| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅನುಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā |
೧೩. ತೇರಸಮನಯೋ ಅಸಙ್ಗಹಿತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತವಿಪ್ಪಯುತ್ತಪದವಣ್ಣನಾ
13. Terasamanayo asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā
೪೪೮. ಯೇಹೀತಿ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಧಮ್ಮಾಯತನಾದೀಹಿ। ತೀಹಿಪಿ ಖನ್ಧಾಯತನಾದಿಸಙ್ಗಹೇಹಿ। ಪುನ ಯೇಹೀತಿ ಅರೂಪಭವಾದೀಹಿ। ಓಳಾರಿಕಾಯತನಾನೇವ ಹೋನ್ತಿ ಆಯತನಧಾತುಸಙ್ಗಹೇಹಿಪಿ ಅಸಙ್ಗಹಿತತ್ತಾ। ತೇತಿ ಚತುವೋಕಾರಭವಾದಯೋ। ವುತ್ತಾವಸೇಸಾತಿ ರೂಪಕ್ಖನ್ಧಧಮ್ಮಾಯತನಾದೀಹಿ ಅವಸಿಟ್ಠಾ। ಸತಿಪಿ ಅಸಙ್ಗಾಹಕತ್ತೇ ತೇಹಿ ಅಸಙ್ಗಹಿತಾನಂ ಸಮ್ಪಯೋಗೋ ನ ಸಮ್ಭವತೀತಿ ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧಾದಯೋ ಇಧ ತೇರಸಮನಯೇ ವಿಸ್ಸಜ್ಜನಂ ನ ರುಹನ್ತಿ ನಾರೋಹನ್ತಿ। ತೇನಾಹ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ‘‘ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಹಿ ಖನ್ಧಾದಿವಸೇನ ರೂಪಾರೂಪಧಮ್ಮಾ ಅಸಙ್ಗಹಿತಾ ಹೋನ್ತಿ, ತೇಸಞ್ಚ ಸಮ್ಪಯೋಗೋ ನಾಮ ನತ್ಥೀ’’ತಿ (ಧಾತು॰ ೪೪೮) ಅಸಙ್ಗಾಹಕಾ ಏವ ನ ಹೋನ್ತಿ ಅವಿಕಲಪಞ್ಚಕ್ಖನ್ಧಾದಿಸಮುದಾಯಭಾವತೋ।
448. Yehīti rūpakkhandhadhammāyatanādīhi. Tīhipi khandhāyatanādisaṅgahehi. Puna yehīti arūpabhavādīhi. Oḷārikāyatanāneva honti āyatanadhātusaṅgahehipi asaṅgahitattā. Teti catuvokārabhavādayo. Vuttāvasesāti rūpakkhandhadhammāyatanādīhi avasiṭṭhā. Satipi asaṅgāhakatte tehi asaṅgahitānaṃ sampayogo na sambhavatīti vedanākkhandhādayo idha terasamanaye vissajjanaṃ na ruhanti nārohanti. Tenāha aṭṭhakathāyaṃ ‘‘vedanākkhandhena hi khandhādivasena rūpārūpadhammā asaṅgahitā honti, tesañca sampayogo nāma natthī’’ti (dhātu. 448) asaṅgāhakā eva na honti avikalapañcakkhandhādisamudāyabhāvato.
ತೇತಿ ‘‘ದುಕ್ಖಸಚ್ಚಾದೀ’’ತಿ ಆದಿ-ಸದ್ದೇನ ವುತ್ತಧಮ್ಮಾ। ಅಸಬ್ಬ…ಪೇ॰… ಸಿಯುಂ ಅವಿತಕ್ಕಾವಿಚಾರಾದಿಧಮ್ಮಾ ವಿಯ। ನ ತೇಸಂ ವಿಪ್ಪಯೋಗೋ ನತ್ಥಿ ತಬ್ಬಿನಿಮುತ್ತಸ್ಸ ಚಿತ್ತುಪ್ಪಾದಸ್ಸ ಸಮ್ಭವತೋ। ವೇದನಾಕ್ಖನ್ಧೇನ ಅಸಙ್ಗಹಿತಾನಂ ಅನಾರಮ್ಮಣಮಿಸ್ಸಕತ್ತಾ ನ ‘‘ವಿಪ್ಪಯೋಗಸ್ಸ ಅತ್ಥಿತಾಯಾ’’ತಿ ವುತ್ತಂ। ತಥಾ ಚಾಹ ‘‘ರೂಪಾರೂಪಧಮ್ಮಾ ಅಸಙ್ಗಹಿತಾ’’ತಿ। ಉಭಯಾಭಾವತೋತಿ ಸಮ್ಪಯೋಗವಿಪ್ಪಯೋಗಾಭಾವತೋ। ಅನಾರಮ್ಮಣಸಹಿತಸಬ್ಬವಿಞ್ಞಾಣತಂಧಾತುಸಮ್ಪಯುತ್ತತದುಭಯಧಮ್ಮಾ ಅಚೇತಸಿಕಚೇತಸಿಕಲೋಕಿಯಪದಾದೀನಂ ವಸೇನ ವೇದಿತಬ್ಬಾ।
Teti ‘‘dukkhasaccādī’’ti ādi-saddena vuttadhammā. Asabba…pe… siyuṃ avitakkāvicārādidhammā viya. Na tesaṃ vippayogo natthi tabbinimuttassa cittuppādassa sambhavato. Vedanākkhandhena asaṅgahitānaṃ anārammaṇamissakattā na ‘‘vippayogassa atthitāyā’’ti vuttaṃ. Tathā cāha ‘‘rūpārūpadhammā asaṅgahitā’’ti. Ubhayābhāvatoti sampayogavippayogābhāvato. Anārammaṇasahitasabbaviññāṇataṃdhātusampayuttatadubhayadhammā acetasikacetasikalokiyapadādīnaṃ vasena veditabbā.
ತೇರಸಮನಯಅಸಙ್ಗಹಿತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತವಿಪ್ಪಯುತ್ತಪದವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Terasamanayaasaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ • Abhidhammapiṭaka / ಧಾತುಕಥಾಪಾಳಿ • Dhātukathāpāḷi / ೧೩. ಅಸಙ್ಗಹಿತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತವಿಪ್ಪಯುತ್ತಪದನಿದ್ದೇಸೋ • 13. Asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadaniddeso
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೧೩. ತೇರಸಮನಯೋ ಅಸಙ್ಗಹಿತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತವಿಪ್ಪಯುತ್ತಪದವಣ್ಣನಾ • 13. Terasamanayo asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಮೂಲಟೀಕಾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ೧೩. ತೇರಸಮನಯೋ ಅಸಙ್ಗಹಿತೇನಸಮ್ಪಯುತ್ತವಿಪ್ಪಯುತ್ತಪದವಣ್ಣನಾ • 13. Terasamanayo asaṅgahitenasampayuttavippayuttapadavaṇṇanā
