Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Majjhimanikāya (aṭṭhakathā) |
೩. ಪರಿಬ್ಬಾಜಕವಗ್ಗೋ
3. Paribbājakavaggo
೧. ತೇವಿಜ್ಜವಚ್ಛಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
1. Tevijjavacchasuttavaṇṇanā
೧೮೫. ಏವಂ ಮೇ ಸುತನ್ತಿ ತೇವಿಜ್ಜವಚ್ಛಸುತ್ತಂ। ತತ್ಥ ಏಕಪುಣ್ಡರೀಕೇತಿ ಪುಣ್ಡರೀಕೋ ವುಚ್ಚತಿ ಸೇತಮ್ಬರುಕ್ಖೋ, ಸೋ ತಸ್ಮಿಂ ಆರಾಮೇ ಏಕೋ ಪುಣ್ಡರೀಕೋ ಅತ್ಥೀತಿ ಏಕಪುಣ್ಡರೀಕೋ। ಏತದಹೋಸೀತಿ ತತ್ಥ ಪವಿಸಿತುಕಾಮತಾಯ ಅಹೋಸಿ। ಚಿರಸ್ಸಂ ಖೋ, ಭನ್ತೇತಿ ಪಕತಿಯಾ ಆಗತಪುಬ್ಬತಂ ಉಪಾದಾಯ। ಧಮ್ಮಸ್ಸ ಚಾನುಧಮ್ಮನ್ತಿ ಇಧ ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣಂ ಧಮ್ಮೋ ನಾಮ, ಮಹಾಜನಸ್ಸ ಬ್ಯಾಕರಣಂ ಅನುಧಮ್ಮೋ ನಾಮ। ಸೇಸಂ ಜೀವಕಸುತ್ತೇ (ಮ॰ ನಿ॰ ೨.೫೧ ಆದಯೋ) ವುತ್ತನಯಮೇವ। ನ ಮೇ ತೇತಿ ಅನನುಞ್ಞಾಯ ಠತ್ವಾ ಅನುಞ್ಞಮ್ಪಿ ಪಟಿಕ್ಖಿಪತಿ। ‘‘ಸಬ್ಬಞ್ಞೂ ಸಬ್ಬದಸ್ಸಾವೀ ಅಪರಿಸೇಸಂ ಞಾಣದಸ್ಸನಂ ಪಟಿಜಾನಾತೀ’’ತಿ ಹಿ ಇದಂ ಅನುಜಾನಿತಬ್ಬಂ ಸಿಯಾ, – ‘‘ಚರತೋ ಚ ಮೇ…ಪೇ॰… ಪಚ್ಚುಪಟ್ಠಿತ’’ನ್ತಿ ಇದಂ ಪನ ನಾನುಜಾನಿತಬ್ಬಂ। ಸಬ್ಬಞ್ಞುತಞ್ಞಾಣೇನ ಹಿ ಆವಜ್ಜಿತ್ವಾ ಪಜಾನಾತಿ। ತಸ್ಮಾ ಅನನುಞ್ಞಾಯ ಠತ್ವಾ ಅನುಞ್ಞಮ್ಪಿ ಪಟಿಕ್ಖಿಪನ್ತೋ ಏವಮಾಹ।
185.Evaṃme sutanti tevijjavacchasuttaṃ. Tattha ekapuṇḍarīketi puṇḍarīko vuccati setambarukkho, so tasmiṃ ārāme eko puṇḍarīko atthīti ekapuṇḍarīko. Etadahosīti tattha pavisitukāmatāya ahosi. Cirassaṃ kho, bhanteti pakatiyā āgatapubbataṃ upādāya. Dhammassa cānudhammanti idha sabbaññutaññāṇaṃ dhammo nāma, mahājanassa byākaraṇaṃ anudhammo nāma. Sesaṃ jīvakasutte (ma. ni. 2.51 ādayo) vuttanayameva. Na me teti ananuññāya ṭhatvā anuññampi paṭikkhipati. ‘‘Sabbaññū sabbadassāvī aparisesaṃ ñāṇadassanaṃ paṭijānātī’’ti hi idaṃ anujānitabbaṃ siyā, – ‘‘carato ca me…pe… paccupaṭṭhita’’nti idaṃ pana nānujānitabbaṃ. Sabbaññutaññāṇena hi āvajjitvā pajānāti. Tasmā ananuññāya ṭhatvā anuññampi paṭikkhipanto evamāha.
೧೮೬. ಆಸವಾನಂ ಖಯಾತಿ ಏತ್ಥ ಸಕಿಂ ಖೀಣಾನಂ ಆಸವಾನಂ ಪುನ ಖೇಪೇತಬ್ಬಾಭಾವಾ ಯಾವದೇವಾತಿ ನ ವುತ್ತಂ। ಪುಬ್ಬೇನಿವಾಸಞಾಣೇನ ಚೇತ್ಥ ಭಗವಾ ಅತೀತಜಾನನಗುಣಂ ದಸ್ಸೇತಿ, ದಿಬ್ಬಚಕ್ಖುಞಾಣೇನ ಪಚ್ಚುಪ್ಪನ್ನಜಾನನಗುಣಂ, ಆಸವಕ್ಖಯಞಾಣೇನ ಲೋಕುತ್ತರಗುಣನ್ತಿ। ಇತಿ ಇಮಾಹಿ ತೀಹಿ ವಿಜ್ಜಾಹಿ ಸಕಲಬುದ್ಧಗುಣೇ ಸಂಖಿಪಿತ್ವಾ ಕಥೇಸಿ।
186.Āsavānaṃ khayāti ettha sakiṃ khīṇānaṃ āsavānaṃ puna khepetabbābhāvā yāvadevāti na vuttaṃ. Pubbenivāsañāṇena cettha bhagavā atītajānanaguṇaṃ dasseti, dibbacakkhuñāṇena paccuppannajānanaguṇaṃ, āsavakkhayañāṇena lokuttaraguṇanti. Iti imāhi tīhi vijjāhi sakalabuddhaguṇe saṃkhipitvā kathesi.
ಗಿಹಿಸಂಯೋಜನನ್ತಿ ಗಿಹಿಬನ್ಧನಂ ಗಿಹಿಪರಿಕ್ಖಾರೇಸು ನಿಕನ್ತಿಂ। ನತ್ಥಿ ಖೋ ವಚ್ಛಾತಿ ಗಿಹಿಸಂಯೋಜನಂ ಅಪ್ಪಹಾಯ ದುಕ್ಖಸ್ಸನ್ತಕರೋ ನಾಮ ನತ್ಥಿ। ಯೇಪಿ ಹಿ ಸನ್ತತಿಮಹಾಮತ್ತೋ ಉಗ್ಗಸೇನೋ ಸೇಟ್ಠಿಪುತ್ತೋ ವೀತಸೋಕದಾರಕೋತಿ ಗಿಹಿಲಿಙ್ಗೇ ಠಿತಾವ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ತಾ, ತೇಪಿ ಮಗ್ಗೇನ ಸಬ್ಬಸಙ್ಖಾರೇಸು ನಿಕನ್ತಿಂ ಸುಕ್ಖಾಪೇತ್ವಾ ಪತ್ತಾ। ತಂ ಪತ್ವಾ ಪನ ನ ತೇನ ಲಿಙ್ಗೇನ ಅಟ್ಠಂಸು, ಗಿಹಿಲಿಙ್ಗಂ ನಾಮೇತಂ ಹೀನಂ, ಉತ್ತಮಗುಣಂ ಧಾರೇತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ। ತಸ್ಮಾ ತತ್ಥ ಠಿತೋ ಅರಹತ್ತಂ ಪತ್ವಾ ತಂದಿವಸಮೇವ ಪಬ್ಬಜತಿ ವಾ ಪರಿನಿಬ್ಬಾತಿ ವಾ। ಭೂಮದೇವತಾ ಪನ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ನಿಲೀಯನೋಕಾಸಸ್ಸ ಅತ್ಥಿತಾಯ। ಸೇಸಕಾಮಭವೇ ಮನುಸ್ಸೇಸು ಸೋತಾಪನ್ನಾದಯೋ ತಯೋ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ, ಕಾಮಾವಚರದೇವೇಸು ಸೋತಾಪನ್ನಾ ಸಕದಾಗಾಮಿನೋ ಚ, ಅನಾಗಾಮಿಖೀಣಾಸವಾ ಪನೇತ್ಥ ನ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ। ಕಸ್ಮಾ? ತಞ್ಹಿ ಠಾನಂ ಲಳಿತಜನಸ್ಸ ಆವಾಸೋ, ನತ್ಥಿ ತತ್ಥ ತೇಸಂ ಪವಿವೇಕಾರಹಂ ಪಟಿಚ್ಛನ್ನಟ್ಠಾನಞ್ಚ। ಇತಿ ತತ್ಥ ಖೀಣಾಸವೋ ಪರಿನಿಬ್ಬಾತಿ, ಅನಾಗಾಮೀ ಚವಿತ್ವಾ ಸುದ್ಧಾವಾಸೇ ನಿಬ್ಬತ್ತತಿ। ಕಾಮಾವಚರದೇವತೋ ಉಪರಿ ಪನ ಚತ್ತಾರೋಪಿ ಅರಿಯಾ ತಿಟ್ಠನ್ತಿ।
Gihisaṃyojananti gihibandhanaṃ gihiparikkhāresu nikantiṃ. Natthi kho vacchāti gihisaṃyojanaṃ appahāya dukkhassantakaro nāma natthi. Yepi hi santatimahāmatto uggaseno seṭṭhiputto vītasokadārakoti gihiliṅge ṭhitāva arahattaṃ pattā, tepi maggena sabbasaṅkhāresu nikantiṃ sukkhāpetvā pattā. Taṃ patvā pana na tena liṅgena aṭṭhaṃsu, gihiliṅgaṃ nāmetaṃ hīnaṃ, uttamaguṇaṃ dhāretuṃ na sakkoti. Tasmā tattha ṭhito arahattaṃ patvā taṃdivasameva pabbajati vā parinibbāti vā. Bhūmadevatā pana tiṭṭhanti. Kasmā? Nilīyanokāsassa atthitāya. Sesakāmabhave manussesu sotāpannādayo tayo tiṭṭhanti, kāmāvacaradevesu sotāpannā sakadāgāmino ca, anāgāmikhīṇāsavā panettha na tiṭṭhanti. Kasmā? Tañhi ṭhānaṃ laḷitajanassa āvāso, natthi tattha tesaṃ pavivekārahaṃ paṭicchannaṭṭhānañca. Iti tattha khīṇāsavo parinibbāti, anāgāmī cavitvā suddhāvāse nibbattati. Kāmāvacaradevato upari pana cattāropi ariyā tiṭṭhanti.
ಸೋಪಾಸಿ ಕಮ್ಮವಾದೀತಿ ಸೋಪಿ ಕಮ್ಮವಾದೀ ಅಹೋಸಿ, ಕಿರಿಯಮ್ಪಿ ನ ಪಟಿಬಾಹಿತ್ಥ। ತಞ್ಹಿ ಏಕನವುತಿಕಪ್ಪಮತ್ಥಕೇ ಅತ್ತಾನಂಯೇವ ಗಹೇತ್ವಾ ಕಥೇತಿ। ತದಾ ಕಿರ ಮಹಾಸತ್ತೋ ಪಾಸಣ್ಡಪರಿಗ್ಗಣ್ಹನತ್ಥಂ ಪಬ್ಬಜಿತೋ ತಸ್ಸಪಿ ಪಾಸಣ್ಡಸ್ಸ ನಿಪ್ಫಲಭಾವಂ ಜಾನಿತ್ವಾ ವೀರಿಯಂ ನ ಹಾಪೇಸಿ, ಕಿರಿಯವಾದೀ ಹುತ್ವಾ ಸಗ್ಗೇ ನಿಬ್ಬತ್ತತಿ। ತಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹ। ಸೇಸಂ ಸಬ್ಬತ್ಥ ಉತ್ತಾನಮೇವಾತಿ।
Sopāsi kammavādīti sopi kammavādī ahosi, kiriyampi na paṭibāhittha. Tañhi ekanavutikappamatthake attānaṃyeva gahetvā katheti. Tadā kira mahāsatto pāsaṇḍapariggaṇhanatthaṃ pabbajito tassapi pāsaṇḍassa nipphalabhāvaṃ jānitvā vīriyaṃ na hāpesi, kiriyavādī hutvā sagge nibbattati. Tasmā evamāha. Sesaṃ sabbattha uttānamevāti.
ಪಪಞ್ಚಸೂದನಿಯಾ ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯಟ್ಠಕಥಾಯ
Papañcasūdaniyā majjhimanikāyaṭṭhakathāya
ತೇವಿಜ್ಜವಚ್ಛಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Tevijjavacchasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ • Majjhimanikāya / ೧. ತೇವಿಜ್ಜವಚ್ಛಸುತ್ತಂ • 1. Tevijjavacchasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಮಜ್ಝಿಮನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Majjhimanikāya (ṭīkā) / ೧. ತೇವಿಜ್ಜವಚ್ಛಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 1. Tevijjavacchasuttavaṇṇanā