Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ജാതകപാളി • Jātakapāḷi |
നമോ തസ്സ ഭഗവതോ അരഹതോ സമ്മാസമ്ബുദ്ധസ്സ
Namo tassa bhagavato arahato sammāsambuddhassa
ഖുദ്ദകനികായേ
Khuddakanikāye
ജാതകപാളി
Jātakapāḷi
(ദുതിയോ ഭാഗോ)
(Dutiyo bhāgo)
൧൭. ചത്താലീസനിപാതോ
17. Cattālīsanipāto
൫൨൧. തേസകുണജാതകം (൧)
521. Tesakuṇajātakaṃ (1)
൧.
1.
‘‘വേസ്സന്തരം തം പുച്ഛാമി, സകുണ ഭദ്ദമത്ഥു തേ;
‘‘Vessantaraṃ taṃ pucchāmi, sakuṇa bhaddamatthu te;
രജ്ജം കാരേതുകാമേന, കിം സു കിച്ചം കതം വരം’’.
Rajjaṃ kāretukāmena, kiṃ su kiccaṃ kataṃ varaṃ’’.
൨.
2.
‘‘ചിരസ്സം വത മം താതോ, കംസോ ബാരാണസിഗ്ഗഹോ;
‘‘Cirassaṃ vata maṃ tāto, kaṃso bārāṇasiggaho;
പമത്തോ അപ്പമത്തം മം, പിതാ പുത്തം അചോദയി.
Pamatto appamattaṃ maṃ, pitā puttaṃ acodayi.
൩.
3.
‘‘പഠമേനേവ വിതഥം, കോധം ഹാസം നിവാരയേ;
‘‘Paṭhameneva vitathaṃ, kodhaṃ hāsaṃ nivāraye;
തതോ കിച്ചാനി കാരേയ്യ, തം വതം ആഹു ഖത്തിയ.
Tato kiccāni kāreyya, taṃ vataṃ āhu khattiya.
൪.
4.
രത്തോ ദുട്ഠോ ച യം കയിരാ, ന തം കയിരാ തതോ പുന 3.
Ratto duṭṭho ca yaṃ kayirā, na taṃ kayirā tato puna 4.
൫.
5.
‘‘ഖത്തിയസ്സ പമത്തസ്സ, രട്ഠസ്മിം രട്ഠവഡ്ഢന;
‘‘Khattiyassa pamattassa, raṭṭhasmiṃ raṭṭhavaḍḍhana;
സബ്ബേ ഭോഗാ വിനസ്സന്തി, രഞ്ഞോ തം വുച്ചതേ അഘം.
Sabbe bhogā vinassanti, rañño taṃ vuccate aghaṃ.
൬.
6.
൭.
7.
‘‘ഉസൂയകേ ദുഹദയേ, പുരിസേ കമ്മദുസ്സകേ;
‘‘Usūyake duhadaye, purise kammadussake;
൮.
8.
‘‘സോ ത്വം സബ്ബേസു സുഹദയോ 11, സബ്ബേസം രക്ഖിതോ ഭവ;
‘‘So tvaṃ sabbesu suhadayo 12, sabbesaṃ rakkhito bhava;
അലക്ഖിം നുദ മഹാരാജ, ലക്ഖ്യാ ഭവ നിവേസനം.
Alakkhiṃ nuda mahārāja, lakkhyā bhava nivesanaṃ.
൯.
9.
‘‘സ ലക്ഖീധിതിസമ്പന്നോ, പുരിസോ ഹി മഹഗ്ഗതോ;
‘‘Sa lakkhīdhitisampanno, puriso hi mahaggato;
അമിത്താനം കാസിപതി, മൂലം അഗ്ഗഞ്ച ഛിന്ദതി.
Amittānaṃ kāsipati, mūlaṃ aggañca chindati.
൧൦.
10.
‘‘സക്കോപി ഹി ഭൂതപതി, ഉട്ഠാനേ നപ്പമജ്ജതി;
‘‘Sakkopi hi bhūtapati, uṭṭhāne nappamajjati;
സ കല്യാണേ ധിതിം കത്വാ, ഉട്ഠാനേ കുരുതേ മനോ.
Sa kalyāṇe dhitiṃ katvā, uṭṭhāne kurute mano.
൧൧.
11.
൧൨.
12.
വായമസ്സു ച കിച്ചേസു, നാലസോ വിന്ദതേ സുഖം.
Vāyamassu ca kiccesu, nālaso vindate sukhaṃ.
൧൩.
13.
൧൪.
14.
രജ്ജം കാരേതുകാമേന, കിം സു കിച്ചം കതം വരം’’.
Rajjaṃ kāretukāmena, kiṃ su kiccaṃ kataṃ varaṃ’’.
൧൫.
15.
അലദ്ധസ്സ ച യോ ലാഭോ, ലദ്ധസ്സ ചാനുരക്ഖണാ.
Aladdhassa ca yo lābho, laddhassa cānurakkhaṇā.
൧൬.
16.
‘‘അമച്ചേ താത ജാനാഹി, ധീരേ അത്ഥസ്സ കോവിദേ;
‘‘Amacce tāta jānāhi, dhīre atthassa kovide;
അനക്ഖാ കിതവേ താത, അസോണ്ഡേ അവിനാസകേ.
Anakkhā kitave tāta, asoṇḍe avināsake.
൧൭.
17.
‘‘യോ ച തം താത രക്ഖേയ്യ, ധനം യഞ്ചേവ തേ സിയാ;
‘‘Yo ca taṃ tāta rakkheyya, dhanaṃ yañceva te siyā;
സൂതോവ രഥം സങ്ഗണ്ഹേ, സോ തേ കിച്ചാനി കാരയേ.
Sūtova rathaṃ saṅgaṇhe, so te kiccāni kāraye.
൧൮.
18.
‘‘സുസങ്ഗഹിതന്തജനോ, സയം വിത്തം അവേക്ഖിയ;
‘‘Susaṅgahitantajano, sayaṃ vittaṃ avekkhiya;
നിധിഞ്ച ഇണദാനഞ്ച, ന കരേ പരപത്തിയാ.
Nidhiñca iṇadānañca, na kare parapattiyā.
൧൯.
19.
നിഗ്ഗണ്ഹേ നിഗ്ഗഹാരഹം, പഗ്ഗണ്ഹേ പഗ്ഗഹാരഹം.
Niggaṇhe niggahārahaṃ, paggaṇhe paggahārahaṃ.
൨൦.
20.
‘‘സയം ജാനപദം അത്ഥം, അനുസാസ രഥേസഭ;
‘‘Sayaṃ jānapadaṃ atthaṃ, anusāsa rathesabha;
മാ തേ അധമ്മികാ യുത്താ, ധനം രട്ഠഞ്ച നാസയും.
Mā te adhammikā yuttā, dhanaṃ raṭṭhañca nāsayuṃ.
൨൧.
21.
വേഗസാ ഹി കതം കമ്മം, മന്ദോ പച്ഛാനുതപ്പതി.
Vegasā hi kataṃ kammaṃ, mando pacchānutappati.
൨൨.
22.
കോധസാ ഹി ബഹൂ ഫീതാ, കുലാ അകുലതം ഗതാ.
Kodhasā hi bahū phītā, kulā akulataṃ gatā.
൨൩.
23.
‘‘മാ താത ഇസ്സരോമ്ഹീതി, അനത്ഥായ പതാരയി;
‘‘Mā tāta issaromhīti, anatthāya patārayi;
ഇത്ഥീനം പുരിസാനഞ്ച, മാ തേ ആസി ദുഖുദ്രയോ.
Itthīnaṃ purisānañca, mā te āsi dukhudrayo.
൨൪.
24.
‘‘അപേതലോമഹംസസ്സ, രഞ്ഞോ കാമാനുസാരിനോ;
‘‘Apetalomahaṃsassa, rañño kāmānusārino;
സബ്ബേ ഭോഗാ വിനസ്സന്തി, രഞ്ഞോ തം വുച്ചതേ അഘം.
Sabbe bhogā vinassanti, rañño taṃ vuccate aghaṃ.
൨൫.
25.
‘‘തത്ഥേവ തേ വത്തപദാ, ഏസാവ അനുസാസനീ;
‘‘Tattheva te vattapadā, esāva anusāsanī;
ദക്ഖസ്സുദാനി പുഞ്ഞകരോ, അസോണ്ഡോ അവിനാസകോ;
Dakkhassudāni puññakaro, asoṇḍo avināsako;
൨൬.
26.
‘‘അപുച്ഛിമ്ഹ കോസിയഗോത്തം 41, കുണ്ഡലിനിം തഥേവ ച;
‘‘Apucchimha kosiyagottaṃ 42, kuṇḍaliniṃ tatheva ca;
൨൭.
27.
‘‘ബലം പഞ്ചവിധം ലോകേ, പുരിസസ്മിം മഹഗ്ഗതേ;
‘‘Balaṃ pañcavidhaṃ loke, purisasmiṃ mahaggate;
തത്ഥ ബാഹുബലം നാമ, ചരിമം വുച്ചതേ ബലം.
Tattha bāhubalaṃ nāma, carimaṃ vuccate balaṃ.
൨൮.
28.
‘‘ഭോഗബലഞ്ച ദീഘാവു, ദുതിയം വുച്ചതേ ബലം;
‘‘Bhogabalañca dīghāvu, dutiyaṃ vuccate balaṃ;
അമച്ചബലഞ്ച ദീഘാവു, തതിയം വുച്ചതേ ബലം.
Amaccabalañca dīghāvu, tatiyaṃ vuccate balaṃ.
൨൯.
29.
‘‘അഭിജച്ചബലം ചേവ, തം ചതുത്ഥം അസംസയം;
‘‘Abhijaccabalaṃ ceva, taṃ catutthaṃ asaṃsayaṃ;
യാനി ചേതാനി സബ്ബാനി, അധിഗണ്ഹാതി പണ്ഡിതോ.
Yāni cetāni sabbāni, adhigaṇhāti paṇḍito.
൩൦.
30.
പഞ്ഞാബലേനുപത്ഥദ്ധോ, അത്ഥം വിന്ദതി പണ്ഡിതോ.
Paññābalenupatthaddho, atthaṃ vindati paṇḍito.
൩൧.
31.
‘‘അപി ചേ ലഭതി മന്ദോ, ഫീതം ധരണിമുത്തമം;
‘‘Api ce labhati mando, phītaṃ dharaṇimuttamaṃ;
അകാമസ്സ പസയ്ഹം വാ, അഞ്ഞോ തം പടിപജ്ജതി.
Akāmassa pasayhaṃ vā, añño taṃ paṭipajjati.
൩൨.
32.
‘‘അഭിജാതോപി ചേ ഹോതി, രജ്ജം ലദ്ധാന ഖത്തിയോ;
‘‘Abhijātopi ce hoti, rajjaṃ laddhāna khattiyo;
ദുപ്പഞ്ഞോ ഹി കാസിപതി, സബ്ബേനപി ന ജീവതി.
Duppañño hi kāsipati, sabbenapi na jīvati.
൩൩.
33.
പഞ്ഞാസഹിതോ നരോ ഇധ, അപി ദുക്ഖേ സുഖാനി വിന്ദതി.
Paññāsahito naro idha, api dukkhe sukhāni vindati.
൩൪.
34.
‘‘പഞ്ഞഞ്ച ഖോ അസുസ്സൂസം, ന കോചി അധിഗച്ഛതി;
‘‘Paññañca kho asussūsaṃ, na koci adhigacchati;
ബഹുസ്സുതം അനാഗമ്മ, ധമ്മട്ഠം അവിനിബ്ഭുജം.
Bahussutaṃ anāgamma, dhammaṭṭhaṃ avinibbhujaṃ.
൩൫.
35.
൩൬.
36.
ന നിബ്ബിന്ദിയകാരിസ്സ, സമ്മദത്ഥോ വിപച്ചതി.
Na nibbindiyakārissa, sammadattho vipaccati.
൩൭.
37.
‘‘അജ്ഝത്തഞ്ച പയുത്തസ്സ, തഥായതനസേവിനോ;
‘‘Ajjhattañca payuttassa, tathāyatanasevino;
അനിബ്ബിന്ദിയകാരിസ്സ, സമ്മദത്ഥോ വിപച്ചതി.
Anibbindiyakārissa, sammadattho vipaccati.
൩൮.
38.
‘‘യോഗപ്പയോഗസങ്ഖാതം, സമ്ഭതസ്സാനുരക്ഖണം;
‘‘Yogappayogasaṅkhātaṃ, sambhatassānurakkhaṇaṃ;
താനി ത്വം താത സേവസ്സു, മാ അകമ്മായ രന്ധയി;
Tāni tvaṃ tāta sevassu, mā akammāya randhayi;
അകമ്മുനാ ഹി ദുമ്മേധോ, നളാഗാരംവ സീദതി’’.
Akammunā hi dummedho, naḷāgāraṃva sīdati’’.
൩൯.
39.
‘‘ധമ്മം ചര മഹാരാജ, മാതാപിതൂസു ഖത്തിയ;
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, mātāpitūsu khattiya;
ഇധ ധമ്മം ചരിത്വാന, രാജ സഗ്ഗം ഗമിസ്സസി.
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
൪൦.
40.
‘‘ധമ്മം ചര മഹാരാജ, പുത്തദാരേസു ഖത്തിയ;
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, puttadāresu khattiya;
ഇധ ധമ്മം ചരിത്വാന, രാജ സഗ്ഗം ഗമിസ്സസി.
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
൪൧.
41.
‘‘ധമ്മം ചര മഹാരാജ, മിത്താമച്ചേസു ഖത്തിയ;
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, mittāmaccesu khattiya;
ഇധ ധമ്മം ചരിത്വാന, രാജ സഗ്ഗം ഗമിസ്സസി.
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
൪൨.
42.
‘‘ധമ്മം ചര മഹാരാജ, വാഹനേസു ബലേസു ച;
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, vāhanesu balesu ca;
ഇധ ധമ്മം ചരിത്വാന, രാജ സഗ്ഗം ഗമിസ്സസി.
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
൪൩.
43.
‘‘ധമ്മം ചര മഹാരാജ, ഗാമേസു നിഗമേസു ച…പേ॰….
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, gāmesu nigamesu ca…pe….
൪൪.
44.
‘‘ധമ്മം ചര മഹാരാജ, രട്ഠേസു 59 ജനപദേസു ച…പേ॰….
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, raṭṭhesu 60 janapadesu ca…pe….
൪൫.
45.
൪൬.
46.
‘‘ധമ്മം ചര മഹാരാജ, മിഗപക്ഖീസു ഖത്തിയ;
‘‘Dhammaṃ cara mahārāja, migapakkhīsu khattiya;
ഇധ ധമ്മം ചരിത്വാന, രാജ സഗ്ഗം ഗമിസ്സസി.
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
൪൭.
47.
ഇധ ധമ്മം ചരിത്വാന, രാജ സഗ്ഗം ഗമിസ്സസി.
Idha dhammaṃ caritvāna, rāja saggaṃ gamissasi.
൪൮.
48.
൪൯.
49.
സപ്പഞ്ഞസേവീ കല്യാണീ, സമത്തം സാമ 73 തം വിദൂ’’തി.
Sappaññasevī kalyāṇī, samattaṃ sāma 74 taṃ vidū’’ti.
തേസകുണജാതകം പഠമം.
Tesakuṇajātakaṃ paṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ജാതക-അട്ഠകഥാ • Jātaka-aṭṭhakathā / [൫൨൧] ൧. തേസകുണജാതകവണ്ണനാ • [521] 1. Tesakuṇajātakavaṇṇanā