| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi |
੩. ਤਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ
3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
੬੯੨. ਤਤਿਯੇ ਦੁਤਿਯੇਨ ਪਾਦੇਨ ਅਤਿਕ੍ਕਨ੍ਤਮਤ੍ਤੇਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾਰਹਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਘਰੂਪਚਾਰਤੋ ਪਠਮਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤੋ। ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ વੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ਆਹ ‘‘ਅਪਿ ਚੇਤ੍ਥਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ। ਉਪਚਾਰੇ વਾਤਿ ਅਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਸ੍ਸ ਗਾਮਸ੍ਸ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਾਰਹਟ੍ਠਾਨੇ વਾ। ਤਤੋਤਿ ਗਾਮਨ੍ਤਰਤੋ, ਖਣ੍ਡਪਾਕਾਰੇਨ વਾ વਤਿਛਿਦ੍ਦੇਨ વਾ ਪવਿਸਿਤੁਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
692. Tatiye dutiyena pādena atikkantamatteti sambandho. Parikkhepārahaṭṭhānaṃ nāma gharūpacārato paṭhamaleḍḍupāto. Saṅkhepato vuttamatthaṃ vitthārato dassento āha ‘‘api cetthā’’tiādi. Etthāti imasmiṃ sikkhāpade. Upacāre vāti aparikkhittassa gāmassa parikkhepārahaṭṭhāne vā. Tatoti gāmantarato, khaṇḍapākārena vā vatichiddena vā pavisitunti sambandho.
ਸਮ੍ਬਦ੍ਧਾ વਤਿ ਏਤੇਸਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਦ੍ਧવਤਿਕਾ, ਦ੍વੇ ਗਾਮਾ। વਿਹਾਰਨ੍ਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿવਿਹਾਰਂ। ਤਤੋ ਪਨ ਗਾਮਤੋਤਿ ਤਤੋ ਇਤਰਗਾਮਤੋ ਪਨ, ਨਿਕ੍ਖਨ੍ਤਾਯ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਠਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਉਸ੍ਸਾਰਣਾ વਾਤਿ ਮਨੁਸ੍ਸਾਨਂ ਉਸ੍ਸਾਰਣਾ વਾ।
Sambaddhā vati etesanti sambaddhavatikā, dve gāmā. Vihāranti bhikkhunivihāraṃ. Tato pana gāmatoti tato itaragāmato pana, nikkhantāya bhikkhuniyā ṭhātabbanti sambandho. Ussāraṇā vāti manussānaṃ ussāraṇā vā.
ਜਨਾਤਿ ਗਾਮਭੋਜਕਾ ਜਨਾ। ਏਕਂ ਗਾਮਨ੍ਤਿ ਯਂਕਿਞ੍ਚਿ ਇਚ੍ਛਿਤਂ ਏਕਂ ਗਾਮਂ। ਤਤੋਤਿ ਗਾਮਤੋ। ‘‘ਕਸ੍ਮਾ’’ਤਿ ਇਮਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾਯ ‘‘વਿਹਰਤੋ ਏਕਂ ਗਾਮਂ ਗਨ੍ਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ વਚਨਸ੍ਸ ਕਾਰਣਂ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ‘‘વਿਹਾਰਸ੍ਸ ਚਤੁਗਾਮਸਾਧਾਰਣਤ੍ਤਾ’’ਤਿਇਮਿਨਾ વਿਸਜ੍ਜਨੇਨ ਤਂ ਪੁਚ੍ਛਂ વਿਸਜ੍ਜੇਤਿ।
Janāti gāmabhojakā janā. Ekaṃ gāmanti yaṃkiñci icchitaṃ ekaṃ gāmaṃ. Tatoti gāmato. ‘‘Kasmā’’ti imāya pucchāya ‘‘viharato ekaṃ gāmaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti vacanassa kāraṇaṃ pucchati. ‘‘Vihārassa catugāmasādhāraṇattā’’tiiminā visajjanena taṃ pucchaṃ visajjeti.
ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਯਸ੍ਸਂ ਨਦਿਯਂ। ਉਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿਯਾ ਏਕਦ੍વਙ੍ਗੁਲਮਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ਅਨ੍ਤਰવਾਸਕੋ ਤੇਮਿਯਤਿ, ਸਾ ਨਦੀ ਨਾਮਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਯਥਾ ਨਿવਸਿਯਮਾਨਾਯ ਤਿਮਣ੍ਡਲਪਟਿਚ੍ਛਾਦਨਂ ਹੋਤਿ, ਏવਂ ਨਿવਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਯੋਜਨਾ । ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਉਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿਯਾ ਅਨ੍ਤਰવਾਸਕੋਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ। ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚੀਤਿ ਯਸ੍ਮਿਂ ਕਿਸ੍ਮਿਂਚਿ ਠਾਨੇ। ‘‘ਸੇਤੁਨਾ ਗਚ੍ਛਤਿ, ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿਇਮਿਨਾ ਪਦਸਾ ਉਤ੍ਤਰਨ੍ਤਿਯਾ ਏવ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਉਤ੍ਤਰਣਕਾਲੇਤਿ ਨਦਿਤੋ ਉਤ੍ਤਰਣਕਾਲੇ। ਆਕਾਸਗਮਨਨ੍ਤਿ ਇਦ੍ਧਿਯਾ ਗਮਨਂ। ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਹਤ੍ਥਿਪਿਟ੍ਠਿਆਦਯੋ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ। ਅਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਿਯਾ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਦ੍વੀਸੁ ਤੀਸੁ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਸੁ। ਓਰਿਮਤੀਰਮੇવਾਤਿ ਅਪਾਰਤੀਰਮੇવ। ਤਮੇવ ਤੀਰਨ੍ਤਿ ਓਰਿਮਤੀਰਮੇવ। ਪਚ੍ਚੁਤ੍ਤਰਤੀਤਿ ਪਟਿਨਿવਤ੍ਤਿਤ੍વਾ ਉਤ੍ਤਰਤਿ।
Yatthāti yassaṃ nadiyaṃ. Uttarantiyā ekadvaṅgulamattampi antaravāsako temiyati, sā nadī nāmāti yojanā. Yathā nivasiyamānāya timaṇḍalapaṭicchādanaṃ hoti, evaṃ nivatthāyāti yojanā . Bhikkhuniyā uttarantiyā antaravāsakoti sambandho. Yattha katthacīti yasmiṃ kismiṃci ṭhāne. ‘‘Setunā gacchati, anāpattī’’tiiminā padasā uttarantiyā eva āpattīti dasseti. Uttaraṇakāleti nadito uttaraṇakāle. Ākāsagamananti iddhiyā gamanaṃ. Ādisaddena hatthipiṭṭhiādayo saṅgaṇhāti. Akkamantiyāti atikkamantiyā. Etthāti dvīsu tīsu bhikkhunīsu. Orimatīramevāti apāratīrameva. Tameva tīranti orimatīrameva. Paccuttaratīti paṭinivattitvā uttarati.
ਕੁਰੁਮਾਨਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀ ਕਰੋਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾ ਅਜਾਨਨ੍ਤਿਯਾ ਏવ ਚਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਅਨਾਦਰੇ ਚੇਤਂ ਸਾਮਿવਚਨਂ। ਅਥ ਪਨਾਤਿ ਅਥਸਦ੍ਦੋ ਯਦਿਪਰਿਯਾਯੋ, ਕਿਰਿਯਾਪਦੇਨ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ। ਅਥ ਅਚ੍ਛਤਿ, ਅਥ ਨ ਓਤਰਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਚ੍ਛਤੀਤਿ વਸਤਿ। ਹੀਤਿ ਸਚ੍ਚਂ। ਇਧਾਤਿ ‘‘ਏਕਾ વਾ ਰਤ੍ਤਿਂ વਿਪ੍ਪવਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿਪਦੇ।
Kurumānā bhikkhunī karotīti yojanā. Assāti bhikkhuniyā ajānantiyā eva cāti sambandho, anādare cetaṃ sāmivacanaṃ. Atha panāti athasaddo yadipariyāyo, kiriyāpadena yojetabbo. Atha acchati, atha na otaratīti attho. Acchatīti vasati. Hīti saccaṃ. Idhāti ‘‘ekā vā rattiṃ vippavaseyyā’’tipade.
ਏવਂ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਮੇવਾਤਿ ਏવਂ ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯੇਨ વੁਤ੍ਤਲਕ੍ਖਣਮੇવ। ਤਂ ਪਨੇਤਨ੍ਤਿ ਤਂ ਪਨ ਅਰਞ੍ਞਂ। ਤੇਨੇવਾਤਿ ਆਪਨ੍ਨਹੇਤੁਨਾ ਏવ। ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਨ੍ਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ। ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਸੁ ਪવਿਸਨ੍ਤੀਸੂਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਨਿਦ੍ਧਾਰਣਤ੍ਥੇ ਚੇਤਂ ਭੁਮ੍ਮવਚਨਂ। ਏਤ੍ਥਾਤਿ ਦਸ੍ਸਨੂਪਚਾਰਸવਨੂਪਚਾਰੇਸੁ। ਯਤ੍ਥ ਓਕਾਸੇ ਠਿਤਂ ਦੁਤਿਯਿਕਾ ਪਸ੍ਸਤਿ, ਸੋ ਓਕਾਸੋ ਦਸ੍ਸਨੂਪਚਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸਾਣਿਪਾਕਾਰਨ੍ਤਰਿਕਾਪੀਤਿ ਸਾਣਿਪਾਕਾਰੇਨ ਬ੍ਯવਹਿਕਾਪਿ। ਯਤ੍ਥ ਓਕਾਸੇ ਠਿਤਾ…ਪੇ॰… ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਾਤਿ, ਸੋ ਓਕਾਸੋ ਸવਨੂਪਚਾਰੋ ਨਾਮਾਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਮਗ੍ਗਮੂਲ਼੍ਹਸਦ੍ਦੇਨਾਤਿ ਮਗ੍ਗੇ ਮੂਲ਼੍ਹਾਨਂ ਸਦ੍ਦੇਨ। ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਾਰੋਚਨਸਦ੍ਦੇਨਾਤਿ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਤ੍ਥਾਯ ਆਰੋਚਨਾਨਂ ਸਦ੍ਦੇਨ। ਮਗ੍ਗਮੂਲ਼੍ਹਸਦ੍ਦੇਨ ਸਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਾਤਿ વਿਯ ਚ ਧਮ੍ਮਸ੍ਸવਨਾਰੋਚਨਸਦ੍ਦੇਨ ਸਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਾਤਿ વਿਯ ਚ ‘‘ਅਯ੍ਯੇ’’ਤਿ ਸਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਿਯਾ ਸਦ੍ਦਂ ਸੁਣਾਤੀਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਸਦ੍ਦਾਯਨ੍ਤਿਯਾਤਿ ਸਦ੍ਦਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ। ਨਾਮਧਾਤੁ ਹੇਸਾ। ਏવਰੂਪੇਤਿ ‘‘ਮਗ੍ਗਮੂਲ਼੍ਹਸਦ੍ਦੇਨ વਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ વੁਤ੍ਤੇ ਏવਰੂਪੇ।
Evaṃ vuttalakkhaṇamevāti evaṃ abhidhammapariyāyena vuttalakkhaṇameva. Taṃ panetanti taṃ pana araññaṃ. Tenevāti āpannahetunā eva. Aṭṭhakathāyanti mahāaṭṭhakathāyaṃ. Bhikkhunīsu pavisantīsūti sambandho, niddhāraṇatthe cetaṃ bhummavacanaṃ. Etthāti dassanūpacārasavanūpacāresu. Yattha okāse ṭhitaṃ dutiyikā passati, so okāso dassanūpacāro nāmāti yojanā. Sāṇipākārantarikāpīti sāṇipākārena byavahikāpi. Yattha okāse ṭhitā…pe… saddaṃ suṇāti, so okāso savanūpacāro nāmāti yojanā. Maggamūḷhasaddenāti magge mūḷhānaṃ saddena. Dhammassavanārocanasaddenāti dhammassavanatthāya ārocanānaṃ saddena. Maggamūḷhasaddena saddāyantiyā saddaṃ suṇāti viya ca dhammassavanārocanasaddena saddāyantiyā saddaṃ suṇāti viya ca ‘‘ayye’’ti saddāyantiyā saddaṃ suṇātīti yojanā. Saddāyantiyāti saddaṃ karontiyā. Nāmadhātu hesā. Evarūpeti ‘‘maggamūḷhasaddena viyā’’tiādinā vutte evarūpe.
ਤਿਤ੍ਥਾਯਤਨਂ ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਾ વਾਤਿ ਤਿਤ੍ਥੀਨਂ વਾਸਟ੍ਠਾਨਂ ਸਙ੍ਕਨ੍ਤਾ વਾ। ਇਮਿਨਾ ‘‘ਪਕ੍ਖਸਙ੍ਕਨ੍ਤਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਕ੍ਖਸਦ੍ਦਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖવਾਚਕਤ੍ਤਾ ਤੇਨ ਸਾਸਨਪਟਿਪਕ੍ਖਾ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਏવ ਗਹੇਤਬ੍ਬਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਤਿਤ੍ਥਿਯਾ ਹਿ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਪਟਿਪਕ੍ਖਾ ਹੋਨ੍ਤੀਤਿ। ਤਤਿਯਂ।
Titthāyatanaṃ saṅkantā vāti titthīnaṃ vāsaṭṭhānaṃ saṅkantā vā. Iminā ‘‘pakkhasaṅkantā’’ti ettha pakkhasaddassa paṭipakkhavācakattā tena sāsanapaṭipakkhā titthiyā eva gahetabbāti dasseti. Titthiyā hi sāsanassa paṭipakkhā hontīti. Tatiyaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਭਿਕ੍ਖੁਨੀવਿਭਙ੍ਗ • Bhikkhunīvibhaṅga / ੩. ਤਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਭਿਕ੍ਖੁਨੀવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੩. ਤਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੩. ਤਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੩. ਤਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੩. ਤਤਿਯਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
