| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
2. ථම්‌භාරොපකත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා
2. Thambhāropakattheraapadānavaṇṇanā
නිබ්‌බුතෙ ලොකනාථම්‌හීතිආදිකං ආයස්‌මතො ථම්‌භාරොපකත්‌ථෙරස්‌ස අපදානං. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරො තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයානි පුඤ්‌ඤානි උපචිනන්‌තො ධම්‌මදස්‌සිස්‌ස භගවතො කාලෙ කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො සද්‌ධො පසන්‌නො පරිනිබ්‌බුතෙ භගවති තස්‌ස භගවතො ධාතුගබ්‌භමාළකෙ ථම්‌භං නිඛනිත්‌වා ධජං ආරොපෙසි. බහූනි ජාතිසුමනපුප්‌ඵානි ගන්‌ථිත්‌වා නිස්‌සෙණියා ආරොහිත්‌වා පූජෙසි.
Nibbutelokanāthamhītiādikaṃ āyasmato thambhāropakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto dhammadassissa bhagavato kāle kulagehe nibbatto saddho pasanno parinibbute bhagavati tassa bhagavato dhātugabbhamāḷake thambhaṃ nikhanitvā dhajaṃ āropesi. Bahūni jātisumanapupphāni ganthitvā nisseṇiyā ārohitvā pūjesi.
5. සො යාවතායුකං ඨත්‌වා කාලං කත්‌වා දෙවමනුස්‌සෙසු සංසරන්‌තො උභයසම්‌පත්‌තියො අනුභවිත්‌වා සබ්‌බත්‌ථ පූජිතො ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ එකස්‌මිං කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො දහරකාලතො පභුති පූජනීයො සාසනෙ බද්‌ධසද්‌ධො පබ්‌බජිත්‌වා සහ පටිසම්‌භිදාහි අරහත්‌තං පත්‌තො අත්‌තනො පුබ්‌බකම්‌මං සරිත්‌වා සොමනස්‌සජාතො පුබ්‌බචරිතාපදානං පකාසෙන්‌තො නිබ්‌බුතෙ ලොකනාථම්‌හීතිආදිමාහ. තත්‌ථ නිබ්‌බුතෙ ලොකනාථම්‌හීති සකලලොකස්‌ස නාථෙ පධානභූතෙ පටිසරණෙ ච සත්‌ථරි ඛන්‌ධපරිනිබ්‌බානෙන නිබ්‌බුතෙ නිබ්‌බුතදීපසිඛා විය අදස්‌සනං ගතෙති අත්‌ථො. ධම්‌මදස්‌සීනරාසභෙති චතුසච්‌චධම්‌මං පස්‌සතීති ධම්‌මදස්‌සී, අථ වා සතිපට්‌ඨානාදිකෙ සත්‌තතිංසබොධිපක්‌ඛියධම්‌මෙ දස්‌සනසීලො පස්‌සනසීලොති ධම්‌මදස්‌සී, නරානං ආසභො පවරො උත්‌තමොති නරාසභො, ධම්‌මදස්‌සී ච සො නරාසභො චෙති ධම්‌මදස්‌සීනරාසභො, තස්‌මිං ධම්‌මදස්‌සීනරාසභෙ. ආරොපෙසිං ධජං ථම්‌භන්‌ති චෙතියමාළකෙ ථම්‌භං නිඛනිත්‌වා තත්‌ථ ධජං ආරොපෙසිං බන්‌ධිත්‌වා ඨපෙසින්‌ති අත්‌ථො.
5. So yāvatāyukaṃ ṭhatvā kālaṃ katvā devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā sabbattha pūjito imasmiṃ buddhuppāde ekasmiṃ kulagehe nibbatto daharakālato pabhuti pūjanīyo sāsane baddhasaddho pabbajitvā saha paṭisambhidāhi arahattaṃ patto attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento nibbute lokanāthamhītiādimāha. Tattha nibbute lokanāthamhīti sakalalokassa nāthe padhānabhūte paṭisaraṇe ca satthari khandhaparinibbānena nibbute nibbutadīpasikhā viya adassanaṃ gateti attho. Dhammadassīnarāsabheti catusaccadhammaṃ passatīti dhammadassī, atha vā satipaṭṭhānādike sattatiṃsabodhipakkhiyadhamme dassanasīlo passanasīloti dhammadassī, narānaṃ āsabho pavaro uttamoti narāsabho, dhammadassī ca so narāsabho ceti dhammadassīnarāsabho, tasmiṃ dhammadassīnarāsabhe. Āropesiṃ dhajaṃ thambhanti cetiyamāḷake thambhaṃ nikhanitvā tattha dhajaṃ āropesiṃ bandhitvā ṭhapesinti attho.
6. නිස්‌සෙණිං මාපයිත්‌වානාති නිස්‌සාය තං ඉණන්‌ති ගච්‌ඡන්‌ති ආරොහන්‌ති උපරීති නිස්‌සෙණි, තං නිස්‌සෙණිං මාපයිත්‌වා කාරෙත්‌වා බන්‌ධිත්‌වා ථූපසෙට්‌ඨං සමාරුහින්‌ති සම්‌බන්‌ධො. ජාතිපුප්‌ඵං ගහෙත්‌වානාති ජායමානමෙව ජනානං සුන්‌දරං මනං කරොතීති ජාතිසුමනං, ජාතිසුමනමෙව පුප්‌ඵං ‘‘ජාතිසුමනපුප්‌ඵ’’න්‌ති වත්‌තබ්‌බෙ ගාථාබන්‌ධසුඛත්‌ථං සුමනසද්‌දස්‌ස ලොපං කත්‌වා ‘‘ජාතිපුප්‌ඵ’’න්‌ති වුත්‌තං, තං ජාතිසුමනපුප්‌ඵං ගහෙත්‌වා ගන්‌ථිත්‌වා ථූපම්‌හි ආරොපයිං, ආරොපෙත්‌වා පූජෙසින්‌ති අත්‌ථො. සෙසං සුවිඤ්‌ඤෙය්‍යමෙවාති.
6.Nisseṇiṃ māpayitvānāti nissāya taṃ iṇanti gacchanti ārohanti uparīti nisseṇi, taṃ nisseṇiṃ māpayitvā kāretvā bandhitvā thūpaseṭṭhaṃ samāruhinti sambandho. Jātipupphaṃ gahetvānāti jāyamānameva janānaṃ sundaraṃ manaṃ karotīti jātisumanaṃ, jātisumanameva pupphaṃ ‘‘jātisumanapuppha’’nti vattabbe gāthābandhasukhatthaṃ sumanasaddassa lopaṃ katvā ‘‘jātipuppha’’nti vuttaṃ, taṃ jātisumanapupphaṃ gahetvā ganthitvā thūpamhi āropayiṃ, āropetvā pūjesinti attho. Sesaṃ suviññeyyamevāti.
ථම්‌භාරොපකත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Thambhāropakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 2. ථම්‌භාරොපකත්‌ථෙරඅපදානං • 2. Thambhāropakattheraapadānaṃ
