Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸாரத்த²தீ³பனீ-டீகா • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
3. ததியஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா
3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
692. ததியே பரிக்கே²பங் அதிக்காமெந்தியாதி ஸககா³மதோ அஞ்ஞஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ பரிக்கே²பங் அதிக்காமெந்தியா. ‘‘கா³மந்தரங் க³ச்செ²ய்யா’’தி ஹி வசனதோ அஞ்ஞஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ பரிக்கே²பங் அதிக்காமெந்தியா ஏவ ஆபத்தி, ந ஸககா³மஸ்ஸ. அஞ்ஞோ ஹி கா³மோ கா³மந்தரங். அபரிக்கி²த்தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ உபசாரந்தி எத்த² உபசார-ஸத்³தே³ன க⁴ரூபசாரதோ பட²மலெட்³டு³பாதஸங்கா²தங் பரிக்கே²பாரஹட்டா²னங் க³ஹிதங், ந ததோ து³தியலெட்³டு³பாதஸங்கா²தோ உபசாரோதி ஆஹ ‘‘பரிக்கே²பாரஹட்டா²ன’’ந்தி. தேனேவ பாளியங் ‘‘உபசாரங் அதிக்காமெந்தியா’’தி வுத்தங். அஞ்ஞதா² யதா² விகாலகா³மப்பவிஸனஸிக்கா²பதே³ ‘‘பரிக்கி²த்தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ பரிக்கே²பங் அதிக்கமந்தஸ்ஸ, அபரிக்கி²த்தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ உபசாரங் ஓக்கமந்தஸ்ஸா’’தி (பாசி॰ 513) வுத்தங், ஏவமிதா⁴பி ‘‘பரிக்கி²த்தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ பரிக்கே²பங் அதிக்காமெந்தியா அபரிக்கி²த்தஸ்ஸ கா³மஸ்ஸ உபசாரங் ஓக்கமந்தியா’’தி வதெ³ய்ய. ஸங்கே²பதோ வுத்தமத்த²ங் விப⁴ஜித்வா த³ஸ்ஸெந்தோ ‘‘அபிசெத்தா²’’திஆதி³மாஹ. விஹாரஸ்ஸ சதுகா³மஸாதா⁴ரணத்தாதி இமினா ‘‘விஹாரதோ ஏகங் கா³மங் க³ந்துங் வட்டதீ’’தி எத்த² காரணமாஹ. விஹாரஸ்ஸ சதுகா³மஸாதா⁴ரணத்தாயேவ ஹி சதூஸு கா³மேஸு யங்கிஞ்சி ஏகங் கா³மங் க³ந்துங் வட்டதி.
692. Tatiye parikkhepaṃ atikkāmentiyāti sakagāmato aññassa gāmassa parikkhepaṃ atikkāmentiyā. ‘‘Gāmantaraṃ gaccheyyā’’ti hi vacanato aññassa gāmassa parikkhepaṃ atikkāmentiyā eva āpatti, na sakagāmassa. Añño hi gāmo gāmantaraṃ. Aparikkhittassa gāmassa upacāranti ettha upacāra-saddena gharūpacārato paṭhamaleḍḍupātasaṅkhātaṃ parikkhepārahaṭṭhānaṃ gahitaṃ, na tato dutiyaleḍḍupātasaṅkhāto upacāroti āha ‘‘parikkhepārahaṭṭhāna’’nti. Teneva pāḷiyaṃ ‘‘upacāraṃ atikkāmentiyā’’ti vuttaṃ. Aññathā yathā vikālagāmappavisanasikkhāpade ‘‘parikkhittassa gāmassa parikkhepaṃ atikkamantassa, aparikkhittassa gāmassa upacāraṃ okkamantassā’’ti (pāci. 513) vuttaṃ, evamidhāpi ‘‘parikkhittassa gāmassa parikkhepaṃ atikkāmentiyā aparikkhittassa gāmassa upacāraṃ okkamantiyā’’ti vadeyya. Saṅkhepato vuttamatthaṃ vibhajitvā dassento ‘‘apicetthā’’tiādimāha. Vihārassacatugāmasādhāraṇattāti iminā ‘‘vihārato ekaṃ gāmaṃ gantuṃ vaṭṭatī’’ti ettha kāraṇamāha. Vihārassa catugāmasādhāraṇattāyeva hi catūsu gāmesu yaṃkiñci ekaṃ gāmaṃ gantuṃ vaṭṭati.
யத்தா²தி யஸ்ஸங் நதி³யங். ‘‘பட²மங் பாத³ங் உத்தாரெந்தியா ஆபத்தி து²ல்லச்சயஸ்ஸ, து³தியங் பாத³ங் உத்தாரெந்தியா ஆபத்தி ஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸ்ஸா’’தி வசனதோ நதி³ங் ஓதரித்வா பத³ஸா உத்தரந்தியா ஏவ ஆபத்தீதி ஆஹ ‘‘ஸேதுனா க³ச்ச²தி, அனாபத்தீ’’திஆதி³. பரதீரமேவ அக்கமந்தியா அனாபத்தீதி நதி³ங் அனோதரித்வா யானநாவாதீ³ஸு அஞ்ஞதரேன க³ந்த்வா பரதீரமேவ அக்கமந்தியா அனாபத்தி. உப⁴யதீரேஸு விசரந்தி, வட்டதீதி இத³ங் அஸதிபி நதீ³பாரக³மனே உபரி வக்க²மானஸ்ஸ வினிச்ச²யஸ்ஸ ப²லமத்தத³ஸ்ஸனத்த²ங் வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ஓரிமதீரமேவ ஆக³ச்ச²தி, ஆபத்தீதி பரதீரங் க³ந்துகாமதாய ஓதிண்ணத்தா வுத்தங். தமேவ தீரந்தி தமேவ ஓரிமதீரங். அனாபத்தீதி பரதீரங் க³ந்துகாமதாய அபா⁴வதோ அனாபத்தி.
Yatthāti yassaṃ nadiyaṃ. ‘‘Paṭhamaṃ pādaṃ uttārentiyā āpatti thullaccayassa, dutiyaṃ pādaṃ uttārentiyā āpatti saṅghādisesassā’’ti vacanato nadiṃ otaritvā padasā uttarantiyā eva āpattīti āha ‘‘setunā gacchati, anāpattī’’tiādi. Paratīrameva akkamantiyā anāpattīti nadiṃ anotaritvā yānanāvādīsu aññatarena gantvā paratīrameva akkamantiyā anāpatti. Ubhayatīresu vicaranti, vaṭṭatīti idaṃ asatipi nadīpāragamane upari vakkhamānassa vinicchayassa phalamattadassanatthaṃ vuttanti veditabbaṃ. Orimatīrameva āgacchati, āpattīti paratīraṃ gantukāmatāya otiṇṇattā vuttaṃ. Tameva tīranti tameva orimatīraṃ. Anāpattīti paratīraṃ gantukāmatāya abhāvato anāpatti.
தாதி³ஸே அரஞ்ஞேதி ‘‘ப³ஹிஇந்த³கீ²லா ஸப்³ப³மேதங் அரஞ்ஞ’’ந்தி (விப⁴॰ 529) ஏவங் வுத்தலக்க²ணே அரஞ்ஞே. அத² தாதி³ஸஸ்ஸேவ அரஞ்ஞஸ்ஸ க³ஹிதபா⁴வோ கத²ங் விஞ்ஞாயதீதி ஆஹ ‘‘தேனேவா’’திஆதி³. இமினா ஹி அட்ட²கதா²வசனேன ஈதி³ஸேபி கா³மஸமீபே த³ஸ்ஸனூபசாரே விஜஹிதே ஸதிபி ஸவனூபசாரே ஆபத்தி ஹோதீதி விஞ்ஞாயதி. மக்³க³மூள்ஹா உச்சாஸத்³த³ங் கரொந்தீதி ஆஹ ‘‘மக்³க³மூள்ஹஸத்³தே³ன வியா’’தி. ஸத்³தா³யந்தியாதி ஸத்³த³ங் கரொந்தியா. புரிமாயோதி புரேதரங் க³ச்ச²ந்தியோ. அஞ்ஞங் மக்³க³ங் க³ண்ஹாதீதி மக்³க³மூள்ஹத்தா, ந ஓஹாதுங், தஸ்மா த்³வின்னம்பி அனாபத்தி. ஸேஸமெத்த² உத்தானமேவ. அனந்தராயேன ஏகபா⁴வோ, கா³மந்தரக³மனாதீ³ஸு அஞ்ஞதரதாபஜ்ஜனங், ஆபதா³ய அபா⁴வோதி இமானி பனெத்த² தீணி அங்கா³னி.
Tādise araññeti ‘‘bahiindakhīlā sabbametaṃ arañña’’nti (vibha. 529) evaṃ vuttalakkhaṇe araññe. Atha tādisasseva araññassa gahitabhāvo kathaṃ viññāyatīti āha ‘‘tenevā’’tiādi. Iminā hi aṭṭhakathāvacanena īdisepi gāmasamīpe dassanūpacāre vijahite satipi savanūpacāre āpatti hotīti viññāyati. Maggamūḷhā uccāsaddaṃ karontīti āha ‘‘maggamūḷhasaddena viyā’’ti. Saddāyantiyāti saddaṃ karontiyā. Purimāyoti puretaraṃ gacchantiyo. Aññaṃ maggaṃ gaṇhātīti maggamūḷhattā, na ohātuṃ, tasmā dvinnampi anāpatti. Sesamettha uttānameva. Anantarāyena ekabhāvo, gāmantaragamanādīsu aññataratāpajjanaṃ, āpadāya abhāvoti imāni panettha tīṇi aṅgāni.
ததியஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / வினயபிடக • Vinayapiṭaka / பி⁴க்கு²னீவிப⁴ங்க³ • Bhikkhunīvibhaṅga / 3. ததியஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸிக்கா²பத³ங் • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / வினயபிடக (அட்ட²கதா²) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / பி⁴க்கு²னீவிப⁴ங்க³-அட்ட²கதா² • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / 3. ததியஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / வஜிரபு³த்³தி⁴-டீகா • Vajirabuddhi-ṭīkā / 3. ததியஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / விமதிவினோத³னீ-டீகா • Vimativinodanī-ṭīkā / 3. ததியஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸிக்கா²பத³வண்ணனா • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / வினயபிடக (டீகா) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / பாசித்யாதி³யோஜனாபாளி • Pācityādiyojanāpāḷi / 3. ததியஸங்கா⁴தி³ஸேஸஸிக்கா²பத³ங் • 3. Tatiyasaṅghādisesasikkhāpadaṃ