ। ‘‘ಕಸ್ಮಾ’’ತಿ ಇಮಾಯ ಪುಚ್ಛಾಯ ‘‘ವಿಹರತೋ ಏಕಂ ಗಾಮಂ ಗನ್ತುಂ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವಚನಸ್ಸ ಕಾರಣಂ ಪುಚ್ಛತಿ। ‘‘ವಿಹಾರಸ್ಸ ಚತುಗಾಮಸಾಧಾರಣತ್ತಾ’’ತಿಇಮಿನಾ ವಿಸಜ್ಜನೇನ ತಂ ಪುಚ್ಛಂ ವಿಸಜ್ಜೇತಿ।
Janāti gāmabhojakā janā. Ekaṃ gāmanti yaṃkiñci icchitaṃ ekaṃ gāmaṃ. Tatoti gāmato. ‘‘Kasmā’’ti imāya pucchāya ‘‘viharato ekaṃ gāmaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti vacanassa kāraṇaṃ pucchati. ‘‘Vihārassa catugāmasādhāraṇattā’’tiiminā visajjanena taṃ pucchaṃ visajjeti.
ಯತ್ಥಾತಿ ಯಸ್ಸಂ ನದಿಯಂ। ಉತ್ತರನ್ತಿಯಾ ಏಕದ್ವಙ್ಗುಲಮತ್ತಮ್ಪಿ ಅನ್ತರವಾಸಕೋ ತೇಮಿಯತಿ, ಸಾ ನದೀ ನಾಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಯಥಾ ನಿವಸಿಯಮಾನಾಯ ತಿಮಣ್ಡಲಪಟಿಚ್ಛಾದನಂ ಹೋತಿ, ಏವಂ ನಿವತ್ಥಾಯಾತಿ ಯೋಜನಾ । ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಉತ್ತರನ್ತಿಯಾ ಅನ್ತರವಾಸಕೋತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ। ಯತ್ಥ ಕತ್ಥಚೀತಿ ಯಸ್ಮಿಂ ಕಿಸ್ಮಿಂಚಿ ಠಾನೇ। ‘‘ಸೇತುನಾ ಗಚ್ಛತಿ, ಅನಾಪತ್ತೀ’’ತಿಇಮಿನಾ ಪದಸಾ ಉತ್ತರನ್ತಿಯಾ ಏವ ಆಪತ್ತೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಉತ್ತರಣಕಾಲೇತಿ ನದಿತೋ ಉತ್ತರಣಕಾಲೇ। ಆಕಾಸಗಮನನ್ತಿ ಇದ್ಧಿಯಾ ಗಮನಂ। ಆದಿಸದ್ದೇನ ಹತ್ಥಿಪಿಟ್ಠಿಆದಯೋ ಸಙ್ಗಣ್ಹಾತಿ। ಅಕ್ಕಮನ್ತಿಯಾತಿ ಅತಿಕ್ಕಮನ್ತಿಯಾ। ಏತ್ಥಾತಿ ದ್ವೀಸು ತೀಸು ಭಿಕ್ಖುನೀಸು। ಓರಿಮತೀರಮೇವಾತಿ ಅಪಾರತೀರಮೇವ। ತಮೇವ ತೀರನ್ತಿ ಓರಿಮತೀರಮೇವ। ಪಚ್ಚುತ್ತರತೀತಿ ಪಟಿನಿವತ್ತಿತ್ವಾ ಉತ್ತರತಿ।
Yatthāti yassaṃ nadiyaṃ. Uttarantiyā ekadvaṅgulamattampi antaravāsako temiyati, sā nadī nāmāti yojanā. Yathā nivasiyamānāya timaṇḍalapaṭicchādanaṃ hoti, evaṃ nivatthāyāti yojanā . Bhikkhuniyā uttarantiyā antaravāsakoti sambandho. Yattha katthacīti yasmiṃ kismiṃci ṭhāne. ‘‘Setunā gacchati, anāpattī’’tiiminā padasā uttarantiyā eva āpattīti dasseti. Uttaraṇakāleti nadito uttaraṇakāle. Ākāsagamananti iddhiyā gamanaṃ. Ādisaddena hatthipiṭṭhiādayo saṅgaṇhāti. Akkamantiyāti atikkamantiyā. Etthāti dvīsu tīsu bhikkhunīsu. Orimatīramevāti apāratīrameva. Tameva tīranti orimatīrameva. Paccuttaratīti paṭinivattitvā uttarati.
ಕುರುಮಾನಾ ಭಿಕ್ಖುನೀ ಕರೋತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಅಸ್ಸಾತಿ ಭಿಕ್ಖುನಿಯಾ ಅಜಾನನ್ತಿಯಾ ಏವ ಚಾತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ, ಅನಾದರೇ ಚೇತಂ ಸಾಮಿವಚನಂ। ಅಥ ಪನಾತಿ ಅಥಸದ್ದೋ ಯದಿಪರಿಯಾಯೋ, ಕಿರಿಯಾಪದೇನ ಯೋಜೇತಬ್ಬೋ। ಅಥ ಅಚ್ಛತಿ, ಅಥ ನ ಓತರತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಅಚ್ಛತೀತಿ ವಸತಿ। ಹೀತಿ ಸಚ್ಚಂ। ಇಧಾತಿ ‘‘ಏಕಾ ವಾ ರತ್ತಿಂ ವಿಪ್ಪವಸೇಯ್ಯಾ’’ತಿಪದೇ।
Kurumānā bhikkhunī karotīti yojanā. Assāti bhikkhuniyā ajānantiyā eva cāti sambandho, anādare cetaṃ sāmivacanaṃ. Atha panāti athasaddo yadipariyāyo, kiriyāpadena yojetabbo. Atha acchati, atha na otaratīti attho. Acchatīti vasati. Hīti saccaṃ. Idhāti ‘‘ekā vā rattiṃ vippavaseyyā’’tipade.
ಏವಂ ವುತ್ತಲಕ್ಖಣಮೇವಾತಿ ಏವಂ ಅಭಿಧಮ್ಮಪರಿಯಾಯೇನ ವುತ್ತಲಕ್ಖಣಮೇವ। ತಂ ಪನೇತನ್ತಿ ತಂ ಪನ ಅರಞ್ಞಂ। ತೇನೇವಾತಿ ಆಪನ್ನಹೇತುನಾ ಏವ। ಅಟ್ಠಕಥಾಯನ್ತಿ ಮಹಾಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ। ಭಿಕ್ಖುನೀಸು ಪವಿಸನ್ತೀಸೂತಿ ಸಮ್ಬನ್ಧೋ, ನಿದ್ಧಾರಣತ್ಥೇ ಚೇತಂ ಭುಮ್ಮವಚನಂ। ಏತ್ಥಾತಿ ದಸ್ಸನೂಪಚಾರಸವನೂಪಚಾರೇಸು। ಯತ್ಥ ಓಕಾಸೇ ಠಿತಂ ದುತಿಯಿಕಾ ಪಸ್ಸತಿ, ಸೋ ಓಕಾಸೋ ದಸ್ಸನೂಪಚಾರೋ ನಾಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಸಾಣಿಪಾಕಾರನ್ತರಿಕಾಪೀತಿ ಸಾಣಿಪಾಕಾರೇನ ಬ್ಯವಹಿಕಾಪಿ। ಯತ್ಥ ಓಕಾಸೇ ಠಿತಾ…ಪೇ॰… ಸದ್ದಂ ಸುಣಾತಿ, ಸೋ ಓಕಾಸೋ ಸವನೂಪಚಾರೋ ನಾಮಾತಿ ಯೋಜನಾ। ಮಗ್ಗಮೂಳ್ಹಸದ್ದೇನಾತಿ ಮಗ್ಗೇ ಮೂಳ್ಹಾನಂ ಸದ್ದೇನ। ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾರೋಚನಸದ್ದೇನಾತಿ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನತ್ಥಾಯ ಆರೋಚನಾನಂ ಸದ್ದೇನ। ಮಗ್ಗಮೂಳ್ಹಸದ್ದೇನ ಸದ್ದಾಯನ್ತಿಯಾ ಸದ್ದಂ ಸುಣಾತಿ ವಿಯ ಚ ಧಮ್ಮಸ್ಸವನಾರೋಚನಸದ್ದೇನ ಸದ್ದಾಯನ್ತಿಯಾ ಸದ್ದಂ ಸುಣಾತಿ ವಿಯ ಚ ‘‘ಅಯ್ಯೇ’’ತಿ ಸದ್ದಾಯನ್ತಿಯಾ ಸದ್ದಂ ಸುಣಾತೀತಿ ಯೋಜನಾ। ಸದ್ದಾಯನ್ತಿಯಾತಿ ಸದ್ದಂ ಕರೋನ್ತಿಯಾ। ನಾಮಧಾತು ಹೇಸಾ। ಏವರೂಪೇತಿ ‘‘ಮಗ್ಗಮೂಳ್ಹಸದ್ದೇನ ವಿಯಾ’’ತಿಆದಿನಾ ವುತ್ತೇ ಏವರೂಪೇ।
Evaṃ vuttalakkhaṇamevāti evaṃ abhidhammapariyāyena vuttalakkhaṇameva. Taṃ panetanti taṃ pana araññaṃ. Tenevāti āpannahetunā eva. Aṭṭhakathāyanti mahāaṭṭhakathāyaṃ. Bhikkhunīsu pavisantīsūti sambandho, niddhāraṇatthe cetaṃ bhummavacanaṃ. Etthāti dassanūpacārasavanūpacāresu. Yattha okāse ṭhitaṃ dutiyikā passati, so okāso dassanūpacāro nāmāti yojanā. Sāṇipākārantarikāpīti sāṇipākārena byavahikāpi. Yattha okāse ṭhitā…pe… saddaṃ suṇāti, so okāso savanūpacāro nāmāti yojanā. Maggamūḷhasaddenāti magge mūḷhānaṃ saddena. Dhammassavanārocanasaddenāti dhammassavanatthāya ārocanānaṃ saddena. Maggamūḷhasaddena saddāyantiyā saddaṃ suṇāti viya ca dhammassavanārocanasaddena saddāyantiyā saddaṃ suṇāti viya ca ‘‘ayye’’ti saddāyantiyā saddaṃ suṇātīti yojanā. Saddāyantiyāti saddaṃ karontiyā. Nāmadhātu hesā. Evarūpeti ‘‘maggamūḷhasaddena viyā’’tiādinā vutte evarūpe.
ತಿತ್ಥಾಯತನಂ ಸಙ್ಕನ್ತಾ ವಾತಿ ತಿತ್ಥೀನಂ ವಾಸಟ್ಠಾನಂ ಸಙ್ಕನ್ತಾ ವಾ। ಇಮಿನಾ ‘‘ಪಕ್ಖಸಙ್ಕನ್ತಾ’’ತಿ ಏತ್ಥ ಪಕ್ಖಸದ್ದಸ್ಸ ಪಟಿಪಕ್ಖವಾಚಕತ್ತಾ ತೇನ ಸಾಸನಪಟಿಪಕ್ಖಾ ತಿತ್ಥಿಯಾ ಏವ ಗಹೇತಬ್ಬಾತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ತಿತ್ಥಿಯಾ ಹಿ ಸಾಸನಸ್ಸ ಪಟಿಪಕ್ಖಾ ಹೋನ್ತೀತಿ। ತತಿಯಂ।
Titthāyatanaṃ saṅkantā vāti titthīnaṃ vāsaṭṭhānaṃ saṅkantā vā. Iminā ‘‘pakkhasaṅkantā’’ti ettha pakkhasaddassa paṭipakkhavācakattā tena sāsanapaṭipakkhā titthiyā eva gahetabbāti dasseti. Titthiyā hi sāsanassa paṭipakkhā hontīti. Tatiyaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗ • Bhikkhunīvibhaṅga / ೩. ತತಿಯಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದಂ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಭಿಕ್ಖುನೀವಿಭಙ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ೩. ತತಿಯಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ೩. ತತಿಯಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ೩. ತತಿಯಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ೩. ತತಿಯಸಙ್ಘಾದಿಸೇಸಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā