| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂပာဠိ • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
၃. တတိယသုတ္တန္တနိဒ္ဒေသော
3. Tatiyasuttantaniddeso
၁၉၄. သာဝတ္ထိနိဒာနံ 1။ ‘‘ပဉ္စိမာနိ, ဘိက္ခဝေ, ဣန္ဒ္ရိယာနိ။ ကတမာနိ ပဉ္စ? သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ, ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ, သတိန္ဒ္ရိယံ, သမာဓိန္ဒ္ရိယံ, ပညိန္ဒ္ရိယံ။ ကတ္ထ စ, ဘိက္ခဝေ, သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ? စတူသု သောတာပတ္တိယင္ဂေသု – ဧတ္ထ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ကတ္ထ စ, ဘိက္ခဝေ, ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ? စတူသု သမ္မပ္ပဓာနေသု – ဧတ္ထ ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ကတ္ထ စ , ဘိက္ခဝေ, သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ? စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု – ဧတ္ထ သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ကတ္ထ စ, ဘိက္ခဝေ, သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ? စတူသု ဈာနေသု – ဧတ္ထ သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ကတ္ထ စ, ဘိက္ခဝေ, ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ? စတူသု အရိယသစ္စေသု – ဧတ္ထ ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ’’။
194. Sāvatthinidānaṃ 2. ‘‘Pañcimāni, bhikkhave, indriyāni. Katamāni pañca? Saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ. Kattha ca, bhikkhave, saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ? Catūsu sotāpattiyaṅgesu – ettha saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Kattha ca, bhikkhave, vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ? Catūsu sammappadhānesu – ettha vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Kattha ca , bhikkhave, satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ? Catūsu satipaṭṭhānesu – ettha satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Kattha ca, bhikkhave, samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ? Catūsu jhānesu – ettha samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Kattha ca, bhikkhave, paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ? Catūsu ariyasaccesu – ettha paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ’’.
စတူသု သောတာပတ္တိယင္ဂေသု သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတိဟာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ? စတူသု သမ္မပ္ပဓာနေသု ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတိဟာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ? စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတိဟာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ? စတူသု ဈာနေသု သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတိဟာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ? စတူသု အရိယသစ္စေသု ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတိဟာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ?
Catūsu sotāpattiyaṅgesu saddhindriyassa vasena katihākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni? Catūsu sammappadhānesu vīriyindriyassa vasena katihākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni? Catūsu satipaṭṭhānesu satindriyassa vasena katihākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni? Catūsu jhānesu samādhindriyassa vasena katihākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni? Catūsu ariyasaccesu paññindriyassa vasena katihākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni?
စတူသု သောတာပတ္တိယင္ဂေသု သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။ စတူသု သမ္မပ္ပဓာနေသု ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။ စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။ စတူသု ဈာနေသု သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။ စတူသု အရိယသစ္စေသု ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။
Catūsu sotāpattiyaṅgesu saddhindriyassa vasena vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni. Catūsu sammappadhānesu vīriyindriyassa vasena vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni. Catūsu satipaṭṭhānesu satindriyassa vasena vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni. Catūsu jhānesu samādhindriyassa vasena vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni. Catūsu ariyasaccesu paññindriyassa vasena vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni.
က. ပဘေဒဂဏနနိဒ္ဒေသော
Ka. pabhedagaṇananiddeso
၁၉၅. စတူသု သောတာပတ္တိယင္ဂေသု သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ? သပ္ပုရိသသံသေဝေ သောတာပတ္တိယင္ဂေ အဓိမောက္ခာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ , ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ; သဒ္ဓမ္မသဝနေ သောတာပတ္တိယင္ဂေ။ ယောနိသောမနသိကာရေ သောတာပတ္တိယင္ဂေ။ ဓမ္မာနုဓမ္မပဋိပတ္တိယာ သောတာပတ္တိယင္ဂေ အဓိမောက္ခာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ စတူသု သောတာပတ္တိယင္ဂေသု သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။
195. Catūsu sotāpattiyaṅgesu saddhindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni? Sappurisasaṃseve sotāpattiyaṅge adhimokkhādhipateyyaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, saddhindriyassa vasena paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ , dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ; saddhammasavane sotāpattiyaṅge… yonisomanasikāre sotāpattiyaṅge… dhammānudhammapaṭipattiyā sotāpattiyaṅge adhimokkhādhipateyyaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, saddhindriyassa vasena paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Catūsu sotāpattiyaṅgesu saddhindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni.
စတူသု သမ္မပ္ပဓာနေသု ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ? အနုပ္ပန္နာနံ ပာပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပာဒာယ သမ္မပ္ပဓာနေ ပဂ္ဂဟာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဥပ္ပန္နာနံ ပာပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဟာနာယ သမ္မပ္ပဓာနေ။ပေ.။ အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပာဒာယ သမ္မပ္ပဓာနေ။ပေ.။ ဥပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဌိတိယာ အသမ္မောသာယ ဘိယ္ယောဘာဝာယ ဝေပုလ္လာယ ဘာဝနာယ ပာရိပူရိယာ သမ္မပ္ပဓာနေ ပဂ္ဂဟာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ စတူသု သမ္မပ္ပဓာနေသု ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။
Catūsu sammappadhānesu vīriyindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni? Anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya sammappadhāne paggahādhipateyyaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, vīriyindriyassa vasena upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya sammappadhāne…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya sammappadhāne…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā sammappadhāne paggahādhipateyyaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, vīriyindriyassa vasena upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Catūsu sammappadhānesu vīriyindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni.
စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ? ကာယေ ကာယာနုပသ္သနာသတိပဋ္ဌာနေ ဥပဋ္ဌာနာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပသ္သနာသတိပဋ္ဌာနေ။ပေ.။ စိတ္တေ စိတ္တာနုပသ္သနာသတိပဋ္ဌာနေ။ ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပသ္သနာသတိပဋ္ဌာနေ ဥပဋ္ဌာနာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။
Catūsu satipaṭṭhānesu satindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni? Kāye kāyānupassanāsatipaṭṭhāne upaṭṭhānādhipateyyaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, satindriyassa vasena avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Vedanāsu vedanānupassanāsatipaṭṭhāne…pe… citte cittānupassanāsatipaṭṭhāne… dhammesu dhammānupassanāsatipaṭṭhāne upaṭṭhānādhipateyyaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, satindriyassa vasena avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Catūsu satipaṭṭhānesu satindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni.
စတူသု ဈာနေသု သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ? ပဌမေ ဈာနေ အဝိက္ခေပာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဒုတိယေ ဈာနေ။ပေ.။ တတိယေ ဈာနေ။ စတုတ္ထေ ဈာနေ အဝိက္ခေပာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ စတူသု ဈာနေသု သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။
Catūsu jhānesu samādhindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni? Paṭhame jhāne avikkhepādhipateyyaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, samādhindriyassa vasena dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Dutiye jhāne…pe… tatiye jhāne… catutthe jhāne avikkhepādhipateyyaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, samādhindriyassa vasena dassanaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Catūsu jhānesu samādhindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni.
စတူသု အရိယသစ္စေသု ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ? ဒုက္ခေ အရိယသစ္စေ ဒသ္သနာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ဒုက္ခသမုဒယေ အရိယသစ္စေ။ပေ.။ ဒုက္ခနိရောဓေ အရိယသစ္စေ။ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနိယာ ပဋိပဒာယ အရိယသစ္စေ ဒသ္သနာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယံ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ စတူသု အရိယသစ္စေသု ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စိန္ဒ္ရိယာနိ ဒဋ္ဌဗ္ဗာနိ။
Catūsu ariyasaccesu paññindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni? Dukkhe ariyasacce dassanādhipateyyaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Dukkhasamudaye ariyasacce…pe… dukkhanirodhe ariyasacce… dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ariyasacce dassanādhipateyyaṭṭhena paññindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, paggahaṭṭhena vīriyindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyaṃ daṭṭhabbaṃ, avikkhepaṭṭhena samādhindriyaṃ daṭṭhabbaṃ. Catūsu ariyasaccesu paññindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcindriyāni daṭṭhabbāni.
ခ. စရိယဝာရော
Kha. cariyavāro
၁၉၆. စတူသု သောတာပတ္တိယင္ဂေသု သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတိဟာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ?
196. Catūsu sotāpattiyaṅgesu saddhindriyassa vasena katihākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā?
စတူသု သမ္မပ္ပဓာနေသု။ပေ.။ စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု။ စတူသု ဈာနေသု။ စတူသု အရိယသစ္စေသု ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတိဟာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ? စတူသု သောတာပတ္တိယင္ဂေသု သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ စတူသု သမ္မပ္ပဓာနေသု။ပေ.။ စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု။ စတူသု ဈာနေသု။ စတူသု အရိယသစ္စေသု ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
Catūsu sammappadhānesu…pe… catūsu satipaṭṭhānesu… catūsu jhānesu… catūsu ariyasaccesu paññindriyassa vasena katihākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā? Catūsu sotāpattiyaṅgesu saddhindriyassa vasena vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā. Catūsu sammappadhānesu…pe… catūsu satipaṭṭhānesu… catūsu jhānesu… catūsu ariyasaccesu paññindriyassa vasena vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā.
စတူသု သောတာပတ္တိယင္ဂေသု သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ? သပ္ပုရိသသံသေဝေ သောတာပတ္တိယင္ဂေ အဓိမောက္ခာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ သဒ္ဓမ္မသဝနေ သောတာပတ္တိယင္ဂေ။ပေ.။ ယောနိသော မနသိကာရေ သောတာပတ္တိယင္ဂေ။ ဓမ္မာနုဓမ္မပဋိပတ္တိယာ သောတာပတ္တိယင္ဂေ အဓိမောက္ခာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ စတူသု သောတာပတ္တိယင္ဂေသု သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
Catūsu sotāpattiyaṅgesu saddhindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā? Sappurisasaṃseve sotāpattiyaṅge adhimokkhādhipateyyaṭṭhena saddhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, saddhindriyassa vasena paggahaṭṭhena vīriyindriyassa cariyā daṭṭhabbā, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyassa cariyā daṭṭhabbā, avikkhepaṭṭhena samādhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, dassanaṭṭhena paññindriyassa cariyā daṭṭhabbā. Saddhammasavane sotāpattiyaṅge…pe… yoniso manasikāre sotāpattiyaṅge… dhammānudhammapaṭipattiyā sotāpattiyaṅge adhimokkhādhipateyyaṭṭhena saddhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, saddhindriyassa vasena paggahaṭṭhena vīriyindriyassa cariyā daṭṭhabbā, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyassa cariyā daṭṭhabbā, avikkhepaṭṭhena samādhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, dassanaṭṭhena paññindriyassa cariyā daṭṭhabbā. Catūsu sotāpattiyaṅgesu saddhindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā.
စတူသု သမ္မပ္ပဓာနေသု ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ? အနုပ္ပန္နာနံ ပာပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ အနုပ္ပာဒာယ သမ္မပ္ပဓာနေ ပဂ္ဂဟာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ဥပ္ပန္နာနံ ပာပကာနံ အကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ပဟာနာယ သမ္မပ္ပဓာနေ။ပေ.။ အနုပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဥပ္ပာဒာယ သမ္မပ္ပဓာနေ။ပေ.။ ဥပ္ပန္နာနံ ကုသလာနံ ဓမ္မာနံ ဌိတိယာ အသမ္မောသာယ ဘိယ္ယောဘာဝာယ ဝေပုလ္လာယ ဘာဝနာယ ပာရိပူရိယာ သမ္မပ္ပဓာနေ ပဂ္ဂဟာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ပေ.။ စတူသု သမ္မပ္ပဓာနေသု ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
Catūsu sammappadhānesu vīriyindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā? Anuppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ anuppādāya sammappadhāne paggahādhipateyyaṭṭhena vīriyindriyassa cariyā daṭṭhabbā, vīriyindriyassa vasena upaṭṭhānaṭṭhena satindriyassa cariyā daṭṭhabbā, avikkhepaṭṭhena samādhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, dassanaṭṭhena paññindriyassa cariyā daṭṭhabbā, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyassa cariyā daṭṭhabbā. Uppannānaṃ pāpakānaṃ akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya sammappadhāne…pe… anuppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ uppādāya sammappadhāne…pe… uppannānaṃ kusalānaṃ dhammānaṃ ṭhitiyā asammosāya bhiyyobhāvāya vepullāya bhāvanāya pāripūriyā sammappadhāne paggahādhipateyyaṭṭhena vīriyindriyassa cariyā daṭṭhabbā…pe… catūsu sammappadhānesu vīriyindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā.
စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ? ကာယေ ကာယာနုပသ္သနာသတိပဋ္ဌာနေ ဥပဋ္ဌာနာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ဝေဒနာသု ဝေဒနာနုပသ္သနာသတိပဋ္ဌာနေ။ပေ.။ စိတ္တေ စိတ္တာနုပသ္သနာသတိပဋ္ဌာနေ။ပေ.။ ဓမ္မေသု ဓမ္မာနုပသ္သနာသတိပဋ္ဌာနေ ဥပဋ္ဌာနာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ပေ.။ စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
Catūsu satipaṭṭhānesu satindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā? Kāye kāyānupassanāsatipaṭṭhāne upaṭṭhānādhipateyyaṭṭhena satindriyassa cariyā daṭṭhabbā, satindriyassa vasena avikkhepaṭṭhena samādhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, dassanaṭṭhena paññindriyassa cariyā daṭṭhabbā, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, paggahaṭṭhena vīriyindriyassa cariyā daṭṭhabbā. Vedanāsu vedanānupassanāsatipaṭṭhāne…pe… citte cittānupassanāsatipaṭṭhāne…pe… dhammesu dhammānupassanāsatipaṭṭhāne upaṭṭhānādhipateyyaṭṭhena satindriyassa cariyā daṭṭhabbā…pe… catūsu satipaṭṭhānesu satindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā.
စတူသု ဈာနေသု သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ? ပဌမေ ဈာနေ အဝိက္ခေပာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဒသ္သနဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ဒုတိယေ ဈာနေ။ပေ.။ တတိယေ ဈာနေ။ပေ.။ စတုတ္ထေ ဈာနေ အဝိက္ခေပာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ပေ.။ စတူသု ဈာနေသု သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
Catūsu jhānesu samādhindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā? Paṭhame jhāne avikkhepādhipateyyaṭṭhena samādhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, samādhindriyassa vasena dassanaṭṭhena paññindriyassa cariyā daṭṭhabbā, adhimokkhaṭṭhena saddhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, paggahaṭṭhena vīriyindriyassa cariyā daṭṭhabbā, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyassa cariyā daṭṭhabbā. Dutiye jhāne…pe… tatiye jhāne…pe… catutthe jhāne avikkhepādhipateyyaṭṭhena samādhindriyassa cariyā daṭṭhabbā…pe… catūsu jhānesu samādhindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā.
စတူသု အရိယသစ္စေသု ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ကတမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ? ဒုက္ခေ အရိယသစ္စေ ဒသ္သနာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ ဒုက္ခသမုဒယေ အရိယသစ္စေ။ပေ.။ ဒုက္ခနိရောဓေ အရိယသစ္စေ။ ဒုက္ခနိရောဓဂာမိနိယာ ပဋိပဒာယ အရိယသစ္စေ ဒသ္သနာဓိပတေယ္ယဋ္ဌေန ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန အဓိမောက္ခဋ္ဌေန သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ပဂ္ဂဟဋ္ဌေန ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌေန သတိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ, အဝိက္ခေပဋ္ဌေန သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။ စတူသု အရိယသစ္စေသု ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဝသေန ဣမေဟိ ဝီသတိယာ အာကာရေဟိ ပဉ္စန္နံ ဣန္ဒ္ရိယာနံ စရိယာ ဒဋ္ဌဗ္ဗာ။
Catūsu ariyasaccesu paññindriyassa vasena katamehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā? Dukkhe ariyasacce dassanādhipateyyaṭṭhena paññindriyassa cariyā daṭṭhabbā, paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, paggahaṭṭhena vīriyindriyassa cariyā daṭṭhabbā, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyassa cariyā daṭṭhabbā, avikkhepaṭṭhena samādhindriyassa cariyā daṭṭhabbā. Dukkhasamudaye ariyasacce…pe… dukkhanirodhe ariyasacce… dukkhanirodhagāminiyā paṭipadāya ariyasacce dassanādhipateyyaṭṭhena paññindriyassa cariyā daṭṭhabbā, paññindriyassa vasena adhimokkhaṭṭhena saddhindriyassa cariyā daṭṭhabbā, paggahaṭṭhena vīriyindriyassa cariyā daṭṭhabbā, upaṭṭhānaṭṭhena satindriyassa cariyā daṭṭhabbā, avikkhepaṭṭhena samādhindriyassa cariyā daṭṭhabbā. Catūsu ariyasaccesu paññindriyassa vasena imehi vīsatiyā ākārehi pañcannaṃ indriyānaṃ cariyā daṭṭhabbā.
ဂ. စာရဝိဟာရနိဒ္ဒေသော
Ga. cāravihāraniddeso
၁၉၇. စာရော စ ဝိဟာရော စ အနုဗုဒ္ဓော ဟောတိ ပဋိဝိဒ္ဓော, ယထာစရန္တံ ယထာဝိဟရန္တံ ဝိညူ သဗ္ရဟ္မစာရီ ဂမ္ဘီရေသု ဌာနေသု ဩကပ္ပေယ္ယုံ – ‘‘အဒ္ဓာ, အယမာယသ္မာ ပတ္တော ဝာ ပာပုဏိသ္သတိ ဝာ’’။
197. Cāro ca vihāro ca anubuddho hoti paṭividdho, yathācarantaṃ yathāviharantaṃ viññū sabrahmacārī gambhīresu ṭhānesu okappeyyuṃ – ‘‘addhā, ayamāyasmā patto vā pāpuṇissati vā’’.
စရိယာတိ အဋ္ဌ စရိယာယော – ဣရိယာပထစရိယာ, အာယတနစရိယာ, သတိစရိယာ, သမာဓိစရိယာ, ဉာဏစရိယာ, မဂ္ဂစရိယာ, ပတ္တိစရိယာ, လောကတ္ထစရိယာတိ။ ဣရိယာပထစရိယာတိ စတူသု ဣရိယာပထေသု။ အာယတနစရိယာတိ ဆသု အဇ္ဈတ္တိကဗာဟိရေသု အာယတနေသု။ သတိစရိယာတိ စတူသု သတိပဋ္ဌာနေသု။ သမာဓိစရိယာတိ စတူသု ဈာနေသု။ ဉာဏစရိယာတိ စတူသု အရိယသစ္စေသု။ မဂ္ဂစရိယာတိ စတူသု အရိယမဂ္ဂေသု။ ပတ္တိစရိယာတိ စတူသု သာမညဖလေသု။ လောကတ္ထစရိယာတိ တထာဂတေသု အရဟန္တေသု သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓေသု, ပဒေသေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓေသု, ပဒေသေ သာဝကေသု။ ဣရိယာပထစရိယာ စ ပဏိဓိသမ္ပန္နာနံ, အာယတနစရိယာ စ ဣန္ဒ္ရိယေသု ဂုတ္တဒ္ဝာရာနံ, သတိစရိယာ စ အပ္ပမာဒဝိဟာရီနံ, သမာဓိစရိယာ စ အဓိစိတ္တမနုယုတ္တာနံ, ဉာဏစရိယာ စ ဗုဒ္ဓိသမ္ပန္နာနံ, မဂ္ဂစရိယာ စ သမ္မာပဋိပန္နာနံ, ပတ္တိစရိယာ စ အဓိဂတဖလာနံ, လောကတ္ထစရိယာ စ တထာဂတာနံ အရဟန္တာနံ သမ္မာသမ္ဗုဒ္ဓာနံ, ပဒေသေ ပစ္စေကဗုဒ္ဓာနံ, ပဒေသေ သာဝကာနံ။ ဣမာ အဋ္ဌ စရိယာယော။
Cariyāti aṭṭha cariyāyo – iriyāpathacariyā, āyatanacariyā, saticariyā, samādhicariyā, ñāṇacariyā, maggacariyā, patticariyā, lokatthacariyāti. Iriyāpathacariyāti catūsu iriyāpathesu. Āyatanacariyāti chasu ajjhattikabāhiresu āyatanesu. Saticariyāti catūsu satipaṭṭhānesu. Samādhicariyāti catūsu jhānesu. Ñāṇacariyāti catūsu ariyasaccesu. Maggacariyāti catūsu ariyamaggesu. Patticariyāti catūsu sāmaññaphalesu. Lokatthacariyāti tathāgatesu arahantesu sammāsambuddhesu, padese paccekabuddhesu, padese sāvakesu. Iriyāpathacariyā ca paṇidhisampannānaṃ, āyatanacariyā ca indriyesu guttadvārānaṃ, saticariyā ca appamādavihārīnaṃ, samādhicariyā ca adhicittamanuyuttānaṃ, ñāṇacariyā ca buddhisampannānaṃ, maggacariyā ca sammāpaṭipannānaṃ, patticariyā ca adhigataphalānaṃ, lokatthacariyā ca tathāgatānaṃ arahantānaṃ sammāsambuddhānaṃ, padese paccekabuddhānaṃ, padese sāvakānaṃ. Imā aṭṭha cariyāyo.
အပရာပိ အဋ္ဌ စရိယာယော။ အဓိမုစ္စန္တော သဒ္ဓာယ စရတိ, ပဂ္ဂဏ္ဟန္တော ဝီရိယေန စရတိ, ဥပဋ္ဌာပေန္တော သတိယာ စရတိ, အဝိက္ခေပံ ကရောန္တော သမာဓိနာ စရတိ, ပဇာနန္တော ပညာယ စရတိ, ဝိဇာနန္တော ဝိညာဏစရိယာယ စရတိ, ဧဝံ ပဋိပန္နသ္သ ကုသလာ ဓမ္မာ အာယာပေန္တီတိ အာယတနစရိယာယ စရတိ, ဧဝံ ပဋိပန္နော ဝိသေသမဓိဂစ္ဆတီတိ ဝိသေသစရိယာယ စရတိ – ဣမာ အဋ္ဌ စရိယာယော။
Aparāpi aṭṭha cariyāyo. Adhimuccanto saddhāya carati, paggaṇhanto vīriyena carati, upaṭṭhāpento satiyā carati, avikkhepaṃ karonto samādhinā carati, pajānanto paññāya carati, vijānanto viññāṇacariyāya carati, evaṃ paṭipannassa kusalā dhammā āyāpentīti āyatanacariyāya carati, evaṃ paṭipanno visesamadhigacchatīti visesacariyāya carati – imā aṭṭha cariyāyo.
အပရာပိ အဋ္ဌ စရိယာယော။ ဒသ္သနစရိယာ စ သမ္မာဒိဋ္ဌိယာ, အဘိနိရောပနစရိယာ စ သမ္မာသင္ကပ္ပသ္သ, ပရိဂ္ဂဟစရိယာ စ သမ္မာဝာစာယ, သမုဋ္ဌာနစရိယာ စ သမ္မာကမ္မန္တသ္သ, ဝောဒာနစရိယာ စ သမ္မာအာဇီဝသ္သ, ပဂ္ဂဟစရိယာ စ သမ္မာဝာယာမသ္သ, ဥပဋ္ဌာနစရိယာ စ သမ္မာသတိယာ, အဝိက္ခေပစရိယာ စ သမ္မာသမာဓိသ္သ – ဣမာ အဋ္ဌ စရိယာယော။
Aparāpi aṭṭha cariyāyo. Dassanacariyā ca sammādiṭṭhiyā, abhiniropanacariyā ca sammāsaṅkappassa, pariggahacariyā ca sammāvācāya, samuṭṭhānacariyā ca sammākammantassa, vodānacariyā ca sammāājīvassa, paggahacariyā ca sammāvāyāmassa, upaṭṭhānacariyā ca sammāsatiyā, avikkhepacariyā ca sammāsamādhissa – imā aṭṭha cariyāyo.
ဝိဟာရောတိ အဓိမုစ္စန္တော သဒ္ဓာယ ဝိဟရတိ, ပဂ္ဂဏ္ဟန္တော ဝီရိယေန ဝိဟရတိ, ဥပဋ္ဌာပေန္တော သတိယာ ဝိဟရတိ, အဝိက္ခေပံ ကရောန္တော သမာဓိနာ ဝိဟရတိ, ပဇာနန္တော ပညာယ ဝိဟရတိ။
Vihāroti adhimuccanto saddhāya viharati, paggaṇhanto vīriyena viharati, upaṭṭhāpento satiyā viharati, avikkhepaṃ karonto samādhinā viharati, pajānanto paññāya viharati.
အနုဗုဒ္ဓောတိ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ အဓိမောက္ခဋ္ဌော အနုဗုဒ္ဓော ဟောတိ, ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ပဂ္ဂဟဋ္ဌော အနုဗုဒ္ဓော ဟောတိ, သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌော အနုဗုဒ္ဓော ဟောတိ, သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ အဝိက္ခေပဋ္ဌော အနုဗုဒ္ဓော ဟောတိ, ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဒသ္သနဋ္ဌော အနုဗုဒ္ဓော ဟောတိ။
Anubuddhoti saddhindriyassa adhimokkhaṭṭho anubuddho hoti, vīriyindriyassa paggahaṭṭho anubuddho hoti, satindriyassa upaṭṭhānaṭṭho anubuddho hoti, samādhindriyassa avikkhepaṭṭho anubuddho hoti, paññindriyassa dassanaṭṭho anubuddho hoti.
ပဋိဝိဒ္ဓောတိ သဒ္ဓိန္ဒ္ရိယသ္သ အဓိမောက္ခဋ္ဌော ပဋိဝိဒ္ဓော ဟောတိ, ဝီရိယိန္ဒ္ရိယသ္သ ပဂ္ဂဟဋ္ဌော ပဋိဝိဒ္ဓော ဟောတိ, သတိန္ဒ္ရိယသ္သ ဥပဋ္ဌာနဋ္ဌော ပဋိဝိဒ္ဓော ဟောတိ, သမာဓိန္ဒ္ရိယသ္သ အဝိက္ခေပဋ္ဌော ပဋိဝိဒ္ဓော ဟောတိ, ပညိန္ဒ္ရိယသ္သ ဒသ္သနဋ္ဌော ပဋိဝိဒ္ဓော ဟောတိ။ ယထာစရန္တန္တိ ဧဝံ သဒ္ဓာယ စရန္တံ, ဧဝံ ဝီရိယေန စရန္တံ, ဧဝံ သတိယာ စရန္တံ, ဧဝံ သမာဓိနာ စရန္တံ, ဧဝံ ပညာယ စရန္တံ။ ယထာဝိဟရန္တန္တိ ဧဝံ သဒ္ဓာယ ဝိဟရန္တံ, ဧဝံ ဝီရိယေန ဝိဟရန္တံ, ဧဝံ သတိယာ ဝိဟရန္တံ, ဧဝံ သမာဓိနာ ဝိဟရန္တံ, ဧဝံ ပညာယ ဝိဟရန္တံ။ ဝိညူတိ ဝိညူ ဝိဘာဝီ မေဓာဝီ ပဏ္ဍိတာ ဗုဒ္ဓိသမ္ပန္နာ။ သဗ္ရဟ္မစာရီတိ ဧကကမ္မံ ဧကုဒ္ဒေသော သမသိက္ခတာ။ ဂမ္ဘီရေသု ဌာနေသူတိ ဂမ္ဘီရာနိ ဌာနာနိ ဝုစ္စန္တိ ဈာနာ စ ဝိမောက္ခာ စ သမာဓီ စ သမာပတ္တိယော စ မဂ္ဂာ စ ဖလာနိ စ အဘိညာယော စ ပဋိသမ္ဘိဒာ စ။ ဩကပ္ပေယ္ယုန္တိ သဒ္ဒဟေယ္ယုံ အဓိမုစ္စေယ္ယုံ။ အဒ္ဓာတိ ဧကံသဝစနမေတံ နိသ္သံသယဝစနမေတံ နိက္ကင္ခဝစနမေတံ အဒ္ဝေဇ္ဈဝစနမေတံ အဒ္ဝေဠ္ဟကဝစနမေတံ နိယောဂဝစနမေတံ အပဏ္ဏကဝစနမေတံ အဝတ္ထာပနဝစနမေတံ – အဒ္ဓာတိ။ အာယသ္မာတိ ပိယဝစနမေတံ ဂရုဝစနမေတံ သဂာရဝသပ္ပတိသ္သာဓိဝစနမေတံ – အာယသ္မာတိ။ ပတ္တော ဝာတိ အဓိဂတော ဝာ။ ပာပုဏိသ္သတိ ဝာတိ အဓိဂမိသ္သတိ ဝာ။
Paṭividdhoti saddhindriyassa adhimokkhaṭṭho paṭividdho hoti, vīriyindriyassa paggahaṭṭho paṭividdho hoti, satindriyassa upaṭṭhānaṭṭho paṭividdho hoti, samādhindriyassa avikkhepaṭṭho paṭividdho hoti, paññindriyassa dassanaṭṭho paṭividdho hoti. Yathācarantanti evaṃ saddhāya carantaṃ, evaṃ vīriyena carantaṃ, evaṃ satiyā carantaṃ, evaṃ samādhinā carantaṃ, evaṃ paññāya carantaṃ. Yathāviharantanti evaṃ saddhāya viharantaṃ, evaṃ vīriyena viharantaṃ, evaṃ satiyā viharantaṃ, evaṃ samādhinā viharantaṃ, evaṃ paññāya viharantaṃ. Viññūti viññū vibhāvī medhāvī paṇḍitā buddhisampannā. Sabrahmacārīti ekakammaṃ ekuddeso samasikkhatā. Gambhīresu ṭhānesūti gambhīrāni ṭhānāni vuccanti jhānā ca vimokkhā ca samādhī ca samāpattiyo ca maggā ca phalāni ca abhiññāyo ca paṭisambhidā ca. Okappeyyunti saddaheyyuṃ adhimucceyyuṃ. Addhāti ekaṃsavacanametaṃ nissaṃsayavacanametaṃ nikkaṅkhavacanametaṃ advejjhavacanametaṃ adveḷhakavacanametaṃ niyogavacanametaṃ apaṇṇakavacanametaṃ avatthāpanavacanametaṃ – addhāti. Āyasmāti piyavacanametaṃ garuvacanametaṃ sagāravasappatissādhivacanametaṃ – āyasmāti. Pattovāti adhigato vā. Pāpuṇissati vāti adhigamissati vā.
သုတ္တန္တနိဒ္ဒေသော တတိယော။
Suttantaniddeso tatiyo.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ပဋိသမ္ဘိဒာမဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / ၃. တတိယသုတ္တန္တနိဒ္ဒေသဝဏ္ဏနာ • 3. Tatiyasuttantaniddesavaṇṇanā
