| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಙ್ಖಾವಿತರಣೀ-ಪುರಾಣ-ಟೀಕಾ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
೭. ತತುತ್ತರಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ
7. Tatuttarisikkhāpadavaṇṇanā
ಪಕತಿಯಾ ಸನ್ತರುತ್ತರೇನ ಚರತಿ ಕಥಿನಪಲಿಬೋಧವಸೇನ ವಾ ಸಾಸಙ್ಕಸಿಕ್ಖಾಪದವಸೇನ ವಾ। ಏತ್ಥ ಸಿಯಾ – ‘‘ನ ಮತ್ತಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ಬಹುಂ ಚೀವರಂ ವಿಞ್ಞಾಪೇಸ್ಸನ್ತಿ, ದುಸ್ಸವಾಣಿಜ್ಜಂ ವಾ’’ತಿಆದಿನಾ (ಪಾರಾ॰ ೫೨೨) ಉಜ್ಝಾಯನ್ತಾನಂ ಸುತ್ವಾ ಭಗವಾಪಿ ಛಬ್ಬಗ್ಗಿಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ‘‘ಕಥಞ್ಹಿ ನಾಮ ತುಮ್ಹೇ ಮೋಘಪುರಿಸಾ ನ ಮತ್ತಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ಬಹುಂ ಚೀವರಂ ವಿಞ್ಞಾಪೇಸ್ಸಥಾ’’ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೫೨೨) ವತ್ವಾ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಪಞ್ಞತ್ತತ್ತಾ ಚ ಇಮಿಸ್ಸಂ ಕಙ್ಖಾವಿತರಣಿಯಂ ‘‘ಬಹುಚೀವರವಿಞ್ಞಾಪನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂ ಪಞ್ಞತ್ತ’’ನ್ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ, ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯಂ ‘‘ನ ಹಿ ಅನಚ್ಛಿನ್ನಚೀವರಾ ಅತ್ತನೋ ಅತ್ಥಾಯ ಸಾಖಾಪಲಾಸಂ ಭಞ್ಜಿತುಂ ಲಭನ್ತಿ, ಅಚ್ಛಿನ್ನಚೀವರಾನಂ ಪನ ಅತ್ಥಾಯ ಲಭನ್ತೀ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಚ ಅಞ್ಞಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಪಮಾಣಂ ವಿಞ್ಞಾಪೇತುಂ ವಟ್ಟತೀತಿ ಚೇ? ನ, ಕಸ್ಮಾ? ಅಞ್ಞಾತಕವಿಞ್ಞತ್ತಿಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಅಟ್ಠುಪ್ಪತ್ತಿಯಾ ಏವ ಅಞ್ಞಾತಕವಿಞ್ಞತ್ತಿ ವಾರಿತಾ। ತಸ್ಸ ಸಿಕ್ಖಾಪದಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತಿ। ಪಾಳಿಯಂ (ಪಾರಾ॰ ೫೨೧) ‘‘ಅಞ್ಞಸ್ಸತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ ಇಮಿಸ್ಸಾ ಅನಾಪತ್ತಿಪಾಳಿಯಾ ಅಞ್ಞಸ್ಸತ್ಥಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪೇನ್ತೋ ತಸ್ಸ ಞಾತಕಪ್ಪವಾರಿತೇ ಏವ ವಿಞ್ಞಾಪೇತಿ, ನ ಅಞ್ಞೇತಿ ವಚನತೋ ಚ ವಾರಿತಾ। ತಸ್ಮಾ ಭಗವಾಪಿ ‘‘ಬಹುಂ ಚೀವರಂ ವಿಞ್ಞಾಪೇಸ್ಸಥಾ’’ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೫೨೨) ವಿಗರಹಿತ್ವಾ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಪಞ್ಞಾಪೇನ್ತೋ ‘‘ಅಭಿಹಟ್ಠುಂ ಪವಾರೇಯ್ಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಪಮಾಣತೋ ಗಹಣಂ ಅನುಜಾನಿ, ನ ಅಞ್ಞಸ್ಸತ್ಥಾಯ ಪಮಾಣತೋ ವಿಞ್ಞಾಪನಂ। ಯಸ್ಮಾ ಪನಿಮಂ ಸಿಕ್ಖಾಪದಂ ಅಞ್ಞಸ್ಸತ್ಥಾಯ ವಿಞ್ಞಾಪನವತ್ಥುಸ್ಮಿಂಯೇವ ಪಞ್ಞತ್ತಂ, ತಸ್ಮಾ ಇಧ ‘‘ಅಞ್ಞಸ್ಸತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ ನ ವುತ್ತಂ, ನ ನ ಲಬ್ಭತೀತಿ ಕತ್ವಾ।
Pakatiyā santaruttarena carati kathinapalibodhavasena vā sāsaṅkasikkhāpadavasena vā. Ettha siyā – ‘‘na mattaṃ jānitvā bahuṃ cīvaraṃ viññāpessanti, dussavāṇijjaṃ vā’’tiādinā (pārā. 522) ujjhāyantānaṃ sutvā bhagavāpi chabbaggiye bhikkhū ‘‘kathañhi nāma tumhe moghapurisā na mattaṃ jānitvā bahuṃ cīvaraṃ viññāpessathā’’ti (pārā. 522) vatvā sikkhāpadassa paññattattā ca imissaṃ kaṅkhāvitaraṇiyaṃ ‘‘bahucīvaraviññāpanavatthusmiṃ paññatta’’nti vuttattā, samantapāsādikāyaṃ ‘‘na hi anacchinnacīvarā attano atthāya sākhāpalāsaṃ bhañjituṃ labhanti, acchinnacīvarānaṃ pana atthāya labhantī’’ti vuttattā ca aññassatthāya pamāṇaṃ viññāpetuṃ vaṭṭatīti ce? Na, kasmā? Aññātakaviññattisikkhāpadassa aṭṭhuppattiyā eva aññātakaviññatti vāritā. Tassa sikkhāpadassa anāpatti. Pāḷiyaṃ (pārā. 521) ‘‘aññassatthāyā’’ti imissā anāpattipāḷiyā aññassatthāya viññāpento tassa ñātakappavārite eva viññāpeti, na aññeti vacanato ca vāritā. Tasmā bhagavāpi ‘‘bahuṃ cīvaraṃ viññāpessathā’’ti (pārā. 522) vigarahitvā sikkhāpadaṃ paññāpento ‘‘abhihaṭṭhuṃ pavāreyyā’’ti vuttanayeneva pamāṇato gahaṇaṃ anujāni, na aññassatthāya pamāṇato viññāpanaṃ. Yasmā panimaṃ sikkhāpadaṃ aññassatthāya viññāpanavatthusmiṃyeva paññattaṃ, tasmā idha ‘‘aññassatthāyā’’ti na vuttaṃ, na na labbhatīti katvā.
ಅಟ್ಠಕಥಾಸು ‘‘ಅಞ್ಞಾತಕಪ್ಪವಾರಿತಟ್ಠಾನೇ ಪಕತಿಯಾ ಬಹುಮ್ಪಿ ವಟ್ಟತಿ, ಅಚ್ಛಿನ್ನಕಾರಣಾ ಪಮಾಣಮೇವ ವಟ್ಟತೀ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತಂ ‘‘ಅನಾಪತ್ತಿ ಞಾತಕಾನಂ ಪವಾರಿತಾನ’’ನ್ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೫೨೬) ವುತ್ತಅನಾಪತ್ತಿಪಾಳಿಯಾ ನ ಸಮೇತೀತಿ ಸಮನ್ತಪಾಸಾದಿಕಾಯಂ (ಪಾರಾ॰ ಅಟ್ಠ॰ ೨.೫೨೬) ವುತ್ತತ್ತಾ ಇಧಾಪಿ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಞಾತಕಪ್ಪವಾರಿತೇ ವಿಞ್ಞಾಪೇನ್ತಸ್ಸ ಅತ್ತನೋ ಧನೇನ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಅನಾಪತ್ತೀತಿ ಲಿಖಿತಂ। ‘‘ಅಞ್ಞಸ್ಸತ್ಥಾಯಾ’’ತಿ ನಿದಾನವಿರೋಧತೋ ನ ವುತ್ತಂ, ತಥಾಪಿ ಅನನ್ತರೇ ವುತ್ತನಯೇನೇವ ಲಬ್ಭತಿ ಏವಾತಿ ವದನ್ತಿ।
Aṭṭhakathāsu ‘‘aññātakappavāritaṭṭhāne pakatiyā bahumpi vaṭṭati, acchinnakāraṇā pamāṇameva vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Taṃ ‘‘anāpatti ñātakānaṃ pavāritāna’’nti (pārā. 526) vuttaanāpattipāḷiyā na sametīti samantapāsādikāyaṃ (pārā. aṭṭha. 2.526) vuttattā idhāpi vuttanayeneva ñātakappavārite viññāpentassa attano dhanena gaṇhantassa anāpattīti likhitaṃ. ‘‘Aññassatthāyā’’ti nidānavirodhato na vuttaṃ, tathāpi anantare vuttanayeneva labbhati evāti vadanti.
ತತುತ್ತರಿಸಿಕ್ಖಾಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Tatuttarisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
