| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๔. ติกทุกปฎฺฐานวณฺณนา
4. Tikadukapaṭṭhānavaṇṇanā
ติกทุกปฎฺฐาเนปิ กุสลํ เหตุํ ธมฺมํ ปฎิจฺจ กุสโล เหตุ ธโมฺม อุปฺปชฺชติ เหตุปจฺจยาติ ปญฺหามตฺตุทฺธารวเสเนว เทสนา กตาฯ ตตฺถ ยถา เหฎฺฐา เหตุทุเกน สทฺธิํ กุสลปทํ โยเชตฺวา สพฺพปจฺจยวเสน สพฺพวาเรสุ สเงฺขปโต เทสนา กตา, เอวมิธ กุสลตฺติเกน สทฺธิํ เหตุปทํ โยเชตฺวา สพฺพปจฺจยวเสน สพฺพวาเรสุ สเงฺขปโต เทสนา กตาฯ ยถา จ เหตุปทํ, เอวํ นเหตุปทมฺปิ กุสลตฺติเกน สทฺธิํ โยเชตฺวา กุสลตฺติกเหตุทุกํ นิฎฺฐาปิตํฯ ตโต ปรํ สุขาย เวทนาย สมฺปยุตฺตํ เหตุํ ธมฺมนฺติอาทินา นเยน เวทนาตฺติกเหตุทุกาทีนิ เอกวีสติ ติกทุกานิ ทสฺสิตานิฯ
Tikadukapaṭṭhānepi kusalaṃ hetuṃ dhammaṃ paṭicca kusalo hetu dhammo uppajjati hetupaccayāti pañhāmattuddhāravaseneva desanā katā. Tattha yathā heṭṭhā hetudukena saddhiṃ kusalapadaṃ yojetvā sabbapaccayavasena sabbavāresu saṅkhepato desanā katā, evamidha kusalattikena saddhiṃ hetupadaṃ yojetvā sabbapaccayavasena sabbavāresu saṅkhepato desanā katā. Yathā ca hetupadaṃ, evaṃ nahetupadampi kusalattikena saddhiṃ yojetvā kusalattikahetudukaṃ niṭṭhāpitaṃ. Tato paraṃ sukhāya vedanāya sampayuttaṃ hetuṃ dhammantiādinā nayena vedanāttikahetudukādīni ekavīsati tikadukāni dassitāni.
เอวํ พาวีสติยา ติเกหิ สทฺธิํ เหตุทุกํ โยเชตฺวา ปุน เตหิเยว สทฺธิํ สเหตุกทุกาทโย สรณทุกปริโยสานา ลพฺภมานวเสน สพฺพทุกา โยชิตาฯ อิธาปิ ยํ ยํ ปทํ โยชนํ น คจฺฉติ, ตํ ตํ ปาฬิยํเยว ปฎิกฺขิตฺตํฯ เอวํ ทุกสตํ คเหตฺวา ทฺวาวีสติยา ติเกสุ ปกฺขิปิตฺวา ติกทุกปฎฺฐานํ นาม เทสิตํฯ ตตฺราปิ เยน เยน นเยน ปาฬิ สงฺขิตฺตา, โส โส นโย วิตฺถารโต เวทิตโพฺพฯ
Evaṃ bāvīsatiyā tikehi saddhiṃ hetudukaṃ yojetvā puna tehiyeva saddhiṃ sahetukadukādayo saraṇadukapariyosānā labbhamānavasena sabbadukā yojitā. Idhāpi yaṃ yaṃ padaṃ yojanaṃ na gacchati, taṃ taṃ pāḷiyaṃyeva paṭikkhittaṃ. Evaṃ dukasataṃ gahetvā dvāvīsatiyā tikesu pakkhipitvā tikadukapaṭṭhānaṃ nāma desitaṃ. Tatrāpi yena yena nayena pāḷi saṅkhittā, so so nayo vitthārato veditabbo.
ติกทุกปฎฺฐานวณฺณนาฯ
Tikadukapaṭṭhānavaṇṇanā.
