Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / චරියාපිටකපාළි • Cariyāpiṭakapāḷi |
6. තෙමියචරියා
6. Temiyacariyā
48.
48.
‘‘පුනාපරං යදා හොමි, කාසිරාජස්ස අත්රජො;
‘‘Punāparaṃ yadā homi, kāsirājassa atrajo;
මූගපක්ඛොති නාමෙන, තෙමියොති වදන්ති මං.
Mūgapakkhoti nāmena, temiyoti vadanti maṃ.
49.
49.
අහොරත්තානං අච්චයෙන, නිබ්බත්තො අහමෙකකො.
Ahorattānaṃ accayena, nibbatto ahamekako.
50.
50.
‘‘කිච්ඡා ලද්ධං පියං පුත්තං, අභිජාතං ජුතින්ධරං;
‘‘Kicchā laddhaṃ piyaṃ puttaṃ, abhijātaṃ jutindharaṃ;
සෙතච්ඡත්තං ධාරයිත්වාන, සයනෙ පොසෙති මං පිතා.
Setacchattaṃ dhārayitvāna, sayane poseti maṃ pitā.
51.
51.
‘‘නිද්දායමානො සයනවරෙ, පබුජ්ඣිත්වානහං තදා;
‘‘Niddāyamāno sayanavare, pabujjhitvānahaṃ tadā;
අද්දසං පණ්ඩරං ඡත්තං, යෙනාහං නිරයං ගතො.
Addasaṃ paṇḍaraṃ chattaṃ, yenāhaṃ nirayaṃ gato.
52.
52.
‘‘සහ දිට්ඨස්ස මෙ ඡත්තං, තාසො උප්පජ්ජි භෙරවො;
‘‘Saha diṭṭhassa me chattaṃ, tāso uppajji bheravo;
විනිච්ඡයං සමාපන්නො, ‘කථාහං ඉමං මුඤ්චිස්සං’.
Vinicchayaṃ samāpanno, ‘kathāhaṃ imaṃ muñcissaṃ’.
53.
53.
‘‘පුබ්බසාලොහිතා මය්හං, දෙවතා අත්ථකාමිනී;
‘‘Pubbasālohitā mayhaṃ, devatā atthakāminī;
සා මං දිස්වාන දුක්ඛිතං, තීසු ඨානෙසු යොජයි.
Sā maṃ disvāna dukkhitaṃ, tīsu ṭhānesu yojayi.
54.
54.
‘‘‘මා පණ්ඩිච්චයං විභාවය, බාලමතො භව සබ්බපාණිනං;
‘‘‘Mā paṇḍiccayaṃ vibhāvaya, bālamato bhava sabbapāṇinaṃ;
සබ්බො තං ජනො ඔචිනායතු, එවං තව අත්ථො භවිස්සති’.
Sabbo taṃ jano ocināyatu, evaṃ tava attho bhavissati’.
55.
55.
‘‘එවං වුත්තායහං තස්සා, ඉදං වචනමබ්රවිං;
‘‘Evaṃ vuttāyahaṃ tassā, idaṃ vacanamabraviṃ;
‘කරොමි තෙ තං වචනං, යං ත්වං භණසි දෙවතෙ;
‘Karomi te taṃ vacanaṃ, yaṃ tvaṃ bhaṇasi devate;
අත්ථකාමාසි මෙ අම්ම, හිතකාමාසි දෙවතෙ’.
Atthakāmāsi me amma, hitakāmāsi devate’.
56.
56.
‘‘තස්සාහං වචනං සුත්වා, සාගරෙව ථලං ලභිං;
‘‘Tassāhaṃ vacanaṃ sutvā, sāgareva thalaṃ labhiṃ;
හට්ඨො සංවිග්ගමානසො, තයො අඞ්ගෙ අධිට්ඨහිං.
Haṭṭho saṃviggamānaso, tayo aṅge adhiṭṭhahiṃ.
57.
57.
‘‘මූගො අහොසිං බධිරො, පක්ඛො ගතිවිවජ්ජිතො;
‘‘Mūgo ahosiṃ badhiro, pakkho gativivajjito;
එතෙ අඞ්ගෙ අධිට්ඨාය, වස්සානි සොළසං වසිං.
Ete aṅge adhiṭṭhāya, vassāni soḷasaṃ vasiṃ.
58.
58.
‘‘තතො මෙ හත්ථපාදෙ ච, ජිව්හං සොතඤ්ච මද්දිය;
‘‘Tato me hatthapāde ca, jivhaṃ sotañca maddiya;
අනූනතං මෙ පස්සිත්වා, ‘කාළකණ්ණී’ති නින්දිසුං.
Anūnataṃ me passitvā, ‘kāḷakaṇṇī’ti nindisuṃ.
59.
59.
‘‘තතො ජානපදා සබ්බෙ, සෙනාපතිපුරොහිතා;
‘‘Tato jānapadā sabbe, senāpatipurohitā;
සබ්බෙ එකමනා හුත්වා, ඡඩ්ඩනං අනුමොදිසුං.
Sabbe ekamanā hutvā, chaḍḍanaṃ anumodisuṃ.
60.
60.
‘‘සොහං තෙසං මතිං සුත්වා, හට්ඨො සංවිග්ගමානසො;
‘‘Sohaṃ tesaṃ matiṃ sutvā, haṭṭho saṃviggamānaso;
යස්සත්ථාය තපොචිණ්ණො, සො මෙ අත්ථො සමිජ්ඣථ.
Yassatthāya tapociṇṇo, so me attho samijjhatha.
61.
61.
‘‘න්හාපෙත්වා අනුලිම්පිත්වා, වෙඨෙත්වා රාජවෙඨනං;
‘‘Nhāpetvā anulimpitvā, veṭhetvā rājaveṭhanaṃ;
ඡත්තෙන අභිසිඤ්චිත්වා, කාරෙසුං පුරං පදක්ඛිණං.
Chattena abhisiñcitvā, kāresuṃ puraṃ padakkhiṇaṃ.
62.
62.
‘‘සත්තාහං ධාරයිත්වාන, උග්ගතෙ රවිමණ්ඩලෙ;
‘‘Sattāhaṃ dhārayitvāna, uggate ravimaṇḍale;
රථෙන මං නීහරිත්වා, සාරථී වනමුපාගමි.
Rathena maṃ nīharitvā, sārathī vanamupāgami.
63.
63.
‘‘එකොකාසෙ රථං කත්වා, සජ්ජස්සං හත්ථමුච්චිතො 3;
‘‘Ekokāse rathaṃ katvā, sajjassaṃ hatthamuccito 4;
සාරථී ඛණතී කාසුං, නිඛාතුං පථවියා මමං.
Sārathī khaṇatī kāsuṃ, nikhātuṃ pathaviyā mamaṃ.
64.
64.
‘‘අධිට්ඨිතමධිට්ඨානං, තජ්ජෙන්තො විවිධකාරණා;
‘‘Adhiṭṭhitamadhiṭṭhānaṃ, tajjento vividhakāraṇā;
න භින්දිං තමධිට්ඨානං, බොධියායෙව කාරණා.
Na bhindiṃ tamadhiṭṭhānaṃ, bodhiyāyeva kāraṇā.
65.
65.
‘‘මාතාපිතා න මෙ දෙස්සා, අත්තා මෙ න ච දෙස්සියො;
‘‘Mātāpitā na me dessā, attā me na ca dessiyo;
සබ්බඤ්ඤුතං පියං මය්හං, තස්මා වතමධිට්ඨහිං.
Sabbaññutaṃ piyaṃ mayhaṃ, tasmā vatamadhiṭṭhahiṃ.
66.
66.
‘‘එතෙ අඞ්ගෙ අධිට්ඨාය, වස්සානි සොළසං වසිං;
‘‘Ete aṅge adhiṭṭhāya, vassāni soḷasaṃ vasiṃ;
අධිට්ඨානෙන මෙ සමො නත්ථි, එසා මෙ අධිට්ඨානපාරමී’’ති.
Adhiṭṭhānena me samo natthi, esā me adhiṭṭhānapāramī’’ti.
තෙමියචරියං ඡට්ඨං.
Temiyacariyaṃ chaṭṭhaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්තපිටක (අට්ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්දකනිකාය (අට්ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / චරියාපිටක-අට්ඨකථා • Cariyāpiṭaka-aṭṭhakathā / 6. තෙමියචරියාවණ්ණනා • 6. Temiyacariyāvaṇṇanā