Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ཐེཡྻསཾཝཱསཀཝཏྠུཀཐཱཝཎྞནཱ
Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
༡༡༠. ཐེཡྻསཾཝཱསཀཝཏྠུམྷི ཀོལཉྙཱཏི མཱཏུཝཾསེ པིཏུཝཾསེ ཙ ཛཱཏཱ མཱཏཱཔིཏུཔྤབྷུཏིསབྦཉཱཏཡོ། ཐེཡྻཱཡ སཾཝཱསོ ཨེཏསྶཱཏི ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ། སོ ཙ ན སཾཝཱསམཏྟསྶེཝ ཐེནཀོ ཨིདྷཱདྷིཔྤེཏོ, ཨཐ ཁོ ལིངྒསྶ ཏདུབྷཡསྶ ཙ ཐེནཀོཔཱིཏི ཨཱཧ ‘‘ཏཡོ ཐེཡྻསཾཝཱསཀཱ’’ཏིཨཱདི། ན ཡཐཱཝུཌྜྷཾ ཝནྡནཾ སཱདིཡཏཱིཏི ཡཐཱཝུཌྜྷཾ བྷིཀྑཱུནཾ ཝཱ སཱམཎེརཱནཾ ཝཱ ཝནྡནཾ ན སཱདིཡཏི། ཡཐཱཝུཌྜྷཾ ཝནྡནཾ སཱདིཡཏཱིཏི ཨཏྟནཱ མུསཱཝཱདཾ ཀཏྭཱ དསྶིཏཝསྶཱནུརཱུཔཾ ཡཐཱཝུཌྜྷཾ ཝནྡནཾ སཱདིཡཏི། བྷིཀྑུཝསྶགཎནཱདིཀོཏི ཨིམིནཱ ན ཨེཀཀམྨཱདིཀོཝ ཨིདྷ སཾཝཱསོ ནཱམཱཏི དསྶེཏི།
110. Theyyasaṃvāsakavatthumhi kolaññāti mātuvaṃse pituvaṃse ca jātā mātāpituppabhutisabbañātayo. Theyyāya saṃvāso etassāti theyyasaṃvāsako. So ca na saṃvāsamattasseva thenako idhādhippeto, atha kho liṅgassa tadubhayassa ca thenakopīti āha ‘‘tayo theyyasaṃvāsakā’’tiādi. Na yathāvuḍḍhaṃ vandanaṃ sādiyatīti yathāvuḍḍhaṃ bhikkhūnaṃ vā sāmaṇerānaṃ vā vandanaṃ na sādiyati. Yathāvuḍḍhaṃ vandanaṃ sādiyatīti attanā musāvādaṃ katvā dassitavassānurūpaṃ yathāvuḍḍhaṃ vandanaṃ sādiyati. Bhikkhuvassagaṇanādikoti iminā na ekakammādikova idha saṃvāso nāmāti dasseti.
རཱཛ…པེ॰… བྷཡེནཱཏི ཨེཏྠ བྷཡ-སདྡོ པཙྩེཀཾ ཡོཛེཏབྦོ ‘‘རཱཛབྷཡེན དུབྦྷིཀྑབྷཡེནཱ’’ཏིཨཱདིནཱ ། སཾཝཱསཾ ནཱདྷིཝཱསེཏི, ཡཱཝ སོ སུདྡྷམཱནསོཏི རཱཛབྷཡཱདཱིཧི གཧིཏལིངྒཏཱཡ སོ སུདྡྷམཱནསོ ཡཱཝ སཾཝཱསཾ ནཱདྷིཝཱསེཏཱིཏི ཨཏྠོ། ཡོ ཧི རཱཛབྷཡཱདིཾ ཝིནཱ ཀེཝལཾ བྷིཀྑཱུ ཝཉྩེཏྭཱ ཏེཧི སདྡྷིཾ སཾཝསིཏུཀཱམཏཱཡ ལིངྒཾ གཎྷཱཏི, སོ ཨསུདྡྷཙིཏྟཏཱཡ ལིངྒགྒཧཎེནེཝ ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ ནཱམ ཧོཏི། ཨཡཾ པན ཏཱདིསེན ཨསུདྡྷཙིཏྟེན བྷིཀྑཱུ ཝཉྩེཏུཀཱམཏཱཡ ཨབྷཱཝཏོ ཡཱཝ སཾཝཱསཾ ནཱདྷིཝཱསེཏི, ཏཱཝ ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ ནཱམ ན ཧོཏི། ཏེནེཝ ‘‘རཱཛབྷཡཱདཱིཧི གཧིཏལིངྒཱནཾ ‘གིཧཱི མཾ སམཎོཏི ཛཱནནྟཱུ’ཏི ཝཉྩནཱཙིཏྟེ སཏིཔི བྷིཀྑཱུནཾ ཝཉྩེཏུཀཱམཏཱཡ ཨབྷཱཝཱ དོསོ ན ཛཱཏོ’’ཏི ཏཱིསུཔི གཎྛིཔདེསུ ཝུཏྟཾ། ཀེཙི པན ‘‘ཝཱུཔསནྟབྷཡཏཱ ཨིདྷ སུདྡྷཙིཏྟཏཱ’’ཏི ཝདནྟི, ཨེཝཉྩ སཏི སོ ཝཱུཔསནྟབྷཡོ ཡཱཝ སཾཝཱསཾ ནཱདྷིཝཱསེཏི, ཏཱཝ ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ ན ཧོཏཱིཏི ཨཡམཏྠོ ཝིཉྙཱཡཏི། ཨིམསྨིཉྩ ཨཏྠེ ཝིཉྙཱཡམཱནེ ཨཝཱུཔསནྟབྷཡསྶ སཾཝཱསསཱདིཡནེཔི ཐེཡྻསཾཝཱསཀཏཱ ན ཧོཏཱིཏི ཨཱཔཛྫེཡྻ, ན ཙ ཨཊྛཀཐཱཡཾ ཨཝཱུཔསནྟབྷཡསྶ སཾཝཱསསཱདིཡནེཔི ཨཐེཡྻསཾཝཱསཀཏཱ དསྶིཏཱ། སབྦཔཱསཎྜིཡབྷཏྟཱནི བྷུཉྫནྟོཏི ཙ ཨིམིནཱ ཨཝཱུཔསནྟཏཡེནཔི སཾཝཱསཾ ཨསཱདིཡནྟེནེཝ ཝསིཏབྦནྟི དཱིཔེཏི། ཏེནེཝ ཏཱིསུཔི གཎྛིཔདེསུ ཝུཏྟཾ ‘‘ཡསྨཱ ཝིཧཱརཾ ཨཱགནྟྭཱ སངྒྷིཀཾ གཎྷནྟསྶ སཾཝཱསཾ པརིཧརིཏུཾ དུཀྐརཾ, ཏསྨཱ སབྦཔཱསཎྜིཡབྷཏྟཱནི བྷུཉྫནྟོཏི ཨིདཾ ཝུཏྟ’’ནྟི, ཏསྨཱ རཱཛབྷཡཱདཱིཧི གཧིཏལིངྒཏཱཡེཝེཏྠ སུདྡྷཙིཏྟཏཱཏི གཧེཏབྦཾ།
Rāja…pe… bhayenāti ettha bhaya-saddo paccekaṃ yojetabbo ‘‘rājabhayena dubbhikkhabhayenā’’tiādinā . Saṃvāsaṃ nādhivāseti, yāva so suddhamānasoti rājabhayādīhi gahitaliṅgatāya so suddhamānaso yāva saṃvāsaṃ nādhivāsetīti attho. Yo hi rājabhayādiṃ vinā kevalaṃ bhikkhū vañcetvā tehi saddhiṃ saṃvasitukāmatāya liṅgaṃ gaṇhāti, so asuddhacittatāya liṅgaggahaṇeneva theyyasaṃvāsako nāma hoti. Ayaṃ pana tādisena asuddhacittena bhikkhū vañcetukāmatāya abhāvato yāva saṃvāsaṃ nādhivāseti, tāva theyyasaṃvāsako nāma na hoti. Teneva ‘‘rājabhayādīhi gahitaliṅgānaṃ ‘gihī maṃ samaṇoti jānantū’ti vañcanācitte satipi bhikkhūnaṃ vañcetukāmatāya abhāvā doso na jāto’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Keci pana ‘‘vūpasantabhayatā idha suddhacittatā’’ti vadanti, evañca sati so vūpasantabhayo yāva saṃvāsaṃ nādhivāseti, tāva theyyasaṃvāsako na hotīti ayamattho viññāyati. Imasmiñca atthe viññāyamāne avūpasantabhayassa saṃvāsasādiyanepi theyyasaṃvāsakatā na hotīti āpajjeyya, na ca aṭṭhakathāyaṃ avūpasantabhayassa saṃvāsasādiyanepi atheyyasaṃvāsakatā dassitā. Sabbapāsaṇḍiyabhattāni bhuñjantoti ca iminā avūpasantatayenapi saṃvāsaṃ asādiyanteneva vasitabbanti dīpeti. Teneva tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ ‘‘yasmā vihāraṃ āgantvā saṅghikaṃ gaṇhantassa saṃvāsaṃ pariharituṃ dukkaraṃ, tasmā sabbapāsaṇḍiyabhattāni bhuñjantoti idaṃ vutta’’nti, tasmā rājabhayādīhi gahitaliṅgatāyevettha suddhacittatāti gahetabbaṃ.
སབྦཔཱསཎྜིཡབྷཏྟཱནཱིཏི སབྦསཱམཡིཀཱནཾ སཱདྷཱརཎཾ ཀཏྭཱ ཝཱིཐིཙཏུཀྐཱདཱིསུ ཋཔེཏྭཱ དཱཏབྦབྷཏྟཱནི། ཀཱཡཔརིཧཱརིཡཱནཱིཏི ཀཱཡེན པརིཧརིཏབྦཱནི། ཨབྦྷུགྒཙྪནྟཱིཏི ཨབྷིམུཁཾ གཙྪནྟི། ཀམྨནྟཱནུཊྛཱནེནཱཏི ཀསིགོརཀྑཱདིཀམྨཀརཎེན། ཏདེཝ པཏྟཙཱིཝརཾ ཨཱདཱཡ ཝིཧཱརཾ གཙྪཏཱིཏི ཙཱིཝརཱནི ནིཝཱསནཔཱརུཔནཝསེན ཨཱདཱཡ པཏྟཉྩ ཨཾསཀཱུཊེ ལགྒེཏྭཱ ཝིཧཱརཾ གཙྪཏི། ནཱཔི སཡཾ ཛཱནཱཏཱིཏི ‘‘ཡོ ཨེཝཾ པབྦཛཏི, སོ ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ ནཱམ ཧོཏཱི’’ཏི ཝཱ ‘‘ཨེཝཾ ཀཱཏུཾ ན ལབྷཏཱི’’ཏི ཝཱ ‘‘ཨེཝཾ པབྦཛིཏོ སམཎོ ན ཧོཏཱི’’ཏི ཝཱ ན ཛཱནཱཏི། ཡོ ཨེཝཾ པབྦཛཏི, སོ ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ ནཱམ ཧོཏཱིཏི ཨིདཾ པན ནིདསྶནམཏྟཾ། ཨནུཔསམྤནྣཀཱལེཡེཝཱཏི ཨིམིནཱ ཨུཔསམྤནྣཀཱལེ སུཏྭཱ སཙེཔི ནཱརོཙེཏི, ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ ན ཧོཏཱིཏི དཱིཔེཏི།
Sabbapāsaṇḍiyabhattānīti sabbasāmayikānaṃ sādhāraṇaṃ katvā vīthicatukkādīsu ṭhapetvā dātabbabhattāni. Kāyaparihāriyānīti kāyena pariharitabbāni. Abbhuggacchantīti abhimukhaṃ gacchanti. Kammantānuṭṭhānenāti kasigorakkhādikammakaraṇena. Tadeva pattacīvaraṃ ādāya vihāraṃ gacchatīti cīvarāni nivāsanapārupanavasena ādāya pattañca aṃsakūṭe laggetvā vihāraṃ gacchati. Nāpi sayaṃ jānātīti ‘‘yo evaṃ pabbajati, so theyyasaṃvāsako nāma hotī’’ti vā ‘‘evaṃ kātuṃ na labhatī’’ti vā ‘‘evaṃ pabbajito samaṇo na hotī’’ti vā na jānāti. Yo evaṃ pabbajati, so theyyasaṃvāsako nāma hotīti idaṃ pana nidassanamattaṃ. Anupasampannakāleyevāti iminā upasampannakāle sutvā sacepi nāroceti, theyyasaṃvāsako na hotīti dīpeti.
སིཀྑཾ ཨཔྤཙྩཀྑཱཡ…པེ॰… ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ ན ཧོཏཱིཏི ཨིདཾ བྷིཀྑཱུཧི དིནྣལིངྒསྶ ཨཔརིཙྩཏྟཏྟཱ ན ལིངྒཐེནཀོ ཧོཏི, ལིངྒཱནུརཱུཔསྶ སཾཝཱསསྶ སཱདིཏཏྟཱ ནཱཔི སཾཝཱསཐེནཀོ ཧོཏཱིཏི ཝུཏྟཾ། ཨེཀོ བྷིཀྑུ ཀཱསཱཡེ སཨུསྶཱཧོཝ ཨོདཱཏཾ ནིཝཱསེཏྭཱཏི ཨེཏྠཱཔི ཨིདམེཝ ཀཱརཎཾ དཊྛབྦཾ། པརཏོ སཱམཎེརོ སལིངྒེ ཋིཏོཏིཨཱདིནཱ སཱམཎེརསྶ ཝུཏྟཝིདྷཱནེསུཔི ཨཐེཡྻསཾཝཱསཀཔཀྑེ ཨཡམེཝ ནཡོ། བྷིཀྑུནིཡཱཔི ཨེསེཝ ནཡོཏི ཝུཏྟམེཝཏྠཾ ‘‘སཱཔི ཧི གིཧིབྷཱཝཾ པཏྠཡམཱནཱ’’ཏིཨཱདིནཱ ཝིབྷཱཝེཏི། ཡོ ཀོཙི ཝུཌྜྷཔབྦཛིཏོཏི སཱམཎེརཾ སནྡྷཱཡ ཝུཏྟཾ། མཧཱཔེལཱ༹དཱིསཱུཏི ཨེཏེན གིཧིསནྟཀཾ དསྶིཏཾ། སཡཾ སཱམཎེརོཝ…པེ॰… ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ ན ཧོཏཱིཏི ཨེཏྠ ཀིཉྩཱཔི ཐེཡྻསཾཝཱསཀོ ན ཧོཏི, པཱརཱཛིཀཾ པན ཨཱཔཛྫཏིཡེཝ། སེསམེཏྠ ཨུཏྟཱནམེཝ།
Sikkhaṃ appaccakkhāya…pe… theyyasaṃvāsako na hotīti idaṃ bhikkhūhi dinnaliṅgassa apariccattattā na liṅgathenako hoti, liṅgānurūpassa saṃvāsassa sāditattā nāpi saṃvāsathenako hotīti vuttaṃ. Eko bhikkhu kāsāye saussāhova odātaṃ nivāsetvāti etthāpi idameva kāraṇaṃ daṭṭhabbaṃ. Parato sāmaṇero saliṅge ṭhitotiādinā sāmaṇerassa vuttavidhānesupi atheyyasaṃvāsakapakkhe ayameva nayo. Bhikkhuniyāpi eseva nayoti vuttamevatthaṃ ‘‘sāpi hi gihibhāvaṃ patthayamānā’’tiādinā vibhāveti. Yo koci vuḍḍhapabbajitoti sāmaṇeraṃ sandhāya vuttaṃ. Mahāpeḷādīsūti etena gihisantakaṃ dassitaṃ. Sayaṃ sāmaṇerova…pe… theyyasaṃvāsako na hotīti ettha kiñcāpi theyyasaṃvāsako na hoti, pārājikaṃ pana āpajjatiyeva. Sesamettha uttānameva.
ཐེཡྻསཾཝཱསཀཝཏྠུཀཐཱཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝགྒཔཱལི༹ • Mahāvaggapāḷi / ༤༨. ཐེཡྻསཾཝཱསཀཝཏྠུ • 48. Theyyasaṃvāsakavatthu
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཧཱཝགྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ཐེཡྻསཾཝཱསཀཝཏྠུཀཐཱ • Theyyasaṃvāsakavatthukathā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ཐེཡྻསཾཝཱསཀཝཏྠུཀཐཱཝཎྞནཱ • Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / ཐེཡྻསཾཝཱསཀཝཏྠུཀཐཱཝཎྞནཱ • Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi / ༤༨. ཏིཏྠིཡཔཀྐནྟཀཀཐཱ • 48. Titthiyapakkantakakathā