| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi |
3. තතියසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදං
3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
692. තතියෙ දුතියෙන පාදෙන අතික්‌කන්‌තමත්‌තෙති සම්‌බන්‌ධො. පරික්‌ඛෙපාරහට්‌ඨානං නාම ඝරූපචාරතො පඨමලෙඩ්‌ඩුපාතො. සඞ්‌ඛෙපතො වුත්‌තමත්‌ථං විත්‌ථාරතො දස්‌සෙන්‌තො ආහ ‘‘අපි චෙත්‌ථා’’තිආදි. එත්‌ථාති ඉමස්‌මිං සික්‌ඛාපදෙ. උපචාරෙ වාති අපරික්‌ඛිත්‌තස්‌ස ගාමස්‌ස පරික්‌ඛෙපාරහට්‌ඨානෙ වා. තතොති ගාමන්‌තරතො, ඛණ්‌ඩපාකාරෙන වා වතිඡිද්‌දෙන වා පවිසිතුන්‌ති සම්‌බන්‌ධො.
692. Tatiye dutiyena pādena atikkantamatteti sambandho. Parikkhepārahaṭṭhānaṃ nāma gharūpacārato paṭhamaleḍḍupāto. Saṅkhepato vuttamatthaṃ vitthārato dassento āha ‘‘api cetthā’’tiādi. Etthāti imasmiṃ sikkhāpade. Upacāre vāti aparikkhittassa gāmassa parikkhepārahaṭṭhāne vā. Tatoti gāmantarato, khaṇḍapākārena vā vatichiddena vā pavisitunti sambandho.
සම්‌බද්‌ධා වති එතෙසන්‌ති සම්‌බද්‌ධවතිකා, ද්‌වෙ ගාමා. විහාරන්‌ති භික්‌ඛුනිවිහාරං. තතො පන ගාමතොති තතො ඉතරගාමතො පන, නික්‌ඛන්‌තාය භික්‌ඛුනියා ඨාතබ්‌බන්‌ති සම්‌බන්‌ධො. උස්‌සාරණා වාති මනුස්‌සානං උස්‌සාරණා වා.
Sambaddhā vati etesanti sambaddhavatikā, dve gāmā. Vihāranti bhikkhunivihāraṃ. Tato pana gāmatoti tato itaragāmato pana, nikkhantāya bhikkhuniyā ṭhātabbanti sambandho. Ussāraṇā vāti manussānaṃ ussāraṇā vā.
ජනාති ගාමභොජකා ජනා. එකං ගාමන්‌ති යංකිඤ්‌චි ඉච්‌ඡිතං එකං ගාමං. තතොති ගාමතො. ‘‘කස්‌මා’’ති ඉමාය පුච්‌ඡාය ‘‘විහරතො එකං ගාමං ගන්‌තුං වට්‌ටතී’’ති වචනස්‌ස කාරණං පුච්‌ඡති. ‘‘විහාරස්‌ස චතුගාමසාධාරණත්‌තා’’තිඉමිනා විසජ්‌ජනෙන තං පුච්‌ඡං විසජ්‌ජෙති.
Janāti gāmabhojakā janā. Ekaṃ gāmanti yaṃkiñci icchitaṃ ekaṃ gāmaṃ. Tatoti gāmato. ‘‘Kasmā’’ti imāya pucchāya ‘‘viharato ekaṃ gāmaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti vacanassa kāraṇaṃ pucchati. ‘‘Vihārassa catugāmasādhāraṇattā’’tiiminā visajjanena taṃ pucchaṃ visajjeti.
යත්‌ථාති යස්‌සං නදියං. උත්‌තරන්‌තියා එකද්‌වඞ්‌ගුලමත්‌තම්‌පි අන්‌තරවාසකො තෙමියති, සා නදී නාමාති යොජනා. යථා නිවසියමානාය තිමණ්‌ඩලපටිච්‌ඡාදනං හොති, එවං නිවත්‌ථායාති යොජනා . භික්‌ඛුනියා උත්‌තරන්‌තියා අන්‌තරවාසකොති සම්‌බන්‌ධො. යත්‌ථ කත්‌ථචීති යස්‌මිං කිස්‌මිංචි ඨානෙ. ‘‘සෙතුනා ගච්‌ඡති, අනාපත්‌තී’’තිඉමිනා පදසා උත්‌තරන්‌තියා එව ආපත්‌තීති දස්‌සෙති. උත්‌තරණකාලෙති නදිතො උත්‌තරණකාලෙ. ආකාසගමනන්‌ති ඉද්‌ධියා ගමනං. ආදිසද්‌දෙන හත්‌ථිපිට්‌ඨිආදයො සඞ්‌ගණ්‌හාති. අක්‌කමන්‌තියාති අතික්‌කමන්‌තියා. එත්‌ථාති ද්‌වීසු තීසු භික්‌ඛුනීසු. ඔරිමතීරමෙවාති අපාරතීරමෙව. තමෙව තීරන්‌ති ඔරිමතීරමෙව. පච්‌චුත්‌තරතීති පටිනිවත්‌තිත්‌වා උත්‌තරති.
Yatthāti yassaṃ nadiyaṃ. Uttarantiyā ekadvaṅgulamattampi antaravāsako temiyati, sā nadī nāmāti yojanā. Yathā nivasiyamānāya timaṇḍalapaṭicchādanaṃ hoti, evaṃ nivatthāyāti yojanā . Bhikkhuniyā uttarantiyā antaravāsakoti sambandho. Yattha katthacīti yasmiṃ kismiṃci ṭhāne. ‘‘Setunā gacchati, anāpattī’’tiiminā padasā uttarantiyā eva āpattīti dasseti. Uttaraṇakāleti nadito uttaraṇakāle. Ākāsagamananti iddhiyā gamanaṃ. Ādisaddena hatthipiṭṭhiādayo saṅgaṇhāti. Akkamantiyāti atikkamantiyā. Etthāti dvīsu tīsu bhikkhunīsu. Orimatīramevāti apāratīrameva. Tameva tīranti orimatīrameva. Paccuttaratīti paṭinivattitvā uttarati.
කුරුමානා භික්‌ඛුනී කරොතීති යොජනා. අස්‌සාති භික්‌ඛුනියා අජානන්‌තියා එව චාති සම්‌බන්‌ධො, අනාදරෙ චෙතං සාමිවචනං. අථ පනාති අථසද්‌දො යදිපරියායො, කිරියාපදෙන යොජෙතබ්‌බො. අථ අච්‌ඡති, අථ න ඔතරතීති අත්‌ථො. අච්‌ඡතීති වසති. හීති සච්‌චං. ඉධාති ‘‘එකා වා රත්‌තිං විප්‌පවසෙය්‍යා’’තිපදෙ.
Kurumānā bhikkhunī karotīti yojanā. Assāti bhikkhuniyā ajānantiyā eva cāti sambandho, anādare cetaṃ sāmivacanaṃ. Atha panāti athasaddo yadipariyāyo, kiriyāpadena yojetabbo. Atha acchati, atha na otaratīti attho. Acchatīti vasati. Hīti saccaṃ. Idhāti ‘‘ekā vā rattiṃ vippavaseyyā’’tipade.
එවං වුත්‌තලක්‌ඛණමෙවාති එවං අභිධම්‌මපරියායෙන වුත්‌තලක්‌ඛණමෙව. තං පනෙතන්‌ති තං පන අරඤ්‌ඤං. තෙනෙවාති ආපන්‌නහෙතුනා එව. අට්‌ඨකථායන්‌ති මහාඅට්‌ඨකථායං. භික්‌ඛුනීසු පවිසන්‌තීසූති සම්‌බන්‌ධො, නිද්‌ධාරණත්‌ථෙ චෙතං භුම්‌මවචනං. එත්‌ථාති දස්‌සනූපචාරසවනූපචාරෙසු. යත්‌ථ ඔකාසෙ ඨිතං දුතියිකා පස්‌සති, සො ඔකාසො දස්‌සනූපචාරො නාමාති යොජනා. සාණිපාකාරන්‌තරිකාපීති සාණිපාකාරෙන බ්‍යවහිකාපි. යත්‌ථ ඔකාසෙ ඨිතා…පෙ.… සද්‌දං සුණාති, සො ඔකාසො සවනූපචාරො නාමාති යොජනා. මග්‌ගමූළ්‌හසද්‌දෙනාති මග්‌ගෙ මූළ්‌හානං සද්‌දෙන. ධම්‌මස්‌සවනාරොචනසද්‌දෙනාති ධම්‌මස්‌සවනත්‌ථාය ආරොචනානං සද්‌දෙන. මග්‌ගමූළ්‌හසද්‌දෙන සද්‌දායන්‌තියා සද්‌දං සුණාති විය ච ධම්‌මස්‌සවනාරොචනසද්‌දෙන සද්‌දායන්‌තියා සද්‌දං සුණාති විය ච ‘‘අය්‍යෙ’’ති සද්‌දායන්‌තියා සද්‌දං සුණාතීති යොජනා. සද්‌දායන්‌තියාති සද්‌දං කරොන්‌තියා. නාමධාතු හෙසා. එවරූපෙති ‘‘මග්‌ගමූළ්‌හසද්‌දෙන වියා’’තිආදිනා වුත්‌තෙ එවරූපෙ.
Evaṃ vuttalakkhaṇamevāti evaṃ abhidhammapariyāyena vuttalakkhaṇameva. Taṃ panetanti taṃ pana araññaṃ. Tenevāti āpannahetunā eva. Aṭṭhakathāyanti mahāaṭṭhakathāyaṃ. Bhikkhunīsu pavisantīsūti sambandho, niddhāraṇatthe cetaṃ bhummavacanaṃ. Etthāti dassanūpacārasavanūpacāresu. Yattha okāse ṭhitaṃ dutiyikā passati, so okāso dassanūpacāro nāmāti yojanā. Sāṇipākārantarikāpīti sāṇipākārena byavahikāpi. Yattha okāse ṭhitā…pe… saddaṃ suṇāti, so okāso savanūpacāro nāmāti yojanā. Maggamūḷhasaddenāti magge mūḷhānaṃ saddena. Dhammassavanārocanasaddenāti dhammassavanatthāya ārocanānaṃ saddena. Maggamūḷhasaddena saddāyantiyā saddaṃ suṇāti viya ca dhammassavanārocanasaddena saddāyantiyā saddaṃ suṇāti viya ca ‘‘ayye’’ti saddāyantiyā saddaṃ suṇātīti yojanā. Saddāyantiyāti saddaṃ karontiyā. Nāmadhātu hesā. Evarūpeti ‘‘maggamūḷhasaddena viyā’’tiādinā vutte evarūpe.
තිත්‌ථායතනං සඞ්‌කන්‌තා වාති තිත්‌ථීනං වාසට්‌ඨානං සඞ්‌කන්‌තා වා. ඉමිනා ‘‘පක්‌ඛසඞ්‌කන්‌තා’’ති එත්‌ථ පක්‌ඛසද්‌දස්‌ස පටිපක්‌ඛවාචකත්‌තා තෙන සාසනපටිපක්‌ඛා තිත්‌ථියා එව ගහෙතබ්‌බාති දස්‌සෙති. තිත්‌ථියා හි සාසනස්‌ස පටිපක්‌ඛා හොන්‌තීති. තතියං.
Titthāyatanaṃ saṅkantā vāti titthīnaṃ vāsaṭṭhānaṃ saṅkantā vā. Iminā ‘‘pakkhasaṅkantā’’ti ettha pakkhasaddassa paṭipakkhavācakattā tena sāsanapaṭipakkhā titthiyā eva gahetabbāti dasseti. Titthiyā hi sāsanassa paṭipakkhā hontīti. Tatiyaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග • Bhikkhunīvibhaṅga / 3. තතියසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදං • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / 3. තතියසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 3. තතියසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 3. තතියසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 3. තතියසඞ්‌ඝාදිසෙසසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
