| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පඤ්‌චපකරණ-අට්‌ඨකථා • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
9. තතියසඤ්‌ඤාවෙදයිතකථාවණ්‌ණනා
9. Tatiyasaññāvedayitakathāvaṇṇanā
732. ඉදානි යස්‌මා ‘‘අසුකො මරණධම්‌මො, අසුකො න මරණධම්‌මො’’ති සත්‌තානං මරණධම්‌මතාය නියාමො නත්‌ථීති සඤ්‌ඤාවෙදයිතනිරොධං සමාපන්‌නොපි කාලං කරෙය්‍යාති යෙසං ලද්‌ධි, සෙය්‍යථාපි රාජගිරිකානං; තෙසං සමාපන්‌නායපි මරණධම්‌මතාය මරණසමයඤ්‌ච අමරණසමයඤ්‌ච දස්‌සෙතුං පුච්‌ඡා සකවාදිස්‌ස, පටිඤ්‌ඤා ඉතරස්‌ස. අථ නං යස්‌මා කාලං කරොන්‌තස්‌ස නාම මරණන්‌තිකෙහි ඵස්‌සාදීහි භවිතබ්‌බං, තස්‌මා තෙනාකාරෙන චොදෙතුං අත්‌ථීතිආදිමාහ.
732. Idāni yasmā ‘‘asuko maraṇadhammo, asuko na maraṇadhammo’’ti sattānaṃ maraṇadhammatāya niyāmo natthīti saññāvedayitanirodhaṃ samāpannopi kālaṃ kareyyāti yesaṃ laddhi, seyyathāpi rājagirikānaṃ; tesaṃ samāpannāyapi maraṇadhammatāya maraṇasamayañca amaraṇasamayañca dassetuṃ pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Atha naṃ yasmā kālaṃ karontassa nāma maraṇantikehi phassādīhi bhavitabbaṃ, tasmā tenākārena codetuṃ atthītiādimāha.
අඵස්‌සකස්‌ස කාලකිරියාතිආදීනි පුට්‌ඨො සෙසසත්‌තෙ සන්‌ධාය පටික්‌ඛිපති විසං කමෙය්‍යාතිආදීනි පුට්‌ඨො සමාපත්‌තිආනුභාවං සන්‌ධාය පටික්‌ඛිපති. දුතියවාරෙ සරීරපකතිං සන්‌ධාය පටිජානාති. එවං සන්‌තෙ පන සමාපත්‌තිආනුභාවො නාම න හොති, තෙනෙව න නිරොධසමාපන්‌නොති අනුයුඤ්‌ජති.
Aphassakassa kālakiriyātiādīni puṭṭho sesasatte sandhāya paṭikkhipati visaṃ kameyyātiādīni puṭṭho samāpattiānubhāvaṃ sandhāya paṭikkhipati. Dutiyavāre sarīrapakatiṃ sandhāya paṭijānāti. Evaṃ sante pana samāpattiānubhāvo nāma na hoti, teneva na nirodhasamāpannoti anuyuñjati.
733-734. න කාලං කරෙය්‍යාති පුච්‌ඡා පරවාදිස්‌ස. අත්‌ථි සො නියාමොති පරවාදිස්‌ස පඤ්‌හෙ පන යස්‌මා එවරූපො නියාමො නාම නත්‌ථි, තස්‌මා පටික්‌ඛිපති. චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණසමඞ්‌ගීතිආදි සකවාදිනා ‘‘නියාමෙ අසන්‌තෙපි මරණසමයෙනෙව මරති, නාසමයෙනා’’ති දස්‌සෙතුං වුත්‌තං. තත්‍රායමධිප්‌පායො – යදි නියාමාභාවෙන කාලකිරියා භවෙය්‍ය, චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණසමඞ්‌ගිනොපි භවෙය්‍ය. තතො ‘‘පඤ්‌චහි විඤ්‌ඤාණෙහි න චවති, න උපපජ්‌ජතී’’ති සුත්‌තවිරොධො සියා. යථා පන චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණසමඞ්‌ගිස්‌ස කාලකිරියා න හොති, තථා නිරොධසමාපන්‌නස්‌සාපීති.
733-734. Na kālaṃ kareyyāti pucchā paravādissa. Atthi so niyāmoti paravādissa pañhe pana yasmā evarūpo niyāmo nāma natthi, tasmā paṭikkhipati. Cakkhuviññāṇasamaṅgītiādi sakavādinā ‘‘niyāme asantepi maraṇasamayeneva marati, nāsamayenā’’ti dassetuṃ vuttaṃ. Tatrāyamadhippāyo – yadi niyāmābhāvena kālakiriyā bhaveyya, cakkhuviññāṇasamaṅginopi bhaveyya. Tato ‘‘pañcahi viññāṇehi na cavati, na upapajjatī’’ti suttavirodho siyā. Yathā pana cakkhuviññāṇasamaṅgissa kālakiriyā na hoti, tathā nirodhasamāpannassāpīti.
තතියසඤ්‌ඤාවෙදයිතකථාවණ්‌ණනා.
Tatiyasaññāvedayitakathāvaṇṇanā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / අභිධම්‌මපිටක • Abhidhammapiṭaka / කථාවත්‌ථුපාළි • Kathāvatthupāḷi / (153) 9. තතියසඤ්‌ඤාවෙදයිතකථා • (153) 9. Tatiyasaññāvedayitakathā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-මූලටීකා • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / 9. තතියසඤ්‌ඤාවෙදයිතකථාවණ්‌ණනා • 9. Tatiyasaññāvedayitakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / අභිධම්‌මපිටක (ටීකා) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / පඤ්‌චපකරණ-අනුටීකා • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 9. තතියසඤ්‌ඤාවෙදයිතකථාවණ්‌ණනා • 9. Tatiyasaññāvedayitakathāvaṇṇanā
