| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / பஞ்சபகரண-மூலடீகா • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā |
13. தேரஸமனயோ அஸங்க³ஹிதேனஸம்பயுத்தவிப்பயுத்தபத³வண்ணனா
13. Terasamanayo asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā
448. தேரஸமனயவண்ணனாயங் யேஹி தீஹிபி ஸங்க³ஹேஹி அஸங்க³ஹிதங் விஞ்ஞாணமேவ ஹோதி, தே பாளியங் ‘‘ரூபஞ்ச த⁴ம்மாயதன’’ந்திஆதி³உத்³தா³னகா³தா²ய த³ஸ்ஸிதா பா³வீஸ த⁴ம்மா ‘‘ரூபக்க²ந்தே⁴ன ஸதி³ஸபஞ்ஹா த⁴ம்மா’’தி வுத்தா. யேஹி பன தீஹிபி ஸங்க³ஹேஹி அஸங்க³ஹிதானி அரூபப⁴வேன விய ஓளாரிகாயதனானேவ ஹொந்தி, தே வுத்தாவஸேஸா ஸப்³பே³ இத⁴ உத்³த⁴டா ‘‘அரூபப⁴வேன ஸதி³ஸா’’தி வுத்தா. ஸேஸாதி ஸேஸா பஞ்சமனயே ஆக³தா வேத³னாக்க²ந்தா⁴த³யோ ஸதிபி அஸங்கா³ஹகத்தே இத⁴ விஸ்ஸஜ்ஜனங் ந ருஹந்தீதி ந உத்³த⁴டா. யே பன அஸங்கா³ஹகா ஏவ ந ஹொந்தி து³க்க²ஸச்சாதி³த⁴ம்மா, தேஸு வத்தப்³ப³மேவ நத்தி². யதா² பன வேத³னாக்க²ந்தா⁴த³யோ ந ருஹந்தி, தங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘வேத³னாக்க²ந்தே⁴ன ஹீ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² தேஸஞ்ச ஸம்பயோகோ³ நாம நத்தீ²தி ரூபாரூபத⁴ம்மானங் அஸம்பயோகே³ஹி வோமிஸ்ஸதாய ஸம்பயோகோ³ நத்தீ²தி அத்தோ².
448. Terasamanayavaṇṇanāyaṃ yehi tīhipi saṅgahehi asaṅgahitaṃ viññāṇameva hoti, te pāḷiyaṃ ‘‘rūpañca dhammāyatana’’ntiādiuddānagāthāya dassitā bāvīsa dhammā ‘‘rūpakkhandhena sadisapañhā dhammā’’ti vuttā. Yehi pana tīhipi saṅgahehi asaṅgahitāni arūpabhavena viya oḷārikāyatanāneva honti, te vuttāvasesā sabbe idha uddhaṭā ‘‘arūpabhavena sadisā’’ti vuttā. Sesāti sesā pañcamanaye āgatā vedanākkhandhādayo satipi asaṅgāhakatte idha vissajjanaṃ na ruhantīti na uddhaṭā. Ye pana asaṅgāhakā eva na honti dukkhasaccādidhammā, tesu vattabbameva natthi. Yathā pana vedanākkhandhādayo na ruhanti, taṃ dassetuṃ ‘‘vedanākkhandhena hī’’tiādimāha. Tattha tesañca sampayogo nāma natthīti rūpārūpadhammānaṃ asampayogehi vomissatāya sampayogo natthīti attho.
யதி³ பன தே கதா³சி அஸப்³ப³விஞ்ஞாணதா⁴துஸம்பயுத்தா அரூபத⁴ம்மா ரூபத⁴ம்மா ச ஸியுங், ந தேஸங் விப்பயோகோ³ நத்தீ²தி ‘‘விப்பயோகோ³ ச நத்தீ²’’தி ந வுத்தங், ந வேத³னாக்க²ந்தே⁴ன அஸங்க³ஹிதானங் விப்பயோக³ஸ்ஸ அத்தி²தாயாதி வேதி³தப்³ப³ங். உப⁴யாபா⁴வதோ ஹி வேத³னாக்க²ந்தா⁴த³யோ இத⁴ ந ருஹந்தீதி. ஏவங் பனெத்த² ஸியா ‘‘வேத³னாக்க²ந்தே⁴ன ஹி க²ந்தா⁴தி³வஸேன அனாரம்மணமிஸ்ஸகா ஸத்தவிஞ்ஞாணதா⁴துத⁴ம்மா அஸங்க³ஹிதா ஹொந்தி, தேஸஞ்ச ஸம்பயோகோ³ விப்பயோகோ³ ச நத்தீ²’’தி. அனாரம்மணஸஹிதானஞ்ஹி ஸப்³ப³விஞ்ஞாணதா⁴தூனங் ஸப்³ப³விஞ்ஞாணதா⁴துஸம்பயுத்தானங் தது³ப⁴யத⁴ம்மானஞ்ச வேத³னாக்க²ந்தா⁴தி³விஞ்ஞாணக்க²ந்தா⁴தி³சக்கா²யதனாதீ³ஹி தீஹிபி ஸங்க³ஹேஹி அஸங்க³ஹிதானங் ஸம்பயோக³விப்பயோகா³பா⁴வோ அருஹணே காரணங். ஜாதிவிப்பயோக³பூ⁴மிகாலஸந்தானவிப்பயோக³தோ சதுப்³பி³தோ⁴ விப்பயோகோ³. தத்த² ஜாதிவிப்பயோகோ³ ‘‘குஸலா த⁴ம்மா, அகுஸலா த⁴ம்மா’’திஆதி³, பூ⁴மிவிப்பயோகோ³ ‘‘காமாவசரா, ரூபாவசரா’’திஆதி³, காலவிப்பயோகோ³ ‘‘அதீதா த⁴ம்மா, அனாக³தா த⁴ம்மா’’திஆதி³, ஸந்தானவிப்பயோகோ³ ‘‘அஜ்ஜ²த்தா த⁴ம்மா, ப³ஹித்³தா⁴ த⁴ம்மா’’திஆதி³. ஏவங் விப்பயோகோ³ சதுதா⁴ வேதி³தப்³போ³.
Yadi pana te kadāci asabbaviññāṇadhātusampayuttā arūpadhammā rūpadhammā ca siyuṃ, na tesaṃ vippayogo natthīti ‘‘vippayogo ca natthī’’ti na vuttaṃ, na vedanākkhandhena asaṅgahitānaṃ vippayogassa atthitāyāti veditabbaṃ. Ubhayābhāvato hi vedanākkhandhādayo idha na ruhantīti. Evaṃ panettha siyā ‘‘vedanākkhandhena hi khandhādivasena anārammaṇamissakā sattaviññāṇadhātudhammā asaṅgahitā honti, tesañca sampayogo vippayogo ca natthī’’ti. Anārammaṇasahitānañhi sabbaviññāṇadhātūnaṃ sabbaviññāṇadhātusampayuttānaṃ tadubhayadhammānañca vedanākkhandhādiviññāṇakkhandhādicakkhāyatanādīhi tīhipi saṅgahehi asaṅgahitānaṃ sampayogavippayogābhāvo aruhaṇe kāraṇaṃ. Jātivippayogabhūmikālasantānavippayogato catubbidho vippayogo. Tattha jātivippayogo ‘‘kusalā dhammā, akusalā dhammā’’tiādi, bhūmivippayogo ‘‘kāmāvacarā, rūpāvacarā’’tiādi, kālavippayogo ‘‘atītā dhammā, anāgatā dhammā’’tiādi, santānavippayogo ‘‘ajjhattā dhammā, bahiddhā dhammā’’tiādi. Evaṃ vippayogo catudhā veditabbo.
தேரஸமனயஅஸங்க³ஹிதேனஸம்பயுத்தவிப்பயுத்தபத³வண்ணனா நிட்டி²தா.
Terasamanayaasaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / அபி⁴த⁴ம்மபிடக • Abhidhammapiṭaka / தா⁴துகதா²பாளி • Dhātukathāpāḷi / 13. அஸங்க³ஹிதேனஸம்பயுத்தவிப்பயுத்தபத³னித்³தே³ஸோ • 13. Asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadaniddeso
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (அட்ட²கதா²) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / பஞ்சபகரண-அட்ட²கதா² • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / 13. தேரஸமனயோ அஸங்க³ஹிதேனஸம்பயுத்தவிப்பயுத்தபத³வண்ணனா • 13. Terasamanayo asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / அபி⁴த⁴ம்மபிடக (டீகா) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / பஞ்சபகரண-அனுடீகா • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / 13. தேரஸமனயோ அஸங்க³ஹிதேனஸம்பயுத்தவிப்பயுத்தபத³வண்ணனா • 13. Terasamanayo asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā
