| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อนุฎีกา • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
๑๓. เตรสมนโย อสงฺคหิเตนสมฺปยุตฺตวิปฺปยุตฺตปทวณฺณนา
13. Terasamanayo asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā
๔๔๘. เยหีติ รูปกฺขนฺธธมฺมายตนาทีหิฯ ตีหิปิ ขนฺธายตนาทิสงฺคเหหิฯ ปุน เยหีติ อรูปภวาทีหิฯ โอฬาริกายตนาเนว โหนฺติ อายตนธาตุสงฺคเหหิปิ อสงฺคหิตตฺตาฯ เตติ จตุโวการภวาทโยฯ วุตฺตาวเสสาติ รูปกฺขนฺธธมฺมายตนาทีหิ อวสิฎฺฐาฯ สติปิ อสงฺคาหกเตฺต เตหิ อสงฺคหิตานํ สมฺปโยโค น สมฺภวตีติ เวทนากฺขนฺธาทโย อิธ เตรสมนเย วิสฺสชฺชนํ น รุหนฺติ นาโรหนฺติฯ เตนาห อฎฺฐกถายํ ‘‘เวทนากฺขเนฺธน หิ ขนฺธาทิวเสน รูปารูปธมฺมา อสงฺคหิตา โหนฺติ, เตสญฺจ สมฺปโยโค นาม นตฺถี’’ติ (ธาตุ. ๔๔๘) อสงฺคาหกา เอว น โหนฺติ อวิกลปญฺจกฺขนฺธาทิสมุทายภาวโตฯ
448. Yehīti rūpakkhandhadhammāyatanādīhi. Tīhipi khandhāyatanādisaṅgahehi. Puna yehīti arūpabhavādīhi. Oḷārikāyatanāneva honti āyatanadhātusaṅgahehipi asaṅgahitattā. Teti catuvokārabhavādayo. Vuttāvasesāti rūpakkhandhadhammāyatanādīhi avasiṭṭhā. Satipi asaṅgāhakatte tehi asaṅgahitānaṃ sampayogo na sambhavatīti vedanākkhandhādayo idha terasamanaye vissajjanaṃ na ruhanti nārohanti. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘vedanākkhandhena hi khandhādivasena rūpārūpadhammā asaṅgahitā honti, tesañca sampayogo nāma natthī’’ti (dhātu. 448) asaṅgāhakā eva na honti avikalapañcakkhandhādisamudāyabhāvato.
เตติ ‘‘ทุกฺขสจฺจาที’’ติ อาทิ-สเทฺทน วุตฺตธมฺมาฯ อสพฺพ…เป.… สิยุํ อวิตกฺกาวิจาราทิธมฺมา วิยฯ น เตสํ วิปฺปโยโค นตฺถิ ตพฺพินิมุตฺตสฺส จิตฺตุปฺปาทสฺส สมฺภวโตฯ เวทนากฺขเนฺธน อสงฺคหิตานํ อนารมฺมณมิสฺสกตฺตา น ‘‘วิปฺปโยคสฺส อตฺถิตายา’’ติ วุตฺตํฯ ตถา จาห ‘‘รูปารูปธมฺมา อสงฺคหิตา’’ติฯ อุภยาภาวโตติ สมฺปโยควิปฺปโยคาภาวโตฯ อนารมฺมณสหิตสพฺพวิญฺญาณตํธาตุสมฺปยุตฺตตทุภยธมฺมา อเจตสิกเจตสิกโลกิยปทาทีนํ วเสน เวทิตพฺพาฯ
Teti ‘‘dukkhasaccādī’’ti ādi-saddena vuttadhammā. Asabba…pe… siyuṃ avitakkāvicārādidhammā viya. Na tesaṃ vippayogo natthi tabbinimuttassa cittuppādassa sambhavato. Vedanākkhandhena asaṅgahitānaṃ anārammaṇamissakattā na ‘‘vippayogassa atthitāyā’’ti vuttaṃ. Tathā cāha ‘‘rūpārūpadhammā asaṅgahitā’’ti. Ubhayābhāvatoti sampayogavippayogābhāvato. Anārammaṇasahitasabbaviññāṇataṃdhātusampayuttatadubhayadhammā acetasikacetasikalokiyapadādīnaṃ vasena veditabbā.
เตรสมนยอสงฺคหิเตนสมฺปยุตฺตวิปฺปยุตฺตปทวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Terasamanayaasaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / ธาตุกถาปาฬิ • Dhātukathāpāḷi / ๑๓. อสงฺคหิเตนสมฺปยุตฺตวิปฺปยุตฺตปทนิเทฺทโส • 13. Asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadaniddeso
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / อภิธมฺมปิฎก (อฎฺฐกถา) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ๑๓. เตรสมนโย อสงฺคหิเตนสมฺปยุตฺตวิปฺปยุตฺตปทวณฺณนา • 13. Terasamanayo asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / อภิธมฺมปิฎก (ฎีกา) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ปญฺจปกรณ-มูลฎีกา • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ๑๓. เตรสมนโย อสงฺคหิเตนสมฺปยุตฺตวิปฺปยุตฺตปทวณฺณนา • 13. Terasamanayo asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā
