| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
26. ථොමකවග්‌ගො
26. Thomakavaggo
1-10. ථොමකත්‌ථෙරඅපදානාදිවණ්‌ණනා
1-10. Thomakattheraapadānādivaṇṇanā
ඡබ්‌බීසතිමෙ වග්‌ගෙ පඨමාපදානං උත්‌තානමෙව.
Chabbīsatime vagge paṭhamāpadānaṃ uttānameva.
5-6. දුතියාපදානෙ විජහිත්‌වා දෙවවණ්‌ණන්‌ති දෙවතා සරීරං විජහිත්‌වා ඡඩ්‌ඩෙත්‌වා, මනුස්‌සසරීරං නිම්‌මිනිත්‌වාති අත්‌ථො. අධිකාරං කත්‌තුකාමොති අධිකකිරියං පුඤ්‌ඤසම්‌භාරං කත්‌තුකාමො දෙවරො නාම අහං දෙවරාජා භරියාය සහ බුද්‌ධසෙට්‌ඨස්‌ස සාසනෙ සාදරතාය ඉධ ඉමස්‌මිං මනුස්‌සලොකෙ ආගමිං ආගතොති අත්‌ථො. තස්‌ස භික්‌ඛා මයා දින්‌නාති පදුමුත්‌තරස්‌ස භගවතො යො නාමෙන දෙවලො නාම සාවකො අහොසි, තස්‌ස සාවකස්‌ස මයා විප්‌පසන්‌නෙන චෙතසා භික්‌ඛා දින්‌නා පිණ්‌ඩපාතො දින්‌නොති අත්‌ථො.
5-6. Dutiyāpadāne vijahitvā devavaṇṇanti devatā sarīraṃ vijahitvā chaḍḍetvā, manussasarīraṃ nimminitvāti attho. Adhikāraṃ kattukāmoti adhikakiriyaṃ puññasambhāraṃ kattukāmo devaro nāma ahaṃ devarājā bhariyāya saha buddhaseṭṭhassa sāsane sādaratāya idha imasmiṃ manussaloke āgamiṃ āgatoti attho. Tassa bhikkhā mayā dinnāti padumuttarassa bhagavato yo nāmena devalo nāma sāvako ahosi, tassa sāvakassa mayā vippasannena cetasā bhikkhā dinnā piṇḍapāto dinnoti attho.
9-10. තතියාපදානෙ ආනන්‌දො නාම සම්‌බුද්‌ධොති ආනන්‌දං තුට්‌ඨිං ජනනතො ආනන්‌දො නාම පච්‌චෙකබුද්‌ධොති අත්‌ථො. අමනුස්‌සම්‌හි කානනෙති අමනුස්‌සපරිග්‌ගහෙ කානනෙ මහාඅරඤ්‌ඤෙ පරිනිබ්‌බායි අනුපාදිසෙසනිබ්‌බානධාතුයා අන්‌තරධායි, අදස්‌සනං අගමාසීති අත්‌ථො. සරීරං තත්‌ථ ඣාපෙසින්‌ති අහං දෙවලොකා ඉධාගන්‌ත්‌වා තස්‌ස භගවතො සරීරං තත්‌ථ අරඤ්‌ඤෙ ඣාපෙසිං දහනං අකාසින්‌ති අත්‌ථො.
9-10. Tatiyāpadāne ānando nāma sambuddhoti ānandaṃ tuṭṭhiṃ jananato ānando nāma paccekabuddhoti attho. Amanussamhi kānaneti amanussapariggahe kānane mahāaraññe parinibbāyi anupādisesanibbānadhātuyā antaradhāyi, adassanaṃ agamāsīti attho. Sarīraṃ tattha jhāpesinti ahaṃ devalokā idhāgantvā tassa bhagavato sarīraṃ tattha araññe jhāpesiṃ dahanaṃ akāsinti attho.
චතුත්‌ථපඤ්‌චමාපදානානි උත්‌තානානෙව.
Catutthapañcamāpadānāni uttānāneva.
20. ඡට්‌ඨාපදානෙ අහොසිං චන්‌දනො නාමාති නාමෙන පණ්‌ණත්‌තිවසෙන චන්‌දනො නාම. සම්‌බුද්‌ධස්‌සත්‍රජොති පච්‌චෙකසම්‌බුද්‌ධභූතතො පුබ්‌බෙ තස්‌ස අත්‍රජො පුත්‌තො අහං. එකොපාහනො මයා දින්‌නොති එකං උපාහනයුගං මයා දින්‌නං. බොධිං සම්‌පජ්‌ජ මෙ තුවන්‌ති තෙන උපාහනයුගෙන මෙ මය්‌හං සාවකබොධිං තුවං සම්‌පජ්‌ජ නිප්‌ඵාදෙහීති අත්‌ථො.
20. Chaṭṭhāpadāne ahosiṃ candano nāmāti nāmena paṇṇattivasena candano nāma. Sambuddhassatrajoti paccekasambuddhabhūtato pubbe tassa atrajo putto ahaṃ. Ekopāhano mayā dinnoti ekaṃ upāhanayugaṃ mayā dinnaṃ. Bodhiṃ sampajja me tuvanti tena upāhanayugena me mayhaṃ sāvakabodhiṃ tuvaṃ sampajja nipphādehīti attho.
23-24. සත්‌තමාපදානෙ මඤ්‌ජරිකං කරිත්‌වානාති මඤ්‌ජෙට්‌ඨිපුප්‌ඵං හරිතචඞ්‌කොටකං ගහෙත්‌වා රථියං වීථියා පටිපජ්‌ජිං අහං තථා පටිපන්‌නොව භික්‌ඛුසඞ්‌ඝපුරක්‌ඛතං භික්‌ඛුසඞ්‌ඝෙන පරිවුතං සමණානග්‌ගං සමණානං භික්‌ඛූනං අග්‌ගං සෙට්‌ඨං සම්‌මාසම්‌බුද්‌ධං අද්‌දසන්‌ති සම්‌බන්‌ධො. බුද්‌ධස්‌ස අභිරොපයින්‌ති දිස්‌වා ච පන තං පුප්‌ඵං උභොහි හත්‌ථෙහි පග්‌ගය්‌හ උක්‌ඛිපිත්‌වා බුද්‌ධස්‌ස ඵුස්‌සස්‌ස භගවතො අභිරොපයිං පූජෙසින්‌ති අත්‌ථො.
23-24. Sattamāpadāne mañjarikaṃ karitvānāti mañjeṭṭhipupphaṃ haritacaṅkoṭakaṃ gahetvā rathiyaṃ vīthiyā paṭipajjiṃ ahaṃ tathā paṭipannova bhikkhusaṅghapurakkhataṃ bhikkhusaṅghena parivutaṃ samaṇānaggaṃ samaṇānaṃ bhikkhūnaṃ aggaṃ seṭṭhaṃ sammāsambuddhaṃ addasanti sambandho. Buddhassa abhiropayinti disvā ca pana taṃ pupphaṃ ubhohi hatthehi paggayha ukkhipitvā buddhassa phussassa bhagavato abhiropayiṃ pūjesinti attho.
28-29. අට්‌ඨමාපදානෙ අලොණපණ්‌ණභක්‌ඛොම්‌හීති ඛීරපණ්‌ණාදීනි උඤ්‌ඡාචරියාය ආහරිත්‌වා ලොණවිරහිතානි පණ්‌ණානි පචිත්‌වා භක්‌ඛාමි, අලොණපණ්‌ණභක්‌ඛො අම්‌හි භවාමීති අත්‌ථො. නියමෙසු ච සංවුතොති නියමසඤ්‌ඤිතෙසු පාණාතිපාතාවෙරමණිආදීසු නිච්‌චපඤ්‌චසීලෙසු සංවුතො පිහිතොති අත්‌ථො. පාතරාසෙ අනුප්‌පත්‌තෙති පුරෙභත්‌තකාලෙ අනුප්‌පත්‌තෙ. සිද්‌ධත්‌ථො උපගච්‌ඡි මන්‌ති මම සමීපං සිද්‌ධත්‌ථො භගවා උපගඤ්‌ඡි සම්‌පාපුණි. තාහං බුද්‌ධස්‌ස පාදාසින්‌ති අහං තං අලොණපණ්‌ණං තස්‌ස බුද්‌ධස්‌ස අදාසින්‌ති අත්‌ථො.
28-29. Aṭṭhamāpadāne aloṇapaṇṇabhakkhomhīti khīrapaṇṇādīni uñchācariyāya āharitvā loṇavirahitāni paṇṇāni pacitvā bhakkhāmi, aloṇapaṇṇabhakkho amhi bhavāmīti attho. Niyamesu ca saṃvutoti niyamasaññitesu pāṇātipātāveramaṇiādīsu niccapañcasīlesu saṃvuto pihitoti attho. Pātarāse anuppatteti purebhattakāle anuppatte. Siddhattho upagacchi manti mama samīpaṃ siddhattho bhagavā upagañchi sampāpuṇi. Tāhaṃ buddhassa pādāsinti ahaṃ taṃ aloṇapaṇṇaṃ tassa buddhassa adāsinti attho.
නවමාපදානං උත්‌තානමෙව.
Navamāpadānaṃ uttānameva.
37-38. දසමාපදානෙ සිඛිනං සිඛිනං යථාති සරීරතො නික්‌ඛන්‌තඡබ්‌බණ්‌ණරංසීහි ඔභාසයන්‌තං ජලන්‌තං සිඛීනං සිඛීභගවන්‌තං සිඛීනං යථා ජලමානඅග්‌ගික්‌ඛන්‌ධං විය. අග්‌ගජං පුප්‌ඵමාදායාති අග්‌ගජනාමකං පුප්‌ඵං ගහෙත්‌වා බුද්‌ධස්‌ස සිඛිස්‌ස භගවතො අභිරොපයිං පූජෙසින්‌ති අත්‌ථො.
37-38. Dasamāpadāne sikhinaṃ sikhinaṃ yathāti sarīrato nikkhantachabbaṇṇaraṃsīhi obhāsayantaṃ jalantaṃ sikhīnaṃ sikhībhagavantaṃ sikhīnaṃ yathā jalamānaaggikkhandhaṃ viya. Aggajaṃ pupphamādāyāti aggajanāmakaṃ pupphaṃ gahetvā buddhassa sikhissa bhagavato abhiropayiṃ pūjesinti attho.
ඡබ්‌බීසතිමවග්‌ගවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Chabbīsatimavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi
2. එකාසනදායකත්‌ථෙරඅපදානං • 2. Ekāsanadāyakattheraapadānaṃ
3. චිතකපූජකත්‌ථෙරඅපදානං • 3. Citakapūjakattheraapadānaṃ
6. උපාහනදායකත්‌ථෙරඅපදානං • 6. Upāhanadāyakattheraapadānaṃ
7. මඤ්‌ජරිපූජකත්‌ථෙරඅපදානං • 7. Mañjaripūjakattheraapadānaṃ
8. පණ්‌ණදායකත්‌ථෙරඅපදානං • 8. Paṇṇadāyakattheraapadānaṃ
10. අග්‌ගපුප්‌ඵියත්‌ථෙරඅපදානං • 10. Aggapupphiyattheraapadānaṃ
