Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
៦. ថបតិសុត្តវណ្ណនា
6. Thapatisuttavaṇṇanā
១០០២. (វិតានំ កាយានំ កាលនកាយ, ការណស្ស ឧបគតានំ សាតបរិយា សិជ្ឈតិ។ តត្ថ កាយបរិបជ្ឈាយមុខេន តន្តិំ ឋបេសិ ភគវា។ ន ហិ បស្សថ នមត្ថេហិ ករណេ និរត្ថកោ បិតិ វត្តតិ។ ‘‘និយតត្តា’’តិ វុត្តំ។ តមេវ និយមំ ‘‘មជ្ឈិមបទេសេយេវា’’តិ អវធារណេន វិភាវេតិ ។ មហាមណ្ឌលចារិកំ ចរន្តោបិ មជ្ឈិមបទេសស្ស អន្តន្តេនេវ ចរតិ។ តត្ថ ច វិនេយ្យជនស្ស សមោសរណតា មត្តបនវាចមហត្ថសុបនន្តិ។) [ឯត្ថន្តរេ បាឋោ អសុទ្ធោ ទុស្សោធនីយោ ច, សុទ្ធបាឋោ គវេសិតព្ពោ។] អរុណុដ្ឋាបនម្បិ តត្ថេវ ហោតិ។ បច្ចន្តបទេសេ បន ទូរេ វិនេយ្យជនា ហោន្តិ, តត្ថ គន្ត្វា មគ្គផលេសុ បតិដ្ឋាបេត្វា តតោ បច្ចាគន្ត្វា មជ្ឈិមបទេសេ ឯវ វាសំ ឧបគច្ឆតិ, តត្ថ មនុស្សេហិ កតានំ ការានំ មហប្ផលភាវនិយមនត្ថន្តិ ទដ្ឋព្ពំ។ ‘‘អាសន្នេ នោ ភគវា’’តិ ឥទំ និទស្សនមត្តន្តិ ទស្សេន្តោ ‘‘ន កេវល’’ន្តិ អាទិមាហ។
1002. (Vitānaṃ kāyānaṃ kālanakāya, kāraṇassa upagatānaṃ sātapariyā sijjhati. Tattha kāyaparipajjhāyamukhena tantiṃ ṭhapesi bhagavā. Na hi passatha namatthehi karaṇe niratthako piti vattati. ‘‘Niyatattā’’ti vuttaṃ. Tameva niyamaṃ ‘‘majjhimapadeseyevā’’ti avadhāraṇena vibhāveti . Mahāmaṇḍalacārikaṃ carantopi majjhimapadesassa antanteneva carati. Tattha ca vineyyajanassa samosaraṇatā mattapanavācamahatthasupananti.) [Etthantare pāṭho asuddho dussodhanīyo ca, suddhapāṭho gavesitabbo.] Aruṇuṭṭhāpanampi tattheva hoti. Paccantapadese pana dūre vineyyajanā honti, tattha gantvā maggaphalesu patiṭṭhāpetvā tato paccāgantvā majjhimapadese eva vāsaṃ upagacchati, tattha manussehi katānaṃ kārānaṃ mahapphalabhāvaniyamanatthanti daṭṭhabbaṃ. ‘‘Āsanne no bhagavā’’ti idaṃ nidassanamattanti dassento ‘‘na kevala’’nti ādimāha.
សកិញ្ចនសបលិពោធនដ្ឋេនាតិ ឯត្ថ កិញ្ចនំ បលិពោធោ អសមាបិតកិច្ចតា, តទុភយស្ស អត្ថិភាវេនាតិ អត្ថោ។ មហាវាសេតិ មហាគេហេ។
Sakiñcanasapalibodhanaṭṭhenāti ettha kiñcanaṃ palibodho asamāpitakiccatā, tadubhayassa atthibhāvenāti attho. Mahāvāseti mahāgehe.
ទ្វេបិ ជនាតិ ឥសិទត្តបុរាណា។ សិតំ នាម មន្ទហសិតំ។ ហសិតំ នាម វិស្សដ្ឋហសិតំ។ មុត្តចាគោតិអាទីសុ យំ វត្តព្ពំ, តំ វិសុទ្ធិមគ្គដីកាយំ (វិសុទ្ធិ. មហាដី. ១.១៦០) វុត្តនយេន វេទិតព្ពំ។ សំវិភាគេតិ បរស្ស ទានវសេន សំវិភជនេ។ អកតវិភាគន្តិ ទេយ្យធម្មវសេន ន កតវិភាគំ។ បុគ្គលវសេន បន ‘‘សីលវន្តេហី’’តិ វុត្តត្តា កតវិភាគមេវ មហប្ផលតាករណេន។ តេនាហ ‘‘សព្ពំ ទាតព្ពមេវ ហុត្វា ឋិត’’ន្តិ។
Dvepi janāti isidattapurāṇā. Sitaṃ nāma mandahasitaṃ. Hasitaṃ nāma vissaṭṭhahasitaṃ. Muttacāgotiādīsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ visuddhimaggaṭīkāyaṃ (visuddhi. mahāṭī. 1.160) vuttanayena veditabbaṃ. Saṃvibhāgeti parassa dānavasena saṃvibhajane. Akatavibhāganti deyyadhammavasena na katavibhāgaṃ. Puggalavasena pana ‘‘sīlavantehī’’ti vuttattā katavibhāgameva mahapphalatākaraṇena. Tenāha ‘‘sabbaṃ dātabbameva hutvā ṭhita’’nti.
(ឯត្ថន្តរេ បាឋោ អសុទ្ធោ ទុស្សោធនីយោ ច, សុទ្ធបាឋោ គវេសិតព្ពោ។)
(Etthantare pāṭho asuddho dussodhanīyo ca, suddhapāṭho gavesitabbo.)
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ៦. ថបតិសុត្តំ • 6. Thapatisuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៦. ថបតិសុត្តវណ្ណនា • 6. Thapatisuttavaṇṇanā