| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
੧੧੦. ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕવਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਕੋਲਞ੍ਞਾਤਿ ਮਾਤੁવਂਸੇ ਪਿਤੁવਂਸੇ ਚ ਜਾਤਾ ਮਾਤਾਪਿਤੁਪ੍ਪਭੁਤਿਸਬ੍ਬਞਾਤਯੋ। ਥੇਯ੍ਯਾਯ ਸਂવਾਸੋ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ। ਸੋ ਚ ਨ ਸਂવਾਸਮਤ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਥੇਨਕੋ ਇਧਾਧਿਪ੍ਪੇਤੋ, ਅਥ ਖੋ ਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸ ਤਦੁਭਯਸ੍ਸ ਚ ਥੇਨਕੋਪੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਤਯੋ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕਾ’’ਤਿਆਦਿ। ਨ ਯਥਾવੁਡ੍ਢਂ વਨ੍ਦਨਂ ਸਾਦਿਯਤੀਤਿ ਯਥਾવੁਡ੍ਢਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ વਾ ਸਾਮਣੇਰਾਨਂ વਾ વਨ੍ਦਨਂ ਨ ਸਾਦਿਯਤਿ। ਯਥਾવੁਡ੍ਢਂ વਨ੍ਦਨਂ ਸਾਦਿਯਤੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨਾ ਮੁਸਾવਾਦਂ ਕਤ੍વਾ ਦਸ੍ਸਿਤવਸ੍ਸਾਨੁਰੂਪਂ ਯਥਾવੁਡ੍ਢਂ વਨ੍ਦਨਂ ਸਾਦਿਯਤਿ। ਭਿਕ੍ਖੁવਸ੍ਸਗਣਨਾਦਿਕੋਤਿ ਇਮਿਨਾ ਨ ਏਕਕਮ੍ਮਾਦਿਕੋવ ਇਧ ਸਂવਾਸੋ ਨਾਮਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
110. Theyyasaṃvāsakavatthumhi kolaññāti mātuvaṃse pituvaṃse ca jātā mātāpituppabhutisabbañātayo. Theyyāya saṃvāso etassāti theyyasaṃvāsako. So ca na saṃvāsamattasseva thenako idhādhippeto, atha kho liṅgassa tadubhayassa ca thenakopīti āha ‘‘tayo theyyasaṃvāsakā’’tiādi. Na yathāvuḍḍhaṃ vandanaṃ sādiyatīti yathāvuḍḍhaṃ bhikkhūnaṃ vā sāmaṇerānaṃ vā vandanaṃ na sādiyati. Yathāvuḍḍhaṃ vandanaṃ sādiyatīti attanā musāvādaṃ katvā dassitavassānurūpaṃ yathāvuḍḍhaṃ vandanaṃ sādiyati. Bhikkhuvassagaṇanādikoti iminā na ekakammādikova idha saṃvāso nāmāti dasseti.
ਰਾਜ…ਪੇ॰… ਭਯੇਨਾਤਿ ਏਤ੍ਥ ਭਯ-ਸਦ੍ਦੋ ਪਚ੍ਚੇਕਂ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ ‘‘ਰਾਜਭਯੇਨ ਦੁਬ੍ਭਿਕ੍ਖਭਯੇਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ । ਸਂવਾਸਂ ਨਾਧਿવਾਸੇਤਿ, ਯਾવ ਸੋ ਸੁਦ੍ਧਮਾਨਸੋਤਿ ਰਾਜਭਯਾਦੀਹਿ ਗਹਿਤਲਿਙ੍ਗਤਾਯ ਸੋ ਸੁਦ੍ਧਮਾਨਸੋ ਯਾવ ਸਂવਾਸਂ ਨਾਧਿવਾਸੇਤੀਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਯੋ ਹਿ ਰਾਜਭਯਾਦਿਂ વਿਨਾ ਕੇવਲਂ ਭਿਕ੍ਖੂ વਞ੍ਚੇਤ੍વਾ ਤੇਹਿ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਿਤੁਕਾਮਤਾਯ ਲਿਙ੍ਗਂ ਗਣ੍ਹਾਤਿ, ਸੋ ਅਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਤਾਯ ਲਿਙ੍ਗਗ੍ਗਹਣੇਨੇવ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਅਯਂ ਪਨ ਤਾਦਿਸੇਨ ਅਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤੇਨ ਭਿਕ੍ਖੂ વਞ੍ਚੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਅਭਾવਤੋ ਯਾવ ਸਂવਾਸਂ ਨਾਧਿવਾਸੇਤਿ, ਤਾવ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ ਨਾਮ ਨ ਹੋਤਿ। ਤੇਨੇવ ‘‘ਰਾਜਭਯਾਦੀਹਿ ਗਹਿਤਲਿਙ੍ਗਾਨਂ ‘ਗਿਹੀ ਮਂ ਸਮਣੋਤਿ ਜਾਨਨ੍ਤੂ’ਤਿ વਞ੍ਚਨਾਚਿਤ੍ਤੇ ਸਤਿਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ વਞ੍ਚੇਤੁਕਾਮਤਾਯ ਅਭਾવਾ ਦੋਸੋ ਨ ਜਾਤੋ’’ਤਿ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ વੁਤ੍ਤਂ। ਕੇਚਿ ਪਨ ‘‘વੂਪਸਨ੍ਤਭਯਤਾ ਇਧ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਤਾ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਏવਞ੍ਚ ਸਤਿ ਸੋ વੂਪਸਨ੍ਤਭਯੋ ਯਾવ ਸਂવਾਸਂ ਨਾਧਿવਾਸੇਤਿ, ਤਾવ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਅਯਮਤ੍ਥੋ વਿਞ੍ਞਾਯਤਿ। ਇਮਸ੍ਮਿਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥੇ વਿਞ੍ਞਾਯਮਾਨੇ ਅવੂਪਸਨ੍ਤਭਯਸ੍ਸ ਸਂવਾਸਸਾਦਿਯਨੇਪਿ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕਤਾ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਆਪਜ੍ਜੇਯ੍ਯ, ਨ ਚ ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ਅવੂਪਸਨ੍ਤਭਯਸ੍ਸ ਸਂવਾਸਸਾਦਿਯਨੇਪਿ ਅਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕਤਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾ। ਸਬ੍ਬਪਾਸਣ੍ਡਿਯਭਤ੍ਤਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋਤਿ ਚ ਇਮਿਨਾ ਅવੂਪਸਨ੍ਤਤਯੇਨਪਿ ਸਂવਾਸਂ ਅਸਾਦਿਯਨ੍ਤੇਨੇવ વਸਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਦੀਪੇਤਿ। ਤੇਨੇવ ਤੀਸੁਪਿ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇਸੁ વੁਤ੍ਤਂ ‘‘ਯਸ੍ਮਾ વਿਹਾਰਂ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਸਙ੍ਘਿਕਂ ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਂવਾਸਂ ਪਰਿਹਰਿਤੁਂ ਦੁਕ੍ਕਰਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਸਬ੍ਬਪਾਸਣ੍ਡਿਯਭਤ੍ਤਾਨਿ ਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤੋਤਿ ਇਦਂ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਰਾਜਭਯਾਦੀਹਿ ਗਹਿਤਲਿਙ੍ਗਤਾਯੇવੇਤ੍ਥ ਸੁਦ੍ਧਚਿਤ੍ਤਤਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ।
Rāja…pe… bhayenāti ettha bhaya-saddo paccekaṃ yojetabbo ‘‘rājabhayena dubbhikkhabhayenā’’tiādinā . Saṃvāsaṃ nādhivāseti, yāva so suddhamānasoti rājabhayādīhi gahitaliṅgatāya so suddhamānaso yāva saṃvāsaṃ nādhivāsetīti attho. Yo hi rājabhayādiṃ vinā kevalaṃ bhikkhū vañcetvā tehi saddhiṃ saṃvasitukāmatāya liṅgaṃ gaṇhāti, so asuddhacittatāya liṅgaggahaṇeneva theyyasaṃvāsako nāma hoti. Ayaṃ pana tādisena asuddhacittena bhikkhū vañcetukāmatāya abhāvato yāva saṃvāsaṃ nādhivāseti, tāva theyyasaṃvāsako nāma na hoti. Teneva ‘‘rājabhayādīhi gahitaliṅgānaṃ ‘gihī maṃ samaṇoti jānantū’ti vañcanācitte satipi bhikkhūnaṃ vañcetukāmatāya abhāvā doso na jāto’’ti tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Keci pana ‘‘vūpasantabhayatā idha suddhacittatā’’ti vadanti, evañca sati so vūpasantabhayo yāva saṃvāsaṃ nādhivāseti, tāva theyyasaṃvāsako na hotīti ayamattho viññāyati. Imasmiñca atthe viññāyamāne avūpasantabhayassa saṃvāsasādiyanepi theyyasaṃvāsakatā na hotīti āpajjeyya, na ca aṭṭhakathāyaṃ avūpasantabhayassa saṃvāsasādiyanepi atheyyasaṃvāsakatā dassitā. Sabbapāsaṇḍiyabhattāni bhuñjantoti ca iminā avūpasantatayenapi saṃvāsaṃ asādiyanteneva vasitabbanti dīpeti. Teneva tīsupi gaṇṭhipadesu vuttaṃ ‘‘yasmā vihāraṃ āgantvā saṅghikaṃ gaṇhantassa saṃvāsaṃ pariharituṃ dukkaraṃ, tasmā sabbapāsaṇḍiyabhattāni bhuñjantoti idaṃ vutta’’nti, tasmā rājabhayādīhi gahitaliṅgatāyevettha suddhacittatāti gahetabbaṃ.
ਸਬ੍ਬਪਾਸਣ੍ਡਿਯਭਤ੍ਤਾਨੀਤਿ ਸਬ੍ਬਸਾਮਯਿਕਾਨਂ ਸਾਧਾਰਣਂ ਕਤ੍વਾ વੀਥਿਚਤੁਕ੍ਕਾਦੀਸੁ ਠਪੇਤ੍વਾ ਦਾਤਬ੍ਬਭਤ੍ਤਾਨਿ। ਕਾਯਪਰਿਹਾਰਿਯਾਨੀਤਿ ਕਾਯੇਨ ਪਰਿਹਰਿਤਬ੍ਬਾਨਿ। ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੀਤਿ ਅਭਿਮੁਖਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਕਮ੍ਮਨ੍ਤਾਨੁਟ੍ਠਾਨੇਨਾਤਿ ਕਸਿਗੋਰਕ੍ਖਾਦਿਕਮ੍ਮਕਰਣੇਨ। ਤਦੇવ ਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ ਆਦਾਯ વਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤੀਤਿ ਚੀવਰਾਨਿ ਨਿવਾਸਨਪਾਰੁਪਨવਸੇਨ ਆਦਾਯ ਪਤ੍ਤਞ੍ਚ ਅਂਸਕੂਟੇ ਲਗ੍ਗੇਤ੍વਾ વਿਹਾਰਂ ਗਚ੍ਛਤਿ। ਨਾਪਿ ਸਯਂ ਜਾਨਾਤੀਤਿ ‘‘ਯੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਤਿ, ਸੋ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਏવਂ ਕਾਤੁਂ ਨ ਲਭਤੀ’’ਤਿ વਾ ‘‘ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ ਸਮਣੋ ਨ ਹੋਤੀ’’ਤਿ વਾ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਯੋ ਏવਂ ਪਬ੍ਬਜਤਿ, ਸੋ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ ਨਾਮ ਹੋਤੀਤਿ ਇਦਂ ਪਨ ਨਿਦਸ੍ਸਨਮਤ੍ਤਂ। ਅਨੁਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕਾਲੇਯੇવਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ਉਪਸਮ੍ਪਨ੍ਨਕਾਲੇ ਸੁਤ੍વਾ ਸਚੇਪਿ ਨਾਰੋਚੇਤਿ, ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
Sabbapāsaṇḍiyabhattānīti sabbasāmayikānaṃ sādhāraṇaṃ katvā vīthicatukkādīsu ṭhapetvā dātabbabhattāni. Kāyaparihāriyānīti kāyena pariharitabbāni. Abbhuggacchantīti abhimukhaṃ gacchanti. Kammantānuṭṭhānenāti kasigorakkhādikammakaraṇena. Tadeva pattacīvaraṃ ādāya vihāraṃ gacchatīti cīvarāni nivāsanapārupanavasena ādāya pattañca aṃsakūṭe laggetvā vihāraṃ gacchati. Nāpi sayaṃ jānātīti ‘‘yo evaṃ pabbajati, so theyyasaṃvāsako nāma hotī’’ti vā ‘‘evaṃ kātuṃ na labhatī’’ti vā ‘‘evaṃ pabbajito samaṇo na hotī’’ti vā na jānāti. Yo evaṃ pabbajati, so theyyasaṃvāsako nāma hotīti idaṃ pana nidassanamattaṃ. Anupasampannakāleyevāti iminā upasampannakāle sutvā sacepi nāroceti, theyyasaṃvāsako na hotīti dīpeti.
ਸਿਕ੍ਖਂ ਅਪ੍ਪਚ੍ਚਕ੍ਖਾਯ…ਪੇ॰… ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਇਦਂ ਭਿਕ੍ਖੂਹਿ ਦਿਨ੍ਨਲਿਙ੍ਗਸ੍ਸ ਅਪਰਿਚ੍ਚਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਨ ਲਿਙ੍ਗਥੇਨਕੋ ਹੋਤਿ, ਲਿਙ੍ਗਾਨੁਰੂਪਸ੍ਸ ਸਂવਾਸਸ੍ਸ ਸਾਦਿਤਤ੍ਤਾ ਨਾਪਿ ਸਂવਾਸਥੇਨਕੋ ਹੋਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਏਕੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਕਾਸਾਯੇ ਸਉਸ੍ਸਾਹੋવ ਓਦਾਤਂ ਨਿવਾਸੇਤ੍વਾਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਇਦਮੇવ ਕਾਰਣਂ ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ। ਪਰਤੋ ਸਾਮਣੇਰੋ ਸਲਿਙ੍ਗੇ ਠਿਤੋਤਿਆਦਿਨਾ ਸਾਮਣੇਰਸ੍ਸ વੁਤ੍ਤવਿਧਾਨੇਸੁਪਿ ਅਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕਪਕ੍ਖੇ ਅਯਮੇવ ਨਯੋ। ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋਤਿ વੁਤ੍ਤਮੇવਤ੍ਥਂ ‘‘ਸਾਪਿ ਹਿ ਗਿਹਿਭਾવਂ ਪਤ੍ਥਯਮਾਨਾ’’ਤਿਆਦਿਨਾ વਿਭਾવੇਤਿ। ਯੋ ਕੋਚਿ વੁਡ੍ਢਪਬ੍ਬਜਿਤੋਤਿ ਸਾਮਣੇਰਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਮਹਾਪੇਲ਼ਾਦੀਸੂਤਿ ਏਤੇਨ ਗਿਹਿਸਨ੍ਤਕਂ ਦਸ੍ਸਿਤਂ। ਸਯਂ ਸਾਮਣੇਰੋવ…ਪੇ॰… ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕੋ ਨ ਹੋਤਿ, ਪਾਰਾਜਿਕਂ ਪਨ ਆਪਜ੍ਜਤਿਯੇવ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਮੇવ।
Sikkhaṃ appaccakkhāya…pe… theyyasaṃvāsako na hotīti idaṃ bhikkhūhi dinnaliṅgassa apariccattattā na liṅgathenako hoti, liṅgānurūpassa saṃvāsassa sāditattā nāpi saṃvāsathenako hotīti vuttaṃ. Eko bhikkhu kāsāye saussāhova odātaṃ nivāsetvāti etthāpi idameva kāraṇaṃ daṭṭhabbaṃ. Parato sāmaṇero saliṅge ṭhitotiādinā sāmaṇerassa vuttavidhānesupi atheyyasaṃvāsakapakkhe ayameva nayo. Bhikkhuniyāpi eseva nayoti vuttamevatthaṃ ‘‘sāpi hi gihibhāvaṃ patthayamānā’’tiādinā vibhāveti. Yo koci vuḍḍhapabbajitoti sāmaṇeraṃ sandhāya vuttaṃ. Mahāpeḷādīsūti etena gihisantakaṃ dassitaṃ. Sayaṃ sāmaṇerova…pe… theyyasaṃvāsako na hotīti ettha kiñcāpi theyyasaṃvāsako na hoti, pārājikaṃ pana āpajjatiyeva. Sesamettha uttānameva.
ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੪੮. ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕવਤ੍ਥੁ • 48. Theyyasaṃvāsakavatthu
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Theyyasaṃvāsakavatthukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਥੇਯ੍ਯਸਂવਾਸਕવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Theyyasaṃvāsakavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੪੮. ਤਿਤ੍ਥਿਯਪਕ੍ਕਨ੍ਤਕਕਥਾ • 48. Titthiyapakkantakakathā
