Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
೧೧೦. ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋತಿ ಏತ್ಥ ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಬ್ಯಞ್ಜನತ್ಥವಸೇನ ಸಂವಾಸತ್ಥೇನಕೋವ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋತಿ ಪಞ್ಞಾಯತಿ, ಅಥ ಖೋ ತಯೋ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕಾ। ಸಂವಾಸೋತಿ ಚೇತ್ಥ ನ ಏಕಕಮ್ಮಾದಿಕೋ ಸಂವಾಸೋ, ಕಿನ್ತು ಭಿಕ್ಖುವಸ್ಸಗಣನಾದಿಕೋ ಕಿರಿಯಭೇದೋ ಇಧ ಸಂವಾಸೋ ನಾಮ। ಇಮಞ್ಹಿ ಸಕ್ಕಾ ಥೇಯ್ಯಾಯ ಕಾತುಂ, ನೇತರನ್ತಿ ಅಟ್ಠಕಥಾಯ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೋ। ವಿದೇಸಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಪಬ್ಬಜಿತೇಹಿ ಪುಚ್ಛಿತೇ ‘‘ದಸವಸ್ಸೋ’’ತಿಆದಿಂ ಭಣನ್ತಸ್ಸ ದೋಸೋ। ಗಿಹೀನಂ ವುತ್ತೇ ದೋಸೋ ನತ್ಥೀತಿ ಕೇಚಿ। ರಾಜಭಯಾದೀಹಿ ಗಹಿತಲಿಙ್ಗಾನಂ ‘‘ಗಿಹೀ ಮಂ ಸಮಣೋತಿ ಜಾನಾತೂ’’ತಿ ವಞ್ಚನಚಿತ್ತೇ ಸತಿಪಿ ಭಿಕ್ಖೂನಂ ವಞ್ಚೇತುಕಾಮತಾಯ, ತೇಹಿ ಸಂವಸಿತುಕಾಮತಾಯ ಚ ಅಭಾವಾ ದೋಸೋ ನ ಜಾತೋ। ‘‘ಸಬ್ಬಪಾಸಣ್ಡಿಯಭತ್ತಾನೀತಿ ವಿಹಾರಂ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಸಙ್ಘಿಕಂ ಗಣ್ಹನ್ತಸ್ಸ ಸಂವಾಸಂ ಪರಿಹರಿತುಂ ದುಕ್ಕರಂ, ತಸ್ಮಾ ವುತ್ತ’’ನ್ತಿ ಚ ಲಿಖಿತಂ। ‘‘ಸೂಪಸಮ್ಪನ್ನೋ’’ತಿ ವುತ್ತತ್ತಾ ಗಹಟ್ಠಮ್ಪಿ ಸಚೇ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇನ್ತಿ, ಸೂಪಸಮ್ಪನ್ನೋತಿ ಆಪನ್ನಂ, ‘‘ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನಕಾಲೇಯೇವಾ’’ತಿ ಇಮಿನಾ ಸಚೇ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಕಾಲೇ ಸುಣಾತಿ, ಸೂಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ಏವ ಅನಾರೋಚೇನ್ತೋಪೀತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಅನ್ಧಕಟ್ಠಕಥಾಯಂ, ಪೋರಾಣಗಣ್ಠಿಪದೇಸು ಚ ದುಸ್ಸೀಲಭಿಕ್ಖು ‘‘ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ’’ತಿ ವುತ್ತೋ ‘‘ಥೇಯ್ಯಾಯ ವೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ರಟ್ಠಪಿಣ್ಡೋ ಭುತ್ತೋ’’ತಿ (ಪಾರಾ॰ ೧೯೫) ಇಮಿನಾ ಕಿರ ಪರಿಯಾಯೇನಾತಿ ವೇದಿತಬ್ಬಂ। ತೇನೇವಾಹ ‘‘ತಂ ನ ಗಹೇತಬ್ಬ’’ನ್ತಿ। ‘‘ಮಹಾಪೇಳಾದೀಸೂ’’ತಿ ಏತೇನ ಗಿಹಿಸನ್ತಕಂ ದಸ್ಸಿತಂ।
110.Theyyasaṃvāsakoti ettha kiñcāpi byañjanatthavasena saṃvāsatthenakova theyyasaṃvāsakoti paññāyati, atha kho tayo theyyasaṃvāsakā. Saṃvāsoti cettha na ekakammādiko saṃvāso, kintu bhikkhuvassagaṇanādiko kiriyabhedo idha saṃvāso nāma. Imañhi sakkā theyyāya kātuṃ, netaranti aṭṭhakathāya adhippāyo. Videsaṃ gantvā pabbajitehi pucchite ‘‘dasavasso’’tiādiṃ bhaṇantassa doso. Gihīnaṃ vutte doso natthīti keci. Rājabhayādīhi gahitaliṅgānaṃ ‘‘gihī maṃ samaṇoti jānātū’’ti vañcanacitte satipi bhikkhūnaṃ vañcetukāmatāya, tehi saṃvasitukāmatāya ca abhāvā doso na jāto. ‘‘Sabbapāsaṇḍiyabhattānīti vihāraṃ āgantvā saṅghikaṃ gaṇhantassa saṃvāsaṃ pariharituṃ dukkaraṃ, tasmā vutta’’nti ca likhitaṃ. ‘‘Sūpasampanno’’ti vuttattā gahaṭṭhampi sace upasampādenti, sūpasampannoti āpannaṃ, ‘‘anupasampannakāleyevā’’ti iminā sace upasampannakāle suṇāti, sūpasampanno eva anārocentopīti dasseti. Andhakaṭṭhakathāyaṃ, porāṇagaṇṭhipadesu ca dussīlabhikkhu ‘‘theyyasaṃvāsako’’ti vutto ‘‘theyyāya vo, bhikkhave, raṭṭhapiṇḍo bhutto’’ti (pārā. 195) iminā kira pariyāyenāti veditabbaṃ. Tenevāha ‘‘taṃ na gahetabba’’nti. ‘‘Mahāpeḷādīsū’’ti etena gihisantakaṃ dassitaṃ.
ಸಯಂ ಸಾಮಣೇರೋವ ಕೂಟವಸ್ಸಾನಿ ಗಣೇತ್ವಾ ಗಣ್ಹನ್ತೋ ಪಾರಾಜಿಕೋ ಹೋತಿ, ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ಪನ ನ ಹೋತಿ, ತಥಾ ಭಿಕ್ಖುಪಿ, ಸೋ ಪನ ಭಣ್ಡಗ್ಘೇನ ಕಾರೇತಬ್ಬೋತಿ ಇಮಿನಾ ಅಧಿಪ್ಪಾಯೇನ ‘‘ಸಯಂ ಸಾಮಣೇರೋವಾ’’ತಿಆದಿ ವುತ್ತಂ। ಅಯಂ ಪನ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ ನಾಮ ಯಸ್ಮಾ ಪಬ್ಬಜಿತೋವ ಹೋತಿ, ನಾಪಬ್ಬಜಿತೋ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪಬ್ಬಜಿತೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ, ಪಬ್ಬಜಿತೋ ನಾಸೇತಬ್ಬೋ’’ತಿ ವತ್ತುಂ ನ ಸಕ್ಕಾತಿ ಕತ್ವಾ ಇಮಸ್ಸ ವಸೇನ ಪಣ್ಡಕತೋ ಪಟ್ಠಾಯ ‘‘ಅನುಪಸಮ್ಪನ್ನೋ ನ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇತಬ್ಬೋ’’ತಿಆದಿನಾ ಪಾಳಿ ಠಪಿತಾ, ನ ಉಪಸಮ್ಪದಾಮತ್ತಸ್ಸೇವ ಅಭಬ್ಬತ್ತಾ ಏಕಾದಸನ್ನಮ್ಪಿ ನೇಸಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಾರಹಭಾವಪ್ಪಸಙ್ಗತೋ। ಅಪಿಚ ಅನಿಟ್ಠದೋಸಪ್ಪಸಙ್ಗತೋ ತಥಾ ಏವ ಪಾಳಿ ಠಪಿತಾ। ಯಸ್ಮಾ ತಿತ್ಥಿಯಪಕ್ಕಮನಂ, ಸಙ್ಘಭೇದನಞ್ಚ ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸೇವ ಹೋತಿ, ನಾನುಪಸಮ್ಪನ್ನಸ್ಸ, ಸೋ ದುವಿಧೋಪಿ ಪಬ್ಬಜಿತೋವ ಹೋತಿ, ನಾಪಬ್ಬಜಿತೋ, ತಸ್ಮಾ ‘‘ತಿತ್ಥಿಯಪಕ್ಕನ್ತಕೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಅಪಬ್ಬಜಿತೋ ನ ಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬೋ’’ತಿಆದಿಪಾಳಿಯಾ ಸತಿ ತೇ ಉಭೋಪಿ ಅಪಬ್ಬಾಜೇತಬ್ಬಾ ಹೋನ್ತೀತಿ ಅನಿಟ್ಠಪ್ಪಸಙ್ಗೋ ಆಪಜ್ಜತೀತಿ। ತೀಸು ಪನ ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕೇಸು ಸಾಮಣೇರಾಲಯಂ ಕರೋನ್ತೋ ಲಿಙ್ಗತ್ಥೇನಕೋ, ಉಪಸಮ್ಪನ್ನಾಲಯಂ ಕರೋನ್ತೋ ಸಂವಾಸತ್ಥೇನಕೋ, ಉಭಯತ್ಥೇನಕೋ ಚ। ನ ಹಿ ಸಾಮಣೇರಸಂವಾಸೋ ಇಧ ಸಂವಾಸೋ ನಾಮ, ತೇನೇವ ಅಟ್ಠಕಥಾಯಂ ‘‘ಭಿಕ್ಖುವಸ್ಸಗಣನಾದಿಕೋ ಹಿ ಸಬ್ಬೋಪಿ ಕಿರಿಯಭೇದೋ ಇಮಸ್ಮಿಂ ಅತ್ಥೇ ಸಂವಾಸೋ’’ತಿ ವುತ್ತನ್ತಿ ಏಕೇ। ಯಥಾವುಡ್ಢಂ ವನ್ದನಸಾದಿಯನಾಸನಪಟಿಬಾಹನಾನಂ ಸಾಮಣೇರಸಂವಾಸಸಾಮಞ್ಞತೋ ನೇವಾತಿ ಆಚರಿಯೋ।
Sayaṃ sāmaṇerova kūṭavassāni gaṇetvā gaṇhanto pārājiko hoti, theyyasaṃvāsako pana na hoti, tathā bhikkhupi, so pana bhaṇḍagghena kāretabboti iminā adhippāyena ‘‘sayaṃ sāmaṇerovā’’tiādi vuttaṃ. Ayaṃ pana theyyasaṃvāsako nāma yasmā pabbajitova hoti, nāpabbajito, tasmā ‘‘theyyasaṃvāsako, bhikkhave, apabbajito na pabbājetabbo, pabbajito nāsetabbo’’ti vattuṃ na sakkāti katvā imassa vasena paṇḍakato paṭṭhāya ‘‘anupasampanno na upasampādetabbo’’tiādinā pāḷi ṭhapitā, na upasampadāmattasseva abhabbattā ekādasannampi nesaṃ pabbajjārahabhāvappasaṅgato. Apica aniṭṭhadosappasaṅgato tathā eva pāḷi ṭhapitā. Yasmā titthiyapakkamanaṃ, saṅghabhedanañca upasampannasseva hoti, nānupasampannassa, so duvidhopi pabbajitova hoti, nāpabbajito, tasmā ‘‘titthiyapakkantako, bhikkhave, apabbajito na pabbājetabbo’’tiādipāḷiyā sati te ubhopi apabbājetabbā hontīti aniṭṭhappasaṅgo āpajjatīti. Tīsu pana theyyasaṃvāsakesu sāmaṇerālayaṃ karonto liṅgatthenako, upasampannālayaṃ karonto saṃvāsatthenako, ubhayatthenako ca. Na hi sāmaṇerasaṃvāso idha saṃvāso nāma, teneva aṭṭhakathāyaṃ ‘‘bhikkhuvassagaṇanādiko hi sabbopi kiriyabhedo imasmiṃ atthe saṃvāso’’ti vuttanti eke. Yathāvuḍḍhaṃ vandanasādiyanāsanapaṭibāhanānaṃ sāmaṇerasaṃvāsasāmaññato nevāti ācariyo.
ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೪೮. ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕವತ್ಥು • 48. Theyyasaṃvāsakavatthu
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕವತ್ಥುಕಥಾ • Theyyasaṃvāsakavatthukathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ಥೇಯ್ಯಸಂವಾಸಕವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ೪೮. ತಿತ್ಥಿಯಪಕ್ಕನ್ತಕಕಥಾ • 48. Titthiyapakkantakakathā