| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๖. เถยฺยสตฺถสิกฺขาปทํ
6. Theyyasatthasikkhāpadaṃ
๔๐๗. ฉเฎฺฐ ‘‘ปฎิยาโลก’’นฺติ เอตฺถ อาโลกสเทฺทน สูริโย วุโตฺต อุปจาเรนฯ สูริโย หิ ปุรตฺถิมทิสโต อุคฺคนฺตฺวา ปจฺฉิมทิสํ คโต, ตสฺมา สูริยสงฺขาตสฺส อาโลกสฺส ปฎิมุขํ ‘‘ปฎิยาโลก’’นฺติ วุเตฺต ปจฺฉิมทิสาเยว คเหตพฺพาติ อาห ‘‘ปจฺฉิมํ ทิสนฺติ อโตฺถ’’ติฯ กมฺมิกาติ กเมฺม ยุตฺตา ปยุตฺตาฯ
407. Chaṭṭhe ‘‘paṭiyāloka’’nti ettha ālokasaddena sūriyo vutto upacārena. Sūriyo hi puratthimadisato uggantvā pacchimadisaṃ gato, tasmā sūriyasaṅkhātassa ālokassa paṭimukhaṃ ‘‘paṭiyāloka’’nti vutte pacchimadisāyeva gahetabbāti āha ‘‘pacchimaṃ disanti attho’’ti. Kammikāti kamme yuttā payuttā.
๔๐๙. ราชานนฺติ เอตฺถ รโญฺญ สนฺตกํ ‘‘ราชา’’ติ วุจฺจติ อุปจาเรน, อถ วา รโญฺญ เอโส ‘‘ราชา’’ติ กตฺวา รโญฺญ สนฺตกํ ‘‘ราชา’’ติ วุจฺจติฯ เถยฺยนฺติ เถเนตฺวา ‘‘สกฺกจฺจ’’นฺติอาทีสุ (ปาจิ. ๖๐๖) วิย นิคฺคหีตาคโม โหติฯ ราชานํ, รโญฺญ สนฺตกํ วา เถยฺยํ เถเนตฺวา คจฺฉนฺตีติ อโตฺถฯ อิติ อิมมตฺถํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘ราชานํ วา เถเนตฺวา’’ติอาทิฯ
409.Rājānanti ettha rañño santakaṃ ‘‘rājā’’ti vuccati upacārena, atha vā rañño eso ‘‘rājā’’ti katvā rañño santakaṃ ‘‘rājā’’ti vuccati. Theyyanti thenetvā ‘‘sakkacca’’ntiādīsu (pāci. 606) viya niggahītāgamo hoti. Rājānaṃ, rañño santakaṃ vā theyyaṃ thenetvā gacchantīti attho. Iti imamatthaṃ dassento āha ‘‘rājānaṃ vā thenetvā’’tiādi.
๔๑๑. จตูสุ วิสเงฺกเตสุ ทฺวีหิ อนาปตฺติ, ทฺวีหิ อาปตฺติเยวาติฯ ฉฎฺฐํฯ
411. Catūsu visaṅketesu dvīhi anāpatti, dvīhi āpattiyevāti. Chaṭṭhaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวิภงฺค • Mahāvibhaṅga / ๗. สปฺปาณกวโคฺค • 7. Sappāṇakavaggo
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวิภงฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ๖. เถยฺยสตฺถสิกฺขาปทวณฺณนา • 6. Theyyasatthasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ๖. เถยฺยสตฺถสิกฺขาปทวณฺณนา • 6. Theyyasatthasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วชิรพุทฺธิ-ฎีกา • Vajirabuddhi-ṭīkā / ๖. เถยฺยสตฺถสิกฺขาปทวณฺณนา • 6. Theyyasatthasikkhāpadavaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ๖. เถยฺยสตฺถสิกฺขาปทวณฺณนา • 6. Theyyasatthasikkhāpadavaṇṇanā
