Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā |
థేయ్యసంవాసకవత్థుకథావణ్ణనా
Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
౧౧౦. థేయ్యసంవాసకోతి ఏత్థ కిఞ్చాపి బ్యఞ్జనత్థవసేన సంవాసత్థేనకోవ థేయ్యసంవాసకోతి పఞ్ఞాయతి, అథ ఖో తయో థేయ్యసంవాసకా. సంవాసోతి చేత్థ న ఏకకమ్మాదికో సంవాసో, కిన్తు భిక్ఖువస్సగణనాదికో కిరియభేదో ఇధ సంవాసో నామ. ఇమఞ్హి సక్కా థేయ్యాయ కాతుం, నేతరన్తి అట్ఠకథాయ అధిప్పాయో. విదేసం గన్త్వా పబ్బజితేహి పుచ్ఛితే ‘‘దసవస్సో’’తిఆదిం భణన్తస్స దోసో. గిహీనం వుత్తే దోసో నత్థీతి కేచి. రాజభయాదీహి గహితలిఙ్గానం ‘‘గిహీ మం సమణోతి జానాతూ’’తి వఞ్చనచిత్తే సతిపి భిక్ఖూనం వఞ్చేతుకామతాయ, తేహి సంవసితుకామతాయ చ అభావా దోసో న జాతో. ‘‘సబ్బపాసణ్డియభత్తానీతి విహారం ఆగన్త్వా సఙ్ఘికం గణ్హన్తస్స సంవాసం పరిహరితుం దుక్కరం, తస్మా వుత్త’’న్తి చ లిఖితం. ‘‘సూపసమ్పన్నో’’తి వుత్తత్తా గహట్ఠమ్పి సచే ఉపసమ్పాదేన్తి, సూపసమ్పన్నోతి ఆపన్నం, ‘‘అనుపసమ్పన్నకాలేయేవా’’తి ఇమినా సచే ఉపసమ్పన్నకాలే సుణాతి, సూపసమ్పన్నో ఏవ అనారోచేన్తోపీతి దస్సేతి. అన్ధకట్ఠకథాయం, పోరాణగణ్ఠిపదేసు చ దుస్సీలభిక్ఖు ‘‘థేయ్యసంవాసకో’’తి వుత్తో ‘‘థేయ్యాయ వో, భిక్ఖవే, రట్ఠపిణ్డో భుత్తో’’తి (పారా॰ ౧౯౫) ఇమినా కిర పరియాయేనాతి వేదితబ్బం. తేనేవాహ ‘‘తం న గహేతబ్బ’’న్తి. ‘‘మహాపేళాదీసూ’’తి ఏతేన గిహిసన్తకం దస్సితం.
110.Theyyasaṃvāsakoti ettha kiñcāpi byañjanatthavasena saṃvāsatthenakova theyyasaṃvāsakoti paññāyati, atha kho tayo theyyasaṃvāsakā. Saṃvāsoti cettha na ekakammādiko saṃvāso, kintu bhikkhuvassagaṇanādiko kiriyabhedo idha saṃvāso nāma. Imañhi sakkā theyyāya kātuṃ, netaranti aṭṭhakathāya adhippāyo. Videsaṃ gantvā pabbajitehi pucchite ‘‘dasavasso’’tiādiṃ bhaṇantassa doso. Gihīnaṃ vutte doso natthīti keci. Rājabhayādīhi gahitaliṅgānaṃ ‘‘gihī maṃ samaṇoti jānātū’’ti vañcanacitte satipi bhikkhūnaṃ vañcetukāmatāya, tehi saṃvasitukāmatāya ca abhāvā doso na jāto. ‘‘Sabbapāsaṇḍiyabhattānīti vihāraṃ āgantvā saṅghikaṃ gaṇhantassa saṃvāsaṃ pariharituṃ dukkaraṃ, tasmā vutta’’nti ca likhitaṃ. ‘‘Sūpasampanno’’ti vuttattā gahaṭṭhampi sace upasampādenti, sūpasampannoti āpannaṃ, ‘‘anupasampannakāleyevā’’ti iminā sace upasampannakāle suṇāti, sūpasampanno eva anārocentopīti dasseti. Andhakaṭṭhakathāyaṃ, porāṇagaṇṭhipadesu ca dussīlabhikkhu ‘‘theyyasaṃvāsako’’ti vutto ‘‘theyyāya vo, bhikkhave, raṭṭhapiṇḍo bhutto’’ti (pārā. 195) iminā kira pariyāyenāti veditabbaṃ. Tenevāha ‘‘taṃ na gahetabba’’nti. ‘‘Mahāpeḷādīsū’’ti etena gihisantakaṃ dassitaṃ.
సయం సామణేరోవ కూటవస్సాని గణేత్వా గణ్హన్తో పారాజికో హోతి, థేయ్యసంవాసకో పన న హోతి, తథా భిక్ఖుపి, సో పన భణ్డగ్ఘేన కారేతబ్బోతి ఇమినా అధిప్పాయేన ‘‘సయం సామణేరోవా’’తిఆది వుత్తం. అయం పన థేయ్యసంవాసకో నామ యస్మా పబ్బజితోవ హోతి, నాపబ్బజితో, తస్మా ‘‘థేయ్యసంవాసకో, భిక్ఖవే, అపబ్బజితో న పబ్బాజేతబ్బో, పబ్బజితో నాసేతబ్బో’’తి వత్తుం న సక్కాతి కత్వా ఇమస్స వసేన పణ్డకతో పట్ఠాయ ‘‘అనుపసమ్పన్నో న ఉపసమ్పాదేతబ్బో’’తిఆదినా పాళి ఠపితా, న ఉపసమ్పదామత్తస్సేవ అభబ్బత్తా ఏకాదసన్నమ్పి నేసం పబ్బజ్జారహభావప్పసఙ్గతో. అపిచ అనిట్ఠదోసప్పసఙ్గతో తథా ఏవ పాళి ఠపితా. యస్మా తిత్థియపక్కమనం, సఙ్ఘభేదనఞ్చ ఉపసమ్పన్నస్సేవ హోతి, నానుపసమ్పన్నస్స, సో దువిధోపి పబ్బజితోవ హోతి, నాపబ్బజితో, తస్మా ‘‘తిత్థియపక్కన్తకో, భిక్ఖవే, అపబ్బజితో న పబ్బాజేతబ్బో’’తిఆదిపాళియా సతి తే ఉభోపి అపబ్బాజేతబ్బా హోన్తీతి అనిట్ఠప్పసఙ్గో ఆపజ్జతీతి. తీసు పన థేయ్యసంవాసకేసు సామణేరాలయం కరోన్తో లిఙ్గత్థేనకో, ఉపసమ్పన్నాలయం కరోన్తో సంవాసత్థేనకో, ఉభయత్థేనకో చ. న హి సామణేరసంవాసో ఇధ సంవాసో నామ, తేనేవ అట్ఠకథాయం ‘‘భిక్ఖువస్సగణనాదికో హి సబ్బోపి కిరియభేదో ఇమస్మిం అత్థే సంవాసో’’తి వుత్తన్తి ఏకే. యథావుడ్ఢం వన్దనసాదియనాసనపటిబాహనానం సామణేరసంవాససామఞ్ఞతో నేవాతి ఆచరియో.
Sayaṃ sāmaṇerova kūṭavassāni gaṇetvā gaṇhanto pārājiko hoti, theyyasaṃvāsako pana na hoti, tathā bhikkhupi, so pana bhaṇḍagghena kāretabboti iminā adhippāyena ‘‘sayaṃ sāmaṇerovā’’tiādi vuttaṃ. Ayaṃ pana theyyasaṃvāsako nāma yasmā pabbajitova hoti, nāpabbajito, tasmā ‘‘theyyasaṃvāsako, bhikkhave, apabbajito na pabbājetabbo, pabbajito nāsetabbo’’ti vattuṃ na sakkāti katvā imassa vasena paṇḍakato paṭṭhāya ‘‘anupasampanno na upasampādetabbo’’tiādinā pāḷi ṭhapitā, na upasampadāmattasseva abhabbattā ekādasannampi nesaṃ pabbajjārahabhāvappasaṅgato. Apica aniṭṭhadosappasaṅgato tathā eva pāḷi ṭhapitā. Yasmā titthiyapakkamanaṃ, saṅghabhedanañca upasampannasseva hoti, nānupasampannassa, so duvidhopi pabbajitova hoti, nāpabbajito, tasmā ‘‘titthiyapakkantako, bhikkhave, apabbajito na pabbājetabbo’’tiādipāḷiyā sati te ubhopi apabbājetabbā hontīti aniṭṭhappasaṅgo āpajjatīti. Tīsu pana theyyasaṃvāsakesu sāmaṇerālayaṃ karonto liṅgatthenako, upasampannālayaṃ karonto saṃvāsatthenako, ubhayatthenako ca. Na hi sāmaṇerasaṃvāso idha saṃvāso nāma, teneva aṭṭhakathāyaṃ ‘‘bhikkhuvassagaṇanādiko hi sabbopi kiriyabhedo imasmiṃ atthe saṃvāso’’ti vuttanti eke. Yathāvuḍḍhaṃ vandanasādiyanāsanapaṭibāhanānaṃ sāmaṇerasaṃvāsasāmaññato nevāti ācariyo.
థేయ్యసంవాసకవత్థుకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi / ౪౮. థేయ్యసంవాసకవత్థు • 48. Theyyasaṃvāsakavatthu
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā / థేయ్యసంవాసకవత్థుకథా • Theyyasaṃvāsakavatthukathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / థేయ్యసంవాసకవత్థుకథావణ్ణనా • Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / థేయ్యసంవాసకవత్థుకథావణ్ణనా • Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi / ౪౮. తిత్థియపక్కన్తకకథా • 48. Titthiyapakkantakakathā